آیا نوکیا به روزهای اوجش باز خواهد گشت؟

در ماه دسامبر گذشته، مدیرعامل سابق HMD در مصاحبه‌ای گفت: «ما تا حد زیادی به بنیان و اساس برند نوکیا وفادار می‌مانیم». آیا این کمپانی به حرفش عمل کرده؟ با ما همراه باشید تا در ادامه، کارنامه‌ی یک سال اخیر این شرکت را بررسی کنیم.

اقدامات خوب

از لحاظ «کاربرپسند بودن» (user-friendliness)، کمپانی HMD به اصول نوکیا وفادار مانده است. این شرکت از ویژگی‌های نرم‌افزاری نه‌چندان مفید صرف‌نظر کرده و تصمیم گرفته که عمدتا مشخصه‌های اصلی و اساسی نرم‌افزاری را در گوشی‌هایش تعبیه کند. نتیجه‌ی چنین رویکردی این شده که گوشی‌های نوکیا از جمله معدود گوشی‌هایی هستند که از اندروید خالص بهره می‌برند.

گوشی‌های هوشمند مجهز به اندروید خالص مزیت‌های زیادی دارند که همین آن‌ها را محبوب می‌کند. چنین گوشی‌هایی به‌روزرسانی‌های مربوط به سیستم‌عامل را به‌سرعت دریافت می‌کنند. علاوه بر این، چنین گوشی‌هایی ظاهر سریع، ساده و کاربرپسندی دارند و از انواع و اقسام اپلیکیشن‌های پیش‌فرض عمدتا بی‌مصرف که سرعت گوشی را پایین می‌آورند، استفاده نمی‌کنند.

HMD قول داده که تمام گوشی‌های هوشمند این شرکت به اندروید اوریو به‌روز می‌شوند و در کنار آن، به‌روزرسانی‌های امنیتی ماهانه را هم دریافت خواهند کرد.

عرضه‌ی نوکیا ۳۳۱۰ یک حرکت بسیار هوشمندانه بود. این گجت، ظاهر یا ویژگی‌های جذابی ندارد. یک گوشی بسیار ساده است که عمدتا فقط می‌توان با آن تماس گرفت، پیامک فرستاد و در اوقات بیکاری با بازی «مار» (Snake) موجود در آن سرگرم شد. اما همین گوشی ازلحاظ بازاریابی ارزش بسیار زیادی دارد.


گوشی اصلی نوکیا ۳۳۱۰ در زمان خودش یکی از بهترین‌ها محسوب می‌شد. احیای آن یک تصمیم‌گیری بسیار هوشمندانه بود؛ زیرا باعث شد انواع و اقسام رسانه‌ها نام نوکیا را در خبرهایشان بیاورند و نوکیا بدون پرداخت هزینه‌ی هنگفت تبلیغاتی توانست نامش را در سرتاسر جهان بر سر زبان‌ها بیندازد.

عرضه‌ی گوشی ۳۳۱۰ موجب شعله‌ور شدن دوباره‌ی علاقه‌ی مصرف‌کنندگان نسبت به برند نوکیا شد و HMD با بهره گرفتن از این فرصت توانست در یک بازه‌ی زمانی کوتاه گوشی‌هایش را به بسیاری از کشورها وارد کند. با وجود این که تنها یک سال از فعالیت این شرکت می‌گذرد، گوشی‌های این شرکت در چین، هند، آمریکا و بیشتر بازارهای اروپا عرضه شده‌اند.

این شرکت همچنین مبلغ زیادی را برای بازاریابی در بازارهای کوچک و بزرگ سرمایه‌گذاری کرده است. نتیجه‌ی این سرمایه‌گذاری را می‌توانیم در عقد قرارداد با بسیاری از سرویس‌های مخابراتی فعال در اروپا ببینیم. چنین موفقیتی زمانی ارزش مضاعفی پیدا می‌کند که بدانیم سازنده‌های چینی در این زمینه موفقیت چندانی را به دست نیاورده‌اند.

بسیاری از کاربران، گوشی‌هایشان را به‌صورت قراردادی می‌خرند و به همین خاطر چنین شراکت‌هایی اهمیت بسیاری زیادی دارند. زمانی که گوشی‌های نوکیا در ویترین‌های بیشتری قرار بگیرند، شانس فروش آن‌ها هم افزایش پیدا می‌کند.


یکی دیگر از اقدامات هوشمندانه‌ی شرکت HMD، عرضه‌ی گوشی در دسته‌بندی‌های مختلف است. غیر از گوشی ۳۳۱۰، شرکت HMD دو گوشی ارزان‌قیمت نوکیا ۲ و نوکیا ۳، گوشی‌های میان‌رده‌ی نوکیا ۵، نوکیا ۶ و نوکیا ۷ و در نهایت گوشی پرچم‌دار نوکیا ۸ را عرضه کرده است. این کمپانی برای انواع سلیقه‌ها و بودجه‌ها گوشی‌های متنوعی را عرضه کرده تا مشتریان برای خرید گوشی‌های نوکیا حق انتخاب زیادی داشته باشند. علاوه بر این، این گوشی‌ها کیفیت ساخت بسیار بالایی دارند که همیشه مترادف با برند نوکیا بوده است.

گوشی‌های میان‌رده و پایین‌رده در کشورهای در حال توسعه طرفداران و خریداران بسیار زیادی دارند؛ زیرا در این کشورها قدرت خرید مشتری‌ها پایین‌تر از مشتری‌های ساکن کشورهای غربی است. شرکت HMD با عرضه‌ی گوشی‌های ارزان‌قیمت با کیفیتی که از برند نوکیا بهره می‌برند، می‌تواند جای پایش را در این بازارهای نوظهور محکم کند.

اقدامات بد

یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات HMD، عدم نوآوری درزمینه‌ی طراحی شکل و شمایل گوشی‌ها است. گوشی‌های این شرکت بدقیافه نیستند، اما ظاهر چندان جذابی هم ندارند. در مقایسه با گوشی‌های جذابی همجون گلکسی اس ۸، ال‌جی V۳۰ و Honor ۹، گوشی‌های نوکیا قدیمی به نظر می‌رسند.

گوشی‌های نوکیا (حتی گوشی پرچم‌دار نوکیا ۸) ویژگی خاص و بی‌همتایی ندارند؛ مشخصه‌ای که بتواند این گوشی‌ها را بر سر زبان‌ها بیندازد. به‌طور مثال، گلکسی اس ۸ از نمایشگر خمیده بهره می‌برد، گلکسی نوت ۸ قلم S Pen را دارد، وان‌پلاس ۵T مجهز به دش‌شارژ است، موتو Z۲ Force طراحی ماژولار دارد و HTC U۱۱ از بدنه‌ی حساس به فشار بهره می‌برد.


HMD برای شاخص کردن گوشی‌های رده بالا‌یش، می‌خواهد آن‌ها را به لنزهای شرکت زایس مجهز کند. همچنین این شرکت امید زیادی به قابلیت Bothie دارد که کاربر با استفاده از آن می‌تواند تصاویر و ویدیوهای دوربین جلو و عقب را به‌صورت هم‌زمان و یکپارچه ثبت و ترکیب کند. با این وجود، شاید چنین ویژگی‌هایی جالب توجه باشند، اما آن‌چنان جذاب و خاص نیستند که موجب فروش گسترده‌ی این گوشی‌ها شوند.

حقیقت امر این است که گوشی‌های نوکیا فقط نام این برند محبوب را یدک می‌کشند و HMD امیدوار است که همین موضوع برای فروش آن‌ها کفایت می‌کند. برنامه‌ی HMD این است که از این برند کسب درآمد کند و چنین رویکردی تا به امروز جواب داده است.

اما چنین روندی همیشگی نخواهد بود. HMD ناچار است که نوآورانه عمل کند و دل به دریا بزند. اگر چنین کاری را انجام ندهد، به سرنوشت کمپانی نوکیا دچار می‌شود که سال‌ها پیش استفاده از اندروید را نپذیرفت و به همکاری با مایکروسافت روی آورد. ساخت گوشی‌های اندرویدی معمولی شاید به‌عنوان یک راهبرد کوتاه‌مدت جوابگو باشد، اما چنین روندی را نمی‌توان یک راهبرد طولانی‌مدت موفقیت‌آمیز به‌حساب آورد.

یکی دیگر از اشتباهات HMD، عدم تمرکز روی بازار آمریکا است که یکی از مهم‌ترین بازارهای گوشی‌های هوشمند محسوب می‌شود. البته این شرکت در آمریکا گوشی نوکیا ۶ را عرضه کرده و به‌زودی هم گوشی رده پایین نوکیا ۲ را عرضه می‌کند. اما پای گوشی پرچم‌دار نوکیا ۸ به آمریکا نخواهد رسید. این یک اشتباه بزرگ از جانب HMD است، زیرا سود اصلی شرکت‌های سازنده از طریق فروش گوشی‌های پرچم‌دار به دست می‌آید. همچنین این گوشی‌های پرچم‌دار هستند که کمپانی‌ها را در سرخط خبرها قرار می‌دهند.

حالا که بحث به پرچم‌دارها رسید، باید بگوییم که گوشی پرچم‌دار نوکیا توانایی رقابت با گوشی‌هایی همچون گلکسی نوت ۸، ال‌جی V۳۰، وان‌پلاس ۵T و بسیاری از دیگر پرچم‌دارها را ندارد. نوکیا ۸ شاید از مشخصه‌های به‌روزی استفاده کند، اما نمایشگر ۵٫۳ اینچی آن برای یک گوشی پرچم‌دار کوچک است. همچنین نباید حاشیه‌های بزرگ نمایشگر این گوشی را از قلم بیندازیم. اگر HMD واقعا قصد رقابت دارد، باید یک گوشی پرچم‌دار واقعی را روانه‌ی بازار کند.


HMD به یک گوشی ممتاز نیاز دارد که از جدیدترین سخت‌افزارها بهره ببرد، نمایشگر کم‌حاشیه داشته باشد و اندازه‌ی صفحه‌نمایش ۱۸:۹ آن بین ۵٫۸ و ۶٫۲ اینچ باشد. احتمالا به‌زودی یک گوشی نوکیا با چنین مشخصاتی را خواهیم دید، اما اگر HMD در این زمینه جدی‌تر بود، تا حالا چنین گوشی هوشمندی را دیده بودیم. بدون یک گوشی پرچم‌دار شاخص، سروصدای پیرامون این برند فروکش می‌کند و کار HMD برای جذب مشتریان از گذشته سخت‌تر می‌شود.
‌
آیا HMD به اساس برند نوکیا وفادار مانده؟

جواب این سوال هم بله است و هم خیر. گوشی‌های ساخت شرکت HMD عمدتا به پایه و اصول برند نوکیا وفادار مانده‌اند. این گوشی‌ها به‌خوبی ساخته شده‌اند و به لطف استفاده از اندروید خالص، تجربه‌ی نرم‌افزاری روانی را ارائه می‌دهند؛ اما در این میان فقدان چیزی احساس می‌شود. گوشی‌های قدیمی نوکیا پیشرو بودند. آن‌ها ظاهر زیبایی داشتند و از مشخصه‌هایی بهره می‌بردند که آن‌ها را منحصربه‌فرد می‌کرد. در گوشی‌های جدید چنین مواردی مشاهده نمی‌شود.

شاید چنین مفاهیمی در میان گوشی‌های پایین‌رده و میان‌رده اهمیت چندانی نداشته باشد، اما به‌طور قطع در گوشی‌های پرچم‌دار حائز اهمیت است. معمولا افرادی که گوشی‌های پرچم‌دار را می‌خرند، از روی هوس و به‌صورت ناگهانی چنین مبلغی را پرداخت نمی‌کنند. آن‌ها مدت‌ها گوشی‌های مختلف را سبک و سنگین می‌کنند و ویژگی‌های خاص چنین گوشی‌هایی را مدنظر قرار می‌دهند. HMD فقط با استفاده از برند نوکیا نمی‌تواند چنین مشتریانی را جذب کند و باید به فکر انجام اقدامات دیگری هم باشد.

البته اوضاع به همین منوال باقی نمی‌ماند. HMD در آینده‌ی نزدیک گوشی‌های جدیدی را عرضه می‌کند که یکی از آن‌ها نوکیا ۹ است (تصویر پایین را ببینید). بنا به گزارش‌های غیررسمی، این گوشی از نمایشگر ۵٫۵ اینچی QHD، طراحی کم‌حاشیه و مشخصه‌های سخت‌افزاری فوق‌العاده‌ای بهره می‌برد. روی کاغذ، این گوشی از مشخصه‌های جذاب‌تری نسبت به نوکیا ۸ استفاده می‌کند و باید ببینیم که آیا می‌تواند رقیبان سرسختش را زمین بزند یا نه. البته تا زمانی که این گوشی عرضه شود، نسل بعدی گوشی‌های پرچم‌دار شرکت‌های رقیب عرضه‌شده‌اند و به همین خاطر HMD همچنان باید به دویدنش ادامه دهد.

این کمپانی در سال اول فعالیتش اشتباهاتی را مرتکب شد اما از طرف دیگر اقدامات فوق‌العاده‌ای هم انجام داده است. در طی ۱۲ ماه گذشته، HMD توجه زیادی را به خود جلب کرد؛ ولی اگر می‌خواهد شکوه گذشته‌ی نوکیا را برگرداند، نباید به حداقل‌ها راضی شود. این شرکت با قدم گذاشتن در مسیر نوآوری، می‌تواند به چنین هدفی دست پیدا کند.