دوکاتی، قامت فولکس‌واگن بر روی دو چرخ

دوران شکوفایی شرکت دوکاتی بعد از تغییر در مالکیت و مدیریت این شرکت آغاز شد و این شرکت توانست در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی درخشش فراوانی در مسابقات جهانی موتورسواری داشته باشد؛ اما با این وجود، شرکت دوکاتی نیز مانند بسیاری از کارخانه‌های خودروسازی فعال درزمینهٔ تولید خودروهای سوپراسپرت، با مشکلات فراوانی روبه‌رو شد و چندین بار تغییر در مالکیت و مدیریت را تجربه کرد تا در آخر به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از شرکت لامبورگینی به گروه فولکس‌واگن پیوست.

برگ برگ دفتر عمر یک اسطوره

آغاز فعالیت شرکت دوکاتی با تولید قطعات و تجهیزات رادیو بود. این شرکت در سال ۱۹۲۶ میلادی و بر اساس تولید و توسعه حق ثبت تجاری آدریانو دوکاتی در صنعت رو به رشد رادیو و به همت آنتونیو دوکاتی و سه پسرش، مارسلو، آدریانو و برونو و دیگر سرمایه‌گذاران شهر بولونیا ایتالیا راه‌اندازی شد. پس از مدتی، کسب‌وکار خانوادگی دوکاتی با استقبال فراوانی روبه‌رو شد و آن‌ها حوزه فعالیت خود را گسترش دادند. در ابتدا برای دست‌یابی به این هدف، خانواده دوکاتی سنگ بنای یک کارخانه پیشرفته جدید به همراه یک مرکز تحقیق و توسعه را در سال ۱۹۳۵ بر زمین گذاشتند و خیلی زود دفاتری برای ارائه خدمات مستقیم به مشتریان جهانی خود در لندن، پاریس، نیویورک، سیدنی و کاراکاس راه‌اندازی کردند.

با این حال، جنگ جهانی دوم دامن شرکت دوکاتی را گرفت و کارخانه تازه تأسیس دوکاتی با خاک یکسان شد؛ بنابراین، برادران دوکاتی تمام مدت جنگ را به مطالعه و برنامه‌ریزی برای معرفی محصولاتی جدید در دوران پس از جنگ پرداختند. یکی از اقدامات شرکت دوکاتی بعد از پایان یافتن جنگ، همکاری با شرکت خودروسازی سیاتا درزمینهٔ تولید و فروش موتور کوچکی بود که قابلیت نصب بر روی دوچرخه را داشت. این موتور که توسط آلدو فارینلی طراحی و ساخته شده بود به سرعت در بازار محبوب شد؛ به شکلی که میزان تولید آن از 15 دستگاه در سال 1946 به 25 هزار دستگاه در سال‌های بعد افزایش پیدا کرد و تا جایی پیش رفت که دویست هزار دستگاه از آن تا سال 1952 فروخته شد.


موتور کوچک به خاطر صدایی که می‌داد کوچیولو به معنی توله‌سگ نام گرفت و به سرعت شهرت جهانی پیدا کرد. این موتور در ابتدا به‌صورت جداگانه فروخته می‌شد و پس از مدتی بر روی بدنه‌ای که توسط یک مهندس صنایع هوایی و طراح هواپیما، جیانی کاپرونی، طراحی شده بود قرار گرفت و به‌صورت یک مجموعه کامل به فروش رسید؛ بنابراین، به‌واسطه موفقیت کوچیولو و اعتباری که برای دوکاتی به ارمغان آورد، شرکت دوکاتی در بخش صنایع مکانیکی صاحب اعتبار شد و مورد تائید جامعه قرار گرفت.


در سال 1952، شرکت دوکاتی دومین محصول خود را روانه بازار کرد. کروزر نام اولین محصول اسکوتر شرکت دوکاتی بود که با یک موتور 175 سی‌سی و 7.5 اسب بخار قدرت، اولین‌های زیادی را با خود به همراه داشت. این محصول نه تنها اولین اسکوتر شرکت دوکاتی بود، بلکه اولین اسکوتر مجهز به موتور چهارزمانه و اولین اسکوتر دارای سیستم انتقال قدرت اتوماتیک در ایتالیا بود. یک سال بعد، شرکت دوکاتی محصول دیگری با نام دوکاتی 98 را به بازار معرفی کرد. یک موتورسیکلت با موتور 98 سی‌سی که خیلی زود به یک موتور 125 سی‌سی ارتقا یافت.

سال ۱۹۵۴ برای شرکت دوکاتی یک نقطه عطف بود، چراکه شخصی به این شرکت پیوست که برای حداقل ۴۰ سال بعد از آن الهام‌بخش و موتور محرک موفقیت‌های شرکت دوکاتی در مسابقات جهانی و جاده‌های بین‌المللی بود. فابیو تالیونی با ذهن هنرمند و خلاق خود توانست ایده‌های نوآورانه را به عمل در آورده و یک سری از موتورهای مبتکرانه را برای شرکت دوکاتی خلق کند که حاصل آن معرفی دوکاتی به جهان به‌عنوان نامی جذاب و شگفت‌انگیز درزمینهٔ موتورسیکلت بود.


بعد از آن شرکت دوکاتی محصول ماریانا را در سال 1955 و 125 دسمو را در سال 1956 وارد بازار کرد. محصول بعدی شرکت دوکاتی یک موتورسیکلت 200 سی‌سی به نام الیت بود که تولید آن از 1958 آغاز شد. علاوه بر این، پروژه مهم شرکت دوکاتی درزمینهٔ موتورهای دو سیلندر نیز در همین سال به نتیجه رسید که حاصل آن شکوفایی موتورسیکلت‌های مجهز به موتورهای دو سیلندر در دهه بعد میلادی بود. این نوآوری مکانیزمی برای کنترل سوپاپ‌های این دسته از موتورها بود که فابیو تالیونی از 1955 بر روی آن کار می‌کرد تا درنهایت، در موتور دو سیلندر 250 سی‌سی مایک هیل‌وود، موتورسوار شهیر انگلیسی درخشید.

با این حال، دهه ۱۹۶۰ میلادی برای صنعت موتورسیکلت‌سازی ایتالیا دوران سختی بود. بحران‌های اقتصادی در ابتدای این دهه بر صنعت موتورسیکلت‌سازی سایه افکند. فروش شرکت‌های موتورسیکلت‌سازی متأثر از تولید خودروهای سواری کوچک مانند فیات ۵۰۰ کاهش یافت و این صنایع برای بقا دچار مشکل شدند؛ بنابراین، شرکت موتورسیکلت‌سازی دوکاتی به سمت بازارهای خارجی و بیشتر کشور آمریکا گرایش پیدا کرد و محصولات خود را تحت نام اسکرامبلر در بازارهای آمریکا معرفی کرد. اسکرامبلر ۲۵۰ اولین محصول شرکت دوکاتی بود که در سال ۱۹۶۲ و تحت این نام در آمریکا به فروش رسید. بعد از آن و در سال ۱۹۶۳، محصول بعدی شرکت دوکاتی به نام آپولو با اولین موتور دو سیلندر ۹۰ درجه این شرکت تولید شد.

در سال 1967، شرکت دوکاتی تصمیم به انقلابی در موتورهای خود گرفت و موتورهای دو سیلندر با فن‌آوری مخصوص خود را در دسترس عموم قرار داد. دوکاتی تا قبل از این فقط در محصولات مسابقه‌ای خود از این موتورهای دو سیلندر استفاده کرده بود و اکنون داشت موتورسیکلت‌های مارک 3 خود را با دو موتور دو سیلندر 350 سی‌سی و 450 سی‌سی، روانه بازار می‌کرد که فروش آن تا پایان نیمه اول دهه بعد میلادی ادامه داشت.


با هجوم موتورهای پهن‌پیکر ژاپنی به بازارهای اروپا و ایتالیا در اواخر این دهه، شرکت‌های موتورسیکلت‌سازی ایتالیایی تصمیم به به‌روزرسانی محصولات و نیز بهسازی ساختار کارخانه‌های تولیدی خود گرفتند. حاصل این نوسازی برای دوکاتی توسعه کارخانه این شرکت در بولونیا ایتالیا و ایجاد فضای تولید جدید بود. با نوسازی کارخانه دوکاتی، دو محصول جدید دوکاتی در سال 1971 با نام‌های 500 GP و 750 GT به دست مهندس تالیونی طراحی و به بازار معرفی شدند. شرکت دوکاتی با این دو موتورسیکلت جدید به جنگ رقیبان رفت و توانست به کمک پاول اسمارت، موتورسوار شهیر انگلیسی و برونو اسپاگیاری، موتورسوار ایتالیایی در اولین دوره مسابقات 200 مایل ایمولا در سال 1972 در کلاس 750 سی‌سی به مقام اول و دوم دست پیدا کند. بعد از آن و در سال 1978 افتخار دیگری برای شرکت دوکاتی به ثبت رسید. مایک هیل وود 38 ساله که با موتورهای دوکاتی رشد کرده بود، بعد از یازده سال دوری از میادین مسابقات موتورسواری توانست به همراه یک موتورسیکلت دوکاتی وارد مسابقات فرمول یک TT جزیره من شود و عنوان قهرمانی را بدست آورد.

موتورسیکلتی که هیل وود با آن در این مسابقات شرکت کرد، یک محصول سوپر اسپرت بود که حجم موتور آن تا 900 سی‌سی افزایش پیدا کرده بود. پس از آن به افتخار این قهرمانی، شرکت دوکاتی تا سال 1985، نسخه محدود این موتورسیکلت 900 سی‌سی را با نام هیل وود تولید کرد.

تغییرات در سهام‌داران و مدیریت شرکت دوکاتی

دهه 1980 میلادی برای شرکت دوکاتی دهه تغییرات بزرگ بود. این شرکت موتورسیکلت‌سازی ایتالیایی در سال 1983 به دست دو برادر طرفدار موتورسیکلت و مسابقه به نام‌های کلودیو و جیان فرانکو کاستیگیلیونی تصاحب شد و در زیرمجموعه شرکت نوپای موتورسیکلت‌سازی کاگیوا قرار گرفت. با تصاحب دوکاتی توسط این دو برادر، دوران پیروزی‌های بزرگ دوکاتی در عصر سوپربایک‌ها آغاز شد.

علاوه بر این، سهم شرکت دوکاتی تحت مدیریت برادران کاستیگیلیونی از بازار موتورسیکلت‌ها بیشتر شد، مدل‌های جدید معرفی شدند، عرضه موتورسیکلت‌های با حجم زیاد افزایش یافت و تعهد شرکت به حضور در مسابقات موتورسواری تشدید شد. این دوران طلایی با افتخارآفرینی مارکو لوچینللی و موتور افسانه‌ای دوکاتی ۸۵۱ اش در سال ۱۹۸۸ میلادی شروع شد و با افتخارآفرینی ریموند روشه با همین محصول دوکاتی ۸۵۱ در مسابقات قهرمانی جهان سوپربایک در سال ۱۹۹۰ ادامه یافت. بعد از آن، شرکت دوکاتی به صعود از پله‌های موفقیت در مسابقات قهرمانی جهان سوپربایک ادامه داد و پیروزی‌های خود را در سال‌های بعد با موتورسیکلت‌های ۸۵۱، ۸۸۸، ۹۱۶ و ۹۹۶ دوکاتی تکرار کرد.


ادغام شرکت دوکاتی با گروه فولکس‌واگن

با این حال، شرکت کاگیوا نتوانست دوکاتی را برای خود نگاه دارد و درنهایت 51% از سهام این شرکت را در سال 1996 به شرکت سرمایه‌گذاری تگزاس پسیفیک گروپ به مبلغ 325 میلیون دلار فروخت. دو سال بعد، شرکت تی‌پی‌جی کپیتال بیشتر 49% سهام باقی‌مانده دوکاتی را نیز از آن خود کرد تا به تنها سهام‌دار این موتورسیکلت‌سازی ایتالیایی تبدیل شود؛ اما با این حال، تی‌پی‌جی کپیتال یک سال بعد و در سال 1999، سهام شرکت دوکاتی را عرضه عمومی کرد و 65% از سهام این شرکت به فروش رفت تا بالاخره در سال 2005، دو برادر به نام‌های کارلو و آندرئا بونومی از طریق صندوق سرمایه‌گذاری‌شان بیشتر سهام شرکت دوکاتی را از آن خود کردند تا این شرکت موتورسیکلت‌سازی دوباره صاحبانی ایتالیای داشته باشد.

در ماه آوریل سال ۲۰۱۲ میلادی، گروه فولکس‌واگن آلمان، علاقه‌مندی خود را، برای خرید سهام شرکت دوکاتی، به ارزش تقریبی ۸۶۰ میلیون یورو معادل ۱.۱۲ میلیارد دلار اعلام کرد. تا اینکه در ۱۹ ژوئیه سال ۲۰۱۲، شرکت لامبورگینی از زیرمجموعه‌های شرکت آئودی ۱۰۰% سهام شرکت موتورسیکلت‌سازی دوکاتی را خریداری و شرکت دوکاتی را به‌طور رسمی به زیرمجموعه گروه فولکس‌واگن اضافه کرد. فردیناند پیئش، نوه فردیناند پورشه بزرگ، مدیرعامل اسبق شرکت فولکس‌واگن و یکی از پرنفوذترین اعضای هیئت‌مدیره گروه فولکس‌واگن که از دیرباز علاقه بسیاری به محصولات سوپربایک این موتورسیکلت‌سازی ایتالیایی و میراث فابیو تالیونی داشت، عامل اصلی تصاحب شرکت دوکاتی به دست فولکس‌واگن بود. با این حال گروه فولکس‌واگن پس از تصاحب شرکت دوکاتی در بخش تحقیق و توسعه این شرکت ایتالیایی هزینه‌های بسیاری کرد تا بتواند جایگاه شایسته نام دوکاتی را دوباره برای این موتورسیکلت‌سازی فراهم کند.

جایگاه فعلی شرکت دوکاتی

شرکت موتورسیکلت‌سازی دوکاتی ۵۵۵۵۱ دستگاه انواع موتورسیکلت را در سال ۲۰۱۵ تولید کرده است. از این مقدار تولید، ۵۴۸۰۹ دستگاه موتورسیکلت به بازار مصرف دوکاتی تحویل داده شده است که این میزان نسبت به سال میلادی قبل از آن در حدود ۲۱.۵% رشد داشته است. این در حالی است که شرکت دوکاتی در سال ۲۰۱۳ به‌عنوان اولین سال مالکیت این شرکت توسط گروه فولکس‌واگن فقط ۴۴۲۸۷ دستگاه موتورسیکلت را به فروش رسانده که همین مقدار نیز ۱.۹% تا سال ۲۰۱۴ افزایش داشته است. به این ترتیب، شرکت موتورسیکلت‌سازی دوکاتی در سه سال مدیریت آلمانی گروه فولکس‌واگن رشد ۲۳.۴% را تجربه کرده است که خود گویای توانمندی شرکت فولکس‌واگن در اداره و مدیریت صنایع خودروسازی جهانی است.

کلام پایانی

حرف‌وحدیث نسبت به اقدام گروه فولکس‌واگن در خرید شرکت موتورسیکلت‌سازی دوکاتی بسیار است. عده‌ای علت این خرید را علاقه شخصی فردیناند پیئش به‌عنوان یکی از مدیران و مالکان ارشد شرکت پورشه و گروه فولکس‌واگن می‌دانند، چراکه رقم پرداختی گروه فولکس‌واگن برای تصاحب این نام تجاری مشهور ایتالیایی بسیار بالا بود و زمزمه‌های موجود از تصمیم این غول آلمانی برای فروش دوکاتی به این حرف‌وحدیث‌ها بیشتر دامن می‌زند؛ اما در هر صورت باید پذیرفت که شرکت دوکاتی یکی از معتبرترین و باسابقه‌ترین شرکت‌های فعال درزمینهٔ سوپربایک‌ها است و تصاحب آن به دست گروه فولکس‌واگن به‌صرف هزینه‌های بسیاری از طرف این شرکت آلمانی احتیاج داشت.

در هر صورت، گروه فولکس‌واگن با خرید شرکت موتورسیکلت‌سازی دوکاتی سبد محصولات خود را کامل کرد تا شاید دیگر به‌سختی بتوان محصولی در حمل‌ونقل جاده‌ای را متصور شد که فولکس‌واگن در خط تولید خود نداشته باشد. اکنون فولکس‌واگن از خودروهای سواری معمولی در انواع کلاس‌ها گرفته تا خودروی‌های لوکس و سوپراسپرت و از خودروی تجاری شهری و بین‌شهری گرفته تا موتورسیکلت‌های سوپربایک تولید را می‌کند تا از این وجه نسبت به سایر صنایع خودروسازی جهانی هم‌رده متمایز بوده و در بین آن‌ها سرافراز باشد.