باراک اوباما درباره آینده تکنولوژی چه فکر می کند؟ (۳)

مجله سخت افزار - محمد یوسفی زاده: قبلا بخش های اول و دوم از مصاحبه باراک اوباما، رییس جمهور ایالات متحده آمریکا، با نشریه Wired و مدیر آزمایشگاه رسانه ای دانشگاه MIT را درباره هوش مصنوعی و چالش های آن در آینده بشر خواندید. در این مطلب هم با سومین بخش و در واقع بخش پایانی این مصاحبه همراه ما باشید.

ایتو: به نظرم ما در یک عصر طلایی قرار داریم که مردم دوست دارن با هم صحبت کنن. اگر بتونیم مطمئن بشیم که کمک ها و انرژی موجود برای پشتیبانی از اشتراک آزادانه اطلاعات صرف میشه موفقیت چشمگیری به دست آوردیم. همچین موفقیتی در خلا به وجود نمیاد و باید به چشم یک جامعه جهانی بهش نگاه کرد.

اوباما: به نظر من حق با جوییه و به همین دلیل ما مجموعه از گفت و گو ها رو با تمام کسانی که به این زمینه علاقمند هستن آغاز کردیم. یک موردی که زیاد دربارش صحبت نشده و به نظرم باید بهش توجه کنیم اینه که ما می بایست درباره کاربردهای این تکنولوژی در اقتصاد خوب فکر کنیم. چون خیلی از مردم به نگرانی های دانشمندان علاقه ای ندارن و ترجیح میدن فکر کنن "خب، حالا با همه این حرفا، قراره یه روزی ماشین ها جای منو تو کارم بگیرن؟"

من ترجیح میدم نیمه پر لیوان رو ببینم. از نقطه نظر تاریخی ما خوب با تکنولوژی ها کنار اومدیم و مردم متوجه شدن که شغل های جدید هم به وجود میان، میتونن از جایی به جای دیگه برن و استانداردهای زندگی به تدریج بالاتر بره. به نظرم ما تقریبا تو یه دوره متفاوتی زندگی میکنیم چون کاربردهای اجتناب ناپذیر هوش مصنوعی و سایر تکنولوژی ها شرایط جدیدی ایجاد کرده.

افرادی که مهارت های زیادی دارن در این سیستم ها به خوبی پیشرفت میکنن. اونها میتونن مهارت هاشون رو افزایش بدن و ازشون به عنوان ابزار پیشرفت استفاده کنن، میتونن به کمک ماشین ها دسترسی های بیشتری به دست بیارن، فروش بیشتری رو تجربه کنن و خدمات و سرویس هاشون رو بهتر کنن.

افرادی با درآمد پایین و مهارت های ناکافی در چنین شرایطی مشخص میشن و شاید شغلشون رو از دست ندن، ولی درآمدشون بهتر نمیشه. و اگر میخوایم این حالت گزار رو با موفقیت پشت سر بگذارین باید یه گفتمان اجتماعی درباره مدیریت این شرایط ایجاد کنیم. درباره اینکه چطور در حال آماده سازی خودمون هستیم و چطور از فراگیر بودن اقتصاد اطمینان پیدا میکنیم.

در واقع تولید ما بیشتر از هر زمان دیگه ایه، ولی بخش زیادی از اون به بخش های بالانشین و محدود میرسه. چطور مطمئن بشیم که مردم درآمد کافی برای گذران زندگی رو به دست میارن؟ و این موضوع از جنبه هایی مثل هنر و فرهنگ چطور به نظر میاد؟ تعهدات اجتماعی می بایست با این تکنولوژی های جدید هماهنگ بشن و مدل های اقتصادی ما می بایست باهاشون تطبیق پیدا کنن.

ایتو: اینکه چه مشاغلی توسط ماشین ها جایگزین میشن قابل پیش بینی نیست چون شرط میبندم اگر شما یه رایانه داشته باشید که سیستم درمانی رو درک کنه، در تشخیص بیماری ها حرفه ای باشه و مواردی مثل اینها، شانس پرستارها و داروسازها برای نگه داشتن مشاغلشون بیشتر از پزشکهاست. در واقع مشاغل سطح بالایی وجود دارن مثل حقوقدان ها و حسابرس ها که ممکنه به تدریج محو بشن. در حالی که بخش زیادی از تجارت های خدماتی، هنری و مشاغلی که از رایانه ها استفاده نمیکنن و یا رایانه ها در اونجا کاربردی ندارن با ماشین های هوشمند جایگزین نخواهند شد.

من نمیدونم نظر شما درباره درآمد پایه جهانی چیه، ولی همون طور که به تدریج مردم شغلشون رو از دست بدن این ایده هم به وجود میاد که میتونیم به سایر مدل ها مثل هنر یا بخش آموزش هم توجه کنیم. در این بخش ها مردم هدفی دارن که مستقیما با پول در ارتباط نیست. به نظرم یکی از مشکلاتی که وجود داره اینه که این تصور وجود داره که چطور وقتی پول ندارید میتونید آدم باهوشی باشید؟ در بخش آموزش من انسان های باهوشی رو میبینیم که پول براشون اهمیتی نداره و اصلا پولی ندارن.

اوباما: دقیقا درسته. و منظور من از بازطراحی تعهدات اجتماعی هم همینه. اینکه یک مدل درآمد بین المللی مدل صحیح باشه و توسط طیف گسترده ای از مردم مورد قبول واقع بشه، موضوعیه که باید در 10 یا 20 سال آینده دربارش بحث کرد. درباره این که مشاغلی که توسط ماشین ها جایگزین میشن صرفا شغل های رده پایین نیستن هم حق با توئه. ممکنه شغل های رده بالا هم حذف بشن و در واقع رایانه ها هستن که مشخص میکنن میتونن کدوم کارها رو انجام بدن.

چیزی که نمیشه ازش فرار کرد اینه که با توسعه بیشتر هوش مصنوعی و افزایش درآمدهای جامعه، ارتباط بین تولید و توزیع، اینکه شما چقدر کار میکنید و چقدر درآمد دارید به تدریج کمرنگ تر میشه و بخش زیادی از کارها رو رایانه ها انجام میدن. در نتیجه باید تصمیمات سخت تری بگیریم. ما حقوق کمی به معلم ها پرداخت میکنیم. در حالی که شغل بسیار سختیه و رایانه ها هم به سختی میتونن انجامش بدن. در نتیجه تصمیم گیری درباره ارزش ها و اختصاص دادن حقوق به شغل های مختلف، از معلمی و پرستاری و خانه داری گرفته تا هنرمندها و بهیارها، موضوع بسیار مهمیه.

دادیچ: جناب رییس جمهور، شما برای حل کردن مشکلات اصلی دولت دوست دارید از کدوم تکنولوژی استفاده کنید؟

اوباما: ما برای اینکه دولت رو ساده تر کنیم کارهای زیادی در پیش داریم. باید به جایی برسیم که مثلا پرداخت مالیات به سادگی سفارش دادن یه پیتزا یا خریدن یه بلیط باشه. یا اینکه مردم بتونن راحت تر در رای گیری ها شرکت کنن و کارهای اداری رو ساده تر انجام بدن. کارهای زیادی وجود داره که دولت فدرال و ایالت ها رو به سمت قرن بیست و یکم سوق میدن. شکاف بین استعدادها در دولت فدرال و بخش خصوصی در واقع اصلا گسترده نیست.

ولی شکاف تکنولوژیک بسیار زیاده. وقتی من تازه رییس جمهور شده بودم تصور میکردم اتاق بحران یه چیز خیلی جالبی باشه؛ مثل اونایی که تو فیلم گزارش اقلیت با بازی تام کروز بود و باید یه عالمه کلید و دکمه مجازی رو فشار میداد؛ ولی اصلا از این چیزا خبری نیست [خنده]. وقتی به مسائلی مثل پیدا کردن تروریست ها در نقاط مختلف جهان میرسیم احساس میکنیم باید با چیزی مثل فیلم ها طرف باشیم. ولی در واقع چنین چیزی نیست و خیلی با رسیدن بهش فاصله داریم.

اگر کمی گسترده تر به تکنولوژی نگاه کنیم، من اعتقاد دارم که اگر بتونیم مشکل تغییرات آب و هوایی رو حل کنیم، اگر بتونیم جلوی بالا اومدن آب اقیانوس ها رو بگیریم اونوقته که بشریت میتونه مشکلاتش رو حل کنه. البته من به این موضوع خوشبین هستم. و ما کارهای مثبت زیادی انجام دادیم ولی هنوز راه درازی در پیشه.

پیدا کردن یه راهکار درست برای داشتن ارتباط اینترنتی امن، شفاف و مورد اعتماد که بهمون اجازه بده افراد شرور رو گیر بندازیم و از طرفی باعث نشه دولت قدرت بیش از حدی پیدا کنه تا به مردم فشار بیاره یکی دیگه از موضوعاتیه که داریم روش کار میکنیم. بعضی از این موارد جزو مشکلات تکنولوژیکی هستن. مثلا رمزنگاری مثال خوبیه. من با افراد زیادی در بخش امنیت ملی ملاقات کردم و متوجه شدم واقعا یه مشکل اساسی اینجا وجود داره چون هیچکس نمیتونه جواب قانع کننده ای برای حل کردن بعضی از این مشکلات داشته باشه.

دوست دارم به این نکته هم اشاره کنم که من هنوز آدمیم که به تکنولوژی های مربوط به فضا علاقه داره و دوست داره بدونه چطور میشه نسل بعدی سفرهای فضایی رو استارت زد. بخش خصوصی پیشرفت های بسیار خوبی در این زمینه داشته چون تونسته درآمدهای دولتی رو به خوبی مدیریت کنه.

وقتی درباره پروازهای فضایی فکر میکنیم هنوز داریم درباره همون واکنش های شیمیایی حرف میزنیم که قبلا در ماموریت های آپولو ازشون استفاده میشد. پنجاه سال از اون زمان گذشته و حالا نمیدونم هنوز کریستال های دیتیلیوم اینجا پیدا میشه یا نه [اشاره به تکنولوژی های فیلم پیشتازان فضا] به نظرم باید پیشرفت های بیشتری در این زمینه داشته باشیم.

دادیچ: پس شما هم طرفدار پیشتازان فضا هستین. به نظر شما این فیلم تونسته دیدگاه شما درباره آینده رو شکل بده؟

اوباما: وقتی بچه بودم عاشق پیشتازان فضا بودم و دیدنش همیشه برام جالب بود. چیزی که باعث شد هنوزم این مجموعه طرفدار داشته باشه این بود که در اصل درباره تکنولوژی ساخته نشده بود. در حقیقت بیشتر درباره ارزش ها و ارتباط بین افراد بود. به خاطر همین برای کسی مهم نبود که جلوه های ویژه چندان جالبی نداره. درسته؟ در واقع داستان داشت درباره انسانیت و اعتماد به توانایی هامون برای حل مشکلات صحبت میکرد.

یه فیلمی هم اخیرا دیدم که همون حس رو برام داشته. فیلم مریخی [با بازی مت دمون]. نه به خاطر اینکه داستان پیچیده ای داشت، بیشتر به خاطر اینکه نشون میداد یه گروهی از افراد سعی میکنن یه مشکلی رو حل کنن. استفاده از خلاقیت و سخت کوشی و اعتماد به اینکه اگر جوابی وجود داشته باشه ما پیداش میکنیم برام جالب بود. این همون چیزیه که من درباره آمریکا دوست دارم.

چیزی که باعث جذابیت آمریکا برای مردم جهان شده همین روحیه "میتونم مشکل رو حل کنم" ه. و چیزی که برای من در علم بیشترین اهمیت رو داره اینه که ما میتونیم به کمکش مشکلات رو حل کنیم. ما میشینیم از یه راهکار استفاده میکنیم، اگر جواب نداد دنبال دلالیش میگردیم و بعد یه چیز دیگه درست میکنیم. و به اشتباهاتمون نگاه میکنیم و ازشون درس میگیریم تا چطور راه حل مشکلات رو از توشون پیدا کنیم. اگر این روحیه رو از دست بدیم اونوقت ماهیت آمریکا و شاید ماهیت انسانیت رو از دست دادیم.

ایتو: کاملا با شما موافقم. البته به نظرم جهان پیشتازان فضا خیلی گستردست، افراد و شخصیت ها زیادن و آدمای بد هم در واقع شیطانی نیستن. فقط راه اشتباهی رو میرن.

اوباما: پیشتازان فضا هم مثل هر داستان خوب دیگه ای میگه ما موجودات پیچیده ای هستیم. منم منظورم از کاوش همینه. بخشی از کاوش درباره اینه که بتونید از مرزها و مشکلات عبور کنید. عقلانیت همیشه برتری داره و البته باید در کنار فروتنی باشه. همین داستان درباره هنر و علم هم صادقه. ما تفکرات بزرگی داریم که باید ازشون استفاده کینم ولی نباید مغرور بشیم. باید همیشه به یاد داشته باشیم که هنوز چیزهای زیادی وجود دارن که ما ازشون بی خبریم.