نتیجه دادگاه جنجالی سامسونگ و اپل: برنده و بازنده واقعی کیست؟
آیا اپل کاملاً بر سامسونگ پیروز شده است و برنده واقعی است و یا شرکت های دیگری برندگان واقعی این جنجال هستند و آیا این سیستم پتنتهای کنونی مانع ابداع و خلاقیت و رقابت سالم است؟
ابتدا به اظهارات رسمی هر دو شرکت پس از اعلام نتیجه دادگاه میپردازیم، ممکن است این اظهارات را قبلاً خوانده باشید اما به نظر من برای این مقاله لازم است.
سامسونگ: «رأی امروز نباید به عنوان یک پیروزی برای اپل قلمداد شود، بلکه باید آن را به عنوان یک شکست برای مصرفکننده امریکایی در نظر گرفت. این رأی باعث کم شدن انتخابها، نوآوری کمتر و قیمت بیشتر محصولات خواهد شد. بسیار ناگوار است که قانون پتنت میتواند اینگونه دستکاری و بازیچه شود که انحصار مستطیلهایی با گوشه گرد و یا تکنولوژیهایی را که روزانه توسط سامسونگ و دیگر شرکتها در حال پیشرفت است، در اختیار یک شرکت قرار دهد. مصرفکنندگان حق انتخاب دارند و آنها وقتی محصولات سامسونگ را انتخاب میکنند، میدانند چه چیزی خریداری میکنند. این رأی نقطه پایانی برای این پرونده یا بسیاری جدالهای دیگر در دادگاههای سراسر دنیا نیست، همانطور که بسیاری از ادعاهای اپل در بسیاری از این دادگاهها رد شده است. سامسونگ کماکان به نوآوری و فراهم کردن انتخابهای بیشتر برای مصرفکنندگان ادامه خواهد داد.»
اپل: «ما از هیئت منصفه برای خدماتشان و وقتی که برای گوش دادن به حرفهای ما گذاشتند تشکر میکنیم و هیجانزدهایم که نهایتاً توانستیم حرفهایمان را بزنیم. کوه مدارکی که در دادگاه ارائه شد نشان داد که کپیبرداری سامسونگ بسیار عمیقتر از چیزی بود که تصور میکردیم. دادخواهی میان سامسونگ و اپل چیزی بسیار بیشتر از پتنتها یا پول بود، این دادخواهی درباره ارزشها بودد. در اپل، ما به نوآوری و اصالت بها میدهیم و زندگیمان را صرف تولید بهترین محصولات روی زمین میکنیم. ما این محصولات را تولید میکنیم تا کاربرانمان را راضی کنیم، نه برای اینکه رقیبانمان آشکارا آن را تقلید کنند. ما عملکرد دادگاه را برای مقصر شناختن سامسونگ و همچنین برای ارسال پیامی بلند و روشن درباره جایز نبودن دزدی، تحسین میکنیم.»
در این دادگاه سامسونگ در بسیاری از محصولاتش به جز گلکسی تب ۱۰٫۱ محکوم به کپیبرداری از اپل شد و به نظرم هرچقدر هم که طرفدار سامسونگ باشید شباهت i۹۰۰ Galaxy S را با iPhone ۳GS چه از نظر طراحی ظاهری و چه رابط کاربری را نمیتوانید انکار کنید؛ شباهتی که با تلاش سامسونگ برای پیشگیری از قضایای اخیر در پرچمدار ۲۰۱۲ این شرکت یعنی گلکسی اس ۳ به کمترین حد رسیده اما کماکان ردپاهایی از آن به نظر میرسد. سامسونگ در محصولات اخیر خود چه از نظر ظاهر و چه رابط کاربری تغییراتی را انجام داده است تا از مشکلات احتمالی آینده پیشگیری کند. البته نمیتوانیم نوآوریهای سامسونگ مانند ویژگی Smart Stay، Direct Call و مالتیتسکینگ بینظیر و استایلوس S Pen را نیز کاملاً نادیده بگیریم.
آیا سامسونگ واقعاً بازنده است؟
پیش از این در مقالهای در «یک پزشک» برایتان گفتیم که زمانی اچتیسی در عرصه اندروید پیشتاز محسوب میشد و با نوآوریهایش سامسونگ را پشت سر گذاشته بود. اما سامسونگ با عرضه گلکسی اس توانست کفه ترازو را به نفع خودش بازگرداند؛ گلکسی اسی که اکنون با رو شدن مدارک چندصد صفحهای به وضوح مشخص است که تا چه اندازه از آیفون کپی برداری کرده است.
درست است که سامسونگ مبلغ هنگفت یک میلیارد دلار را باید به اپل بپردازد اما آیا پرداخت این مبلغ برای رسیدن به جایگاه دوم سودمندترین کمپانی تلفن همراه ارزش ندارد؟ یادتان است مایکروسافت اسکایپ را به چه قیمتی خریداری کرد؟ ۸ میلیارد دلار، بنابراین سامسونگ با صرف یک هشتم این هزینه توانست RIM و اچتیسی را پشت سر بگذارد و هر ساله برای معرفی گلکسی اس جدیدش میلیونها علاقمند را هیجان زده کند.
اما موضوع به این سادگیها هم نیست؛ چیزی که سامسونگ را بیش از همه متضرر میکند پرداخت این مبلغ نیست بلکه جلوگیری از ورود گجتهایش به کشورهای مختلف دنیاست. سامسونگ که از قبل این خطر را پیشبینی کرده بود، همانطور که گفتیم گوشیها و تبلتهای جدیدش را با طراحی جدید روانه بازار کرده است به طوری که از نظر ظاهری بین گلکسی نوت ۱۰٫۱ و آیپد و همچنین بین گلکسی اس ۳ و آیفون ۴S تشابه چشمگیری مشاهده نمیشود. به هر حال برای مشخص شدن تکلیف گجتهای نقض کننده پتنتهای اپل باید تا ۲۰ سپتامبر و تشکیل دادگاه بعدی منتظر بمانیم.
همچنین این رأی دادگاه در حالی که میلیونها علاقمند به تکنولوژی منتظر نتیجه بودند، سامسونگ را حداقل فعلاً به عنوان یک کپیبردار و اپل را به عنوان یک خلاق و نوآور به همگان معرفی کرد و حداقل فنبویهای اپل تا مدتها از این رأی به عنوان یک پیروزی بزرگ در برابر بزرگترین رقیبشان یاد میکنند. حالا سامسونگ برای اینکه خودش را نوآور معرفی کند، مجبور است در محصولات بعدیاش چیزهایی خارق العاده معرفی کند که دید کاربران را نسبت به محصولاتش تغییر دهد.
اما درکل به نظر من همانطور که گفتیم یک میلیارد دلار غرامت برای چنین پیشرفتی مبلغ زیادی نیست و حتی مبلغی که اپل درخواست کرده بود، یعنی ۲٫۴۵ میلیارد دلار ضربه چنان مهلکی برای سامسونگ محسوب نمیشد. حالا شاید اچتیسی و RIM از این موضوع ناراحت شده باشند که چرا زودتر از سامسونگ از اپل تقلید نکردند!
چگونه سامسونگ بیشتر از اپل از این تصمیم دادگاه سود میبرد؟
گفتیم که پرداخت این غرامت چندان هم به ضرر سامسونگ نبوده است اما چگونه کپیبردار اعلام کردن سامسونگ از طرف دادگاه به سود سامسونگ و به ضرر اپل است؟!
«انریکه گوتیرز» در پستی در گوگل پلاس در این باره مینویسد که پس از اعلام رأی دادگاه روزی در استارباکس نشسته بوده و صحبتهای چهار گروه مختلف از افراد را درباره این رویدادها شنیده است. او مینویسد:
«آنها جزئیات را نمیدانند، و به آن اهمیت هم نمیدهند؛ چیزی که میدانند این است که سامسونگ مانند اپل است و با یک جستجوی ساده گوگل میتوانید محصولاتی از سامسونگ را پیدا کنید که با اینکه دقیقاً امکانات گجتهای اپل را دارند با قیمتی تقریباً نصف آن عرضه میشوند.»
شاید در پاسخ او از تفاوت عمده iOS و اندروید و اکوسیستم غنیتر اپل سخن بگویید و کیفیت کار اپل را بالاتر از سامسونگ ببینید اما آیا این تفاوتها برای کاربران عادی مهم است؟ برای یک کاربر عادی که از اپلیکیشنهای محدودی استفاده میکند احتمالاً صفحه نمایش بزرگتر و تنوع بیشتر محصولات و به خصوص قیمت مناسبتر بیشتر اهمیت دارد.
دو گروه از چهارگروهی که گوتیرز با آنها برخورد داشته از او درباره لپتاپ سامسونگ QX۴۱۰ و اسمارت فون گلکسی او پرس و جو کردهاند و یک زن و شوهر نیز از قیمت بسیار پایین ۷۰۰ دلاری برای هر دوی این محصولات بسیار شگفت زده شدهاند. این دو نفر حتی آیپد خود را پس دادهاند و به دنبال یک تبلت مناسب سامسونگ در سایتهای مختلف رفتهاند. شوهر خطاب به همسرش میگوید: «آیپد سامسونگ همان آیپد اپل است و من چقدر بیشتر برای نوع اپلی پول دادهام؟ عزیزم من گفتم که هر دو کپی یکدیگر هستند.»
و به گفته گوتیرز یکی دیگر از افراد هم درباره مبلغی که بابت مکبوکش پرداخت کرده بود به شک افتاد. گوتیرز اعتقاد دارد: «باخت سامسونگ همچنین پیروزی این شرکت است و این مبلغ بهترین یک میلیارد دلاری است که سامسونگ تاکنون خرج کرده است.»
برنده واقعی چه کسی است؟
ظاهراً اپل از دریافت غرامت از سامسونگ، جلوگیری احتمالی از ورود بعضی گجتهای سامسونگ، عنوان شدن به عنوان یک نوآور و بالاخره بالا رفتن قیمت سهامش توانست یک پیروزی بزرگ به دست آورد. اما حالا که سامسونگ، اندروید و همچنین گوگل در این جدال شکست خوردهاند، پلتفرمهای دیگر میتوانند از آب گلآلود ماهی بگیرند.
ویندوزفون که تاکنون در سایه اندروید و iOS برای جذب کاربران تلاش میکرد، حالا فرصت مناسبی پیش رو دارد و سیستم عاملهای جدید موبایلی نیز شانس بیشتری برای فعالیت در عرصه اسمارت فون ها و تبلتها دارند.
تصمیم اخیر دادگاه، علاوه بر اینکه لبخند را روی لبان «تیم کوک» آورد می تواند برای «استیو بالمر» نیز خوشحالکننده باشد. مایکروسافتی که هیچگاه نتوانسته بود ویندوزفون را آن طور که انتظار داشت محبوب و مطلوب کند اخیراً با معرفی ویندوزفون ۸ سرمایه گذاری بزرگی کرده است و منتظر یک لغزش اندروید بود تا بتواند محبوبیت گذشته خود را تکرار کند.
در ویندوزفون نمیتوانید ردپایی از رابط کاربری iOS را پیدا کنید؛ با این حال این پلتفرم سریع است، جذاب و جدید است و از این رو دربرابر پتنتها و شکایتهای اپل تقریباً ایمن است. به تمام این ویژگیها هسته مشترک با ویندوز ۸ را اضافه کنید تا با یک پلتفرم با آینده بسیار روشنی رو به رو شوید. برنامهنویسان میتوانند به راحتی برای ویندوز ۸ و ویندوز فون ۸ اپلیکیشن تهیه کنند بدون آنکه زحمت کدنویسی مجدد را داشته باشند؛ هر برنامهنویس میتواند با این انگیزه به مایکروسافت روی بیاورد که اپلیکیشنهایش بدون زحمت زیاد بر روی دسکتاپها، لپتاپ ها، نتبوک ها، تبلتها و اسمارت فونها اجرا میشود و با زحمت کمتری میتواند به فروش مورد نظرش دست پیدا کند.
اما با وجود اینکه مایکروسافت فرصت مناسبی را به دست آورده است، نمیتوان اندروید و گوگل را به طور کلی بازنده ماجرا دانست. رابط کاربری اندروید ۴٫۱ بسیار متفاوت از رابط کاربری TouchWiz قدیمی است که بر روی گوشی های گلکسی اس قبلی نصب شده بود و همچنین شباهت زیادی هم به iOS ندارد. احتمالاً در نمایشگاه IFA که به زودی در برلین برگزار خواهد شد باز هم شاهد موج عظیمی از گجتهای اندرویدی خواهیم بود؛ شاید دلیل اصلی این امر آزاد گذاشتن شرکتها در اندروید برای انتخاب سختافزار و دستکاری نرمافزار به سلیقه خودشان است. در اندروید هر شرکت میتواند با ساخت رابط کاربری مخصوص خود متفاوت از دیگران باشد و با عرضه محصولاتی با سختافزار نسبتاً ضعیفتر رده پایین بازار را نیز در دست بگیرد.
دادگاه اخیر چه پیامی برای ما دارد؟
اینکه یک شرکت برای کپیبرداری آشکار از شرکت دیگری جریمه و مجازات شود، بسیار چیز عادلانه و خوبی به نظر میرسد اما این دادگاه طولانی چند مورد نگرانکننده را هم آشکار کرد. سیستم پتنت کنونی مشکلات بسیار زیادی دارد که ممکن است باعث کم شدن انتخابها و به گفته سامسونگ افزایش قیمتها شود؛ اپل بعضی پتنتهایی را ثبت کرده است که در دنیای امروز انحصار آنها در دست یک شرکت پیام خوبی برای ما مصرف کنندگان ندارد. شرکتهای بزرگ با خرید پتنت از شرکتهای کوچکتر سعی میکنند بر علیه یکدیگر شکایت کنند و فروش محصولات رقبا را متوقف کنند به جای اینکه به نوآوری و عرضه محصولات جذاب بپردازند.
پتنتهای ثبت شده و در اختیار شرکتها قرارگرفته است که حداقل امروزه نباید انحصاراً در اختیار یک فرد یا شرکت خاص باشد. به طور مثال من هنوز قانع نشده ام که طراحی جلوی آیپد باید منحصر به اپل باشد و هیچ تبلتی نباید چنین طراحی در جلوی خود داشته باشد. اکثر آیکنهای به کار رفته در iOS پتنت شدهاند و یک آیکن با عکس گوشی تلفن که به رنگ سبز باشد از نظر اپل کپیبرداری از iOS محسوب میشود؛ با اینکه رنگ سبز نشانگر همان دکمهای است که سالها برای جواب دادن گوشی روی موبایلهای قدیمیمان استفاده می کردهایم و شکل گوشی تلفن هم نیازی به توضیح ندارد. جالب است بدانید شماره موجود در آیکن Maps ثبت شده و شرکتی حق ندارد از آن استفاده کند!
چندین پتنت دیگر هم وجود دارد که به نظر مضحک به نظر می آید و باز هم مربوط به اپل است: اسلات اسپیکر درجلو، فضای خلوت جلوی دستگاه، قاب اطراف صفحه نمایش و شیشه از لبه تا لبه دستگاه.
البته در این باره نباید یک طرفه نگاه کرد چرا که داستان به پتنت های اپل محدود نمی شود. سامسونگ در سال ۲۰۱۰ به پتنتی دست یافت که دستگاهی بتواند mp۳ را در پس زمینه پخش کند و در عین حال عملیاتی دیگر را انجام دهد! به این ترتیب هر دستگاهی که می تواند همزمان پخش mp۳ و کار دیگری را انجام دهد پتنت سامسونگ را نقض کرده و احتمالاً به ازای هر دستگاه فروش مبلغی باید به سامسونگ پرداخت شود. در صورتی که در دنیای امروز این فناوری به وضوح یک جنبه اصلی مالتی تسکینگ است.
به اعتقاد من دادگاه اخیر سامسونگ و اپل بسیاری مشکلات را در سیستم پتنتها آشکار کرد و اگر به زودی فکری به حال این رویه نشود به جای رقابت سالم و نوآوری شاهد دادگاههای بیشتر و جنجالهای متعددی خواهیم بود و در آخر بازنده واقعی ما مصرفکنندگان و کاربران خواهیم بود.
نظر کاربران
فقط اپل
پاسخ ها
منم اپل
فقط اپل