تاریخ جستجو در اینترنت و چگونگی سرآمد شدن گوگل

هفته نامه عصر ارتباط: بسیاری از کاربران مدتی سعی کرده اند از جستجوگر بینگ استفاده کنند، به قوت حریم خصوصی در جستجوگر «داک داک گو» دل خوش کرده و حتی یاهو را نیز یک بار دیگر امتحان کنند اما در نهایت باز به سراغ گوگل این قهرمان عرصه جستجوگری می روند.

سایر جستجوگرها دارند فاصله شان را با گوگل کم می کنند اما گوگل همچنان یکه تاز است زیرا نتایج مرتبط تری به دست می دهد، وبگاه ها را سریع تر نمایه بندی و جستجو می کند و مدام در حال بهتر شدن است. به راستی گوگل از رقبا بهتر است؟


تاریخچه فناوری جستجوگر

بد نیست نخست به برخی از فناوری ها و شرکت ها نگاهی بیندازیم که جستجوگری را پیش برده و جستجوگری را به وضعیت کنونی رساندند.

به میدان آمدن آرکی (۱۹۰۰)

آرکی (Archie) را بسیاری نخستین جستجوگر می نامند. براساس معیارهای امروزی بدوی به نظر می رسد اما ابرازی بود که وبگاه های اف تی پی در دسترس عموم را نمایه بندی می کرد تا کاربران بتوانند فایل های مورد نظرشان را پیدا کنند. دوره قبل از جهان گستری وب بود. بنابراین کاربر باید با استفاده از کارخواه (client) محلی یا تلنت به رایانه های خدمات دهنده آرکی دسترسی می یافت. تلنت قرارنامه ای برای شبکه بندی است که اتصال دو رایانه هم شبکه را میسر می کند.


واندرر (۱۹۹۳)

جستجوگر واندرر (World Wide Web Wanderer) که در سال ۱۹۹۳ پا گرفت. نخستین جستجوگری بود که برای نمایه بندی وبگاه ها و درج خود کار آنها در پایگاه داده پدید آمد. نمایه این جستجوگر یعنی واندکس راهی برای اندازه گیری وب براساس شمارش رایانه های خدمات دهنده سراسر جهان به منظور اندازه گیری ردش وب بود. در واقع این قابلیت به سرمشق برنامه های وب کاوی امروزی تبدیل شد که وارد اوب می شوند و محتوای آن را نمایه بندی می کنند.

اکسایت (۱۹۹۳)

اکسایت طرح شش دانشجوی دانشگاه استفورد بود که سعی داشتند میزان کارایی نمایه بندی را با تحلیل روابط در زبان عادی افزایش دهند. در اکسایت که در آن هنگام آرکی تکست نام داشت، خبرنگاران رات برای نوشتن بررسی های کوتاه راجع به وبگاه ها به کار گرفتند تا قابلیت کاربری را در قیاس با جستجوگرهای بدوی تر مبتنی بر پیوندها بهبود دهند.

رونق جستجوگری (۱۹۹۴)

سال ۱۹۹۴ احتمالا مهمترین سال در تاریخ جستجوگرها است. در ۱۲ ماه همین سال بود که جستجوگرهای اینفوسیک، آلتاویستا، وب کراولر، یاهو و لایکوس پدیدار شدند.

* اینفوسیک: این جستجوگر به کاربران امکان می داد به طور بی درنگ صفحه های وب خود را ارائه دهند و به طور خود کار براساس رده ای که کاربر تعریف می کرد نمایه بندی می کرد.

* آلتاویستا: نخستین جستجوگری که از پهنای باند نامحدود استفاده می کرد، پرس و جو به زبانط بیعی را پوشش می داد و برای بهکرد نتایج دارای تصحیح کننده جستجو بود.

* وب گراولر: کل صفحه را نمایه بندی می کرد نه فقط عناوین و توضیحات را.

* لایکوس: نخستین جستجوگری که براساس مرتبط بودن یافته ها، آنها را مرتب می کرد. این جستجوگر بزرگترین بانک داده وبگاه های مرتب شده را داشت و در اوج خود (حضور سال ۱۹۹۶) بیش از ۶۰ میلیون وبگاه را نمایه بندی کرده بود.

جستجوگرها طی این دوره زمانی و چند سال بعد به شدت از برچسب های نشانگر عناوین، توضیحات و کلیدواژه های افزوده شده به وبگاه از سوی مدیر وبگاه استفاده کرده بودند. این برچسب ها و همچنین چگالی کلیدواژه ها در متن وبگاه عامل های اصلی رتبه بندی بودند که به شناسایی و نمایه بندی مناسب محتوا کمک می کردند.


جستجوگر اسک/ اسک جیو (۱۹۹۷)

در جستجوگر اسک (Ask) و خدمات اسک جیوز (Ask Jeev) آن از ویراستارها (انسان) استفاده کردند تا فهرستی از پرسش های جستجویی معروف تهیه کنند. در این خدمات از عملیات خود، کار در قالب سامانه رتبه بندی موسوم به دایرکت هیت استفاده کردند تا وبگاه ها را براساس معروفیت شان رتبه بندی کنند اما متوجه شدند دستکاری آن خیلی آسان است و چند سال بعد استفاده از این جستجوگر را متوقف کردند.

ام اس ان بینگ (۲۰۰۹-۱۹۹۸)

ام اس ان با نیت بهره گیری از موفقیت سایر محصولات مایکروسافت جستجوگر خاص خود را راه اندازی کرد و پای به قلمرو جستجوی بر خط گذاشت. این جستجوگر برای ارائه نتایج جستجو متکی به آورچر، لوک اسمارت و سایر فهرست های پولی بود تا اینکه گوگل موفقیت الگوی خود را به نام پیونده برگشتی را ثابت کرد. در نتیجه ام اس ان در سال ۲۰۰۴ با سرمشق قرار دادن گوگل راهبرد مشابهی در پیش گرفت، هر چند نتوانست به اندازه گوگل به موفقیت دست یابد. ام اس ان در سال ۲۰۰۹ میلادی نام تجاری خود را به بینگ تغییر داد.

سربرآوردن گوگل

در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی سیطره هرزنامه ها در وب و بی ربطی نتایج جستجو موجب شده بود تا جستجوگرهای اینترنتی کمابیش بی استفاده باشند. برای دردسرهای ناشی از یکه تازی هرزنامه ها و دستکاری جستجوگرهای اینترنتی راهکاری وجود نداشت تا اینکه گوگل به میدان آمد. آغاز گوگل در واقع طرحی به نام بک راب بود که لاری پیج و سرگئی برین در سال ۱۹۹۶ آغاز کردند. هدف شان این بود عمدتا از پیونده ها برای رتبه بندی و بهکرد میزان با ربط بودن نتایج استفاده کنند و انقلابی در حوزه جستجوگری پدید آوردند.


محور این نظریه این بود که هر وبگاه دارای پیوند با وبگاه دیگر به معنای اعتماد به محتویات آن است. این پیونده ها نقش رأی را بازی می کردند و متن لنگر انداخته در آن پیونده روشی برای نمایه بندی وبگاه براساس چیزی بود که دیگران به آن رأی داده بودند.

این فناوری خیلی جالب بود و برین و پیج کوشیدند آن را به مبلغ ۷۵۰ هزار دلار به رقبا بفروشند. خوشبختانه کسی علاقه ای به خرید آن نداشت. برین و پیج همچنان به بهسازی این فناوری ادامه دادند و گوگل در سال ۲۰۰۰ به بزرگترین جستجوگر جهان تبدیل شده بود.

علت پیشتازی گوگل

سازگارپذیری را شاید بتوان مهمترین دلیل برای پیشی گرفتن کاربری گوگل از سایر رقبا خواند. همین که بازاریابان و متخصصان جستجوی اینترنتی یاد می گرفتند گوگل را دستکاری کنند، گوگل دست به تغییر می زد.

وقتی فناوری های جدید مانند رسانه های اجتماعی نقش فعالی در ارتباط میان کاربران پیدا کردند، گوگل آنها را در الگوریتم خود گنجاند تا با ربط بودن نتایج را افزایش دهد. عادات جستجو هم که تغییر می کرد، گوگل خود را تغییر می داد. گوگل مدام در حال دیده بانی، واکاوی و تکمیل سازی است و با استفاده از انبوه داده هایی که از کاربران گردآوری می کند، مدام در حال تحویل محصولات و خدماتی بهتر، دقیق تر و کاربرپسندتر از رقبا است.

آینده جستجوگری

گوگل در صدر قرار دارد و بعید به نظر می رسد در آینده ای نزدیک هیچ کدام از رقبا بتوانند دردسری برایش ایجاد کنند اما وب هم به سرعت در حال تغییر است و گوگل و سایرین باید همچنان دقت جستجوگری های خود را بهبود دهند.


جستجوگرهای اینترنتی و از جمله گوگل تاکنون برمبنای انطباق پرسش ها یا صفحه های وب نتایج جستجو را تحویل می داده اند. اکنون بینگ، گوگل و یاهو در تکاپوی آن هستند تا براساس جستجوی معنایی به نتایج بهتری دست یابند.

افزایش اهمیت مکان

مثال غذای دریایی نشان می دهد که مکان اهمیت زیادی دارد. کسی که در تهران زندگی می کندرستوران غذاهای دریایی واقع در سنگاپور به دردش نمی خورد. جستجوی مکان مبنا در حال تغییر دادن همه چیز است و اکنون مکان کاربر برای تحویل نتایج مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است.

بهکرد جستجوی همراه

در سال ۲۰۱۵ برای نخستین بار در تاریخ میزان ارتباطات تلفن همراهی در اینترنت از نوع رایانه ای چه رومیزی چه کیفی پیشی گرفت و این روند همچنان به طور شتابان ادامه دارد. بنابراین باید به کاربران تلفن همراه هوشمند توجه بیشتری داشت.

گوگل در حال معرفی الگوریتم جدیدی برای تلفن همراه است که وبگاه هایی را که به طور مناسب در تلفن همراه به نمیاش درنمی آیند در نظر نمی گیرد تا کاربران تلفن همراه تجربه بهتری از کاربری خود به دست آورند. یاهو هم به تلفن همراه توجه دارد که شاید اثر ماریسا مایر، مدیرعامل این شرکت باشد که کارمندس ابق گوگل است.