تفاوت فاحش کیا اسپورتج ۲۰۰۸ و ۲۰۱۱

کیا موتورز، قدیمی‌ترین خودروساز کره، کارش را از ۹ ژوئن ۱۹۴۴ شروع کرد. آن زمان، کیا، فریم و قطعات دوچرخه را از استیل را به‌صورت دستی تهیه می‌کرد. از سال ۱۹۵۱، ساخت دوچرخه کامل را شروع کرد و سپس از ۱۹۵۷، سراغ تولید موتورسیکلت رفت. در ۱۹۶۲ اولین کامیونت‌ها از خط تولید کیا خارج شدند. اما زمانی که کیا در ۱۹۷۴ وارد حیطه خودروسازی شد، هیچگاه تصور نمی‌کرد به جایگاهی برسد که با بزرگان اروپا مقایسه شود!

کیا پراید که در ایران هم محصولی شناخته شده است، نقش مهمی را در مطرح شدن این خودروساز ایفا کرد. در ۱۹۹۳، کیا به این فکر افتاد که جای یک شاسی‌بلند در بین محصولاتش خالی است. اسپورتج (Sportage) اولین شاسی بلندش را در ۱۹۹۳ عرضه کرد که در رده‌بندی شاسی‌بلندهای کوچک قرار می‌گرفت. نسل اول اسپورتج تا سال ۲۰۰۲ تولید شد و پس‌از دو سال غیبت، نسل دوم آن از ۲۰۰۴ به بازار راه‌یافت. نسل دوم آن که در ایران هم به وفور دیده می‌شود، علی‌رغم ظاهر نازیبا و کیفیت نامطلوب، توانست از آغاز تولید تا پایان ۲۰۱۰، بیش از ۱۹ هزار دستگاه فقط در آمریکا، فروش کند که دلیل آن‌را باید در قیمت پایه ۱۶ هزار دلار آن جستجو کرد. اما سال ۲۰۱۰، کیا اسپورتج به‌کلی دگرگون شد. از نعمت وجود پیتر شرایر، اسپورتج جدید، از هرنظر متفاوت با گذشته است.


از نظر طراحی، باید اسپورتج جدید را یک نمونه کامل دانست. اولین عنصر ظاهری که جلب توجه می کند، «دماغه ببری» (Tiger Nose) است. این همان DNAای است که پیتر شرایر، به کیا تزریق کرد. جلوپنجره اسپورتج، هویت «کیا» را مشخص می‌کند. امتداد خطوط جلوپنجره به چراغ‌های برجسته می‌رسد و در کناره‌ها، پس‌از رسیدن به درز کاپوت و خط زیرین شیشه‌های کوتاه جانبی به چراغ‌های عقب ختم می‌شود. کاپوت برجسته که در امتداد به ستون A می‌رسد، ظاهری تنومند و جسور را به اسپورتج ارزانی داشته است. ستون C آن نیز علیرغم سادگی یکی از مواردی است که در زیبایی بدنه نقش اساسی را ایفا می‌کند. برای چند ثانیه، با دست، ستون C را در تصاویر بپوشانید تا متوجه نقش کلیدی آن شوید. اسپورتج برخلاف همتای کره‌ای خود، یعنی هیوندای توسان که مملو از منحنی‌های سیال و برجستگی و فرورفتگی است، ظاهری ساده با کمترین خطوط ممکن دارد. اما گلگیرهای ورم کرده، کاپوت برجسته و در کل، هماهنگی بین اجزای بدنه، ظاهر آن را عضلانی و زیبا جلوه می‌کند.

اگر از نظر ظاهری اسپورتج جدید را با نسل قبل مقایسه کنیم، در بعضی موارد همانند برجستگی کاپوت و گلگیرهای ورم کرده، شباهت هایی خواهیم یافت. اما اسپورتج جدید، یکپارچگی بیشتری در فرم دارد. برای مثال اگر به گلگیرهای اسپورتج قدیمی نگاهی بیندازید می بینید که آنها هم مثل اسپورتج جدید برجسته هستند اما بصورت پنل های مستقل و متصل شده به بدنه بنظر می رسند. در حالیکه در اسپورتج جدید، کاملأ یکپارچه با بدنه دیده می شوند.

طراحی شاسی بلندها بدلیل صاف بودن قسمت عقب که محدودیت ایجاد می کند، سخت تر از دیگر رده های خودروهاست. اما پیتر شرایر با دستان هنرمند خود معجزه ای کرده که اگر بخواهیم اسپورتج جدید را با هر اتومبیل دیگری در رده شاسی بلند کوچک مقایسه کنیم، باید آن را از نظر زیبایی در صدر جدول قرار داد. بی جهت نیست که این کیا موفق به دریافت مقام نخست در مسابقات طراحی Reddot، iF و Good Design که معتبرترین مسابقات طراحی دنیا هستند، شده است. برای درک بهتر این مسئله بد نیست اشاره کرد که کوئنیگسِگ که سوپراسپرت میلیون دلاری است موفق به دریافت جایزه Reddot شده و اسپورتج تنها شاسی بلند کوچک دنیاست که چنین جوایزی را کسب کرده است!


مهمترین و البته مشهود ترین تغییر در اسپورتج جدید، کابین آنست. کنسول نسل قدیم بسیار خلوت و کسل کننده بود در حالیکه در نسل جدید، طراحی مهیج و جوان پسندی را می توان در کنسول مشاهده کرد. با وجود اینکه طول اسپورتج جدید افزایش یافته، فضای پای هردو ردیف به میزان اندکی کاهش یافته است. با وجود شیشه های کوتاه جانبی مخصوصأ در عقب، سرنشینان فضای عقب را کوچکتر از آنچه هست احساس می کنند. سقف پانوراما، یکی از مواردی است که به ارزش اتومبیل های کره ای افزوده است زیرا نه تنها باعث زیبایی بیشتر می شود بلکه فضای نورانی تر و بازتری را در کابین ایجاد می کند.

در کل، با نگاهی به کابین اسپورتج جدید، می توان به تلاش کیا برای ساخت کابینی کاملأ معقول و ارگونومیک پی برد. نکته قابل توجه در مورد کابین اسپورتج جدید آنست که کیفیت قطعات، تفاوت چندانی با نسل قبل ندارد! اگر به کیفیت قطعات کابین اسپورتج قدیم ۱۰ نمره بدهیم، به اسپورتج جدید نباید نمره بیش از ۱۲ را در نظر بگیریم. اما آنچه که در این دو بسیار متفاوت است، کیفیت مونتاژ قطعات است. چنین کیفیت مونتاژی حتی در اتومبیل های ژاپنی و آمریکایی با چنین قیمتی، بعضأ به چشم می خورد. این کیفیت فوق العاده مونتاژ، در قطعات بدنه نیز کاملأ مشهود است.


اسپورتج جدید با سه موتور چهار سیلندر بنزینی به حجم ۶/۱، ۲ و ۴/۲ لیتر و دو موتور توربودیزلی به حجم ۷/۱ و ۲ لیتر قابل سفارش است. اسپورتج مورد آزمایش به موتور بنزین سوز ۲ لیتری مجهز بود. این موتور می تواند ۱۶۶ اسب بخار را در دور ۶۲۰۰ تولید کند در حالیکه موتور بکار رفته در اسپورتج ۲۰۰۸ مورد آزمایش با همان تعداد سیلندر و حجم موتور، ۲۶ اسب بخار کمتر از جایگزینش تولید می کرد.

در ابتدا برای یافتن تفاوت این دو موتور، مسابقه درگی را تدارک دیدیم. در مسیر تقریبی ۹۰۰ متر، اسپورتج جدید در زمان ۷/۱۵ ثانیه با حداکثر سرعت ۱۱۵ کیلومتر بر ساعت، مسیر را پیمود و اسپورتج قدیم ۴/۲ ثانیه از جانشینش عقب ماند و حداکثر سرعت آن به یکصد کیلومتر بر ساعت هم نرسیده بود. در مقوله شتاب صفر تا صد، هردو زمان بالای ۱۰ ثانیه را ثبت کردند که این زمان برای اسپورتج جدید ۸/۱۰ ثانیه ثبت شد که ۴/۲ ثانیه سریعتر از نسل قدیمش بود.

اسپورتج جدید ۱۵۰ کیلوگرم در مدل پایه، سنگین تر از نسل پیشین است، اما این سنگینی را به هیچ وجه احساس نمی کنید. البته وزن مدل جدید با آپشن های بیشتر، به ۱۵۸۷ کیلوگرم هم می رسد!

مسافت مورد نیاز برای توقف اسپورتج جدید از سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت، ۴۲ متر اندازه گیری شد که حدود ۶ متر، کمتر از مسافت مورد نیاز اسپورتج ۲۰۰۸ برای ایست کامل بود.

سیستم انتقال نیرو اسپورتج جدید از نوع اتوماتیک با شش دنده بود که نسبت به نمونه اتوماتیک ۴ دنده بکار رفته در نسل پیشین بسیار بهتر بود. گیربکس اسپورتج ۲۰۱۱ با ضرایب کوتاهتر دنده ها، بسیار نرم تر عمل می کرد. برای مثال، اسپورتج قدیم برای تعویض دنده از دو به سه، در سرعت نزدیک به ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت این کار را کرد در حالیکه دنده دو در اسپورتج جدید در سرعت کمتر از ۸۰ کیلومتر بر ساعت به دنده سه تغییر یافت. تکنولوژی قابل توجه گیربکس اسپورتج ۲۰۱۱، «کنترل خلاص» نام دارد که در صورتی که خودرو پس از گذشت چند ثانیه همچنان توقف کرده باشد، گیربکس به صورت اتوماتیک، در حالت خلاص قرار می گیرد تا مصرف سوخت را کاهش داده باشد.در محل عکسبرداری، سطح زمین دارای ناهمواری بود و بهترین موقعیت بود تا تفاوت کمک فنرهای اسپورتج جدید و قدیم را بیازماییم. اسپورتج قدیم، در جذب ضربات خوب عمل نکرد و کابین دارای تکان های خشکی بود. اما اسپورتج جدید با استفاده از کمک فنرهای مستقل مک فرسون در جلو و چند اتصالی در عقب، عملکردی نرم تر بر روی ناهمواری ها داشت. کمک فنرها و خفه کن های عقب، بصورت مستقل از یکدیگر نصب شده اند تا تکان های کابین به حداقل برسد. کیا، به سیستم چهار چرخ متحرک ساخت خود که با همکاری Magna International، توسعه یافته است، افتخار می کند. این سیستم با نام Dynamax بصورت الکتروهیدرولیکی کنترل می شود و دائمأ اطلاعات مسیر را تجزیه کرده و نیروی گشتاور و لغزش چرخ ها را تا جای ممکن با مسیر تطبیق می دهد. این سیستم تعلیق در حد یک شاسی بلند کوچک، آنهم از نوع کُره ای که بسیاری دیدی متفاوت به آن دارند، عملکردی قابل توجه داشت. اسپورتج جدید بر روی آسفالت نیز در عبور از دست اندازها و ناهمواری ها، ضربات را بهتر جذب می کرد و کابین نسبت به نسل قبل کمتر تکان می خورد.


به مبحث هندلینگ که برسیم می بینیم که اسپورتج جدید، یک سر و گردن از نسل قبل بالاتر است. در اسپورتج قدیم به هنگام عبور از پیچ ها، فرمان (حتی با محکم گرفتن آن)، همانند فنری است که بشدت تمایل دارد به حالت اولیه بازگردد.

اما در اسپورتج جدید، فرمان نرم تر شده و راحت تر است و سریعتر واکنش می دهد. این فرمان که از نوع راک اند پینیون بوده نه بیش از حد خشک است، نه بیش از حد نرم. این فرمان، اطلاعات مسیر را به راننده منتقل کرده و راننده می تواند با آن نوعی ارتباط برقرار کند و همانند اسپورتج قدیم، بی حس نیست. اگر سوار شاسی بلندهای گرانتر شده باشید و پشت فرمان اسپورتج جدید هم بنشینید، متوجه می شوید که با در دست گرفتن فرمان، احساسی مشابه خواهید داشت! این نرمی و واکنش بی نظیر فرمان را در دیگر محصولات کیا، نظیر اوپتیما و سراتو نیز می توان مشاهده کرد.


به گفته کیا، نام این شرکت از واژه ki (به معنای «خارج شده از...» در زبان کره ای) و a (سمبل حرف اول قاره آسیا) گرفته شده که مفهوم کلی آن «خارج شده از آسیا» یا «برخواسته از آسیا» بوده است.اما معنای واقعی کلمه، ریشه در ایران دارد. کیا در زبان فارسی به معنای پادشاه، محافظ، و مدافع است که به گرامیداشت 2500 سال تمدن، فرهنگ، سلطنت و همچنین جاده ابریشم که شرق را به غرب متصل می کرد، این نام برای شرکت خودروسازی انتخاب شده است. بنابراین باید کیا را در کنار مزدا (برگرفته از نام اهورا مزدا) و نیسان (با مدل قشقایی و کانسپت شیراز) در گروه اتومبیل سازانی قرار داد که از نام ایرانی استفاده کرده اند.


پیتر شرایر در سال ۱۹۵۳ در باوریا آلمان متولد شد. در سال ۱۹۷۵، تحصیل در رشته طراحی صنعتی دانشگاه مونیخ را آغاز کرد و در سال ۱۹۷۸، در دوران دانشجویی، با شرکت آئودی همکاری داشت. با فارغ التحصیل شدن در رشته طراحی صنعتی، شرایر با دریافت بورسیه از سوی آئودی به تحصیل در رشته طراحی وسایل نقلیه در کالج سلطنتی انگلستان در لندن پرداخت.

در سال ۱۹۸۰، شرایر رسمأ همکاری خود را با آئودی آغاز کرد و با طراحی آئودی TT در سال ۱۹۹۸ به اوج دوران کاری خود رسید. خودرویی که در سال ۲۰۰۶، عنوان تأثیرگذراترین طراحی سال های اخیر را به خود اختصاص داد. در سال ۲۰۰۷، شرایر از کالج سلطنتی انگلستان، مدرک دکترای افتخاری را دریافت کرد تا در کنار سرجیو پینین فارینا و جورجتو جیوجارو، سومین طراح خودرو در طول تاریخ باشد که چنین مدرکی را دریافت کرده است.

در سال ۲۰۰۶، شرایر به عنوان رییس طراحی کیا موتورز منصوب شد و با Tiger Nose (دماغه ببر) هویتی را به کیا وارد کرد. کیا کادنزا، اوپتیما، سول (Soul)، سورنتو، اسپورتج، سراتو، وِنگا، بورگو (موهاوی)، و پیکانتو از محصولات کیا هستند که شرایر طراحی آنها را برعهده داشته و اغلب جوایزی را در زمینه طراحی کسب کرده اند.اتومبیل های آئودی A۳، A۴، A۶، فولکس واگن بیتل جدید (New Beetle)، فولکس واگن گلف، Eos و Concept R را باید به کارنامه کاری وی اضافه کرد.


و اما مهمترین تغییر اسپورتج جدید نسبت به قبل، ارگونومی آنست. ارگونومی را بوسیله جمله ای ساده می تواند رابطه انسان با ماشین تعریف کرد. اسپورتج قدیم فقط سه دکمه دوار بر روی کنسول مرکزی داشت که مربوط به سیستم تهویه می شد که حس خوشایندی ندارد. خلوتی بیش از حد آن، به نوعی شما را خسته می کند. اما در اسپورتج جدید، کنترل ها، بصورت مرتبی کنار یکدیگر قرار گرفته اند و تا حد ممکن بالا کشیده شده اند تا بیشتر در دسترس راننده باشد و راننده، راحت تر می تواند با این کنسول ارتباط برقرار کند. ضمن اینکه با وجود کنترل های سیستم صوتی و کروز کنترل، دیگر نیازی به جداکردن دست ها از فرمان نیست.

در کل باید اسپورتج را یک مجموعه خوب به حساب آورد. اگر قیمت آنرا که در تهران بیش از ۷۵ میلیون تومان ولی قیمت جهانی آن حدود ۲۷ میلیون تومان برای مدل پایه است، در نظر بگیرید در اینجاست که متوجه ارزش آن می شوید زیرا با چنین مبلغ یک شاسی بلند زیبا، با امکانات مناسب، عملکرد قابل قبول، فضای کافی، و مصرف سوخت مناسب را خریداری کرده اید.

اختصاصی مجله اینترنتی برترین ها Bartarinha.ir