به مناسبت روز جهانی Batman؛ خفاش قهرمان

برترین‌ها: دی‌سی کامیکس چند سالی می‌شود که روز ۲۰ سپتامبر (۳۰ شهریور) را به عنوان روز جهانی بتمن معرفی کرده است. بسیاری از هواداران پر و پا قرص و اصیل این کاراکتر اصیل، سالانه در این روز بخصوص در برخی کتاب‌فروشی‌های مشهور یا اماکن دیگر دور هم جمع شده و خاطرات مشترکشان را با یکدیگر مرور می‌کنند.

شوالیه تاریکی در ایران هم کم طرفدار ندارد و پس از ظهور عناوین کریستوفر نولان، این شهرت و محبوبیت چندین برابر هم شد. ساخت فیلم و سریال و انیمیشن بر اساس بتمن امر بسیار ریشه‌دار و طولانی‌ای محسوب می‌گردد و اگر بخواهیم تعداد این عناوین و همچنین آثار کمیک بوکی را بررسی کنیم، آمارش به راحتی از دستمان در می‌رود. «بتمن: مجموعه انیمیشنی» (Batman: The Animated Series) یکی از شاهکار‌هایی است که بین سال‌های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۵ در چهار فصل پخش گردید و موفق به دریافت یک جایزهٔ بسیار مهم امی هم شد.

همان‌طور که می‌دانید این سری یکی از زیباترین و به یاد ماندنی‌ترین انیمیشن‌هایی هست که بر اساس یه کاراکتر کمیک بوک ساخته شده است. سری بتمن توانست به تنهایی یک دنیای ابرقهرمانی بی‌نظیر و فراموش‌نشدنی را به‌وجود آورد و پایه‌گذار یک جهان مستقل باشد. حال به مناسبت روز جهانی بتمن قصد داریم نگاه دقیق‌تری به بازی ای ابرقهرمان داشته باشیم.

بیش از سی سال از عرضه نخستین بازی بتمن گذشته و این شخصیت در طول این سال ها، سفر عظیمی را میان سبک‌ها و سازندگان مختلف تجربه کرده است. سرنوشت بتمن در دنیای بازی‌های ویدیویی، دست کمی از بالا و پایین‌های زندگی شخصی این ابرقهرمان ندارد.

جدا از بررسی تاریخچه حضور بتمن در هنر هشتم، به این سوال خواهیم پرداخت که آیا بتمن، بهترین عملکرد را میان ابرقهرمان های کامیک بوکی در بازی های ویدیویی به جای گذاشته است یا نه؟

درحاشیه

انگار بتمن تنها برای پیروزی ساخته شده است! اولین حضور بتمن در بازی‌های ویدیویی، به سال 1986 و انتشار یک بازی موفق با نام همین ابرقهرمان برای کامپیوترهای خانگی، آن هم تنها در اروپا شروع شد.

بازی بتمن، یک عنوان ماجراجویی با دوربین ایزومتریک بود که داستان تلاش بتمن برای نجات رابین را روایت می کرد. استقبال خوب منتقدان و طرفداران باعث شد تا مقدمات خودنمایی این ابرقهرمان در دنیای بازی‌های ویدیویی، فراهم شود.

بازی Batman: The Caped Crusader

نسخه بعدی سری بتمن با پسوند The Caped Crusader، برای بازارهای آمریکا که زادگاه این ابرقهرمان بودند نیز عرضه شد. بازی از اولین دست عناوینی بود که به شما امکان دنبال کردن داستان، به انتخاب خودتان را می داد.

در The Caped Crusader می توانستید تا بر حسب سلیقه خودتان، داستان دستگیر کردن جوکر یا پنگون که هر دو از دشمنان مهم بتمن هستند را دنبال کنید؛ واکنش ها نسبت به این بازی آن قدر خوب بود که در فاصله کمتر از یک سال، بتمن به استقبال کنسول‌های زمان خودش برود.

بیش از سی سال از عرضه نخستین بازی بتمن گذشته و این شخصیت در طول این سال‌ها، سفر عظیمی را میان سبک‌ها و سازندگان مختلف تجربه کرده است.

مطابق رسم آن زمان، تجربه هر کدام از نسخه‌های بازی بتمن که در سال ۱۹۸۹ میلادی عرضه می‌شدند، با توجه پلتفرم شما، کاملاً متفاوت بود.

سیستم پرش جالب بازی که در نسخه NES آن وجود داشت، در کنار همزمانی عرضه آن با فیلم دوست داشتنی بتمن تیم برتون، باعث شد تا بتمن به یکی از پرفروش‌ترین بازی‌ها در سال عرضه خودش تبدیل شود؛ جدا از این‌ها، این عنوان موفق به کسب جایزه بهترین بازی سال از سوی تعدادی از مجلات شد تا حضور طولانی مدت این شخصیت در بازی‌های ویدیویی تضمین شود.

Batman Return of the Joker در واقع از گرافیک بالایی در زمان عرضه بهره می‌برد

در بین حد فاصل سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۵ میلادی، پنج نسخه از بازی های بتمن روانه بازار شدند. بتمن آن سال‌ها هم به عنوان یک ابرقهرمان در دنیای دو بعدی بازی ها، تحت تاثیر موفقیت های سری بازی های مگامن قرار گرفت. بازی Batman: Return of the Joker در واقع یک کلون مگامن با تم دنیای دی سی و ابر قهرمان محبوب خود یعنی بتمن بود.

بازی های Batman Returns و The Adventures of Batman and Robin در فاصله کمی از یکدیگر منتشر شده اند. هر کدام از دو بازی با توجه به پلتفرم خود، تغییرات زیادی نسبت به سایر نسخه ها در پلتفرم های دیگر داشت. جالب است بدانید که نسخه DOS بازی Batman Returns، تجربه ای شبیه به یک بازی ماجراجویی اشاره و کلیک بود.

Justice League Task Force با وجود ضعف هایش، قهرمانان DC را به خوبی در کنار هم قرار داد.

عنوان Justice League Task Force ، اولین حضور بتمن به عنوان یک شخصیت جانبی در بازی های ویدیویی بود. بتمن این بار تحت یک بازی مبارزه ای در کنار سایر ابرقهرمانان لیگ عدالت حضور داشت تا از دنیا در مقابل حمله شخصیت «دارک ساید» (Darkseid) دفاع کند.

استودیو Sunsoft که تجربه زیادی در ساخت بازی های بتمن داشت، توسعه این قسمت را نیز بر عهده گرفت. جالب است بدانید که بلیزارد نیز Sunsoft را در ساخت این بازی یاری می کرد.

Sunsoft هم دیگر بازی بتمنی را نساخت تا سرنوشت این ابرقهرمان به گونه دیگری رقم بخورد.

به دلیل شباهت زیاد بازی به قسمت دوم استریت فایتر و همچنین ضعف در سیستم مبارزات، بازی توقعات فروش ناشرین خود را برآورده نکرد و Sunsoft هم دیگر بازی بتمنی را نساخت تا سرنوشت این ابرقهرمان به گونه دیگری رقم بخورد.

جدا از شروع موفق بتمن در سال 1989، مرد خفاشی عملکرد متوسطی در اولین دوره حضور خود در دنیای بازی های ویدیویی داشت. با وجود استقبال مردم از فیلم های بتمن در آن سال ها، ضعف سخت افزار های موجود و جدی نگرفتن این شخصیت در دنیای بازی های ویدیویی باعث شد تا بتمن در اکثر اوقات یک شبیه سازی از بازی های موفق هم سبک، برای کسب درآمد بیشتر از طرفدران سینه چاک خودش باشد.

اگر از طرفدران شخصیت بتمن باشید، بدون شک Batman: The Animated Series برای شما نوستالژی بزرکی خواهد بود

ظاهراً بهترین مکان برای خود نمایی بتمن در آن سال ها، انیمیشن های تلویزیونی این شخصیت بودند. فیلم سینمایی Batman & Robin به یک فاجعه تمام عیار تبدیل شد تا برادران وارنر نزدیک به یک دهه سراغ ساخت فیلم سینمایی از این شخصیت نروند.

سری انیمشن بتمن با نام Batman: The Animated Series، حتی موفق به کسب یک جایزه امی مهم هم شد تا بتمن بازی های ویدیویی در آن سال ها، زیر سایه انیمشن های این ابر قهرمان قرار بگیرد. به طوری که این شخصیت، غیبت پنج ساله ای را در ویدیو گیم تجربه کرد.

بی خطر تر از همیشه

با شروع قرن جدید و ورود به نسل ششم کنسول های بازی، زمینه حضور بتمن به عنوان یک کاراکتر سه بعدی فراهم شد. در ابتدا بسیاری بر این باور بودند که محوبیت کاراکترهایی مثل بتمن و اسپایدرمن در کنار سخت افزار قوی تر کنسول های آن زمان، باعث حضور و موفقیت زیاد این شخصیت ها در دنیای بازی های ویدیویی خواهد شد.

Batman Beyond: Return of the Joker از هر لحاظ یک فاجعه محسوب می شد

همانطور که قبل از این اشاره شد، بازی های بتمن در آن سال ها، زیر سایه انیمشن های این شخصیت محبوب قرار گرفته بودند. بتمن با بازی Batman Beyond: Return of the Joker که بر اساس انیمیشن بلندی به همین اسم ساخته شده بود، بار دیگر به دنیای بازی برگشت.

بازی تقریباً برای تمام کنسول های محبوب آن زمان مثل پلی استیشن ۱ و نینتندو ۶۴ عرضه شد. البته بر خلاق موفقیت بازی اسپایدرمن در همان سال، بتمن با بدترین واکنش های ممکن از سمت منتقدین و طرفداران مواجه شد.

بازی به معنای کلمه یک فاجعه تمام عیار بود. مبارزات تکراری در کنار مشکلات فنی زیاد، باعث شد تا این عنوان، تنها بازی ساخته شده از سری Batman Beyond محسوب شود. بازی به قدری مشکل داشت که انگار در هنگام ساخت آن، همیشه اسلحه ای روی سر سازندگان بازی در یوبی سافت بوده است!

Batman: Dark Tomorrow به عقیده عده ای، یکی از بدترین بازی های ساخته شده در کل تاریخ است!

بد بیاری های بتمن به همین جا ختم نمی شد. قسمت بعدی با نام Batman: Dark Tomorrow، بر خلاف نسخه های پیشین بتمن که همگی با الهام از فیلم یا انیمیشن خاصی ساخته شده بودند، داستان اختصاصی خود را داشت.

البته حتی این موضوع هم کمکی به نجات این ابر قهرمان بدشانس در بازی های ویدیویی نکرد. این بازی که برای کنسول های ایکس باکس اورجینال و گیم کیوب عرضه شده بود، رکورد های جدیدی را در کسب نمره های پایین برای یک بازی ابر قهرمانی به نام خود ثبت کرد. سایت معروف گیم اینفورمر، نمره ۰.۷۵ از ۱۰ را به بازی اختصاص داد و بتمن جدید را «غیر قابل بازی و پر از باگ» توصیف کرد.

البته نسخه دیگری از بتمن با نام Batman : Rise of Sin Tzu در همان سال عرضه شد که وضعیت بهتری نسبت به Dark Tomorrow داشت. تم کامیک بوکی بازی در کنار مبارزات دو نفره آن باعث شد تا بازی با واکنش های بهتری نسبت به Dark Tomorrow روبرو شود.

در سال ۲۰۰۵ میلادی شخصیت سینمایی بتمن با نقش آفرینی کریستین بیل و حضور کارگردان مطرحی به نام کریستوفر نولان، جان دوباره گرفت. بتمنی نولان، به عقیده بسیاری، قابل لمس ترین تجربه حضور این شخصیت در فیلم های سینمایی بود.

Batman Begins به نوعی اولین بازی بتمن با صحنه های سینماتیک و جدی تر بود

کمپانی برادران وارنر که هنوز و بعد از گذشت دو دهه اعتقادی به استقلال بازی‌های ویدیویی ابرقهرمانی از سینما نداشتند، بازی بعدی را با همان نام فیلم یعنی Batman Begins روانه بازارها کردند. این بازی در واقع یک کپی تمام عیار از تمام صحنه‌های فیلم سینمایی هم نام خودش بود.

در کنار الهام گرفتن از نام‌هایی مثل اسپلینتر سل و متال‌گیر سالید، بازی با وجود چند صحنه انگشت شمار خوب، در نهایت در حد یک عنوان متوسط باقی ماند. خیال برادران وارنر در سود دهی بالای بازی‌هایی که بر اساس فیلم‌های سینمایی ساخته می‌شوند، نیز شکست تا شرایط برای حضور بتمن در هنر هشتم به عنوان یک فرانچایز مستقل، فراهم شود.

بازگشت از تاریکی

در دورانی که کامیک و فیلم‌های سینمایی بتمن، جدی و تاریک‌تر از همیشه بودند، بازی Lego Batman برای جذب هواداران جوان‌تر این فرانچایز در نظر گرفته شده بود. با تجربه‌ای که سازندگان این بازی از ساخت سری بازی‌های «لگو» داشتند، Lego Batman نیز به موفقیت‌های زیادی رسید.

نزدیک به 80 شخصیت قابل بازی در Lego Batman وجود دارد!

در این بازی شما امکان کنترلر شخصیت بتمن و سایر قهرمان های DC را در اختیار داشتید. داستان جذاب و طنز بازی در کنار المان هایی از گیم پلی که تنها در دنیای لگو امکان پذیر بودند، باعث شد تا دو نسخه دیگر از سری Lego Batman تقریباً برای هر پلتفرمی عرضه شود.

بعد از حضور بتمن و سایر قهرمان های دنیای DC در بازی Mortal Kombat vs. DC Universe، می رفت تا دوران طلایی بتمن در صنعت بازی های ویدیویی با عرضه بازی Batman: Arkham Asylum آغاز شود.

در سال ۲۰۰۷ برادران وارنر تصمیم گرفتند تا برند بتمن در بازی های ویدیویی را وارد مرحله جدیدی کنند. پیش از این سری بتمن حتی در بهترین روز های خود هم در نهایت تجربه نسبتاً خوب و نزدیک به متوسطی را ارائه می داد، اما ظاهراً دارندگان امتیاز این برند سرگرمی معتبر، خواستار رسیدن بتمن به بالاترین سطح ممکن بودند.

حتی محیط فیلم‌های بتمن نولان هم به تاریکی تیمارستان آرکام نبودند

استودیو Rocksteady که پیش از این، نام شناخته شده‌ای در صنعت بازی سازی نبود، وظیفه ساخت قسمت جدید بتمن را بر عهده گرفت. همه چیز از همان ابتدای کار فوق العاده به نظر می‌رسید. سازندگان بازی قول یک تجربه فوق العاده از قسمت جدید بتمن را به هواداران داده بودند.

نتیجه تلاش سازندگان منجر به تولید یک بازی در سبک اکشن ماجرایی بتمن با پسوند Arkham Asylum شد. بازی برای پلی استیشن ۳، ایکس باکس ۳۶۰ و پی سی عرضه شد. داستان بتمن جدید با فرار دشمن قدیمی او یعنی جوکر از تیمارستان آرکام، آغاز شده و شما به عنوان بتمن، وظیفه پیدا کردن او را بر عهده خواهید داشت.

جدا از پیدا کردن جوکر، بتمن با تعداد زیادی از شخصیت‌های منفی کامیک بوک‌های شهر گاتهام در این تیمارستان روبرو شده و ماجرا‌های مختلفی را پشت سر خواهد گذاشت. همچنین در طول بازی شما توانایی ارتقای قابلیت‌ها و گجت‌های بتمن را داشته تا راحت تر، توانایی خنثی کردن نقشه‌های شوم جوکر را داشته باشید.

بسیار از نام‌های آشنا در کتاب‌های مصور بتمن در بازی قابل مشاهده بودند

گرافیک بازی، ترکیب قدرتمندی از واقع گرایی و استایل کامیک بوکی بود. همه این‌ها Batman: Arkham Asylum را تبدیل به عنوانی کرد که بسیاری از طرفدران شوالیه تاریکی، منتظرش بودند.

بازی در زمان عرضه رکورد‌های جالبی را بر جای گذاشت و به موفق‌ترین بازی با محوریت یک شخصیت کامیک بوکی نزد منتقدان تبدیل شد؛ رکوردی که البته به دست نسخه دوم از همین سه گانه بتمن دوباره شکسته شد.

بعد از واکنش‌های فوق العاده نسبت به Batman: Arkham Asylum، ساخت ادامه برای این بازی به هیچ عنوان دور از انتظار نبود. Batman: Arkham City در سال ۲۰۱۱ میلادی و باز هم به سازندگی استودیو Rocksteady، برای پلتفرم‌های رایج آن زمان عرضه شد.

Batman: Arkham City دنیای بسیار بزرگ‌تری را برای اکتشاف و گشت و گذار فراهم کرده بود

بازی به یک تجربه دنیای باز زیبایی تبدیل شده بود که دنیای وسیع تری از گاتهام را برای اکتشاف در اختیار ما قرار می‌داد. تقریباً همه نکات خوب Batman: Arkham Asylum به میزان قابل توجه‌ای در Arkham City بهبود یافته بودند.

از باس فایت‌های هوشمندانه گرفته تا معما‌های جذاب ریدلر و شخصیت‌های قابل بازی مانند کت وومن و رابین، همگی بتمن جدید را به یکی بهترین بازی‌های عرضه شده در نسل هفتم کنسول‌های بازی تبدیل کردند.

با عرضه دو بازی فوق العاده، بتمن به یکی از محبوب‌ترین اسامی میان طرفداران بازی‌های ویدیویی تبدیل شده بود. سری Arkham جدا از این که عنوانی مستقل از فیلم‌های سینمایی بتمن بود، حتی به عقیده بسیاری، در زمینه داستان گویی هم از نمونه سینمایی خود بهتر عمل کرده و تجربه عمیق تری از قصه گویی را ارائه می‌داد.

داستان Batman: Arkham Origins مانند قسمت قبلی تنها در یک شب اتفاق می‌افتاد

بر خلاف طرفداران که انتظار نسخه سوم از سری Arkham را می‌کشیدند، کمپانی برادران وارنر تنها از یک پیش درآمد برای این سری رونمایی کرد. داستان بازی Batman: Arkham Origins پیش درآمدی بر دو قسمت ابتدایی سری Arkham بود.

در آن زمان به نظر می‌رسید که وارنر قسمت جدید بتمن را به اندازه کافی جدی نگرفته است. از عدم حضور صداپیشگان و نویسنده اصلی سری گرفته تا ساخته شدن بازی به دست استودیو دیگر یعنی شعبه مونترال وارنر، همگی بسیاری از طرفداران سری را از همان ابتدا ناامید کرده بود.

سر انجام بازی در سال ۲۰۱۳ میلادی به بازار آمد و تا حدودی در برآورده کردن توقع هواداران ناکام ماند. اضافه شدن بخش چند نفره و سیستم جابجایی سریع در بازی، به نظر بسیاری از منتقدان بیهوده بوده و بخش گیم پلی آن نیز، چیزی نبود که سری Arkham و بازی‌های اکشن ماجرایی را به سمت جلو هدایت کند.

Batman: Arkham Origins Blackgate گرافیک فوق‌العاده ای با استاندرادهای کنسول‌های دستی داشت

همزمان با عرضه Batman: Arkham Origins برای پی سی و کنسول‌های خانگی آن زمان، نسخه کاملاً متفاوتی از بتمن با نام Batman: Arkham Origins Blackgate برای کنسول‌های دستی عرضه شد.

ایده گیم پلی و دوربین ۲.۵ بعدی در ابتدا بسیار هیجان انگیز به نظر می‌رسید، اما بازی در نهایت با واکنش متوسطی از سوی منتقدان روبرو شد. وارنر در ادامه برای جبران فروش کم این عنوان، Blackgate را برای پی سی و کنسول‌های خانگی نیز پورت کرد.

سری Injustice با وجود سبک مبارزه‌ای خود، داستان غنی‌تری از فیلم Batman Vs Superman داشت

با درخشش بازآفرینی مجموعه مورتال کمبت در سال ۲۰۱۱، شایعاتی مبنی بر ساخت یک بازی با محوریت ابرقهرمان‌های دنیای DC به دست استودیو NetherRealm به گوش می‌رسید.

Injustice: Gods Among Us یک بازی مبارزه‌ای با گیم پلی‌ای نزدیک به سری مورتال کمبت بود. ایده داستانی جالب در کنار حضور قدرتمند شخصیت‌هایی مثل بتمن و سوپرمن، باعث شدند تا ادامه‌ای از این بازی در سال ۲۰۱۷ برای کنسول‌های نسل هشتم عرضه شود.

با ورود به نسل هشتم بازی‌های ویدیویی، از آخرین قسمت از مجموعه Arkham با نام Batman: Arkham Knight رونمایی شد. قدرت بالای کنسول‌های جدید در کنار بازگشت دوباره صداپیشه بتمن و Rocksteady، این بازی را به یکی از مورد انتظار‌ترین عناوین رویداد E۳ سال ۲۰۱۵ تبدیل کردند.

Batman Arkham Knight یکی از تاریک‌ترین قصه‌های بتمن را روایت می‌کرد

در Arkham Knight برای اولین بار امکان بازی با هارلی کویین و بت گرل فراهم شد. حتا اتوموبیل معروف بتمن با نام بت موبیل هم در بازی حضور داشت. یکی از نکات جالب مربوط به بازی در آن روز ها، مربوط به جزییات به کار گرفته شده در طراحی ماشین بتمن بود. به عقیده سازندگان، ماشین بتمن در این بازی، جزییاتی در اندازه یک بازی کامل برای ایکس باکس ۳۶۰ داشت.

سیستم مبارزه در بازی بهبود یافته و امکان همراهی رابین در انجام مراحل فراهم شده بود. Arkham Knight به معنای واقعی کلمه، داستان تراژدیکی را از پایان این ابرقهرمان روایت می‌کرد تا سری Arkham به بهترین شکل ممکن به پایان برسد.

واقعیت مجازی، کامیک‌بوک و بقیه ماجرا

بازگشت بتمن این بار به صورت یک مجموعه ماجرایی و به دست استودیو نام آشنا Telltale صورت گرفت. گرافیک بتمن جدید به یک کامیک بوک زنده شبیه بوده و مانند سایر بازی‌های پیشین Telltale، انتخاب‌ها روی سرنوشت بتمن و داستان ماجرا، تاثیر مستقیمی خواهند گذاشت.

این بار شما خود سرنوشت بتمن در یک کامیک‌بوک زنده را رقم می‌زدید

عملکرد Batman: The Telltale Series به قدری خوب بود که بسیاری، آینده کتاب‌های مصور را در تبدیل شدن آن ها، به آثار این چنینی ببینند. چندی پیش قسمت اول از فصل دوم این سری برای تمام پلتفرم‌های رایج عرضه شد.

بعد از گذشت سال‌های کم فروغ، بتمن سرانجام به نمادی برای آینده بازی‌های ویدیویی ابرقهرمانی تبدیل شده است. به نظر می‌رسد که سازندگان در نهایت به پتانسیل فوق العاده بالای بازی‌های ویدیویی، برای ارئه یک داستان و تحربه غنی پی برده و این دست بازی‌ها و صنعت بازی سازی، بیشتر از هر زمان دیگری توسط ناشرین و مردم، جدی گرفته می‌شود.

بتمن و واقعیت مجازی؟ زمان به ما نشان خواهد داد

با پیشرفت تکنولوژی و ظهور فناوری‌هایی مانند واقعیت مجازی، باید شاهد تغیرات عظیمی به خصوص در بازی‌هایی کامیک بوکی که جلوه و روایت بصری در آن‌ها اهمیت زیادی دارند، باشیم. به طوری که به نظر من، حتی تبدیل شدن بازی‌های ویدیویی به خانه ابرقهرمان‌های کامیک بوکی به جای کتاب‌های مصور در آینده‌ای نزدیک، اتفاق عجیبی نخواهد بود.

منبع: عصر بازی، ویجیاتو