منازل امام حسین (ع) از مکه تا کربلا
امام حسین(ع) و کاروان عاشورا از زمان حرکت خود از مکه به عراق در راستای دفاع از دین خدا و سنت جدّ بزرگوارش سختی‌ها و مشکلات فراوانی را تحمل کردند و در نهایت در روز ۱۰ محرم در صحرای کربلا با شهادت خود و یارانشان از به انحراف رفتن دین خدا جلوگیری کرده و در واقع آن‌را احیا کردند.
خبرگزاری ایسنا: امام حسین(ع) و کاروان عاشورا از زمان حرکت خود از مکه به عراق در راستای دفاع از دین خدا و سنت جدّ بزرگوارش سختی‌ها و مشکلات فراوانی را تحمل کردند و در نهایت در روز ۱۰ محرم در صحرای کربلا با شهادت خود و یارانشان از به انحراف رفتن دین خدا جلوگیری کرده و در واقع آن‌را احیا کردند.
کاروان عاشورا طبق قول مشهور بین محدثین روز هشتم ذی‌الحجه سال ۶۰ هجری از مکه به سمت عراق حرکت کرد و در این سفر طولانی براساس آنچه در تاریخ ذکر شده در منازل زیادی توقف کرده و به راه خود ادامه دادند.
در این نوشتار منازل امام حسین(ع) تا کربلا را مرور می‌کنیم:
«ابطح» «تنعیم» «صَفاح»
یازدهم ذی‌الحجه امام حسین(ع) و کاروان کربلا به منزل اول، ابطح رسیدند و یزیدبن‌ثبیط بصری و چند نفر از فرزندانش به همراه جمعی از شیعیان به آن حضرت ملحق شدند سپس حرکت کرده و به منزل دوم یعنی تنعیم و بعد از آن به منزل سوم یعنی صفاح رسیدند.
«وادی عقیق»
دوازدهم ذی‌الحجه حضرت اباعبدالله حسین(ع) به وادی عقیق رسیدند.
«وادی صفراء»
در سیزدهم ذی‌الحجه امام و اهل‌بیت ایشان به وادی صفراء رسیدند که سرزمینی بود دارای زراعت و نخل‌های فراوان، در این منزل "مجمع" و "عبّاد" و همراهانش به حضرت ملحق شدند و آن دو بزرگوار در کربلا به شهادت رسیدند.
«ذات عِرق»
در این روز مصادف با چهاردهم ذی‌الحجه امام با یاران و اهل بیت خود به منزل ذات عرق رسیدند.
«حاجِر»
در این روز که طبق اخبار پنج‌شنبه بود، امام حسین(ع) به منزل حاجر رسیدند و در اینجا بود که برادر رضاعی خود عبدالله‌بن‌یقطر یا قیس‌بن مسهر را با نامه‌ای به سوی حضرت مسلم فرستادند که در قادسیه توسط حصین‌بن نمیر دستگیر شد.
«فَید» ۹- « اجفُر» ۱۰- «خُزیمِیه»
در روز ۱۶، ۱۷، ۱۸ و ۱۹ ذی‌الحجه امام حسین(ع) به ترتیب به منزل فَید، اجفُر و خزیمیه رسیدند که منزل اجفُر در ۳۶ فرسخی مکه قرار داشت.
همچنین امام حسین(ع) یک شب و روز در منزل خزیمیه ماندند در همانجا و همان شب بود که زینب کبرا علیهاالسلام بیرون از خیمه‌ها صدای هاتفی را شنید که دو بیت شعر خواند، مضمونش این بود که این کاروان به سوی مرگ می‌رود. امام حسین علیه‌السلام در پاسخ خواهرش فرمود: خداوند هرچه را مقدر فرموده است، خواهد شد.
«شقوق» « زرود» « ثعلبیه» «زباله»
در روز ۲۰ ذی‌الحجه امام به منزل شقوق رسید و گفته شده در اینجا بوده که فرزدق با امام حسین(ع) ملاقات کرد. در روز ۲۱ ذی‌الحجه آن حضرت و یارانش در منزل زرود توقف کردند و در آنجا زهیربن قین‌بجلی امام را ملاقات کردند. در ۲۲ ذی‌الحجه نیز کاروان کربلا به منزل ثعلبیه رسید که یکی از دهات مخروبه بود و بنابر نقلی در این منزل دو نفر از سمت مکه به طرف امام آمدند و خبر شهادت جناب مسلم و هانی را به امام(ع) دادند و امام چند بار فرمود:" انا الله و انا الیه راجعون" صدای گریه و ناله بلند شد.
البته شیخ مفید و علامه مجلسی گفته‌اند در منزل زباله که ۲۳ ذی‌الحجه امام و اهل بیت به آنجا رسیدند خبر شهادت مسلم‌بن‌عقیل و هانی به امام داده شد.
«القاع»
در روز ۲۴ ذی‌الحجه سال ۶۰ هجری امام به منزل القاع رسیدند.
«عقبه» ۱۷- «شَراف» ۱۸- «ذوحُسُم»
کاروان کربلا در ادامه مسیر خود روز ۲۵ ذی‌الحجه به منزل عقبه رسیدند که از امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند: هنگامی امام حسین(ع) بالای وادی عقبه آمد به اصحاب فرمود: نمی‌بینم خود را مگر آنکه به دست دشمن کشته شوم. عرض کردند چرا یا اباعبدالله؟ فرمود: رویایی دیدیم که سگ‌هایی چند بر من حمله می‌کنند و یکی از آن سگ‌ها که موذی‌ترین آنها بود سگی پیس بود.
در روز ۲۶ ذی‌الحجه حضرت اباعبدالله(ع) با اهل بیت احزاب به منزل شراف رسیدند این منزل دارای آب زیادی بود و امام به جوانان امر فرمودند که آب بردارند و از این منزل به بعد بود که عبیدالله بن‌زیاد لشکری برای مانع شدن آن حضرت از ورود به کوفه فرستاد.
روز ۲۷ ذی‌الحجه امام به منزل ذوحُسُم یا ذوحسی، ذوخشب، ذوجشمی، رسیدند. نقل شده امام امر فرمودند خیمه‌ها را برپا کنند در این هنگام لشکر حربن‌یزید ریاحی نزدیک به هزار سرباز رسیدند، امام به جوانان دستور داد تا آنان را با اسب‌هایشان سیراب کنند آنها این‌کار را کردند ظروف و تشت‌ها را پر آب کردند و نزد چارپایان بردند و آنها را سیراب کردند.
« عُذیب‌الهجانات» «قطقطانیه»
۲۸ ذی‌الحجه کاروان کربلا به منزل عذیب‌الهجانات رسید در این منزل طرمّاح و نافع به امام حسین(ع) ملحق شدند و حر‌بن یزید ریاحی قصد داشت آنها را بگیرد و برگرداند که امام فرمود: آنها اصحاب من هستند و حر مانع نشد. به قولی در این منزل بود که خبر شهادت قیس‌بن‌مسّهرصیداوی را به آن حضرت دادند.
روز ۲۹ ذی‌الحجه حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) به همراه لشکر حرّ به قطقطانیه رسیدند و بنابر روایتی از امام صادق(ع) هنگامی که در این منزل نزول اجلال فرمودند چشم حضرت به خیمه‌ای بنا شده افتاد و پرسید: این خیمه از آن کیست؟ عرض کردند: از آن عبیدالله‌بن‌حرّجعفی است.
«قصر مقاتل»
کاروان کربلا پس از ۲۳ روز سفر سخت و طولانی روز اول محرم الحرام در قصر مقاتل نزول اجلال فرمودند و مشهور است که در این منزل عبید‌الله‌بن حرّ‌جعفی با امام ملاقات داشتند و دعوت به یاری کردند، ولی او اجابت نکرد و بعدا پیشمان شد. در ادامه این روز یعنی اول محرم امام حسین(ع) و یارانشان به سرزمین نینوا رسیدند.
ورود امام حسین(ع) به کربلا
بنا بر مشهور در این روز حضرت اباعبدالله‌حسین(ع) با اهل بیت و اصحابشان وارد کربلا معلی شدند. در اینجا اسب حضرت حرکت نکرد، امام پرسیدند نام این سرزمین چیست؟ گفتند: «غاضریه» نام دیگرش را پرسیدند، گفتند: «شاطی‌الفرات». فرمودند: اسم دیگری هم دارد، گفتند: «کربلا» هم می‌گویند. در این هنگام حضرت آهی از دل کشیدند و گریه شدیدی کردند و فرمودند: «به خدا قسم زمین کربلا همین است! به خدا اینجا مردان ما را می‌کشند! به خدا قسم اینجا زنان و کودکان ما را به اسیری می‌برند! به خدا قسم اینجا پرده حرمت ما دریده می‌شود!. ای جوان مردان فرود آید که محل قبرهای ما اینجاست ...».
منابع:
الارشاد، اعلام الوری، مسار الشیعه، بحارالانوار، مصباح‌المتهجد، مصباح کفعمی، کامل الزیارات
مناقب آل ابی‌طالب، الامام الحسین(ع) و اصحابه، الغدیر، طبقات الکبری، نفس‌المهموم، لهوف، معالی السبطین
کاروان عاشورا طبق قول مشهور بین محدثین روز هشتم ذی‌الحجه سال ۶۰ هجری از مکه به سمت عراق حرکت کرد و در این سفر طولانی براساس آنچه در تاریخ ذکر شده در منازل زیادی توقف کرده و به راه خود ادامه دادند.
در این نوشتار منازل امام حسین(ع) تا کربلا را مرور می‌کنیم:
«ابطح» «تنعیم» «صَفاح»
یازدهم ذی‌الحجه امام حسین(ع) و کاروان کربلا به منزل اول، ابطح رسیدند و یزیدبن‌ثبیط بصری و چند نفر از فرزندانش به همراه جمعی از شیعیان به آن حضرت ملحق شدند سپس حرکت کرده و به منزل دوم یعنی تنعیم و بعد از آن به منزل سوم یعنی صفاح رسیدند.
«وادی عقیق»
دوازدهم ذی‌الحجه حضرت اباعبدالله حسین(ع) به وادی عقیق رسیدند.
«وادی صفراء»
در سیزدهم ذی‌الحجه امام و اهل‌بیت ایشان به وادی صفراء رسیدند که سرزمینی بود دارای زراعت و نخل‌های فراوان، در این منزل "مجمع" و "عبّاد" و همراهانش به حضرت ملحق شدند و آن دو بزرگوار در کربلا به شهادت رسیدند.
«ذات عِرق»
در این روز مصادف با چهاردهم ذی‌الحجه امام با یاران و اهل بیت خود به منزل ذات عرق رسیدند.
«حاجِر»
در این روز که طبق اخبار پنج‌شنبه بود، امام حسین(ع) به منزل حاجر رسیدند و در اینجا بود که برادر رضاعی خود عبدالله‌بن‌یقطر یا قیس‌بن مسهر را با نامه‌ای به سوی حضرت مسلم فرستادند که در قادسیه توسط حصین‌بن نمیر دستگیر شد.
«فَید» ۹- « اجفُر» ۱۰- «خُزیمِیه»
در روز ۱۶، ۱۷، ۱۸ و ۱۹ ذی‌الحجه امام حسین(ع) به ترتیب به منزل فَید، اجفُر و خزیمیه رسیدند که منزل اجفُر در ۳۶ فرسخی مکه قرار داشت.
همچنین امام حسین(ع) یک شب و روز در منزل خزیمیه ماندند در همانجا و همان شب بود که زینب کبرا علیهاالسلام بیرون از خیمه‌ها صدای هاتفی را شنید که دو بیت شعر خواند، مضمونش این بود که این کاروان به سوی مرگ می‌رود. امام حسین علیه‌السلام در پاسخ خواهرش فرمود: خداوند هرچه را مقدر فرموده است، خواهد شد.
«شقوق» « زرود» « ثعلبیه» «زباله»
در روز ۲۰ ذی‌الحجه امام به منزل شقوق رسید و گفته شده در اینجا بوده که فرزدق با امام حسین(ع) ملاقات کرد. در روز ۲۱ ذی‌الحجه آن حضرت و یارانش در منزل زرود توقف کردند و در آنجا زهیربن قین‌بجلی امام را ملاقات کردند. در ۲۲ ذی‌الحجه نیز کاروان کربلا به منزل ثعلبیه رسید که یکی از دهات مخروبه بود و بنابر نقلی در این منزل دو نفر از سمت مکه به طرف امام آمدند و خبر شهادت جناب مسلم و هانی را به امام(ع) دادند و امام چند بار فرمود:" انا الله و انا الیه راجعون" صدای گریه و ناله بلند شد.
البته شیخ مفید و علامه مجلسی گفته‌اند در منزل زباله که ۲۳ ذی‌الحجه امام و اهل بیت به آنجا رسیدند خبر شهادت مسلم‌بن‌عقیل و هانی به امام داده شد.
«القاع»
در روز ۲۴ ذی‌الحجه سال ۶۰ هجری امام به منزل القاع رسیدند.
«عقبه» ۱۷- «شَراف» ۱۸- «ذوحُسُم»
کاروان کربلا در ادامه مسیر خود روز ۲۵ ذی‌الحجه به منزل عقبه رسیدند که از امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند: هنگامی امام حسین(ع) بالای وادی عقبه آمد به اصحاب فرمود: نمی‌بینم خود را مگر آنکه به دست دشمن کشته شوم. عرض کردند چرا یا اباعبدالله؟ فرمود: رویایی دیدیم که سگ‌هایی چند بر من حمله می‌کنند و یکی از آن سگ‌ها که موذی‌ترین آنها بود سگی پیس بود.
در روز ۲۶ ذی‌الحجه حضرت اباعبدالله(ع) با اهل بیت احزاب به منزل شراف رسیدند این منزل دارای آب زیادی بود و امام به جوانان امر فرمودند که آب بردارند و از این منزل به بعد بود که عبیدالله بن‌زیاد لشکری برای مانع شدن آن حضرت از ورود به کوفه فرستاد.
روز ۲۷ ذی‌الحجه امام به منزل ذوحُسُم یا ذوحسی، ذوخشب، ذوجشمی، رسیدند. نقل شده امام امر فرمودند خیمه‌ها را برپا کنند در این هنگام لشکر حربن‌یزید ریاحی نزدیک به هزار سرباز رسیدند، امام به جوانان دستور داد تا آنان را با اسب‌هایشان سیراب کنند آنها این‌کار را کردند ظروف و تشت‌ها را پر آب کردند و نزد چارپایان بردند و آنها را سیراب کردند.
« عُذیب‌الهجانات» «قطقطانیه»
۲۸ ذی‌الحجه کاروان کربلا به منزل عذیب‌الهجانات رسید در این منزل طرمّاح و نافع به امام حسین(ع) ملحق شدند و حر‌بن یزید ریاحی قصد داشت آنها را بگیرد و برگرداند که امام فرمود: آنها اصحاب من هستند و حر مانع نشد. به قولی در این منزل بود که خبر شهادت قیس‌بن‌مسّهرصیداوی را به آن حضرت دادند.
روز ۲۹ ذی‌الحجه حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) به همراه لشکر حرّ به قطقطانیه رسیدند و بنابر روایتی از امام صادق(ع) هنگامی که در این منزل نزول اجلال فرمودند چشم حضرت به خیمه‌ای بنا شده افتاد و پرسید: این خیمه از آن کیست؟ عرض کردند: از آن عبیدالله‌بن‌حرّجعفی است.
«قصر مقاتل»
کاروان کربلا پس از ۲۳ روز سفر سخت و طولانی روز اول محرم الحرام در قصر مقاتل نزول اجلال فرمودند و مشهور است که در این منزل عبید‌الله‌بن حرّ‌جعفی با امام ملاقات داشتند و دعوت به یاری کردند، ولی او اجابت نکرد و بعدا پیشمان شد. در ادامه این روز یعنی اول محرم امام حسین(ع) و یارانشان به سرزمین نینوا رسیدند.
ورود امام حسین(ع) به کربلا
بنا بر مشهور در این روز حضرت اباعبدالله‌حسین(ع) با اهل بیت و اصحابشان وارد کربلا معلی شدند. در اینجا اسب حضرت حرکت نکرد، امام پرسیدند نام این سرزمین چیست؟ گفتند: «غاضریه» نام دیگرش را پرسیدند، گفتند: «شاطی‌الفرات». فرمودند: اسم دیگری هم دارد، گفتند: «کربلا» هم می‌گویند. در این هنگام حضرت آهی از دل کشیدند و گریه شدیدی کردند و فرمودند: «به خدا قسم زمین کربلا همین است! به خدا اینجا مردان ما را می‌کشند! به خدا قسم اینجا زنان و کودکان ما را به اسیری می‌برند! به خدا قسم اینجا پرده حرمت ما دریده می‌شود!. ای جوان مردان فرود آید که محل قبرهای ما اینجاست ...».
منابع:
الارشاد، اعلام الوری، مسار الشیعه، بحارالانوار، مصباح‌المتهجد، مصباح کفعمی، کامل الزیارات
مناقب آل ابی‌طالب، الامام الحسین(ع) و اصحابه، الغدیر، طبقات الکبری، نفس‌المهموم، لهوف، معالی السبطین
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
السلام علیک یا ابا عبدالله
ولعن الله بنی امیه