باید هزینه کنید تا رفع مزاحمت کنیم!

تابناک: ظاهرا ماجرای "پیامک‌های مزاحم" هم تبدیل به قصه‌ای شده که قرار نیست سر و سامان بیابد؛ موضوعی که همیشه مورد اعتراض مشترکان تلفن همراه بوده اما این شکایات هم سبب نشده که انواع جدیدی از این مزاحمت باب نشود تا جایی که حالا هم پیامک‌های تبلیغاتی متنوع شده و هم راهکار اعتراض به این ماجرا؛ اعتراضاتی که اگر موثر بودند، هر روز در غالب یک راهکار جدید رونمایی نمی‌شدند.

چند وقتی است که از شماره‌های گوناگون پیامک‌هایی به دستمان می‌رسد که "اگر این سرویس را می‌خواهید [در جواب] این عدد یا عبارت را پیامک بزنید. هر پیامک هم مبلغ‍‌ش ... است". تا اینجای کار با ماجرایی مواجه هستیم که فارغ از مزاحمت‌های بوجود آمده طی همین پیامک نخست، قابلیت بیشتری برای توجیه کردن دارد!

چرا که مثلا ممکن است با خودمان بگوییم که با نوعی کم لطفی مواجهیم که در شرایط فعلی چاره‌ای جز گردن نهادن به آن نداریم، لذا از آنجایی که سرویس تبلیغ شده به کارمان نمی‌آید، هیچ پاسخی برای فرستنده ارسال نکرده و از ادامه ماجرا خلاصی خواهیم یافت!

این در حالی است که به تازگی برخی از شهروندان از وصول نوع عجیبی از پیامک‌ها گلایه می‌کنند که ظاهرا در مراحل آزمایشی به سر می‌برد و هنوز خیلی فراگیر نشده است؛ پیامک‌هایی که ارسال کنندگانشان این گونه ادعا دارند: "ما یک سری پیام [چه بخواهید و چه نخواهید!] برای شما می‌فرستیم، هر پیامک هم ۵۰ تومان است، اگر نمی‌خواهید پیامک را دریافت کنید، فلان متن را در جواب ارسال کنید!"

اینجاست که کم لطفی به بی انصافی تبدیل شده و با نوعی جدید از اجحاف در حقوق مشترکان تلفن همراه مواجه خواهیم بود که حتی ورود مدعی العموم را هم موجه خواهد کرد؛ چراکه با هیچ منطقی جور در نخواهد آمد که بدون درخواست مشتری، پیامکی برایش ارسال شده و صورت حساب این کار هم به پای همین فردِ از همه جا بی خبر نوشته شود! تلخ تر اینکه لغو این موهبت(!) هم، نیازمند ارسال یک پیامک بوده و دوباره هزینه دیگری از جیب مشترکان خواهد ربود!

برای پیگیری ماجرا، با سامانه اطلاع رسانی همراه اول (شماره تلفن ۹۹۹۰) تماس گرفتیم و بعد از گوش فرادادن به پیام تبلیغاتی پاسخگوی خودکار این سامانه و شنیدن توضیحات مفصلی که نگرانی از هزینه مکالمه را به دنبال دارد، تازه راه دسترسی به اپراتور را یافته و به صف انتظار تلفنی هدایت می‌شویم.

ابتدا از اپراتور (کد اپراتور نزد تابناک محفوظ است) می پرسیم که چرا به رغم انصراف از دریافت پیامک های تبلیغاتی، کماکان این روند مزاحمت آمیز ادامه داشته و قطع نمی‌شود؟ او در پاسخ ابتدا تعداد ارقام ارسال کننده پیامک را مورد سوال قرار داده و می‌گوید: اگر از شماره های "ارزش افزوده" پیامک به دستتان می‌رسد، بر اساس قوانین شرکت [همراه اول]، قادر به لغوشان نخواهید بود و تنها در صورتی که به آنها پاسخ داده و دایرشان کرده باشید، به درخواست شما ترتیب اثر داده خواهد شد، اما اگر پیامک‌ها از شماره‌های بلند [توضیح می‌دهد که منظورش شماره‌هایی ست که بیش از چهار پنج رقم داشته باشد]، می‌بایست برای لغو این پروسه، عدد یک را به شماره ۸۹۹۹ ارسال نمایید.

بدین ترتیب در حالی که هنوز نمی‌دانیم چرا بدون اخذ مجوز از ما، پیامک‌های تبلیغاتی را به سمت‌مان گسیل می‌دارند، متوجه می‌شویم که نه تنها می‌بایست برای خروج شماره تلفن‌مان از لیست بازار هدف برخی بازرگانان، پیامک درخواست فرستاده و پیگیری کنیم، بلکه اصولا لغو برخی از مزاحمت‌ها به هیچ وجه ممکن نبوده و ظاهرا از دید مسئولان این شرکت، هیچ گونه حقی برای مشترکان در نظر گرفته نشده است وگرنه چگونه می‌شود که سرویس پیامکی تحت نام "ارزش افزوده" ایجاد شود اما در شرایطی که منفعت آن تنها نصیب اپراتور و مشتریان خاصش می‌شود، کوچکترین حقی برای لغو آن برای مردم در نظر گرفته نشود؟

این در حالی است که اپراتور این شرکت در جواب به پرسشی درباره چگونگی پیگیری این اعتراض، راهکار را در مراجعه حضوری به ساختمان مرکزی این شرکت دانسته و با این توجیه که "تلفنی پاسخگو نیستند!"، آدرس این مرکز را برایمان خوانده و بلافاصله تلفن را قطع می‌کند!

تماس بعدی هم نتیجه‌ای مشابه در بر دارد، با این تفاوت که اپراتور بعدی اصرار دارد که هیچ پیامک نوع ارزش افزوده‌ای بدون درخواست مشترکان فعال نشده و غیر ممکن است که کسی پیامکی از این نوع دریافت کند که در آن از وی خواسته باشند برای لغو یک پروسه اجباری و هزینه بر، پیامک بفرستد؛ هرچند او نیز راهکاری برای لغو دریافت پیامک هایی از این نوع پیش پایمان قرار نداده و آن را برخلاف قوانین همراه اول می‌خواند.

ظاهرا مجبور هستیم که برای یافتن شأن وجودی پیامکِ نوع ارزش افزوده، به سراغ موتورهای جستجوی اینترنتی برویم؛ جایی که با سیل اسامی شرکت های ارسال کننده پیامک‌های تبلیغاتی مواجه شده و در خواهیم یافت که این نوع از مزاحمت‌ها از مبدا نوع جدیدی از شرکت‌های ارسال پیامک انبوه ارسال می‌شوند که ظاهرا با راهکار تدارک دیده -و شاید قانونی- اپراتور بزرگ تلفن همراه در کشورمان متولد شده‌ و رسالتی ندارند جز اینکه روند ارسال پیامک‌های تبلیغاتی را تداوم ببخشند!

اینجاست که روز به روز بر تعداد پیامک‌های تبلیغاتی از نوع "ارزش افزوده" افزوده شده و رضایت شهروندان بیش از پیش به محاق خواهد رفت تا ماجرای پیامک‌های تبلیغاتی تبدیل به جاده‌ای یک طرفه برای مسئولان شده و گاه مشترکان برای لغو پیامک‌های گران قیمت ارزش افزوده هم مجبور به ارسال کدهای ویژه شوند.

این در حالی است که پاسخ هرباره مسئولان به انتقادات مطرح شده، معرفی راهکارهایی است که ظاهرا موفق نبوده‌اند وگرنه نیازی به تجدیدشان نبوده و به تنوع دچار نمی‌شدند؛ بدین ترتیب که نخستین دفاع مسئولان از تداوم ارسال این نوع پیامک‌ها، "تمایل ۸۹ درصد مشترکان به دریافت پیامکهای تبلیغاتی" بیان شده و برای ۱۱ درصد باقیمانده هم، راهکارهایی مانند طرح درخواست قطع این خدمات(!) از طریق سامانه تلفنی ۹۹۹۰ یا ارسال عدد یک به شماره ۸۹۹۹ اعلام می‌شود.

اما ماجرا زمانی جالب می‌شود که بدانیم به تازگی مسئولان، فارغ از اینکه اشاره‌ای به میزان کارایی راه حل‌های مطرح شده قبلی داشته و یا از ضرورت پیگیری حقوق قانونی ۱۱ درصد ناراضی از رویه فعلی داشته باشند، راهکار جدیدی برای رسیدگی به شکایات پیامک‌های تبلیغاتی رونمایی کرده‌اند؛ سامانه ۱۰۰۰۱۳۱۴!

عملکرد این سامانه که در ششمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال رونمایی شد، اینگونه معرفی شده که مشترکان می‌توانند شکایات خود را از پیامک‌های انبوه تبلیغاتی با در نظر گرفتن نکاتی به شماره ۱۰۰۰۱۳۱۴ ارسال کرده و منتظر پیگیری مسئولان امر در این رابطه باشند؛ به این شکل که متقاضی باید شماره پیامک ارسالی و متن آن را به شماره مذکور ارسال کنند و معنای این سخن آن است که اصطلاحا فوروارد کردن پیامک مزاحم به این سامانه کافی نیست.

بدین ترتیب با اقدام مشتری محوری رو به رو هستیم که جای قدردانی دارد اما روند اجرای دست و پا گیری داشته و چه بسا برای بسیاری از استفاده کنندگان تلفن همراه قابل اجرا نبوده و در نتیجه تاثیر زیادی در کاهش مزاحمت‌ها نداشته و در نتیجه به رضایتمندی ختم نشود؛ آن هم در شرایطی که هزینه ای -ولواندک- به مشتریان تحمیل می‌نماید و از این رو ممکن است سو تعبیرهایی بوجود آورد.

ابهامات ماجرا زمانی بیشتر می‌شود که بدانیم برای قطع مزاحمت‌های بوجود آمده توسط بازرگانان مختلف، به ازای هر شماره جدید، می‌بایست یک پیام شکایت روانه سامانه تازه ران اندازی شده کرده و طرح هیچ شکایتی به منزله قطع مزاحمت نیست! این وجه نومید کننده در حالی مطرح است که هیچ اطلاعی از پیگیری شکایت صورت گرفته هم طرح نشده و لذا تفاوت خاصی در این روند نسبت به رویه‌های قبلی به چشم نمی‌خورد و حتی فارغ از شباهت هزینه‌بر بودن پیگیری اعتراض به مانند قبل، ارسال هرباره شکایت هم به ویژگی های منفی ماجرا افزوده می‌شود!

با این تفاسیر شاید بد نباشد که از مسئولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و وزیر محترم بخواهیم که یک بار برای همیشه به ماجرا ورود کرده و با برخورد قاطع با مزاحمت‌های پیامکی، هم سطح رضایت‌مندی کاربران پر شمار تلفن همراه را بالا ببرند و هم به این وسیله، در هزینه راه‌اندازی سامانه‌های مشابه بعدی صرفه جویی کنند؛ اقدامی که اگر منجر به رفع تمامی مزاحمت‌های بوجود آمده برای مردم هم نشود، دست کم به ثبات وضعیت فعلی ختم شده و مانع شکل گیری نوآوری در ایجاد مزاحمت پیامکی و رواج بی اعتمادی به تصمیمات شود!