سلحشوری: حامیان دولت از مردم خجالت می‌کشند

روزنامه آرمان ملی در خصوص اتفاقات سال ۹۸ با پروانه سلحشوری، نماینده اصلاح‌طلب مجلس گفتگو کرده است.

بخشی از این گفتگو را بخوانید:

در اتفاقات پاييز ۹۸ نحوه عمل و سياست‌هاي اين يک هفته را چطور مي‌بينيد؟

اول بايد يک مساله را روشن کنم. ما نمي‌توانيم بگوييم مردم و معترضاني که آمدند همه خشونت‌طلب بودند. مگر خارجي‌ها چند شهر ما را مي‌توانند بهم بريزند؟ بايد بپذيريم مردم مشکل معيشتي دارند و به‌واسطه همين مشکل معيشتي معترض‌اند. بسياري از مسئولان چون آن مشکلات را ندارند، حس کارگر را نمي‌فهمند، حس آن حاشيه‌نشين را نمي‌فهمند. فکر مي‌کنند اينها از خارج خط مي‌گيرند که اين‌گونه خشمگين و عصباني هستند. نياز است يک بررسي جامعه‌شناختي و امنيتي روي اين مساله صورت بگيرد. بايد ببينيم ريشه اين خشونت‌ها در کجاست. بايد به مردم گزارش دهند که مساله چه بوده. با بحث و شعار نمي‌شود کشور را اداره کرد. اگر اينگونه ادامه دهيم، روزبه‌روز وضعيت سخت‌تر مي‌شود.

نقش عملکرد دولت را در بروز اين اتفاقات تا چه اندازه مؤثر ارزيابي مي‌کنيد؟

زماني که دولت آقاي روحاني از مردم رأي اعتماد گرفت، به جاي اينکه بر اين پشتوانه و سرمايه اجتماعي تکيه کند با مخالفان خود دادوستد کرد، در انتصابات و در بسياري از مسائل نظر مردم ناديده گرفته شد و آن افراد به‌گونه‌اي عمل کردند که حتي خودشان هم آسيب ديدند. رئيس‌جمهور شرايط را به‌گونه‌اي رقم زد که حاميانشان در حاشيه قرار گرفتند و از مردم خجالت مي‌کشند. ما نسبت به مشکلاتي که براي آقاي روحاني به وجود آمد و همچنين سنگ‌اندازي‌هايي که در مسير دولت صورت گرفت، ناآگاه نيستيم اما خود ايشان نخواست که در کنار مردم و در راستاي مطالبات مردم گام بردارد و همين شد که امروز تنها مانده است.

از آنجا که مشکل اصلي اقتصاد ما دست کم امروز تحريم است، به‌نظر شما در دو سال آينده دولت در اين حوزه کاري مي‌تواند انجام دهد؟

به‌نظر مي‌رسد امروز ديگر دولت هم تنها تصميم‌گير نيست و نمي‌تواند کار زيادي در اين زمينه از پيش ببرد. براي نمونه همکاران من مي‌آيند آقاي زنگنه را استيضاح مي‌کنند و به عملکرد ايشان در حوزه فروش نفت انتقاد دارند. آقاي زنگنه چه مي‌توانسته بکند که نکرده؟ همين اندازه هم که توانسته نفت بفروشد از کارآمدي و تجربه‌اش بوده. تمامي راه‌هاي ارتباطي تجارت ما بسته شده و اصلا نمي‌توانيم به راحتي با ديگر کشورها حتي کشورهاي دوست تجارت کنيم. وضعيت مثل زمان اوباما نيست که تحريم‌ها را بشود دور زد. امروز ترامپ در راستاي «فشار حداکثري» هر چه در توان داشته به کار بسته تا يک راه تنفس نيز براي اقتصاد ايران باقي نگذارد. فشار ناشي از تحريم‌ها طبقه متوسط را فقير کرده و آسيب جدي به طبقه ضعيف مي‌زند. زماني در دولت اصلاحات طبقه متوسط قوي شکل گرفت که نيازهاي اوليه‌اش در عرصه اقتصاد رفع شده بود و به مطالبات مدني مي‌انديشيد. اين طبقه متوسط پوياي مطالبه محور، در زمان آقاي احمدي‌نژاد خرد شده و بسياري از افراد آن به طبقه فرو دست پيوستند. امروز نيز آسيب تحريم هر دو اين طبقات را هدف قرار داده. شما فکر نکنيد اکنون يک معلم خوب زندگي مي‌کند، يک دانشگاهي خوب زندگي مي‌کند. ما طبقه‌‌اي فرو دست داريم که تشکيل شده از جمعيتي جوان، سرخورده، ناراضي و اغلب بيکار!

به‌نظر شما در چنين شرايطي نبايد تجديدنظري جدي در برخي سياست‌هاي کلي صورت گيرد و براي نمونه بحث مذاکره دوباره آغاز شود؟

ما در مجلس شوراي اسلامي اين موضوع را بررسي کرديم. سه فراکسيون مجلس تصميم گرفتند که اولويت‌هايي که از منظر آنها بايد مورد تجديد نظر و بررسي مجدد قرار گيرد، بررسي شود. هر سه فراکسيون مجلس بر اين موضوع تاکيد داشتند که مساله سياست خارجي بايد مورد بررسي و تجديدنظر قرار گيرد. ما بايد شرايط مردم را در نظر بگيريم. مردم ايران مردم کره شمالي نيستند و ساختار اجتماعي کشور ما قابل تبديل به ساختاري نظير آنچه در کره شمالي وجود دارد، نيست.

ما نه اقتصادي پويا مانند چين داريم و نه مثل روسيه توانسته‌ايم نقاط اتکا براي خود دست و پا کنيم. تمرکز خود را بر کشورهاي منطقه گذاشتيم و امروز مردم آن کشورها نيز ما را لعن و نفرين مي‌کنند. ما فرصت‌هاي بسيار خوبي براي برون رفت از اين وضعيت داشتيم. اصرار بر خواسته‌ها و حرف‌هاي بي‌مورد و غيرضروري در حد فاصل سال 84 تا 92 يکي از بهترين فرصت‌هاي ايران براي حل مساله را از بين برد و سرانجام مسئولان ما متوجه شدند که بايد برجام داشته باشيم و گشايش‌هايي حاصل شود. امروز نيز مساله آن است که مسئولان باور کنند که مهلکه‌اي براي اقتصاد ايران ايجاد شده و کشور نمي‌تواند زير بار اين تحريم‌ها ادامه دهد.

شرايط مردم سخت است و راهي براي بيان اين مطالبات نيست. حتي ممکن است من متهم شوم که چرا مي‌گويم شرايط مردم سخت است. خواهند گفت که او سياه‌نمايي کرد. وقتي من به‌عنوان نماينده مجلس شوراي اسلامي نمي‌توانم آزادانه انتقاد خود را بگويم ديگر چه انتظاري از ديگران وجود دارد؟ هر چه تذکر مي‌دهيم و توصيه مي‌کنيم که اين شرايط نبايد ادامه داشته باشد، افراد تصميم‌گير گارد مي‌گيرند و انتقاد مي‌کنند.

انتخابات يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي نزديک است. فکر مي‌کنيد با اين شرايط کشور استقبال مردم از انتخابات چگونه باشد و نتيجه اين انتخابات چگونه رقم بخورد؟

در شرايط فعلي انتظار حضور ويژه از مردم نمي‌رود. معتقدم جرياني نيز که مدافع شرايط کنوني کشور است، چندان از عدم تمايل مردم به حضور در پاي صندوق‌هاي رأي ناراضي نباشد؛ چراکه هر بار مردم براي رأي دادن مشتاق بودند و سطح مشارکت مردمي در انتخابات از يک حدي بالاتر رفته، اين جريان بازنده مطلق بوده است. از سوي ديگر شرايط امسال شرايط ويژه‌اي است؛ بنابر آمار منابع داخلي اعتراضات بيش از 100 شهر را دربر مي‌گرفت که يعني نارضايتي بوده. براي من دست کم اکنون سخت است که پيش‌بيني و تحليل جدي و دقيق از وضعيت انتخابات داشته باشم. در گذشته در بسياري از شهرستان‌ها گفته مي‌شد انتخابات مجلس شوراي اسلامي به‌صورت طايفه‌اي و قبيله‌اي برگزار مي‌شود و مسائل سياسي چندان تاثيرگذار نيستند، اما اکنون نمي‌شود با اين قطعيت اعلام کرد که در شهرستان‌ها استقبال از انتخابات مطلوب خواهد بود. بايد جلوتر رفت و ديد چه مي‌شود.

چه 10‌درصد در انتخابات شرکت کنند و چه 60 درصد، انتخابات برگزار مي‌شود و نمايندگاني به مجلس راه خواهند يافت. فکر هم نمي‌کنم که براي برخي جريان‌ها اين بار سطح بالاي مشارکت مهم باشد، چراکه زمان زيادي تا آغاز ثبت نام‌ها باقي نمانده و شاهد هستيم که هيچ‌تحرکي براي ايجاد شور انتخاباتي وجود ندارد. مردم اصلا به انتخابات فکر نمي‌کنند. در سال‌هاي گذشته از يک سال مانده به انتخابات، فعاليت‌ها آغاز مي‌شد اما اکنون نايي براي انديشيدن به انتخابات در مردم نمانده است.