نکاتی درباره آمار فرزندآوری ایرانیان

جام جم آنلاین: میانگین نرخ باروری در کشور به ۱.۷ درصد رسیده است و چنانچه شرایط به این شکل ادامه پیدا کند باید گفت تا ۳۰ سال دیگر، آمار فوت و ولادت برابر خواهد شد و به این شکل نرخ رشد جمعیت به صفر خواهد رسید.

جدیدترین آمار های منتشر شده از سوی سازمان ثبت احوال نیز بیانگر این واقعیت است که خانواده های ایرانی در حال کوچک تر شدن است.

چون براساس مطالعاتی که اخیرا و با توجه به سرشماری سال ۹۰ انجام شده ۱۴.۴ درصد خانواده های ایرانی فرزند ندارند و حدود ۱۹ درصد آنها نیز به تک فرزندی رضایت داده اند.

مرکز آمار نتیجه برخی از اطلاعات سرشماری سال ۹۰ را منتشر کرده است و کارشناسان سازمان ثبت احوال نیز با استفاده از این اطلاعات و آماری که در اختیار داشتند، مطالعاتی انجام داده اند که بر اساس آن می توان گفت ۳۳ درصد خانواده ها حداکثر صاحب یک فرزند هستند.

در این تحقیق اطلاعات دو درصد جمعیت کشور مورد بررسی قرار گرفته است به این شکل که کارشناسان در این پژوهش اطلاعات یک میلیون و ۴۸۱ هزار و ۵۸۶ نفر را بررسی کرده اند. این تعداد از جمعیت در واقع ۴۲۳ هزار و ۶۲۷ خانواده هستند.

علی اکبر محزون، مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال در این باره می گوید: در این پژوهش اطلاعات خانم هایی که یک بار تجربه ازدواج داشته اند بررسی شده و نتایج این تحقیق بیانگر این است که ۱۴.۴ درصد این افراد فرزند ندارند.

محزون می افزاید: ۲۰.۹ درصد خانواده ها دو فرزند و حدود ۱۹ درصد جامعه تحقیقی نیز یک فرزند دارند.

این در حالی است که می توان تعداد خانواده ها را نیز بر اساس تعداد فرزندانشان در مناطق شهری و روستایی بررسی کرد، زیرا با توجه به اطلاعات به دست آمده از این پژوهش، در مناطق شهری ۱۴.۷ درصد خانواده ها فرزند ندارند، ۱۹.۹ درصد صاحب یک فرزند و ۲۲.۵ درصد نیز دارای دو فرزند هستند. تعداد فرزندان بیشتر از پنج نفر در مناطق روستایی ۷.۳ درصد و در نقاط شهری ۶.۱ درصد است.

همچنین خانواده های شش فرزند ۶.۵ درصد در نقاط روستایی و ۴.۵ درصد در نقاط شهری، خانواده های هفت فرزند ۵.۶ در نقاط روستایی و ۳.۳ درصد در نقاط شهری اعلام شده است.
محزون عنوان می کند: براساس این آمار می توان گفت خانواده های تک فرزند در مناطق شهری از میانگین کشوری بالاتر است، زیرا در نقاط روستایی 13.9 درصد از خانواده ها فرزند ندارند. افزون بر این، در مناطق روستایی 16.4 درصد خانواده ها تک فرزند و 16.7 درصد خانواده ها صاحب دو فرزند هستند.

محزون با تاکید بر این که براساس این آمار 33.3 درصد جمعیت افراد مورد پژوهش حداکثر یک فرزند دارند، یادآور می شود: این تعداد حدود یک سوم جمعیت آماری پژوهش را تشکیل می دهند که می توان نتیجه به دست آمده را به کل جامعه تعمیم داد. در پژوهشی که از سوی سازمان ثبت احوال انجام شده استان هایی که رشد موالید بیشتری نسبت به مدت مشابه یعنی 9ماهه اول سال گذشته داشته اند نیز مشخص شده است.

محزون بیان می کند: خراسان شمالی با 8.4 درصد تغییر و خراسان رضوی با 6.9 درصد و سیستان و بلوچستان با 6.5 درصد در جایگاه اول تا سوم این رده بندی قرار گرفته اند.

جالب اینجاست که برخی استان ها رشد موالید منفی داشته اند، وی عنوان می کند: قزوین با 1.3ـ درصد سی و یکمین استان است و قبل از آن استان های چهار محال بختیاری با 1.2ـ و اصفهان با 0.4ـ درصد در جایگاه های بعدی قرار دارند.

پول بیت المال را نباید صرف توقف نسل کرد

مساله جمعیت در جهان امروز یکی از شاخص های مهم قدرت کشورهاست و وضع کشورهایی مثل چین و هندوستان گویای بارز این رویکرد است و بروشنی می بینیم که جمعیت بالای این کشورها باعث شده است در دنیا حرف های زیادی برای گفتن داشته باشند و خیلی کارهای بزرگی هم انجام داده اند.

حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اعلام این موضوع در گفت وگو با فارس عنوان می کند: رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی صریحا تاکید فرمودند دستگاه های دولتی مطلقا به خود اجازه ندهند پول بیت المال برای این که (رشد) نسل متوقف شود، هزینه شود.

به گفته او، در اسلام هیچ وقت توصیه نشده است که جمعیت کاهش پیدا کند، یکی از افتخارات جمهوری اسلامی نیز بعد از انقلاب این بود که جمعیت ایران که حدود 30 میلیون نفر بود طی سال های پس از انقلاب رشد چشمگیری پیدا کرد و کارهایی بسیار خوبی در این زمینه انجام شد.

شهریاری یادآور می شود: ما در این زمینه طی دو سال گذشته در مجلس یک طرح مفصل که 50 ماده دارد، تنظیم کردیم و مجددا یک کار مشترک با کمیسیون فرهنگی مجلس انجام دادیم و مسائلی که به نظر می رسید اصلاح شد. یکی از دغدغه های جدی همیشه این بود که به بهانه مسائل بهداشتی که متاسفانه گاهی وجود دارد، کاری نکنیم که همان اتفاقاتی که در چند سال گذشته رخ داد، دوباره تکرار شود.

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تصریح می کند: اکنون منتظریم که این طرح به صحن علنی مجلس بیاید، چون مجموعه کارهایی باید انجام شود. البته خیلی به صورت دستوری و با قانون و آیین نامه نمی توان به این اهداف رسید، نیاز به کار فرهنگی داریم و باید به صورت جدی علاوه بر دولت، افراد فرهیخته جامعه، علما، روحانیت، نخبگان و روشنفکران جامعه نیز وارد میدان شوند.

بودجه های افزایش جمعیت در انتظار تصویب قانون

چندی قبل، معاون رئیس مجلس شورای اسلامی در برنامه تلویزیونی« نبض» عنوان کرد دولت برای اولین بار 300 میلیارد تومان به منظور افزایش جمعیت در لایحه بودجه سال 93 اختصاص داده است البته قرار است این بودجه از منابع وزارت بهداشت تامین شود، ولی با وجود کسری 8000 میلیارد تومانی بودجه وزارت بهداشت، بعید است در سال آینده، این مبلغ در راستای اجرای سیاست افزایش جمعیت قرار بگیرد.

همچنین به جای این که دولت در لایحه بودجه، اعتبار جداگانه ای برای اجرای سیاست افزایش جمعیت در نظر بگیرد، قرار شده که این اعتبار از بودجه وزارت بهداشت تامین شود و با وجود این که حدود 48 درصد بودجه این وزارتخانه از مراکز درمانی و از جیب مردم تامین می شود، در صورت اجرای این قانون، بیماران باید بار مالی اجرای این قانون را به دوش بکشند.

علی محمد طاهری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس نیز در این باره خاطرنشان می کند: همچنان قانونی برای اجرای سیاست افزایش جمعیت در مجلس تصویب نشده است و فقط بودجه های کنترل جمعیت را که سال های گذشته در اختیار سازمان های دولتی قرار می گرفت، برای سال 93 قطع شده است.

این نماینده مجلس خبر می دهد: هم اکنون طرحی برای اجرای سیاست افزایش جمعیت در کمیسیون فرهنگی تدوین شده که این طرح در کمیسیون هم تصویب شده است، اما هنوز به صحن علنی نرفته است. فعلا که مجلس درگیر بحث و گفت وگو درباره بودجه های سال آینده است، ولی گمان می کنم تا اسفند 92 این طرح کمیسیون در صحن علنی هم تصویب شود.

طاهری تاکید می کند که در صورت تصویب نهایی این طرح و تبدیل آن به قانونی لازم الاجرا، می توان در آن شرایط بودجه های لازم را برای اجرای این قانون در اختیار دولت و دیگر نهادهای مرتبط قرار داد.