براری: ۸ ماهه ماهواره‌ای بهتر از پیام می‌سازیم

خبرگزاری فارس: مرتضی براری معاون وزیر ارتباطات و ریس سازمان فضایی در گفت‌وگویی رادیویی توضیحاتی درباره پرتاب ماهواره پیام ارایه کرد.

بخش های مهم این گفتگو را در ادامه می خوانید:

ما روزانه ماهواره های زیادی دور زمین در حال گردش هستند و پدیده های روی زمین را مشاهده می کنند و اطلاعاتی را ارسال می کنند . ما در ایران ده تا ماهواره در مدار پایین و مدار بالا داریم . مدار پایین بین پانصد تا هزار کیلومتر و مدار بالا سی و شش هزار کیلومتر اطلاعات دریافت می کنیم .

خوشبختانه در کشور ما قابلیت تحلیل داده های ماهواره ای ایجاد شده و ما روزانه در حال رصد پایش محصولات کشاورزی که تنوع ان در کشور چگونه است ؟ می توانیم با اصلاح الگوی کشت مصارف آب را مدیریت کنیم .

ماهواره پیام سال ۱۳۸۷ با دانشگاه امیرکبیر منعقد شد . هدف قرار داد ما این بود که دانشگاه با همکاری بین الملل هم در طراحی و ساخت ماهواره این کار را شروع کند و با همکاری پرتاب گر بین المللی . تلاش چهار ساله دانشگاه امیر کبیر برای یک همکاری بین المللی نتیجه نداد و هیچ کشوری برای همکاری با ما حاضر نشد .

در سال ۱۳۹۱ دانشگاه تصمیم گرفت که با توان داخل بتوانند دانش طراحی و ساخت ماهواره را در کشور نهادینه کنند و خوشبختانه با همت دانشگاه امیر کبیر این ماهواره تا دو ماه گذشته کامل شد و متناسب با تعریفی که کردیم این ماهواره قابلیت تفکیک تصاویر هزار متر را داشته باشد .

امروزه دانشمندان ما در امیر کبیر ماهواره ای به قدرت چهل متر ساختند و ماهواره عملیاتی که در مدار پانصد متر قرار می گیرد . ما به دانش طراحی و ساخت ماهواره دست پیدا کردیم .

ماهواره سه ماموریت دارد . ماموریت اصلی ماهواره بحث تصویر برداری یا پایش پدیده های روی زمین است که قابلیت تفکیک تصاویر چهل متر را دارد . دو تا ماموریت جانبی دارد . ماموریت دومش این است که علاوه بر تصویر برداری (store and forward ( s & f دارد یعنی می تواند ۲۵۶ داده از سنسور دریافت کند و در یک مکان دیگر به ما تحویل دهد .

ماموریت سوم هم این است که محموله تحقیقاتی در فضا قرار دادیم که وقتی در فضا قرار می گیرد . تشعشعات فضایی را استخراج کند و ارسال کند چون ما نیاز داریم از این تشعشات فضایی را در طراحی های بعدی استفاده کنیم.

برای دستیابی به این دانش فقط از ظرفیت خود استفاده می کنیم ، هیچ کشوری حاضر نشده بود این فناوری و تجربیات را به ما بدهد . به همین خاطر این سه ماموریت را داشت .

خوشبختانه این ماهواره آماده شد طی دو ماه شبانه روزی همکاران ایستگاه زمینی و همکاران پرتابگر برای تطبیق و سازگاری کار فشرده ای انجام دادند .

خوشبختانه علاوه بر دانش طراحی ساخت ماهواره ، دانش طراحی ساخت ایستگاه های زمینی و دانش طراحی ساخت پرتابگر در کشور بومی شده است به همین خاطر ما امروزه جزو یازدهمین کشور صاحب این چرخه هستیم . از لحاظ علمی امروزه ما رتبه اول منطقه و رتبه یازده جهانی هستیم.

این ماهواره نسبت به ماهواره قبلی که در مدار قرار گرفت هم از لحاظ وزن بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده و هم از لحاظ مدار بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده و هم از لحاظ قابلیت تفکیک تصاویر ده برابر افزایش پیدا کرده یعنی این ماهواره کاملا عملیاتی و حداقل با یک شاخص چهل برابری نسبت به ماهواره قبلی و زمان ماندگاری ماهواره در مدار هم شانزده برابر افزایش پیدا کرده است .

این ماهواره دیروز ساعت ۲۵: ۴ پرتاب شد و مرحله اول و دوم موفقی را داشتیم . در مرحله تزریق ماهواره به مدار شتاب لازم از طریق ماهواره بر ارائه نشد و نتوانست با سرعت مدنظر در مدار قرار بگیرد .

آن فیلمی هم که آقای مهندس جهرمی ارائه دادند نشان داد که سرعت لازم را نداشته در مدار قرار بگیرد اما ما اطلاعات ماهواره را از زمان پرتاب و تزریق اطلاعاتش را دریافت کردیم و سلامت ماهواره در این فرآیند چک شده است.

ماهواره تمام اطلاعاتش را ارسال کرد و در این مدت که حجم شوک های متفاوت به ماهواره اعمال می شود هیچ اتفاقی نیفتاد . سلامت ماهواره را چک کردیم . سلول های خورشیدی ماهواره شروع با ذخیره سازی انرژی در باتری ها کردند.

مشکل شتابی است که به ماهواره باید داده می‌شد که دوستان و متخصصان ما در حال بررسی موضوع هستند. خوشبختانه یکی از اتفاقات بسیار ارزشمندی بود هم پرتاب ماهواره و هم اعضای تیم چه پرتابگر و چه ایستگاه زمینی . این اقدام بسیار ارزشمندی بوده و قبول کنیم که ما در مسیر توسعه هستیم. هر اتفاق و تجربه یک موفقیت است .

قبول کنیم که ما کل این فرآیند را توان داخل داریم به جلو می رویم . هیچ ظرفیت بین المللی نه حاضر به همکاری با ما شد و نه مشارکت کنند چه اینکه تجربیاتشان را در اختیار ما قرار دهند . خودمان خوشبختانه در حال کسب این تجربیات هستیم که در آینده نزدیک هم این مشکل حل خواهد شد .

همین الان هم دانشگاه علم و صنعت ما در حال ساخت یک ماهواره است که با قابلیت تفکیک همین دو برابری ماهواره پیام.

پژوهشگاه فضایی در حال ساخت ماهواره پارس یک است که قابلیتش بهتر است ماهواره دانشگاه علم و صنعت اما پیرو دستور وزیر محترم یک تیم بسیار ارزشمند در دانشگاه امیر کبیر شکل گرفت در طراحی و ساخت این ماهواره شش دانشکده همکاری داشته است.

ماهواره پیام هر ۹۲ دقیقه یک دور زمین را می چرخد . یعنی در بعضی نقاط تا دویست و پنجاه درجه درجه حرارت را باید تحمل کند. در بعضی نقاط تا منفی صد و پنجاه درجه . یعنی ما محصولی ساختیم که در عرض یک ساعت تا یک ساعت و نیم چهارصد تغییر درجه حرارت حدود را تحمل کند.

به همین خاطر دانشکده نساجی و دانشکده برق ، مکانیک، هوافضا، دانشکده کامپیوتر همه در ساخت ماهواره مشارکت داشتند . بیش از شانزده عضو هیات علمی و ۱۱۰ متخصص در این ماهواره نقش آفرینی کردند و خوشبختانه ما دانش طراحی و ساخت ماهواره ها را دست پیدا کردیم .

دیروز با مدیر پروژه صحبت کردم و گفت در عرض شش تا هشت ماه ما می توانیم یک ماهواره با کیفیت بهتر از پیام هم بسازیم . ان شاء الله جلسات هم ادامه پیدا خواهد کرد که این تیم را مدیریت کنیم برای حضور در این عرصه و بتوانند در آینده پرتاب موفق داشته باشند .

ما دانش فناوری ماهواره را نداشتیم. درست این بود با مشارکت با کشور های دنیا این مسیر را طی کنیم . چهار سال تلاش دانشگاه محقق نشد و هیچ کشوری حاضر نشد با ما مشارکت و همکاری کند .

از سال ۹۱ ما شروع به کسب این دانش و فناوری . به همین خاطر این ماهواره ای که ساخته شده متعلق به ایران است چون توسط خود متخصصان ساخته شده است . اما راجع به منابع ما در این پروژه تمام منابع را پرداخت کردیم .

هر سال نسبت به سال قبل یک پیشرفتی داشتیم از لحاظ مبلغ اعتباری اما در بحث مالی کشور مشکلاتی دارد که ما در حال استفاده از یک بستر دیگر هستیم. در دنیا ۷۶ بخش فضا توسط بخش خصوصی مدیریت می شود.

در کشور همین فضا را باز کردیم . قبل از مذاکره تلفنی با شما آن شرکت ها مذاکره داشتند برای سرمایه گذاری در این عرصه.