افشای بدهی کوبریک پس از ۶۷ سال

ایران آرت: دوست دوران کودکی استنلی کوبریک ۶۷ سال پس از ساختن موسیقی برای یکی از مستندهای کوتاه او از بدحساب بودن فیلمساز فقید گلایه کرد.

جرالد فراید در پنج فیلم در مقام آهنگساز با کوبریک فقید همکاری کرده و موسیقی یکی از قدرتمندترین فیلم‌های ضدجنگ تاریخ سینما یعنی «راه‌های افتخار» را ساخته است. حالا او در 90 سالگی یاد حساب و کتاب 70 سال پیش افتاده و اعتراف کرده است که هنوز بابت ساختن موسیقی متن مستند کوتاه «روز مبارزه» درباره یک روز از زندگی مشتزنی ایرلندی به نام والتر کارتیر مربوط به 1951 از دوست قدیمی‌اش طلبکار است.

فراید 90 ساله درباره ماجرای 67 سال پیش و نخستین تجربه مشترک خودش با کوبریک می‌گوید: «استنلی فکر می‌کرد همین که من با ساختن موسیقی برای فیلم او وارد دنیای حرفه‌ای فیلمسازی شده‌ام برایم کفایت می‌کند. ما یک توافق نانوشته داشتیم به این مضمون که من رایگان کار کنم و به محض فروخته شدن فیلم، او پول مرا بدهد. این اتفاق نیفتاد و کوبریک معتقد بود کاری بزرگ‌تر برای من کرده است. البته نظرش هم درست بود و منطقی.»

اعتراف دیرهنگام آهنگساز کهنسال آمریکایی پس از آن اتفاق افتاد که مشخص شد او مالک فیلمنامه گمشده کوبریک است. فیلمنامه‌ای به نام «راز سوزان» که تابستان گذشته پس از حدود 60 سال پیدا شد و قرار است 20 نوامبر در حراجی بونامز نیویورک همراه با چند نامه شخصی کوبریک خطاب به فراید به حراج گذاشته شود. این فیلمنامه بر اساس رمانی از اشتفان تسوایگ، نویسنده اتریشی مربوط به 1913 نوشته شده بود.

هر چند فراید هنوز بابت نخستین همکاری خود از کوبریک طلبکار است اما فیلمساز نامدار آماریکایی با وجود شهره بودن به تولید پروژه‌ها با کمترین هزینه و نظارت سخت بر مسائل مالی، پول آهنگساز خود را در دیگر فیلم‌هایش پرداخت کرد؛ از جمله در تریلر جنایی «کشتن» محصول 1956. کوبریک که بیشتر عمرش را در بریتانیا گذراند، سال 1999 در 71 سالگی از دنیا رفت.

فراید درباره شخصیت کوبریک هم چنین اظهار نظر می‌کند: «استنلی دو حس متناقض درباره خودش داشت؛ از یک سو فکر می‌کرد از همه باهوش‌تر و زرنگ‌تر و مستعدتر است و از سوی دیگر، خودش را نسبت به دیگران پایین‌تر احساس می‌کرد. از موسیقی هم مطلقا چیزی نمی‌دانست اما در پروژه «راه‌های افتخار» ناچار بودم برای هر نُت او را قانع کنم. با این حال، کارگردانی فوق‌العاده بود.»