دلیل سفر فوری وزیران ۱+۵ به ژنو

خبرگزاری مهر: محمد جواد ظریف ، وزیر امور خارجه کشورمان در بازگشت از سفر ۴ روزه خود به ژنو به منظور برگزاری مذاکرات ایران و ۳+۳ در هواپیما درگفتگو با خبرنگار مهر درباره دیدار با ویلیام هیگ ، وزیر امور خارجه انگلیس و مباحث دو جانبه مربوط به تعیین کاردار غیر مقیم ، گفت: تمرکز ما در این سفر در بحث هسته ای بود وملاقات بسیار کوتاهی نیز با آقای هیگ داشتم. ایشان به صورت مشترک با آقای وستروله ، وزیر امور خارجه آلمان برای مذاکره آمدند و بعد از جلسه قدری هم ایستاده در مورد بحث روابط دو جانبه صحبت کردیم. فکر نمی کنم مشکل اساسی وجود داشته باشد.

وی با اشاره به اینکه روانچی نیز با سایمون گس صحبت کرده، اظهار داشت: اکنون به مراحل اجرایی رسیده ایم که کاردارهای غیر مقیم مشخص و معرفی شوند و سپس جزئیات ادامه کار معلوم شود که در این زمینه کار نسبتا خوبی بین آقای روانچی و گس انجام شده است.

ظریف گفت: احساس می کنم که بعد از رسیدن ما به تهران این امکان باشد که در این زمینه به نتیجه برسیم.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا افرادی به عنوان کاردار مشخص شده اند، گفت: طرف انگلیسی کاردار غیر مقیم خود را مشخص کرده است و ما هم در مراحل پایانی تصمیم گیری درباره کاردار غیر مقیم هستیم و در آینده نزدیک این کار را انجام می دهیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی درباره گزینه مورد نظر ایران برای کاردار غیر مقیم گفت: مراحل گزینشی را باید طی کنیم تا فرد مورد نظر انتخاب شود.

ظریف در پاسخ به سئوال دیگری در این باره که در دیدار سه جانبه ای ظهر شنبه با کاترین اشتون و جان کری داشت، گفته شد که برای مدتی معاونین از جلسه خارج شدند و جلسه به صورت خصوصی ادامه پیدا کرد، دلیل این امر چه بود، اظهار داشت: البته فکر می کنم آن دیدار خیلی طول نکشید و معاونین دوباره به ما پیوستند.

وی افزود: یک بحثی می خواستند در مورد مشکلاتی که به دلیل مخالفت یکی از اعضای گروه غربی ایجاد شده بود و توضیحاتی در این زمینه داده شود. خیلی بحث مفصلی نشد و بعد هم ما بحث اصلی را ادامه دادیم.

ظریف گفت: بالاخره در این دوره از مذاکرات با توجه به بحث های مفصلی که صورت گرفته بود و حرکتی که به سوی رسیدن به یک تفاهم شکل گرفته بود ، نیاز به بحث های جدی و کارشناسی بود. بنا بر این خیلی بحث های خصوصی راه به جایی نمی برد و به همین دلیل نیز فکر نمی کنم این جلسه خصوصی بیشتر از دو یا سه دقیقه طول کشید و با روش عادی ادامه پیدا کرد.

ظریف در پاسخ به سئوال دیگری در این باره پیش از اخرین نشست با وزرای خارجه ۱+۵ این شایعه در مذاکرات قوت گرفته بود که توافقی حاصل نمی شود اما پس از آغاز نشست با وزرا اخباری منتشر شد که فرانسه از برخی مواضع خود کوتاه آمده و احتمال توافق وجود دارد، در نشست با وزرا چه گذشت، بیان کرد: شما اگر روی یک کلمه هم اختلاف داشته باشید توافق حاصل نمی شود. البته روی چند مورد اختلاف نظر داشتیم متأسفانه همان طوراعلام شده بعضی از مواضعی که در لحظات آخر اتخاذ شده بود نمی توانست به رسیدن به راه حل کمک کند.

وی ادامه داد: به همین دلیل اخبار زیادی را می شنیدید. البته خیلی از شایعاتی که از داخل جلسه به بیرون منتقل می شود ؛ نه مثبت بودن و نه منفی بودن آن خیلی جای اعتماد ندارد و لذا من خیلی روی شایعات حساب نمی کنم.

وزیر امور خارجه کشورمان بیان کرد: در جلسه ای که در آن شرکت کردم تقریبا از صبح روز شنبه من به این قناعت رسیده بودم که نیاز است مذاکرات مقدار بیشتری ادامه پیدا کند و این موضوع نیز به خاطر اختلافات در داخل گروه غرب بود . این نیاز وجود داشت که آنها بتوانند مشکلات خود را حل کنند.

ظریف ادامه داد: درست است که ممکن است در نهایت به یک شکلی ظاهر منسجم حفظ شد ، ولی بالاخره ضرورت اینکه همه به یک موضع مشترک برسند، وجود داشته و دارد. ما هیج عجله ای نداشتیم و تقریبا بیشتر روز جمعه و تمام روز شنبه به مذاکرات داخلی درون غرب گذشت و به همین دلیل از ساعت ۶ بعد از ظهر ۵ شنبه تقریبا تا پایان اجلاس به استثنای یک مذاکره ۵ ساعته و یک مذاکره ۲ ساعته که بنده با آقای کری و خانم اشتون داشتم باقی وقت بین خود گروه غرب گفتگوها ادامه داشت.

وی تصریح کرد: این امر نشان دهنده آن است که آنها نیاز داشتندمواضع خود را هماهنگ کنند و به همین دلیل هم شاید یک توقع زیادی بود که در چنین شرایطی امکان رسیدن به یک تفاهم نهایی وجود داشته باشد. فرصتی که فراهم شده برای اینکه این کشورها در پایتخت هایشان تلاش کنند( به خصوص کشورهای غربی) که به یک موضع مشترک معقولی برسند که زمینه را برای رسیدن به تفاهم فراهم کند. به نطر من این فرصت برای آنها فراهم شده وامیدواریم که از این فرصت بیشترین استفاده را بکنند.

ظریف در پاسخ به این سئوال که آیا در نشست ۱۰ روز آینده در ژنو توافقی حاصل خواهد شد، بیان کرد:حتما امکان رسیدن به توافق هم در این نشست وجود داشت و هم در نشست آینده و حتی بیشتر از این نشست امکان رسیدن به توافق وجود دارد. می دانید که ما در این نشست تازه کار را شروع کردیم . ما همیشه در واقع باید با بالاترین هدف گذاری وارد جلسه بشویم تا بتوانیم به نتیجه برسیم. اگر اهداف خود را خیلی متواضعانه انتخاب کنید نمی توانید به هیچ هدفی برسید.

وی ادامه داد: همین که در این جلسه توانستیم مقدار زیادی از اختلاف نظرهایی که طی حدود ۸ سال روی هم انباشته شده بود را حل بکنیم و فقط چند نقطه اختلافی برسیم خود پیشرفت عظیمی است و این حاصل نمیشد مگر انکه همه با این هدف به جلو می رفتند که در همین جلسه کار را نهایی کنند و لذا از نظر روانی این حرکت بسیار مفید بود.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: اگر چنین حرکتی صورت نمی گرفت شاهد نبودید که وزرا یکی پس از دیگری به ژنو سرازیر شوند. چون احساس می کردند که اگر حضور نداشته باشند ممکن است منافع و دیدگاه هایشان مورد توجه قرار نگیرد. نحوه حضور وزرا نیز نشان دهنده این امر بود که کجا باید دعوا حل می شد.دیدید وزرای غرب بعد از اینکه کری اعلام کرد که به ژنو می آید یکی پس از دیگری خود را به ژنو رساندند تا برخی اختلاف دیدگاه هایی که در داخل گروه خودشان وجود داشت را حل و فصل کنند.ُ

وی تصریح کرد: همه تحولات از اهداف شاید بلندپروازانه اعلام شده برای اینکه این مذاکرات به نتیجه برسد حاصل شد ولی از طرف دیگر هم عجله ای در کار نیست.ما برای اینکه به منفع کشور و حقوق ملت خدشه ای وارد نشود احساس می کنیم باید از تمام امکانات استفاده کنیم و از تمام فرصت ها بهره برداری کنیم و با چشم باز به جلو برویم. اگر طرف مقابل آماده باشد به احرتام متقابل ، حقوق مردم ایران و موضع برابر ادامه بدهد مذاکرات را می توان امیدوار بود که با تلاش همکاران ما جلسه آینده با موفقیت ادامه پیدا کندو به نتیجه برسد.

ظریف در این باره که چه پیشنهادی از طرف ایران مطرح شد و ظریف در مذاکرات چه چیزی را عنوان کرد که باعث شد وزرای خارجه کشورها از جمله آمریکا به ژنو سرازیر شوند با لبخند گفت: اینها فوت و فن کوزه گری است و ما نباید همه فوت و فن کوزه گری را لو بدهیم.

وی افزود: آنچه که ما مطرح کردیم جدیت جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به راه حل است. فکر می کنم که همین جدیت باعث شده که مخالفین ما دست پاچه بشوند و رژیم صهیونیستی به دست و پا بیافتد. صحبت های نتانیاهو را شنیده ایم و دست و پا زدن و عصابیت وی را همه دیده اند. رژیم صهیونیستی به شدت منزوی شده است و جمهوری اسلامی توانسته یک سیاست مقتدرانه را به نمایش بگذارد. هیچ کس در دنیا ما را مسئول به نتیجه نرسیدن مذاکرات نمی داند و همه انگشت اتهام را برای مذاکراتی که می توانست به نتیجه برسد را متوجه کشور دیگری می کنند. این موضوع را اگر با وضعیت چند سال گذشته مقایسه کنید می بینید که توانستیم به یاری خدا با دعای خیر مردم و با حمایت مردم و حمایت مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهوری که واقعا از آنها سپاسگزارم بتوانیم به نحوی صحنه دیپلماسی را مدیریت کنیم که همه قدرت های عمده سیاسی و اقتصادی دنیا را ناگزیر کنیم به جمهوری اسلامی و مسئولین جمهوری اسلامی احترام بگذارند و در روابط با ایران جدی باشند و حتی برنامه هایشان را برای حضور در جلساتی که با حضور ایران تشکیل می شود به هم بزنند.

ظریف تأکید کرد: این نشان دهنده یک تغییر اساسی است که اصل این تغییر را هم در روابط بین المللی ایران مردم با حضور حماسی خود در انتخابات و نشان دادن این واقعیت که مردم به دنبال عزت برخورد معقول و روابط سازنده و مبتتی بر احترام متقابل هستند. چون مردم این را به دنیا نشان دادند دنیا هم واکنش مثبت نشان می دهد و به حمد الله کسانی که سر مخالفت با جمهوری اسلامی داشتند در چند روز اخیر هم عصبانی بودند هم انگشت نما ، دست و پا می زدند.

وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سئوال که چطور قرار است در مورد غنی سازی مذاکره کنیم در حالی که طرف مقابل توقف کامل غنی سازی را مد نظر دارد. آیا ایران در این مورد مواضع خود را تغییر داده و یا غرب قرار است که در نشست اتی مواضع خود را تغییر دهد، بیان کرد: موضع ما کاملا مشخص است. ما گفتیم که اصل غنی سازی و تداوم غنی سازی برای ما موضوع مذاکره نیست و در این جلسه نیز نه مذاکره و نه ادعایی در مورد این موضوع شد .بحث در مورد برخی جزئیات بود که من چون وارد جزئیات نمی شوم و دیگران نیز قرارنیست وارد جزئیات شوند نمی توانم با جزئیات مطرح کنم.

وی در این باره که آیا آنها اظهار داشتند که باید غنی سازی به طور کامل متوقف شود، تصریح کرد: نه اصلا چنین اصراری را اجازه می دهیم کسی داشته باشد و نه مطرح است. بحث در مورد جزئیاتی است که موارد اجرایی است . در مورد اصل غنی سازی و تعلیق اصل غنی سازی بحثی وجود ندارد و به همین دلیل هم فکر می کنم برخی از این حرف هایی که رسانه ای شده پایه و اساسی ندارد. یعنی یکی دو نکته را که در حرف های یک وزیر خارجه که با نگرانی بیشتری وارد مذاکرات شده بود گرفتند و در کنار آن حدس و گمان هایی را اضافه کرده اند در صورتی که اصلا این طور نیست.

ظریف در این باره که در همه عکس های مذاکره سه جانبه با اشتون و کری هر سه در حال گپ زدن و لبخند زدن بودند گفت : شما در چه زمانی من را در حال عصبانیت دیدید. رسم است که وقت عکس گرفتن کسی اخم نمی کند. مذاکرات بسیار جدی بود . البته برای اینکه مذاکرات جدی باشد نیاز ندارد توهین آمیز و بدون احترام باشد و فضای مذاکراتی تلخ باشد . اما در بعضی موارد ممکن است فضا پرتنش و چالشی شود. ولی در ابتدای جلسه که دوربین ها را دعوت می کنند مرسوم این است که می خندند و خوش و بش می کنند تا دوربین ها خارج شوند.