توکلی: فرزندان همه مسئولان رانت‌خوار نیستند

پایگاه خبری الف: احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن استقبال از پویش «فرزندت کجاست؟» گفت: «پاسخگویی به این پرسش اعتماد عمومی را افزایش می دهد زیرا فرزندان همه مسئولان که از رانت استفاده نمی کنند. افزایش فشار جامعه مدنی حتی موجب می شود آن عده ای که از رانت استفاده می کنند نیز پشیمان شده و از این رویه دست بکشند.»

اهم سخنان توکلی:

*اخیرا پویشی در فضای مجازی تحت عنوان فرزندت کجاست به راه افتاده و نشان می دهد که مبارزه با فساد، رانت خواری و پدیده آقازادگی یکی از مطالبات اصلی جامعه است. به نظر شما این نحوه مطالبه گری می تواند به نتایج مثبتی برسد؟

بله، به نظر من این رویکرد می تواند خیلی مفید باشد زیرا اخیرا شاهدیم که اتهامات بسیاری به فرزندان مسئولین زده می شود و متاسفانه برخی از این اتهامات نیز درست است و ثابت می شود. یکی از بهترین راه ها برای خروج از این فضا آن است که مسئولین به طور مشخص به این سوال پاسخ دهند و به اطلاع مردم برسانند که فرزندانشان کجا هستند و چه کاری می کنند.

از این طریق حتی مشخص می شود که برخی مسئولین به خاطر همین موضوعات با فرزندان خود سازگار نیستند. با پاسخگویی به مردم روشن می شود که فرزندان مسولان از رانت مسئول بودن پدر خود استفاده می کنند یا به طور طبیعی زندگی کرده و اقدام خلاف شان خود ندارند.

*پاسخگویی به این پرسش چه تاثیر بر اعتماد عمومی دارد؟ روشن شدن حجم احتمالا زیاد از رانت خواری ها موجب افزایش بی اعتماد در جامعه نمی شود.

اتفاقا برعکس . پاسخگویی به این پرسش اعتماد عمومی را افزایش می دهد زیرا فرزندان همه مسئولان که از رانت استفاده نمی کنند. افزایش فشار جامعه مدنی حتی موجب می شود آن عده ای که از رانت استفاده می کنند نیز پشیمان شده و از این رویه دست بکشند.

*اثربخشی این مطالبه مردمی چقدر به جدیت در برخورد قانوی با مفسدان و رانتخوران بستگی دارد؟ افشاگری در مورد تخلفات و رشد پدیده آقازادگی در صورتی که با همراهی قوه قضاییه و نهادهای مسئول توامان نباشد چه ثمری دارد؟

به نظر من این موضوع به یک جریان مطالبه گری نیاز دارد و بعد هم باید با در مورد موارد افشا شده تحقیق بررسی کرد. قوه قضاییه باید طی بررسی های خود موارد جرم، تخلف ، قباحت اجتماعی و بی تقصیری را از هم جدا کند.

*منظورتان از قباحت اجتماعی دقیقا چیست؟

مواردی که جرم و تخلف نیست اما در شان یک مسئول نیست. فعلی که قانون برای آن مجازات مشخص نکرده است و جرم به حساب نمی آید اما زشت است. بعضی اقدامات و تحرکات قباحت اخلاقی دارد مثل اینکه یک مدیرکلی وسط خیابان برقصد. این عمل خلاف شان است و حتی ممکن است که از موارد تخلف اداری هم به حساب نیاید اما زشت است و آن فرد و اداره را سبک می کند.

*الان که ما با موارد متعدد جرم و فساد اقتصادی مواجه هستیم، این مورد به حاشیه می رود.

بله . خیانت مسئولین خیلی اهمیت دارد. مثلا ممکن است که یک پیمانکار تخلف کند اما این خیلی کمتر از عمل آن مسئولی که به او کمک کرده ، بد است. وقتی یک فرد امین که مسئولیت دارد تخلف و به عبارتی خیانت کند مساله خیلی جدی است. فردی که امین فرض می شود نباید به سیستم نارو بزند و اگر زد باید حتما با او برخورد شود. در همین جهت می گویم که اگر خانواده ها از طرف فرزندان خود تحت فشار قرار نگیرند ، سلامت آن ها بیشتر تضمین می شود. گاهی فرزندان با خانواده های خود دشمن می شوند ، فرزندان نباید از قدرت ناشی از مسئول بودن والدین خود سوءاستفاده کنند.

*اما به نظر می رسد مواردی که فرزندان مسئولان با اتکا به نسب خود پیشرفت می کنند و از رانت بهره مند می شوند خیلی بیشتر از مواردی است که فرزندان مسئولان علی رغم میل خانواده خود چنین می کنند.

بله ، متاسفانه عده ای از فرزندان مسئولان خانواده ها را آلوده می کنند اما باید از این رویه پرهیز کرد. منظور من این نبود که خانواده های مسئولان از عملکرد فرزندان خود مطلع نیستند. این به هیچ وجه قابل قبول نیست. حتما خبر دارند و بعضا این امر ناپسند را تسهیل می کنند ، حتی اغماض کرده و گاهی دستور می دهند. در هر صورت باید با این فساد مقابله کرد.

* مقابله با فساد که آقازادگی نیز بخشی از آن است به یک مطالبه جدی جامعه بدل شده و پویش اخیر نیز مصداق آن است. از طرفی اظهارات مقامات مسئول به خصوص در قوه قضایه نیز نشان می دهد که عزم جدی برای این مقابله وجود دارد. به نظر شما این مهم به زودی امکان تحقق دارد؟

این بستگی به ما دارد. اگر از مطالبه گری و مقابله با فساد خسته شویم ممکن است که این بار نیز به جایی نرسیم اما اگر جدی باشیم و مطالبه خود را تکرار کنیم حتی با همراهی مسئولین مواجه شده و آنان را نیز به رسیدگی تشویق می کند. مهم این است که ما از مطالبه گری خسته نشویم و دست نکشیم.