ظهور پدیده «اساتید زودرس» در دانشگاه ها!
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر اینکه برای پذیرش دانشجو و جذب استاد در دانشگاهها باید حساسیت‌ها و دقت‌ها را بیشتر کرد تا افرادی که واقعا شایسته هستند وارد دانشگاه شوند، تاکید کرد: متاسفانه امروزه برونداد دانشگاه با ظرفیت و نیاز اقتصاد ملی ما متناسب نیست و یک دلیل مهم این مسئله این است که هنگام پذیرش دانشجو و یا استاد، لزوما نخبه‌ها وارد دانشگاه نمی‌شوند!
خبرگزاری ایسنا: عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر اینکه برای پذیرش دانشجو و جذب استاد در دانشگاهها باید حساسیت‌ها و دقت‌ها را بیشتر کرد تا افرادی که واقعا شایسته هستند وارد دانشگاه شوند، تاکید کرد: متاسفانه امروزه برونداد دانشگاه با ظرفیت و نیاز اقتصاد ملی ما متناسب نیست و یک دلیل مهم این مسئله این است که هنگام پذیرش دانشجو و یا استاد، لزوما نخبه‌ها وارد دانشگاه نمی‌شوند!
دکترمحمدحسین صادقی استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس و رئیس پیشین انجمن مهندسی ساخت و تولید ایران در میزگرد «دانشگاهها و چالش‌های پیش‌رو» که در محل خبرگزاری ایسنا، برگزار شد، گفت: نقش دانشگاه در رشد و توسعه ملی هر کشوری انکار ناپذیر و بلکه حیاتی است. دانشمندان و نخبگان یک جامعه، سرمایه ملی بزرگی برای رشد و توسعه هر ملت محسوب می شوند و موقعیت و نقش آنها در جامعه همچون نقش سر در بدن هر انسان است. برای بررسی نقش دانشگاه در جامعه باید ببینیم دانشگاه چیست؟ و فلسفه وجودی آن کدامست؟ مگر نه اینکه دانشگاه را بشر تاسیس کرده تا نخبگان در آن با بکارگیری نبوغ و خلاقیت های خود از طریق تولید علم و فن سبب رشد و توسعه جوامع بشوند؟
پس دانشگاه به این منظور درست شده که اولا نخبگان وارد آن شوند و ثانیا برونداد آن پشتیبان صنعت و جامعه باشد و نه اینکه فقط کارخانه مدرک سازی باشد. در گذشته حتی فوق لیسانس به کسی می دادند که یک کار خارق العاده ای برای صنعت و جامعه انجام می داد و مشکلی از جامعه را حل می کرد. بنابر این فلسفه ایجاد دانشگاه درست است ولی ما آن را درست اجرا نکرده ایم و اینگونه سبب شده که سیل زیاد فارغ التحصیل دانشگاهی بیکار داشته باشیم. در کشورهای توسعه یافته، دانشگاه پشتیبان صنعت و سایر بخشهای جامعه است و وظیفه خودش را به درستی انجام می دهد.
وی با بیان اینکه در وضعیت کنونی برونداد دانشگاه متناسب با ظرفیت و نیاز اقتصاد ملی ما نیست، گفت: دانشگاهها تا حدود زیادی مشغول تولید مدرک و مقاله شده اند! مقاله برای ارتقاء یافتن استاد و مدرک برای فارغ التحصیل شدن دانشجو! غافل از اینکه تولید مقاله و مقاله شماری، دردی از جامعه دوا نمی کند. مدرک بی محتوی و فارغ‌التحصیل ناکارآمد و نامتناسب با نیازهای بازار و جامعه نیز نه تنها حرکتی در راستای پیشرفت و توسعه ملی به حساب نمی آید بلکه می‌تواند اقدامی ضد توسعه و خورنده‌ی امکانات و منابع ملت و رواج دهنده فضای افسردگی، یاس و ناامیدی و بی‌تفاوتی و توقع بالا، در میان جوانان و جامعه باشد.
به گفته این استاد دانشگاه، برخی از فاراغ‌التحصیلان دانشگاهی در واقع آن دانش ، مهارت و سواد لازم را ندارند که بتوانند به عنوان یک نیروی محرک و کار آفرین عمل کنند و یک چرخه اقتصادی را در کشور راه بیاندازند. می بایست برنامه ریزی بهتری برای اوقات گرانبهای نخبگان، اساتید، دانشجویان و جوانان این مرز و بوم داشت. باید کاری کنیم تا آنها مهارت بیشتری کسب کنند و پس از فارغ التحصیل شدن مفید و موثر باشند و اثربخشی بیشتری برای خود و جامعه داشته باشند. باید وضع به گونه ای باشد که خروجی دانشگاه، توسعه ملی را دربر داشته باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به نقش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در رشد علمی کشور از روند فعلی جذب و پذیرش دانشجویان دکتری در دانشگاهها انتقاد کرد و گفت: پذیرش دانشجوی دکتری باید به صورت اصولی و منطقی به طور کامل تحت اختیار و تصمیم اساتید لایق صورت بگیرد. در تمام دنیا شیوه پذیرش دانشجوی دکتری به همین طریق است که پس از دیدن رزومه علمی دانشجو، صلاحیت و یا عدم صلاحیت او بررسی می‌شود و به همین طریق افراد نخبه را کنار یکدیگر جمع می‌کنند.
به اعتقاد دکتر صادقی، دانشگاه جای افراد نخبه و با صلاحیت است و این دسته از افراد هستند که می‌توانند فکری نو را خلق کنند و موجب توسعه جامعه شوند.
این استاد دانشگاه رشد کمی و بی رویه دانشگاهها را یکی از چالش‌های آموزش عالی خواند و گفت: در حال حاضر دانشگاهها از نظر کمی به طرز بی سابقه‌ای رشد پیدا کرده‌اند اما از نظر کیفی بازمانده‌اند، یکی از نمونه‌های آن توسعه آنی واحدهای پیام نور در سطح کشور است. متاسفانه دولت نهم و دهم برای مقابله با دانشگاه آزاد و محدود کردن گسترش آن، در تمام مناطق کشور بدون تامین بسترها و زیرساخت‌های لازم دانشگاه پیام نور را احداث کرد که این موضوع مشکلات و ناکارآمدی زیادی را سبب شده است.
وی تصریح کرد: این مساله باعث شده است که سیل عظیمی از افراد مدرک به دست و فاقد کارآمدی و توانمندی لازم، از دانشگاه فارغ التحصیل شوند که متاسفانه تنها درصد کمی از آنها را افراد توانمند تشکیل می‌دهد.
دکتر صادقی با بیان اینکه دانشگاه باید نیروهایی کارآمد و کاربلد در راستای نیاز جامعه را تربیت کند، گفت: متاسفانه در حال حاضر دانشگاهها به جای تربیت نیروهای متخصص باسواد و با مهارت کافی در رشته تحصیلی خودشان، تبدیل به کارخانه تولید مدرک شده‌اند.
این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس راهکار حل چالش‌های آموزش عالی کشور را محدود کردن کمیت و بالا بردن کیفیت دانست و گفت: حداقل کاری که می‌توان در زمینه حل مشکلات و چالش‌های آموزش عالی انجام داد، پیش گرفتن کیفیت و کنترل ورودی‌های آموزش عالی است زیرا هنگامی که دانشجوی ضعیف و یا استاد ضعیف وارد دانشگاه می‌شود، دیگر نمی‌توان انتظاری از خروجی مطلوب آموزش عالی کشور داشت.
دکتر صادقی در این راستا بر ضرورت بازنگری در روند بورسیه دانشجویان اشاره و عنوان کرد: متاسفانه درسال های اخیر، عده‌ای به عنوان دانشجوی دکتری -این افراد قرار است پس از اتمام تحصیلشان به عنوان هیات علمی دانشگاه شروع به کار‌کنند- در دانشگاهها بورسیه شدند که توانمندی و صلاحیت لازم را برای استاد شدن نداشتند.
وی در ادامه اصلاح شیوه جذب هیات علمی را یکی از ضرورت‌های امروز آموزش عالی خواند و تصریح کرد: این شیوه بورسیه نمودن و پذیرش استاد مربوط به دهه ۶۰ آن هم به علت کمبود نیرو بود، اما در حال حاضر که برای هر شغل هزاران نفر صف می کشند و می توان کیفیت تحصیلی شان را با دقت ارزیابی نمود، دیگر این نوع پذیرش بورسیه با کیفیت نامعلوم و دربسته معنایی ندارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به معضل پدیده «اساتید زودرس» که در حال حاضر در دانشگاه افزایش یافته است، تاکید کرد: متاسفانه در حال حاضر برخی افراد فاقد توانمندی و شایستگی لازم ارتقاء مرتبه یافته و در دانشگاه مشغول به کار شده‌اند که این مساله آسیب زیادی را به آموزش عالی کشور وارد کرده است.
وی با اشاره به آیین‌نامه ارتقای اساتید نیز گفت: متاسفانه در حال حاضر به غیر از امتیازهای علمی، پژوهشی و مدیریت اجرائی، چند سالی است که امتیازی به نام فرهنگی نیز به این لیست اضافه شده و موجب شده برخی اساتید شایسته نتوانند ارتقا پیدا کنند.
دکتر صادقی در مورد مدیریت دانشگاهها گفت: دانشگاه ها درست نمی شود مگر اینکه افراد عالم، قوی و با سابقه و مدیر در راس آنها قرار گیرند و به افراد نخبه و دانشمند میدان دهند. متاسفانه در سال های اخیر بری افرادی با سابقه و توان علمی و مدیریتی نه چندان قوی در راس برخی دانشگاهها و موسسات قرار گرفتند که سبب ناکارآمدی و راندمان پایین دانشگاهها گردید.
مشکلات معیشتی دانشگاهیان و تامین مالی
این استاد دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به مشکلات معیشتی دانشگاهیان، گفت: دانشجویان و اساتید دانشگاه ها نباید به دلیل دغدغه معیشت در شغل‌های غیرمرتبط مشغول به کار شوند، بلکه درآمدشان باید به میزانی باشد که با فراغ خاطر در همان حوزه تخصصی خود مشغول به تحصیل و آموزش و تحقیق شوند تا از فکر و استعداد آنها به نحو احسن در راستای نیازهای جامعه استفاده شود و بهره آن نصیب خودشان، خانواده و جامعه شود. مجلس و دولت نیز می بایست راهکاری اساسی در زمینه تامین منابع مالی و بودجه دانشگاهها بیندیشند.
این استاد دانشگاه با ابراز خوشحالی از معرفی دکتر توفیقی به عنوان وزیرعلوم، گفت: بر اساس شناختی که در شروع کار در دانشگاه تربیت مدرس از سال ۱۳۶۸ از دکتر توفیقی دارم، وی را فردی توانمند و خوش فکر، متعهد و دلسوز، معتدل، بسیار صبور و اخلاق مدار دیدم. من و قاطبه دانشگاهیان، توفیقی را گزینه مناسبی برای وزارت علوم می‌دانیم و یقین دارم که اگر شرایط مناسب باشد وی به کمک دانشگاهیان خواهد توانست کاستی های آموزش عالی را ترمیم کند.
دکتر صادقی در خاتمه با بیان اینکه دکتر توفیقی مورد قبول جامعه دانشگاهی است، اظهار کرد: جامعه دانشگاهی امید دارد که مجلس محترم در راستای خواست اکثریت دانشگاهیان، به توفیقی رای مثبت بدهند تا ایشان بتواند ناکارآمدی ها را جبران و مشکلات جامعه دانشگاهی را مرتفع سازد.
دکتر محمدحسین صادقی از سال ۱۳۶۸ تاکنون به عنوان عضوهیئت علمی گروه ساخت و تولید در دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تربیت مدرس مشغول خدمت بوده و هم اکنون رتبه استادی این رشته را دارد. او همچنین سرپرستی بیش از۶۰ پایان نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد و نیز۱۴ رساله دکتری را بعهده داشته و بیش از ۱۳۰ مقاله علمی-پژوهشی منتشر و چند طرح صنعتی را اجرا نموده است.
دکترمحمدحسین صادقی استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس و رئیس پیشین انجمن مهندسی ساخت و تولید ایران در میزگرد «دانشگاهها و چالش‌های پیش‌رو» که در محل خبرگزاری ایسنا، برگزار شد، گفت: نقش دانشگاه در رشد و توسعه ملی هر کشوری انکار ناپذیر و بلکه حیاتی است. دانشمندان و نخبگان یک جامعه، سرمایه ملی بزرگی برای رشد و توسعه هر ملت محسوب می شوند و موقعیت و نقش آنها در جامعه همچون نقش سر در بدن هر انسان است. برای بررسی نقش دانشگاه در جامعه باید ببینیم دانشگاه چیست؟ و فلسفه وجودی آن کدامست؟ مگر نه اینکه دانشگاه را بشر تاسیس کرده تا نخبگان در آن با بکارگیری نبوغ و خلاقیت های خود از طریق تولید علم و فن سبب رشد و توسعه جوامع بشوند؟
پس دانشگاه به این منظور درست شده که اولا نخبگان وارد آن شوند و ثانیا برونداد آن پشتیبان صنعت و جامعه باشد و نه اینکه فقط کارخانه مدرک سازی باشد. در گذشته حتی فوق لیسانس به کسی می دادند که یک کار خارق العاده ای برای صنعت و جامعه انجام می داد و مشکلی از جامعه را حل می کرد. بنابر این فلسفه ایجاد دانشگاه درست است ولی ما آن را درست اجرا نکرده ایم و اینگونه سبب شده که سیل زیاد فارغ التحصیل دانشگاهی بیکار داشته باشیم. در کشورهای توسعه یافته، دانشگاه پشتیبان صنعت و سایر بخشهای جامعه است و وظیفه خودش را به درستی انجام می دهد.
وی با بیان اینکه در وضعیت کنونی برونداد دانشگاه متناسب با ظرفیت و نیاز اقتصاد ملی ما نیست، گفت: دانشگاهها تا حدود زیادی مشغول تولید مدرک و مقاله شده اند! مقاله برای ارتقاء یافتن استاد و مدرک برای فارغ التحصیل شدن دانشجو! غافل از اینکه تولید مقاله و مقاله شماری، دردی از جامعه دوا نمی کند. مدرک بی محتوی و فارغ‌التحصیل ناکارآمد و نامتناسب با نیازهای بازار و جامعه نیز نه تنها حرکتی در راستای پیشرفت و توسعه ملی به حساب نمی آید بلکه می‌تواند اقدامی ضد توسعه و خورنده‌ی امکانات و منابع ملت و رواج دهنده فضای افسردگی، یاس و ناامیدی و بی‌تفاوتی و توقع بالا، در میان جوانان و جامعه باشد.
به گفته این استاد دانشگاه، برخی از فاراغ‌التحصیلان دانشگاهی در واقع آن دانش ، مهارت و سواد لازم را ندارند که بتوانند به عنوان یک نیروی محرک و کار آفرین عمل کنند و یک چرخه اقتصادی را در کشور راه بیاندازند. می بایست برنامه ریزی بهتری برای اوقات گرانبهای نخبگان، اساتید، دانشجویان و جوانان این مرز و بوم داشت. باید کاری کنیم تا آنها مهارت بیشتری کسب کنند و پس از فارغ التحصیل شدن مفید و موثر باشند و اثربخشی بیشتری برای خود و جامعه داشته باشند. باید وضع به گونه ای باشد که خروجی دانشگاه، توسعه ملی را دربر داشته باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به نقش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در رشد علمی کشور از روند فعلی جذب و پذیرش دانشجویان دکتری در دانشگاهها انتقاد کرد و گفت: پذیرش دانشجوی دکتری باید به صورت اصولی و منطقی به طور کامل تحت اختیار و تصمیم اساتید لایق صورت بگیرد. در تمام دنیا شیوه پذیرش دانشجوی دکتری به همین طریق است که پس از دیدن رزومه علمی دانشجو، صلاحیت و یا عدم صلاحیت او بررسی می‌شود و به همین طریق افراد نخبه را کنار یکدیگر جمع می‌کنند.
به اعتقاد دکتر صادقی، دانشگاه جای افراد نخبه و با صلاحیت است و این دسته از افراد هستند که می‌توانند فکری نو را خلق کنند و موجب توسعه جامعه شوند.
این استاد دانشگاه رشد کمی و بی رویه دانشگاهها را یکی از چالش‌های آموزش عالی خواند و گفت: در حال حاضر دانشگاهها از نظر کمی به طرز بی سابقه‌ای رشد پیدا کرده‌اند اما از نظر کیفی بازمانده‌اند، یکی از نمونه‌های آن توسعه آنی واحدهای پیام نور در سطح کشور است. متاسفانه دولت نهم و دهم برای مقابله با دانشگاه آزاد و محدود کردن گسترش آن، در تمام مناطق کشور بدون تامین بسترها و زیرساخت‌های لازم دانشگاه پیام نور را احداث کرد که این موضوع مشکلات و ناکارآمدی زیادی را سبب شده است.
وی تصریح کرد: این مساله باعث شده است که سیل عظیمی از افراد مدرک به دست و فاقد کارآمدی و توانمندی لازم، از دانشگاه فارغ التحصیل شوند که متاسفانه تنها درصد کمی از آنها را افراد توانمند تشکیل می‌دهد.
دکتر صادقی با بیان اینکه دانشگاه باید نیروهایی کارآمد و کاربلد در راستای نیاز جامعه را تربیت کند، گفت: متاسفانه در حال حاضر دانشگاهها به جای تربیت نیروهای متخصص باسواد و با مهارت کافی در رشته تحصیلی خودشان، تبدیل به کارخانه تولید مدرک شده‌اند.
این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس راهکار حل چالش‌های آموزش عالی کشور را محدود کردن کمیت و بالا بردن کیفیت دانست و گفت: حداقل کاری که می‌توان در زمینه حل مشکلات و چالش‌های آموزش عالی انجام داد، پیش گرفتن کیفیت و کنترل ورودی‌های آموزش عالی است زیرا هنگامی که دانشجوی ضعیف و یا استاد ضعیف وارد دانشگاه می‌شود، دیگر نمی‌توان انتظاری از خروجی مطلوب آموزش عالی کشور داشت.
دکتر صادقی در این راستا بر ضرورت بازنگری در روند بورسیه دانشجویان اشاره و عنوان کرد: متاسفانه درسال های اخیر، عده‌ای به عنوان دانشجوی دکتری -این افراد قرار است پس از اتمام تحصیلشان به عنوان هیات علمی دانشگاه شروع به کار‌کنند- در دانشگاهها بورسیه شدند که توانمندی و صلاحیت لازم را برای استاد شدن نداشتند.
وی در ادامه اصلاح شیوه جذب هیات علمی را یکی از ضرورت‌های امروز آموزش عالی خواند و تصریح کرد: این شیوه بورسیه نمودن و پذیرش استاد مربوط به دهه ۶۰ آن هم به علت کمبود نیرو بود، اما در حال حاضر که برای هر شغل هزاران نفر صف می کشند و می توان کیفیت تحصیلی شان را با دقت ارزیابی نمود، دیگر این نوع پذیرش بورسیه با کیفیت نامعلوم و دربسته معنایی ندارد.
این استاد دانشگاه با اشاره به معضل پدیده «اساتید زودرس» که در حال حاضر در دانشگاه افزایش یافته است، تاکید کرد: متاسفانه در حال حاضر برخی افراد فاقد توانمندی و شایستگی لازم ارتقاء مرتبه یافته و در دانشگاه مشغول به کار شده‌اند که این مساله آسیب زیادی را به آموزش عالی کشور وارد کرده است.
وی با اشاره به آیین‌نامه ارتقای اساتید نیز گفت: متاسفانه در حال حاضر به غیر از امتیازهای علمی، پژوهشی و مدیریت اجرائی، چند سالی است که امتیازی به نام فرهنگی نیز به این لیست اضافه شده و موجب شده برخی اساتید شایسته نتوانند ارتقا پیدا کنند.
دکتر صادقی در مورد مدیریت دانشگاهها گفت: دانشگاه ها درست نمی شود مگر اینکه افراد عالم، قوی و با سابقه و مدیر در راس آنها قرار گیرند و به افراد نخبه و دانشمند میدان دهند. متاسفانه در سال های اخیر بری افرادی با سابقه و توان علمی و مدیریتی نه چندان قوی در راس برخی دانشگاهها و موسسات قرار گرفتند که سبب ناکارآمدی و راندمان پایین دانشگاهها گردید.
مشکلات معیشتی دانشگاهیان و تامین مالی
این استاد دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به مشکلات معیشتی دانشگاهیان، گفت: دانشجویان و اساتید دانشگاه ها نباید به دلیل دغدغه معیشت در شغل‌های غیرمرتبط مشغول به کار شوند، بلکه درآمدشان باید به میزانی باشد که با فراغ خاطر در همان حوزه تخصصی خود مشغول به تحصیل و آموزش و تحقیق شوند تا از فکر و استعداد آنها به نحو احسن در راستای نیازهای جامعه استفاده شود و بهره آن نصیب خودشان، خانواده و جامعه شود. مجلس و دولت نیز می بایست راهکاری اساسی در زمینه تامین منابع مالی و بودجه دانشگاهها بیندیشند.
این استاد دانشگاه با ابراز خوشحالی از معرفی دکتر توفیقی به عنوان وزیرعلوم، گفت: بر اساس شناختی که در شروع کار در دانشگاه تربیت مدرس از سال ۱۳۶۸ از دکتر توفیقی دارم، وی را فردی توانمند و خوش فکر، متعهد و دلسوز، معتدل، بسیار صبور و اخلاق مدار دیدم. من و قاطبه دانشگاهیان، توفیقی را گزینه مناسبی برای وزارت علوم می‌دانیم و یقین دارم که اگر شرایط مناسب باشد وی به کمک دانشگاهیان خواهد توانست کاستی های آموزش عالی را ترمیم کند.
دکتر صادقی در خاتمه با بیان اینکه دکتر توفیقی مورد قبول جامعه دانشگاهی است، اظهار کرد: جامعه دانشگاهی امید دارد که مجلس محترم در راستای خواست اکثریت دانشگاهیان، به توفیقی رای مثبت بدهند تا ایشان بتواند ناکارآمدی ها را جبران و مشکلات جامعه دانشگاهی را مرتفع سازد.
دکتر محمدحسین صادقی از سال ۱۳۶۸ تاکنون به عنوان عضوهیئت علمی گروه ساخت و تولید در دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تربیت مدرس مشغول خدمت بوده و هم اکنون رتبه استادی این رشته را دارد. او همچنین سرپرستی بیش از۶۰ پایان نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد و نیز۱۴ رساله دکتری را بعهده داشته و بیش از ۱۳۰ مقاله علمی-پژوهشی منتشر و چند طرح صنعتی را اجرا نموده است.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر