زلزله‌های ۹۶ ادامه می‌یابد؟

دنیای اقتصاد: معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ضمن ارائه تحلیلی درباره دلایل آسیب ساختمان‌های مسکن مهر سرپل‌ذهاب در زلزله ۲۱ آبان سال ۹۶ کرمانشاه، از افزایش ۶۰ درصدی حرکت پوسته زمین در کل فلات ایران در سال گذشته خبر داد.

محمد شکرچی‌زاده رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اعلام کرد: بر اساس اطلاعاتی که مرکز لرزه‌نگاری کشور، موسسه ژئوفیزیک و دستگاه‌های شتاب‌نگار مرکز ارائه کرده‌اند در طول سال گذشته، ۶۰ درصد حرکت پوسته زمین در کل فلات ایران به‌طور متوسط افزایش پیدا کرد که پیش‌بینی می‌شود این رخداد، ادامه یابد. به هر صورت این لرزش‌ها ممکن است به دلیل انتقال تنش بین حوزه‌ای تا ماه‌ها ادامه یابد و باید راهکارهای مناسبی برای جلوگیری از خسارات احتمالی ناشی از زلزله داشته باشیم. وی ادامه داد: زلزله‌های سال ۹۶ کشور همچون زلزله سرپل ذهاب کرمانشاه نشان داد که اگر زلزله به ویژه در مراکز پرجمعیت شهری اتفاق بیفتد همه دستگاه‌های اجرایی را درگیر می‌کند و تمامی دستگاه‌های اجرایی باید در این زمینه آمادگی داشته باشند.

شکرچی‌زاده تصریح کرد: در موضوع مدیریت ریسک ما همواره ۳ پارامتر کاهش ریسک موجود را از طریق مقاوم‌سازی ساختمان‌ها به ویژه در بافت‌های ناکارآمد، انتقال ریسک از طریق بیمه و جلوگیری از ایجاد ریسک جدید مورد توجه قرار می‌دهیم و با انجام این سه کار، آنچه از ریسک باقی می‌ماند، مدیریت بحران نام دارد. بنابراین اگر قبل از وقوع حوادثی همچون زلزله این سه ملاحظه درنظر گرفته شده باشد، ضریب ریسک کاهش می‌یابد. وی ادامه داد: وقتی مدیریت بحران داشته باشیم، مشکلات ما به مراتب کمتر خواهد بود. به همین دلیل در کشورهای توسعه یافته همچون ژاپن چون این سه اقدام را به خوبی مدیریت کرده‌اند، اغلب بعد از وقوع زلزله‌هایی با بزرگای بیش از هفت ریشتر با مشکلات کمی روبه رو هستند؛ چون ریسک زیادی باقی نمانده است.

وی درباره مقاوم‌سازی ساختمان‌ها خاطرنشان کرد: در پارامتر کاهش ریسک با مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در بافت‌های ناکارآمد، تهیه دستورالعمل‌هایی که بتواند ریسک خطرات ناشی از زلزله و آتش را کاهش دهد در دستور کار است و این مهم به ویژه پس از حوادث فروریزش ساختمان پلاسکو در سال ۹۵ و زلزله‌های سال ۹۶ در دستور کار مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی قرار گرفت. دستورالعمل‌هایی در این راستا در دست تهیه است که در آینده از سوی مرکز و ستاد وزارتخانه برای ادارات کل راه و شهرسازی استان‌های کشور، ارسال خواهد شد. رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: باید از ساختمان‌های موجود و ابنیه فنی که داریم در حد اقتضا و متناسب با امکانات و بودجه محافظت کنیم. باید تمهیداتی بیندیشیم تا این سازه‌ها در مقابل زلزله‌های محتمل مقاوم شوند که در این راستا، مقاوم‌سازی در بافت‌های ناکارآمد باید مورد توجه قرار گیرند. وی تاکید کرد: آنچه ما باید در بافت‌های ناکارآمد مورد توجه قرار دهیم این است که مقوله زلزله را به‌صورت جدی در نظر بگیریم و از کنار آن نگذریم.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی موضوع دوم کاهش ریسک را انتقال ریسک از طریق بیمه و موضوع سوم را جلوگیری از ایجاد ریسک جدید عنوان کرد و گفت: یکی از ابعاد مهم پیمان سندای (راهبرد بین‌المللی برای کاهش خطر بلایا) که ایران در سال ۲۰۱۴ آن را امضا کرد، این است که دولت‌ها اجازه ایجاد ریسک جدید را در مقابل خطر بلایایی همچون زلزله ندارند؛ این موضوع در معنای ساده بدان معناست که در مورد ساختمان‌های جدید باید تلاش شود تا رعایت مقررات ملی ساختمان به‌عمل‌ آید و آیین‌نامه ۲۸۰۰ به‌طور کامل رعایت شود. در این زمینه نیز همه ما مکلف به رعایت مقررات ملی ساختمان و آیین نامه ۲۸۰۰ هستیم.