حاشیه‌نگاری بر چهارمین روز تئاتر فجر،
از کشتارگاه «هملت» تا اجرای «دهن‌گنده» در تهران
جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر چهارمین روز خود را با شروع جدی اجراهای صحنه‌ای بخش بین‌الملل، یک شعر خوانی با سفره‌ای ایرانی، حضور معاون هنری و مدیرکل امور مجلس وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تماشای یک نمایش، حضور علاقه‌مندان زیاد برای دیدن تئاترهای صحنه‌ای و خیابانی که شلوغ‌ترین شب جشنواره را رقم زدند و همچنی دستور به حذف یک نمایش از جدول اجرا پشت سر گذاشت.
سالن اصلی تئاتر شهر عصر یکشنبه اول بهمن ماه، میزبان اجرای «هملت» از کشور آلمان بود که مخاطبان زیادی برای تماشای آن به تئاتر شهر آمدند و با وجود اینکه بلیت‌فروشی صورت گرفته بود اما عده زیادی روی صندلی‌های خود ننشستند و مهمانان سرزده‌ای که آمدند، درکنار ازدحام زیاد برای ورود به سالن، شلوغی زیادی را پیش از شروع نمایش به وجود آورد و همین باعث تاخیر چند دقیقه‌ای اجرا شد.
با این حال تعداد زیادی از تماشاگران روی صندلی‌های راهروهای طبقه همکف نشستند و بالکن سالن اصلی هم پُر شد ولی عده‌ای هم پس از گذشت یک ساعت از اجرا خیلی با آن ارتباط برقرار نکردند و سالن را ترک کردند.
این «هملت» آلمانی به کارگردانی کریستوفر روپینگ با وجود تفاوت‌هایی که با «هملت» اوستر مایر که دو سال پیش در جشنواره اجرا شد، داشت اما توانست به لحاظ نگاه متفاوتی که به نمایشنامه هملت داشته نظرات زیادی را به خود جلب کند.
از ویژگی‌های این نمایش پاشیدن سطل‌های زیاد خون توسط بازیگران روی یکدیگر بود که قطعا در پایان شب، زحمت زیادی را برای کارکنان تئاتر شهر و تمیز کردن آن به وجود آورده است.
اولین نمایشی که معاون هنری به تماشای آن نشست
در چهارمین روز جشنواره، مجتبی حسینی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به همراه حجت‌الاسلام علی حسینی مدیر کل پارلمانی وزارت ارشاد به تماشای نمایش «هفت عصر هفتم پاییز» نشستند و معاون هنری وزیر فرهنگ در روزهایی که برخی رسانه‌ها انتقاداتی را نسبت به بعضی اجراهای جشنواره و همچنین روی صحنه منتشر می‌کنند، برای اولین حضورش در این رویداد به دیدن یک نمایش دفاع مقدسی نشست.
مجتبی حسینی پس از پایان این نمایش در پاسخ به سوال خبرنگاران و اینکه تئاتر باید نشاط ایجاد کند گفت: یکی از کارکردها ایجاد نشاط است اما در کنار نشاط آنچه اهمیت دارد امید است و در شرایط فعلی ما هم به نشاط احتیاج داریم هم امید و هم تاریخ.
او درباره گذر فرهنگ نیز که چند سالی است بودچه کامل آن نمی‌رسد تا رسمی افتتاح شود؟ خاطرنشان کرد: حتما باید برای این موضوع کاری کرد ولی منحصرا برعهده وزارت فرهنگ نیست، البته وزارت فرهنگ آمادگی لازم برای ادای وظیفه خود را در ایجاد گذرگاه فرهنگ (از تئاتر شهر تا تالار وحدت) دارد.
نمایش «هفت عصر هفتم پاییز» که به دلیل تغییر در گروه بازیگران و همزمانی حضور رحیم نوروزی در یک پروژه دیگر، از بازیگر دیگری در جشنواره بهره می‌برد، در سطح اجرای عمومی‌اش به صحنه نرفت و دست‌کم مخاطبانی که پیش از این اجرا را دیده بودند تفاوت آن را درک می‌کردند و معتقد بودند اجرا ضعیف بود.
مخاطبان مختلفی در طول اجرا،حتی از جلوی صحنه و مقابل بازیگران،سالن را ترک می‌کردند که از تماشاگر حرفه‌ای تئاتر بعید به نظر می‌رسید اما با توجه به اینکه مخاطبان از طیف‌های مختلفی در تئاتر فجر حضور دارند به نظر این روند رفت و آمد قابل پیش بینی بود.
۲۰ تماشاگر ظرفیت یک تئاتر
یکی دیگر از اجراهای خارجی جشنواره در روز چهارم که در پلاتو اجرا به صحنه رفت، «رختشویخانه مفاخر» از فرانسه بود، فقط ظرفیت میزبانی حدود ۲۰ تماشاگر را داشت.
در این کار یک سفره میوه و عصرانه ایرانی برای تماشاگران چیده شده بود که دور آن بنشینند و جاسم هیندی کارگردان آن شعری را از یک شاعر عرب خواند و بیشتر قصدش معرفی همین شاعر بود.
اجرای چنین کاری در جشنواره که کمتر از نیم ساعت بود، اتفاق تعجب‌آوری از سوی برخی تماشاگران بود و جاسم هیندی درباره حضور خود در این فستوال تئاتری به ایسنا گفت که قبلا کار خود را در آلمان هم اجرا کرده و بیشتر هدفش معرفی یک شاعر مهم بوده است.
وقتی اجرای «پکیج» به دل مخاطبان ایرانی نشست
نمایش خارجی دیگری که در تالار وحدت به صحنه رفت، «پکیج» از کشور آلمان و به کارگردانی شوساکو تاکئوچی بود که این نمایش هم با استقبال زیادی روبرو شد.
این نمایش ۷۰ دقیقه‌ای که موسیقی و حرکات نمایشی بازیگرانش وجه برجسته‌ی آن بود و دیالوگ‌محور نبود توانست نظر مخاطبان را جلب کند تا جایی که بعد از تشویق پایانی مخاطبان، دوباره گروه روی صحنه آمد و چند دقیقه‌ی محدود حرکات نمایشی با موسیقی اجرا کرد.
نمایش «پکیج» در یک محیط کار روایت می‌شود،محیطی که در آن به رخ کشیدن لیاقت و شایستگی در کار از خود کار مهم‌تر است.
در چهارمین روز جشنواره‌ی تئاتر فجر، همچنین اجراهای خیابانی و محیطی با استقبال گرم مردم روبرو شدند ولی در «عمارت روبرو» به دلیلی اشتباهی که در سایت بلیت فروشی از ابتدا رخ داده برای نمایش «هر طور شما بخواهید» فقط یک تماشاگر توانسته در هر روز بلیت بخرد، در حالی که مدت این نمایش ۱۵ دقیقه است و در هر اجرا یک مخاطب خواهد داشت و دیگر نوبت‌های اجرا براثر همین اشتباه خالی مانده است.
بازی متفاوت «دهن‌گنده»
اما نمایش «دهان گنده» که با استقبال خوب تماشاگران روبرو شد، بخشی از تاریخ سیاسی جهان را در چهارمین روز از سی و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر روایت کرد.
والنتاین دایننس تنها بازیگر این نمایش، با بازی قوی خود چند نقش را با زبان‌های فرانسه، انگلیسی و آلمانی روی صحنه اجرا کرد.
او پشت چند میکروفنی که روی صحنه چیده شده بود، می‌ایستاد و از زبان آدم‌های متفاوت از مجرم گرفته تا پدر روحانی و سیاست‌مداران کشورهای متفاوت از جمله جمهوری‌خواهان آمریکایی سخنرانی می‌کرد.
این کارگردان برای تلطیف کردن این نمایش ۹۰ دقیقه‌ای که دیالوگ‌های قوی هم داشت، از موسیقی‌های جذابی استفاده کرده بود.
البته ریتم و نمایشنامه‌ی آن در این تایم، برخی تماشاگران را خسته کرد اما بازی جذاب والنتاین دایننس،تماشاگر را در سالن نگه می‌داشت.
نمایش «دهان گنده» که متن آن بیشتر ضد آمریکایی به نظر می‌رسید در بخش مسابقه بین الملل سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر اجرا شد.
بالای سر بازیگر این نمایش تخته‌ای وجود داشت که صحبت‌های او به زبان فارسی ترجمه می‌شد اما صحبت‌های بخش انتهایی این نمایش به دلیل مشکل فنی،ترجمه نشد.
در داستان این تئاتر آمده است: «این اجرا ترکیبی از سخنرانی‌های معروف و کمتر معروف حقه‌هایی است که در روابط سیاسی ۲۵۰۰ سال گذشته جهان بدون تغییر اجرا شده‌اند. این تنها دروغی زیبا برای کسانی که قدرت طلب هستند و دستان معشوق خود را می‌خواهند در حالی که حقیقتی مطلق وجود ندارد.»
والنتاین دایننس متولد بلژیک است و کارشناسی ارشد هنرهای دراماتیک از کنسرواتوری آنتورپ بلژیک دارد. او بازیگر و کارگردان تئاتر و فیلم و موسس کمپانی تئاتر اسکاگن در سال ۲۰۰۶ است.
او در فیلم‌های «دختر»، «پادشاه جهان و اس»، «هیچ کس»، «کوپاکابانا»، «روز بعد» و «تواضع» بازی کرده است.
پارسا پیروزفر و حسین محبی از جمله مهمانان نمایش «دهان گنده» بودند که شب گذشته اول بهمن ماه در تماشاخانه ایرانشهرتالار استاد ناظرزاده به صحنه رفت.
سی و ششمین جشنواره تئاتر فجر که از ۲۷ دی ماه آغاز به کار کرده تا ۹ بهمن ماه در سالن‌های مختلف اجرا دارد.
ارسال نظر