سراشیبی در افراطی گریِ دونالد ترامپ
این نخستین بار در تاریخ بعد از جنگ جهانی دوم است که چنین اجماعی علیه آمریکا در عرصه دیپلماتیک دنیا صورت می‌گیرد. این اجماع کاملا دیپلماتیک و ناشی از فضای نرم در عرصه بین‌المللی نیست بلکه یک اجماعی است که ناشی از احساس تهدید واقعی است.
حشمت‌ا... فلاحت‌پیشه نماینده مجلس دریادداشتی نوشته است: الان دنیا آمریکا و به‌خصوص ترامپ را یک تهدید جدی می‌داند. به هر حال آمریکایی‌ها خودشان اولین بازیگری بودند که بعد از جنگ سرد اعلام کردند از ابزارهای نظامی برای سازوکارهای بین‌المللی استفاده نمی‌کنند و ادعایشان این بود که با ارزش‌های آمریکایی می‌توان دنیا را اداره کرد و سیاست جهانی شده‌ای را نمایش دادند.
این سیاست هم تا زمان اوباما ادامه پیدا کرد و یک مقطعی بوش پسر سیاستهای تند و افراطی را در پیش گرفت و سعی کرد که بخش‌هایی از دنیا و سازمان‌های بین‌المللی را همراه خودش داشته باشد ولی الان ترامپ تمام سازوکارهای دیپلماتیک و نرم دنیا را کنار گذاشته و کاملا در یک فضای چالشی با دنیا حرف می‌زند و دنیا از این موضوع پیروی می‌کند چون استفاده از ابزارهای قدرت و تهدید نظامی و تهدید سیاسی آنهم از طرف بازیگری که کماکان داعیه اول شدن در دنیا را دارد و می‌خواهد که کماکان قدرت هژمون در دنیا بماند، از لحاظ تاریخی نشانه خوبی برای امنیت دنیا نیست، به همین دلیل می‌بینیم که در دنیا مقابل آمریکا موضع می‌گیرند.
این بحث در موضوع پایتختی بیت‌المقدس برای فلسطین اشغالی خودش را نشان داد که برای اسرائیل عملا به معنای پایان دادن به روند مذاکرات سازشی بود که از دهه ۱۹۷۰ میلادی شروع شد و در دهه ۱۹۹۰ میلادی با معاهده‌های مختلف مثل اسلو، مادرید، کمپ دیوید، دیتون و شرم‌الشیخ دوره‌های مختلفی بود که سال‌ها دیپلماسی دنیا را به خودش معطوف کرده بود و الان می‌بینیم که این همسویی با سیاستهای افراطی نتانیاهو صورت می‌گیرد که نشانه آن، نشانه خطرناکی از یک کشتار جمعی تازه و ایجاد جنگ تازه در منطقه غرب آسیاست.
لذا دنیا از این موضوع احساس ناراحتی می‌کند و سعی کرد که از تداوم افراطی‌گری آمریکاها در این راه ممانعت کنند. ولی معتقدم این پایان کار نیست و اگر ترامپ کماکان سیاستهای خودش را ادامه دهد، آن موقع حتما نوعی همسویی تازه‌ای علیه آمریکا در دنیا در حوزه‌های مختلف شکل می‌گیرد و در این فضا که ایران چه‌کار کند، مهم است.
بهترین راهبردی که ایران در فضای بین‌الملل در شرایط کنونی می‌تواند پیش بگیرد راهبرد نومنطقه‌گرایانه است که در قالب آن فراتر از مرزها نه در حوزه‌های جغرافیایی صفر بلکه در حوزه‌های موضوعی اعم از سیاسی، اقتصادی، دیپلماتیک و غیره، کشوری مثل ایران که الان سیاست‌هایش در دنیا بیشتر به واقعیت نزدیک است. مواضعی که در قبال آمریکا اتخاذ کرده بود با واقعیت همخوان‌تر است و برجام موضوعی است که در دنیای امروز ایران را هرچند در زمینه تحریم‌زدایی به اهداف خود نرساند ولی از لحاظ دیپلماتیک برگ برنده و دست برتر را در دنیا دارد. ایرانیان باید با سیاست نومنطقه‌گرایانه سعی کنند چالش‌های خود را با کشورهای منطقه و اروپا به حداقل برسانند و بکوشند که به صورت همگرایانه به فضای بین‌المللی که با هدف مبارزه با افراطی‌گرایی آمریکا شکل خواهد گرفت، کمک کنند.
معتقدم ترامپ به افراطی‌گری خود ادامه خواهد داد ولی کنگره آمریکا نگران شکل گیری فضای بین‌المللی منفی علیه‌ایالت متحده آمریکاست و به همین دلیل موضوع برجام را تبدیل به یک دستور کار تازه نکرد و سعی کرده که افراطی گری در سیاست خارجی امریکا را تعدیل کند. ترامپ می‌داند که بدون افراطی گری دوام نخواهد آورد و اگر چند بار دیگر با سیاستهای افراطی که در پیش گرفته با واکنش منفی بین‌المللی مواجه شود، در سراشیبی سقوط و نزول قرار می‌گیرد ضمن اینکه از حالا بخش‌هایی از جامعه آمریکا و لابی‌های قدرت را از دست داده به دلیل اینکه آن‌ها به‌این نتیجه رسیده‌اند که عملا ترامپ خیلی از فرصت‌ها و انرژی آمریکا را در عرصه بین‌المللی از بین برده است.
ارسال نظر