قیمت‌ برنج اوج گرفت

در فروشگاه های زنجیره ای اوضاع قیمت ها از مغازه های خرده فروشی بهتر است؛ در یکی از فروشگاه ها که در مرکز شهر تهران قرار دارد قیمت هر کیسه ۱۰ کیلویی برنج هندی حدود ٢٠٠ تا ٥٠٠ تومان افزایش یافته و در یکی دیگر از این فروشگاه ها که در جنوب شهر تهران قرار دارد فعلا از تغییر قیمت خبری نیست.

به نظر می رسد دلیل اصلی افزایش ناگهانی قیمت برنج خارجی در بازار تصمیم وزارت جهاد کشاورزی برای ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج است که حدود یک هفته قبل محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی طی نامه ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت آن را اعلام کرد.

حجتی در این نامه اشاره کرده بود با توجه به واردات بی‌رویه بیش از حدود یک میلیون تن برنج در پنج‌ماهه امسال (که بیش از نیاز مصرف داخلی سالانه است)، وزیر صنعت دستور بدهد تا اطلاع ثانوی از ثبت سفارش جدید برای واردات برنج جلوگیری شود.

رشد ۴۰ درصدی واردات برنج

براین اساس طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی در ۷ ماهه امسال یک میلیون و ۶۰ هزارتن برنج وارد کشور شده که این عدد در مدت مشابه سال قبل ۶۰۹ هزارتن بوده بنابراین واردات در ۷ ماهه سالجاری حدود ۴۰ درصد رشد داشته‌است؛ این درحالی است که انجمن برنج میزان واردات این محصول را طی شش ماهه سالجاری حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزارتن عنوان می کند.

پیش از امسال، واردات برنج هر ساله فقط در فصل برداشت این محصول ممنوع می شد ؛ سی ام آبان ماه امسال هم طبق روال هر سال، وزارت صنعت در نامه‌ای به سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استانها اعلام کرد ثبت سفارش برای واردات برنج از یکم آذر امسال تا ۳۱ تیرماه ۹۷ آزاد است اما با نامه و درخواست وزیر جهاد کشاورزی موضوع منتفی، و واردات برنج ممنوع شد.

رشد ۱۰ درصدی قیمت برنج هندی

در همین زمینه، محمد آقاطاهر رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران با بیان اینکه طی روزهای اخیر برنج هندی ۱۱۲۱ حدود ۱۰ درصد افزایش قیمت داشته است، اظهارداشت: از نرخ باقی برنج های خارجی فعلا اطلاعی ندارم، قاعدتا قیمت برنج های دیگر نیز باید تغییراتی کرده باشد.

وی اضافه کرد: دلیل این گرانی تنشی است که به بازار وارد شده، طبق گفته وزیر جهاد کشاورزی بیش از یک میلیون تن برنج وارد کشور شده بنابراین نباید این افزایش قیمت رخ دهد و باید پیگیر شویم که چرا این گرانی اتفاق افتاده است؟ چرا کسانی که وارد کننده هستند اجناس را به موقع عرضه نمی کنند؟ چرا برنج را در انبارها نگه می دارند و اجازه می دهند که در بازار تنش قیمت ایجاد شود؟

رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران درباره اینکه آیا ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج دلیل این گرانی است؟ گفت: بعد از ممنوعیت ثبت سفارش؛ این جهش در بازار رخ داد.

آقاطاهر با بیان اینکه در سال جاری این بزرگترین افزایش قیمتی است که رخ داده، درباره اینکه با وضعیت ایجاد شده پیش بینی می کنید طی روزهای آینده وضعیت بازار به چه صورتی باشد؟ گفت: آمار اعلام شده توسط مسئولان یا درست است یا خیر؛ ما قبول داریم که این آمار صحیح است، بنابراین باید جلوی این تنش گرفته شود.

ذخایر برنج باید وارد بازار شود

وی اضافه کرد: به نظر بنده این یک تنش و حباب است که باید جلوی آن گرفته شود و حباب ایجاد شده از بین برود؛ باید برنج موجود در گمرکات به اندازه کافی عرضه شود در این صورت قیمت ها قاعدتا متعادل خواهد شد.

آقا طاهر با بیان اینکه کمبودی وجود ندارد، گفت: آمار گمرک کاملا مشخص است اما اینکه چه مقدار از ذخایر به بازار عرضه شده و چه مقدار موجود است، این اختلافات آماری است که باید به آن رسیدگی شود اگر کافی است، که مانع واردات آن شوند و اگر کم است اجازه ورود دهند؛ این ها مواردی است که باید بررسی و به آن رسیدگی شود؛ اول آذرماه اعلام شد که ثبت سفارش انجام شود، مجددا در چهارم آذرماه اعلام شد که ثبت سفارش انجام نگیرد؛ بهتر این بود که قبل از اول آذر تمام جوانب بررسی و براساس آن تصمیم گیری می شد که این تناقض تصمیم گیری، باعث تنش در بازار نشود.

واردکنندگان دارند خط و نشان می کشند

در همین حال، یک فعال صنفی نیز گفت: واردکنندگان از اینکه دولت جلوی واردات را گرفته، برآشفته شده اند و با کم کردن میزان عرضه برنج به بازار، در واقع دارند برای دولت خط و نشان می کشند مبنی بر اینکه «اگر واردات متوقف باشد، قیمت بالا می رود»، و از این طریق دنبال این هستند که جریان واردات دوباره برقرار شود.

وی ادامه داد: وزارت جهادکشاورزی گفته است که واردات برنج در هفت ماهه امسال ۴۰ درصد رشد داشته است؛ طبیعتا بخشی از این واردات، ذخیره شده است بنابراین دولت باید واردکنندگان را موظف و متعهد کند که این ذخایر را بصورت مستمر در بازار عرضه کنند تا قیمت ها بالا نرود.

وی ادامه داد: متاسفانه در این میان، دستگاههای نظارتی هم در بازار ضعیف عمل می کنند و حضور اثرگذار ندارند.

نظارت در بازار ضعیف است

در همین زمینه علی اکبریان،نائب رئیس انجمن برنج هم با اشاره به اینکه میزان تولید برنج در کشور طی سال جاری حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزارتن برآورد می شود، گفت: مصرف سرانه برنج در کشور بین ۳۶ تا ۳۷ کیلوگرم تخمین زده می شود، بنابراین میزان نیاز ما به این کالا حدود ۳ میلیون تن است با توجه به میزان تولیدمان، حداکثر به ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزارتن برنج برای واردات نیاز داریم.

نایب رئیس انجمن برنج کشوربا اشاره به واردات بیش از یک میلیون تن برنج در شش ماه نخست امسال به کشور، افزود: دستگاه های نظارتی باید بازار را کنترل کنند، یکی از موارد دیگر در این زمینه هم گران فروشی برنج ایرانی است؛ وقتی برنج داخلی در شمال کشور ۱۱ هزار تومان است و در تهران ۱۶ هزار تومان به فروش می رسد این یعنی نظارت و کنترلی بر بازار برنج وجود ندارد.

بنابراین دولت باید با اتخاذ تدابیر مناسب، به تدریج ذخایر برنج را آزاد و وارد بازار کند تا قیمت ها متعادل شود و بیش از این شاهد افزایش نرخ برنج در بازار نباشیم، همچنین دستگاه های نظارتی نیز باید نظارت و کنترل خود را افزایش دهند تا دلالان و سودجویان نتوانند از این اوضاع به نفع خود استفاده کنند و مصرف کنندگان را تحت فشار قرار دهند.