«ایشی‌گورو» در سخنرانی نوبل چه گفت؟
«کازوئو ایشی‌گورو» ـ رمان‌نویس انگلیسی ـ متن سخنرانی خود را به آکادمی نوبل تسلیم کرده و امروز طی مراسمی در استکهلم سوئد، جایزه خود را دریافت می‌کند.
او در متن سخنرانی خود که چند روز پیش به آکادمی تحویل داده به نقش کلیدی ادبیات در وضعیت کنونی جهان اشاره کرد و گفت: در شرایط تیره و تار امروز و آینده نامعلومی که در پیش روست، ادبیات اهمیت زیادی دارد و وقتی ما وارد این موقعیت دشوار می‌شویم، مهم‌تر هم می‌شود. زیرا خوب نوشتن و خوب خواندن، موانع را از سر راه برمی‌دارد.
سایت آکادمی نوبل علت اعطای نوبل ادبیات به نویسنده «بازمانده روز» را این گونه بیان کرد: نوبل ادبیات به «ایشی‌گورو» می‌رسد که در رمان‌های پراحساسش از شکاف زیرین حس خیالی ما از ارتباط با جهان پرده برداشته است.
«ایشی‌گورو» که از چند روز پیش به استکهلم سفر کرده، نام سخنرانی خود را «شب من با قرن بیستم و دیگر اکتشافات» گذاشته و در آن به نقاط عطف زندگی حرفه‌ای‌اش اشاره کرده است.
او در خلال صحبت‌هایش، زمان حال را برهه‌ای توصیف کرد که در آن «ایدئولوژی‌های راست افراطی و ملی‌گرایی قبیله‌ای» در حال تکثیر هستند و پیشرفت‌های تکنولوژیکی آینده، در کنار فواید شگفت‌انگیزی که با خود می‌آورند، موجب «شایسته‌سالاری بَربَروار و بیکاری جمعی» خواهند شد.
«ایشی‌گورو» با توصیف چنین وضعیتی، به دفاع از ادبیات و نویسندگان جوان برآمد و ضمن تحسین جایزه نوبل، ادامه داد: این جایزه به نفع صداهای بیشتری بیرون از منطقه امن فرهنگ‌های سطح بالای جهان اولی قدم برداشته تا فرهنگ‌های ادبی همچنان ناشناخته را کشف کند و برای تعریف ادبیات خوب، خیلی محافظه‌کار و محدود نباشد. من پیش‌بینی می‌کنم نسل جدید، شیوه‌های نو و حیرت‌انگیزی برای بیان داستان‌های مهم و شگفت‌آور خواهد داشت.
«کازوئو ایشی‌گورو»ی ۶۳ ساله در ادامه از همه درخواست کرد در زمان جدایی‌های در حال گسترش، بیشتر به هم گوش کنند.
او همچنین خاطرنشان کرد: لازم است یک ایده نو و بصیرتی انسانی حول محور آنچه ما را گرد هم جمع می‌کند، پیدا کنیم.
این نویسنده انگلیسی در ادامه یکی از نقاط عطف زندگی خود را در سال ۱۹۷۹ دانست و تعریف کرد که او در آن زمان دوره نویسندگی خلاق را در باکستون انگلیس گذرانده بود و «سکوت و تنهایی‌های غیرعادی» به او کمک کرد تا نویسنده شود.
در همین دوران بود که او خود را در حال نوشتن درباره شهر ناگازاکی ـ محل تولدش ـ یافت. «ایشی‌گورو» در پنج سالگی ژاپن را ترک کرده بود و شناخت چندانی نسبت به زادگاهش نداشت اما اولین رمانش را درباره این شهر نوشت.
دومین لحظه حساس زندگی حرفه‌ای نویسنده «هرگز رهایم مکن» در سال ۱۹۸۳ وقتی «در جست‌وجوی زمان از دست رفته» مارسل پروست را می‌خواند، اتفاق افتاد. او با «روشی جالب‌تر و آزادانه‌تر» رمان دومش را به نگارش درآورد که خود آن را این‌گونه توصیف کرده است: شبیه زمانی که یک نقاش آبستره، اشکال و رنگ‌ها را روی بوم پخش می‌کند.
او همچنین به سال ۱۹۹۹ و دیدارش از کمپ آشووییتس اشاره کرد و درباره تم تکرارشونده حافظه و فراموشی ـ چه در بعد فردی و چه در میان مردم یک کشور ـ بحث کرد: چه چیزهایی را باید به خاطر بسپاریم؟ کی فراموشی و گذر کردن بهتر است؟ حافظه و خاطرات یک کشور کدامند؟ چطور کنترل می‌شوند و به اشتراک گذاشته می‌شوند؟
«ایشی‌گورو» اوایل قرن حاضر و شبی که در خانه مشغول تماشای فیلم «قرن بیستم» (که در اسپانیا با نام «کمدی زندگی» شناخته می‌شود) بود، متوجه اهمیت روابط انسانی شد.
او در این‌باره گفت: داستان‌های خوب باید به تحکیم روابط به ما کمک کنند، آن‌ها را برایمان هم جلوه دهند، ما را به جلو برانند، سرگرم‌مان کنند، آزارمان دهند و شگفت‌زده‌مان کنند.
این نویسنده که گیتاریست متبحری هم هست، در ادامه سخنرانی نوبل‌اش به نقش موسیقی و درس‌های اساسی که از آن گرفته، اشاره کرد.
«ایشی‌گورو» با اشاره به نام‌هایی چون «باب دیلن» ـ برنده سال گذشته نوبل ادبیات ـ «نینا سیمور» و «بروس اسپرینگستین»، اذعان داشت که در ۲۰ سالگی آرزو داشته ستاره راک شود.
او درباره اهمیت موسیقی نوشت: صدای انسانی که می‌خواند، قادر است ترکیب پیچیده‌ای مملو از احساسات را بیان کند.
«ایشی‌گورو» متولد سال ۱۹۵۴ ناگازاکی است و در کودکی با خانواده‌اش به انگلستان نقل مکان کرده است. او بعدها در سال ۱۹۸۹ برای اولین‌بار به زادگاهش ژاپن برگشت. وقتی نام او به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۷ اعلام شد، ژاپنی‌هایی که انتظار داشتند «هاروکی موراکامی» نوبلیست شود، سرخورده نشدند و به جشن خود ادامه دادند چون «ایشی‌گورو» را نیز هم‌وطن خود می‌دانستند. این مساله بازتاب‌های جهانی داشت و عکس‌های آن در رسانه‌ها منتشر شد.
نویسنده رمان‌هایی چون «بازمانده روز»، «غول مدفون»، «هنرمندی از جهان شناور»، «وقتی یتیم بودیم» و «هرگز رهایم مکن»، صدوچهاردهمین برنده جایزه نوبل ادبیات است که پیش‌تر به نویسنده‌هایی همچون «شیموس هینی»، «تونی موریسون»، «گابریل گارسیا مارکز» و «پابلو نرودا» رسیده است.
«سارا دانیوس» سخنگوی هیات داوران آکادمی نوبل در ماه اکتبر هنگام اعلام نام «ایشی‌گورو» به عنوان برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۷، سبک او را ترکیبی از «جین آستین» و «فرانتس کافکا» توصیف کرد و افزود: «بازمانده روز» او یک شاهکار واقعی است که شبیه به رمانی از «پی.چی. وودهاوس» شروع می‌شود و شبیه به آثار «کافکا» پایان می‌پذیرد.
ارسال نظر