پشت پرده واردات بی رویه خودرو در فصل ممنوعیت
چالش خودروهای وارداتی وارد فاز تازه‌ای شده است و انحصار را که در خودروهای داخلی بود، میهمان خودروهای از فرنگ برگشته کرد.
روزنامه قانون: چالش خودروهای وارداتی وارد فاز تازه‌ای شده است و انحصار را که در خودروهای داخلی بود، میهمان خودروهای از فرنگ برگشته کرد.
اکنون در حالی خودروهای وارداتی به داخل کشور قطار شده‌اند که شهریور امسال وزارت صنعت مُهر ممنوعیت را به این واردات زده بود. دراین‌میان حرف‌های ضد و نقیضی مطرح می‌شود؛ ازیک‌سو مسئولان معتقدند که خودروهایی که درحال‌حاضر در گمرک مانده‌اند پیش از مصوبه وزارت صنعت درخصوص ممنوعیت واردات، ثبت سفارش شده‌اند و ازسوي‌ديگر کارشناسان نیز از روزنه‌ای خبر می‌دهند که واردات انحصاری را به ذهن متبادر می‌كند.
پشت پا به دستورالعمل دولت
دی سال گذشته بود که جهانگیری، معاون نخست رییس‌جمهوري، دستورالعملی را با هدف کنترل واردات خودرو ارائه داد. در این دستورالعمل از وزارت صنعت، معدن و تجارت این کشور خواسته شده بود که از واردات خودرو و دیگر کالاهای سرمایه‌ای با دوام از سوی شرکت‌هایی که فاقد نمایندگی مجاز و خدمات پس از فروش هستند، جلوگیری کند. شهریور امسال نیز وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران ثبت سفارش واردات كليه خودروهای سواری را متوقف کرد. به‌این‌ترتیب، ثبت سفارش كليه خودروهای سواری وارداتی متوقف شد و نام خودروهای سواری وارداتی مجاز برای ورود به ایران از فهرست مربوطه حذف شد.
اما درحال‌حاضر، با وجود بسته‌بودن سایت ثبت سفارش برای همه واردکنندگان خودرو نسبت به مدت مشابه سال قبل، بیش از ۱۰هزار دستگاه افزایش پیدا کرده است. معاون وزیر نیز افزایش واردات را تایید کرده و گفته است از نظر تعداد نیز حجم خودروهای سواری وارداتی در ۶ماهه نخست سال جاری ۳۸درصد رشد داشته است. نکته جالب توجه آنکه باوجود افزایش واردات قیمت خودرو با رشد قابل توجه روبه‌رو شده است. سوالی که در اینجا مطرح می‌شود ایناست كه چگونه پیش فروش با وجود عدم دسترسی به ثبت سفارش در حال انجام است؟
آمار واردات هفت ماهه نخست سال
بر اساس آمارهای منتشرشده در هفت ماهه نخست سال، باوجود بسته‌بودن چهار ماهه سایت ثبت سفارش، حدود ۴۹هزار خودرو از طریق گمرک وارد کشور شده که ۲۴هزار خودرو از این تعداد با حجم موتور ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی‌سی به ارزش ۶۲۵میلیون دلار به کشور راه پیدا کرده است. واردات این نوع خودرو به لحاظ تعداد با رشد ۱۰هزار عددی و به لحاظ ارزش با رشد ۵۴درصدی مواجه شده است.
براين‌اساس، در مدت مذکور حدود ۱۵هزار خودرو با حجم موتور ۲۰۰۰تا ۲۵۰۰ سی‌سی وارد کشور شده است که به لحاظ ارزش با افت يك‌درصدی مواجه شده است. ارزش واردات این نوع خودروها بیش از ۴۰۰ میلیون دلار بوده است.گفتنی است كه مجموع ارزش وارداتی این دو قلم خودرو نیز بیش از يك‌میلیارد دلار است. به‌این‌ترتیب، مجموع خودروهای وارداتی مذکور حدود ۴۰هزار خودرو بوده که با احتساب خودروهای هیبریدی این رقم به ۴۸هزار و ۶۶۷ عدد افزایش خواهد یافت. در حال حاضر چندین ماه از بسته‌بودن سایت ثبت سفارش می‌گذرد و براساس اخباری که پیش از این، از سوی وزارت صنعت مطرح شده بود، حدود هفت‌هزار خودرو نیز در گمرکات دپو شده است.
حرف‌های ضد و نقیض
مجتبی خسروتاج، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، با تاکید بر اینکه باید هدفمندی واردات مورد توجه قرار گیرد، گفت: گاه اینگونه مطرح می‌شود که این تصمیم بر مبنای حمایت از خودروسازان داخلی گرفته شده است اما بی‌خود برچسب نزنید و متهم نکنید. در بخش خودرو حمایت‌های خوبی از خودروسازان صورت می‌گیرد و نیاز به حمایت‌های این گونه وجود ندارد.
بااين‌حال، ضدونقیض‌ها زمانی آشکار می‌شود که هرکدام از مسئولان موضوعی را بیان می‌کنند که با یکدیگر هیچ سنخیتی ندارد. دهم مهر سال جاری و پس از صحبت‌های معاون وزیر صنعت، مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، نیز با اشاره به انتشار شایعاتی در خصوص مصوبه وزارت صنعت مبنی بر ممنوعیت واردات برخی خودروهای خارجی گفته بود: این مصوبه صحت نداشت و در واقع این یک پیش‌نویس پیشنهادی از سوی برخی از کارشناسان بوده که به طور معمول در گردش کار قرار گرفته تا درنهایت وزیر و معاونان، نظرات خود را در آن خصوص ارائه دهند. درباره بسته‌شدن ناگهانی سایت و توقف واردات خودرو در سه ماه اخیر نیز هنوز در وزارت صنعت تغییرات اساسی شروع نشده است.
دست‌های پشت پرده
به گفته برخی، نمایندگی‌های مادر اجازه واردات دارند اما به‌تازگي مسئولان سازمان توسعه و تجارت، این موضوع را رد کردند و گفته‌اند که خودروهایی که اکنون از گمرک وارد می‌شوند از قبل مجوز داشته‌اند و ثبت سفارش شده‌اند. با وجود این، فعالان بازار و نمایندگان فروش خودروهای خارجی در داخل کشور از این صحبت‌ها قانع نشده‌اند و می‌گویند دست‌های پشت پرده‌ای در زمینه واردات خودرو وجود دارد و این موضوع موجب انحصاری‌شدن این بازار شده است. ضمن اینکه ريیس اتحادیه فروشندگان خودرو نیز انحصاری بودن واردات خودرو را تایید می‌کند.
حُسن واردات
محدودشدن واردات باید به اندازه‌ای باشد که بازار داخلی را برهم نزند و بنابر صحبت‌های معاون اول رییس‌جمهوري کنترل شود و نه محدود. به عقیده کارشناسان، واردات باید دقیق، شفاف و به اندازه باشد؛ ضمن آنکه واردات، بزرگ‌ترین چوب بالای سر تولیدکنندگان داخلی برای عرضه محصول با کیفیت‌تر است و روزی که واردات ممنوع شود کیفیت در تولید نیز متوقف می‌شود. البته ريیس اتحادیه فروشندگان خودرو نیز بارها در انتقاد به ممنوعیت واردات گفته است که این اتفاق موجب انحصار در خودروهای خارجی خواهد شد و قیمت را تا حد قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. حالا مسئولان تصمیم گرفته‌اند تا واردات خودروهای خارجی را پس از یک ماه از سر بگیرند و مشخص نیست دولت به اهداف خود که با ابلاغ این مصوبه در پی آن بود، دست یافته است یا خیر؟
آشفتگي در بازار خودروهای خارجی
اکنون بازار خودروهای وارداتی دچار چالش بزرگی شده است و بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته، قیمت خودروهای خارجی به حد غیرقابل‌تصوری افزایش یافته است. این روزها قیمت خودروهای وارداتی به شکل سرسام‌آوری افزایش یافته است، به‌طوری‌که خودروهای خارجی از ۲۰تا۴۰ میلیون تومان افزایش قیمت داشته‌اند که بالاترین افزایش قیمت مربوط به خودرو سورنتو است. بدین ترتیب حتی برخی خودروهای وارداتی نسبت‌به ۱۵ تیر با تفاوت قیمت قابل توجهی روبه‌رو شده‌اند. پیش‌تر بازار خودروهای وارداتی به دلیل افزایش عرضه، رونق داشت اما اینک به دلیل انحصارطلبی بازار و بالا رفتن قیمت خودروها، خریدار هم وجود ندارد.
دراین‌میان، سعید موتمنی، ريیس اتحادیه فروشندگان خودرو، آشفته‌بازاری خودرو را تایید کرده و معتقد است که تنها دلیل این اتفاق انحصاری‌بودن واردات خودروهای خارجی است.
بازار داغ رشوه برای ثبت سفارش!
بعد از بسته شدن سایت ثبت سفارش خودروهای خارجی، اظهارات گوناگوني از سوی مسئولان و اتحادیه‌های مربوط صورت گرفته است. آخرین اظهار نظر جنجالی در این خصوص مربوط به میثم رضایی، ريیس انجمن واردکنندگان خودرو، بوده که گفته است بازار انحصاری واردات خودرو شکل گرفته و در شرایطی که ثبت سفارش واردات خودرو متوقف است، دلالان به واردکنندگان خودرو پیشنهاد خرید مجوز ثبت سفارش می‌دهند و بابت ثبت سفارش هر دستگاه خودرو ۱۵، ۲۰ و یا ۳۰ میلیون تومان مطالبه می‌کنند.
طرح جديد روي ميز دولت
اکنون ساماندهي واردات خودرو به مرحله جديد خود رسيده است. آن طور که وزير صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده است كه طرح جديد براي واردات خودرو آماده شده و حالا روي ميز هيات دولت در انتظار تصويب اعضاي کابينه است.
محدودیت تصنعی به ضرر بازار رقابتی
درحالی شاهد افزایش واردات خودرو هستیم که وضعیت واردات در بلاتکلیفي کامل به‌سر مي‌برد و سایت ثبت سفارش همچنان بسته است و مفهوم آن این است که کماکان واردات صورت می‌گیرد اما رسمی نیست. باید در‌این‌خصوص جست‌وجو کرد تا مشخص شود که از كدام کانال‌های غیررسمی وارد كشور مي‌شوند. به اعتقاد بنده واردات خودرو باید مدیریت شود، بعضي از خودروها که امکان تولید آن‌ها در داخل کشور وجود ندارد، باید وارد شوند و دلیلی ندارد که ما جلوی ورود آن‌ها به کشور را بگیریم و این اقدام غیرمنطقی است.
واردات خودرو چند حسن دارد؛ نخست اینکه می‌تواند منبع درآمدی برای دولت باشد که از این منابع برای توسعه صنعت و تولید بهره ببرد و به افزایش اشتغال نیز کمک کند. همچنین مشکلات صنایعی را که در رکود به سر می‌برند از سر راه بردارد. از‌سوی‌دیگر، باعث می‌شود خودروهاي جدید و هایتک وارد بازار شود که این موضوع سطح توقع مصرف‌کننده داخلی را بالا می‌برد. زمانی که خودروهایی با ظاهری متفاوت و پیشرفته داشته باشیم، انگیزه پیشرفت را برای شرکت‌های خودروساز ایجاد می‌کند تا به دنبال نوآوری و کیفیت بروند؛ زیرا زمانی‌که توقع مردم از داشتن خودرو مناسب بالا برود دیگر خودروهای بی‌کیفیت مورد استقبال مصرف‌کننده قرار نمی‌گیرد.
بنابراین نباید واردات را حداقل برای خودروهایی که امکان ساخت در کشور ندارند، ممنوع کنیم؛ زیرا می‌توانیم با تعرفه گمرکی واردات آن‌ها را کنترل کنیم. دراین‌میان عده‌اي توانایی مالی دارند و می‌توانند خودروهای لوکس و گران‌قیمت را خریداری کنند و به‌همین‌سبب باید هزینه استفاده آن را به جامعه بپردازند. این هزینه می‌تواند به توسعه صنایع نوپا و قدیمی در حال ورشکستگی کمک کند. اکنون حال بازار خودروهای وارداتی خوب نیست و این موضوع نشان می‌دهد که واردات خودرو را نباید بست بلکه باید آن را کنترل کرد. به‌این‌ترتیب، خودبه‌خود فضا برای رقابت باز می‌شود، این بهترین حالت است نسبت به آنکه ما با ایجاد محدودیت تصنعی جلوی واردات را بگیریم. البته این کار باید به صورتي پیش برود كه به صنعت تولید داخل ضربه‌ای وارد نكند.
جو رواني حاكم و بازار سياه خودروي خارجي
زماني كه سايت ثبت سفارش بسته شد جوي رواني را بر جامعه حاكم كرد و به‌همين‌سبب عده‌اي كه از اين فضا سود مي‌بردند، وارد ميدان شدند و شروع به واردات خودرو به‌صورت غيررسمي كردند. به اين ترتيب، قيمت خودرو به‌صورت غيرواقعي افزايش پيدا كرد. عده‌اي مي‌گفتند كه به دليل كاهش واردات، قيمت افزايش پيدا كرده و كمبود خودرو وجود دارد اما همه اين اتفاق‌ها به‌صورت رواني بر بازار تاثير گذاشت. اما در حقيقت خودروها در داخل انبارها دپو شده‌اند. در‌اين‌ميان، هيچ واردات رسمي‌اي وجود ندارد و واردات به‌صورت غيرقانوني صورت مي‌گيرد و عده‌اي از اين فرصت استفاده كرده و خودروهاي وارداتي را به داخل انبارها منتقل مي‌كنند كه اين كار باعث ايجاد بازار سياه شده است.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
ناگفته پیداست اون دست پشت پرده دست کیه؟!!!!
پاسخ ها
دست کیه؟
سلام عزیزان، این صورت مسئله ساده‌ای دارد خودرو ساز ایران باید دست از حوقه بازی بردارد و خودرو ایی بسازند که هم استانداردهای دنیا رو داشته باشد هم ارزان، و دولت مردان از دروغ خودرو ساز ایرانی ،که اگر درب گمرک بر روی ماشین خارجی باز شود ما ازبین میریم بردارد ،و بقول معروف این جام زهر را بنوشت، اگر واقعا دولتمردان ما بفکر سلامتی مردم اند