قضیه وسواس روحانی درباره اهمیت سوگند
اگر رییس جمهور روحانی با همان احساس و تعهد نوروز ۸۷، در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ سوگند ریاست جمهوری را ادا کند می توان آن را بسا فراتر از تشریفات و به مثابه یک منشور دانست که او را بیش از هر عامل دیگر به حقوق ملت متعهد و مقید می سازد.
عصر ایران: مراسم تنفیذ ( امضای حکم ریاست جمهوری مطابق اصل ۱۱۰ قانون اساسی ) و تحلیف ( قسم یاد کردن و امضای سوگند نامه بر اساس ۱۲۱ ) امروز و فردا - به ترتیب در حسینیه امام خمینی و مجلس شورای اسلامی - برگزار می شود.
در باره سوگند رییس جمهور اشاره به گفته ای از خود دکتر حسن روحانی در پنج سال و نیم پیش می تواند جالب و قابل تامل باشد.
در آستانه نوروز سال ۱۳۸۷ از او دلیل شرکت نکردن در انتخابات مجلس هشتم پرسیده می شود.
روحانی پاسخ می دهد:« من ۲۰ سال نماینده مجلس بودم. وقتی انسان یک جا تجربه زیادی دارد وسواس نیز افزایش پیدا می کند.
روی محاسباتی تردید پیدا کردم که در انتخابات شرکت کنم.» خبرنگار طبعا می پرسد: « این تردید چه بود؟»
آن پاسخ قابل توجه این است:«هر که نماینده مجلس می شود اول باید به فکر قسمی باشد که می خورد. چون در حضور قرآن مجید به خداوند بزرگ سوگند یاد می کند. در این سوگند جملات عجیبی هست. یکی این است که در همه گفته ها و نوشته ها و در تمام اظهار نظرها استقلال کشور، آزادی مردم و مصالح آنها مد نظر باشد. یعنی ما قسم یاد می کنیم که در مجلس هر چه می گوییم و هر چه می نویسیم چه در کمیسیون و چه در فراکسیون ها در همه جا باید آزادی مردم و استقلال کشور و مصالح آنها را در نظر داشته باشیم.»
باز از او سوال می شود « تردید شما همین بود؟» و مجددا این پاسخ که «بله. فکر می کردم می شود به این قسم عمل کرد یا نه؟ نمی توانم بگویم نمی شود اما احساس کردم [در فضای پس از مجلس هفتم] بسیار سخت است.»-[ مجله شهروند امروز - نوروز۸۷- صفحه ۴۳]
یادمان باشد تردید و حساسیت و به تعبیر خود آقای روحانی « وسواس» او درباره قسم، مربوط به سوگندی بود که قرار بود در مقام یکی از ۲۹۰ نماینده مجلس شورای اسلامی یاد کند ( اصل ۶۷) که به مراتب محدود تر از سوگند ریاست جمهوری است.
۷ سوگند عمده ای که رییس جمهور در آیین تحلیف یاد می کند از این قرار است:
« - پاسداری از مذهب رسمی، نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی
- به کار گیری همه استعداد و صلاحیت ها در راه ایفای مسوولیت ها
- خدمت به مردم و اعتلای کشور
- ترویج دین و اخلاق و پشتیبانی از حق و گسترش عدالت
- پرهیز از خودکامگی
- حمایت از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته است
- حراست از مرزها و استقلال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی»
در دنیای مدرن ادای سوگند برای بیان یک تعهد ملی و اجتماعی است و چون صحبت از کتاب مقدس هر دین ( و در قانون اساسی ایران ، قرآن کریم) به میان می آید جنبه شرعی هم پیدا می کند.
در عصر ماقبل مدرن، سوگند خوردن بیشتر برای اثبات بی گناهی و رستن از تهمت و افترا بود. چندان که ناصر خسرو قبادیانی می گوید:
جز راست مگوی گاه وبی گاه / تا حاجت نیایدت به سوگند
یا درشاهنامه فردوسی آمده است:
بخور سوگند و از تهمت برستی / روان را از ملامت ها برستی
در عصر جدید اما سوگند خوردن بیش از آن که به قصد اثبات بی گناهی و رستن از تهمت باشد اعلام تعهد و تقید و یادآور این سخن شاعر است که « انسان، دشواری وظیفه است».
اگر رییس جمهور روحانی با همان احساس و تعهد نوروز ۸۷، در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ سوگند ریاست جمهوری را ادا کند می توان آن را بسا فراتر از تشریفات و به مثابه یک منشور دانست که او را بیش از هر عامل دیگر به حقوق ملت متعهد می سازد.
فارغ از بحث لغوی بر سر تفاوت قسم با سوگند ( و استعاره خوردن آب آمیخته با گوگرد در یونان باستان) آرزو می کنیم رییس جمهور با همان « وسواس» که پنج سال و نیم پیش در قبال سوگند یاد کردن داشت در شامگاه ۱۳ مرداد سوگند یاد کند.
در باره سوگند رییس جمهور اشاره به گفته ای از خود دکتر حسن روحانی در پنج سال و نیم پیش می تواند جالب و قابل تامل باشد.
در آستانه نوروز سال ۱۳۸۷ از او دلیل شرکت نکردن در انتخابات مجلس هشتم پرسیده می شود.
روحانی پاسخ می دهد:« من ۲۰ سال نماینده مجلس بودم. وقتی انسان یک جا تجربه زیادی دارد وسواس نیز افزایش پیدا می کند.
روی محاسباتی تردید پیدا کردم که در انتخابات شرکت کنم.» خبرنگار طبعا می پرسد: « این تردید چه بود؟»
آن پاسخ قابل توجه این است:«هر که نماینده مجلس می شود اول باید به فکر قسمی باشد که می خورد. چون در حضور قرآن مجید به خداوند بزرگ سوگند یاد می کند. در این سوگند جملات عجیبی هست. یکی این است که در همه گفته ها و نوشته ها و در تمام اظهار نظرها استقلال کشور، آزادی مردم و مصالح آنها مد نظر باشد. یعنی ما قسم یاد می کنیم که در مجلس هر چه می گوییم و هر چه می نویسیم چه در کمیسیون و چه در فراکسیون ها در همه جا باید آزادی مردم و استقلال کشور و مصالح آنها را در نظر داشته باشیم.»
باز از او سوال می شود « تردید شما همین بود؟» و مجددا این پاسخ که «بله. فکر می کردم می شود به این قسم عمل کرد یا نه؟ نمی توانم بگویم نمی شود اما احساس کردم [در فضای پس از مجلس هفتم] بسیار سخت است.»-[ مجله شهروند امروز - نوروز۸۷- صفحه ۴۳]
یادمان باشد تردید و حساسیت و به تعبیر خود آقای روحانی « وسواس» او درباره قسم، مربوط به سوگندی بود که قرار بود در مقام یکی از ۲۹۰ نماینده مجلس شورای اسلامی یاد کند ( اصل ۶۷) که به مراتب محدود تر از سوگند ریاست جمهوری است.
۷ سوگند عمده ای که رییس جمهور در آیین تحلیف یاد می کند از این قرار است:
« - پاسداری از مذهب رسمی، نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی
- به کار گیری همه استعداد و صلاحیت ها در راه ایفای مسوولیت ها
- خدمت به مردم و اعتلای کشور
- ترویج دین و اخلاق و پشتیبانی از حق و گسترش عدالت
- پرهیز از خودکامگی
- حمایت از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته است
- حراست از مرزها و استقلال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی»
در دنیای مدرن ادای سوگند برای بیان یک تعهد ملی و اجتماعی است و چون صحبت از کتاب مقدس هر دین ( و در قانون اساسی ایران ، قرآن کریم) به میان می آید جنبه شرعی هم پیدا می کند.
در عصر ماقبل مدرن، سوگند خوردن بیشتر برای اثبات بی گناهی و رستن از تهمت و افترا بود. چندان که ناصر خسرو قبادیانی می گوید:
جز راست مگوی گاه وبی گاه / تا حاجت نیایدت به سوگند
یا درشاهنامه فردوسی آمده است:
بخور سوگند و از تهمت برستی / روان را از ملامت ها برستی
در عصر جدید اما سوگند خوردن بیش از آن که به قصد اثبات بی گناهی و رستن از تهمت باشد اعلام تعهد و تقید و یادآور این سخن شاعر است که « انسان، دشواری وظیفه است».
اگر رییس جمهور روحانی با همان احساس و تعهد نوروز ۸۷، در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ سوگند ریاست جمهوری را ادا کند می توان آن را بسا فراتر از تشریفات و به مثابه یک منشور دانست که او را بیش از هر عامل دیگر به حقوق ملت متعهد می سازد.
فارغ از بحث لغوی بر سر تفاوت قسم با سوگند ( و استعاره خوردن آب آمیخته با گوگرد در یونان باستان) آرزو می کنیم رییس جمهور با همان « وسواس» که پنج سال و نیم پیش در قبال سوگند یاد کردن داشت در شامگاه ۱۳ مرداد سوگند یاد کند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر