شانس صفر ترامپ در احیای تحریم های ایران
نشریه فارن پالیسی در گزارشی تحلیلی مسیر دشوار دونالد ترامپ برای احیای رژیم تحریم‌ها علیه ایران را ترسیم کرد. به نوشته این نشریه: «با قطعیت می‌توان گفت که ترامپ نمی‌تواند همان فشاری را به ایران وارد کند که اوباما در سال ۲۰۱۲ با محدود کردن صادرات نفت ایران، به اقتصاد این کشور وارد کرد.»
بعد از برجام و برداشته شدن تحریم نفت ایران، این کشور سهم خود از بازار نفت را به مرور پس گرفته و در ماه اوت امسال به اندازه دوره پیش از تحریم یعنی ۵/ ۲ میلیون بشکه در روز نفت صادر کرده است. به گزارش این نشریه آمریکایی، مقامات سابق دولتی و متخصصان بازار انرژی معتقد هستند که هیچ راهی برای بازگرداندن ایران به آن شرایط وجود ندارد. جیسون بورداف، مشاور پیشین انرژی کاخ سفید در دوره باراک اوباما و مدیر مرکز سیاست‌گذاری جهانی انرژی در دانشگاه کلمبیا در این باره می‌گوید: «من فکر می‌کنم احتمال اینکه دولت ترامپ عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام کند زیاد است ولی بعید است که همان اتفاقی را مشاهده کنیم که در دفعه قبل دیدیم و طی آن یک میلیون بشکه نفت ایران از بازار حذف شد.»
وقتی دولت اوباما از سایر دولت‌ها درخواست داشت که واردات نفت خود از ایران را کاهش دهند، از آنها می‌خواست یک فداکاری موقت انجام دهند تا ایران از پای درآید. به گفته ریچارد نفیو که به‌عنوان کارشناس اصلی تحریم‌ها در مذاکرات هسته‌ای حضور داشته، یکی از عوامل قبولاندن تحریم‌های نفتی ایران به خریداران نفتی ایران، استدلال‌های ارائه شده درخصوص موقتی بودن آن بوده است.
نکته مهم اینکه ترامپ و همراهان تندروی وی به‌دنبال ایجاد رژیمی از تحریم‌ها بدون در دست داشتن هدف روشن دیپلماتیک هستند که این باعث خواهد شد اروپایی‌ها و آسیایی‌ها درخواست آمریکا در مورد کاهش واردات نفت از ایران را به سختی قبول کنند به ویژه به این سبب که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید کرده است. متئو رید، رئیس «گزارش‌های خارجی» یک موسسه مشاوره در واشنگتن نیز در این باره می‌گوید: «دولت ترامپ کار سختی در پیش دارد، زیرا در دوره قبل احمدی‌نژاد منزوی کردن ایران را تسهیل کرده بود، اکنون اما این‌گونه نیست.» او معتقد است: «برای اینکه تحریم‌های یکجانبه عملیاتی شود، آمریکا باید همه خریداران نفت ایران را تهدید کند که نتیجه آن خشم و مقاومت جهانی به‌ویژه از جانب متحدان ما خواهد بود.»
نبود اجماع
نبود اجماع بین‌المللی علیه ایران یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های بالقوه با پنج سال پیش است به‌ویژه به این دلیل که تحریم‌های هدفمند اروپا مخصوصا در حوزه کشتیرانی و بیمه آن بر صادرات نفت ایران تاثیر زیادی داشت و بعید است بتوان انتظار داشت که این بار کسی به تحریم‌های آمریکا علیه ایران بپیوندد.
تفاوت در وضعیت بحران هسته‌ای کره‌شمالی، دیگر عاملی است که به تشدید مشکلات ترامپ در تحریم ایران منجر می‌شود. در سال ۲۰۱۲، نفت آمریکا در حال سرازیر شدن به بازار بود و می‌شد نفت ایران را از بازار حذف کرد؛ ضمن اینکه در آن سال آمریکا با چنین بحران هسته‌ای در شرق آسیا مواجه نبود و می‌توانست بر پکن، توکیو و سئول فشار بیشتری وارد کند ولی در شرایط فعلی، آمریکا به همراهی این کشورها در قبال کره شمالی نیاز دارد. برخی مخالفان برجام مدعی هستند که مقاومت اروپایی‌ها در برابر فشار تحریمی آمریکا به مرور کاهش خواهد یافت و هیمنه اقتصاد بزرگ آمریکا کار خود را خواهد کرد. این موضوع از جمله در یادداشتی که ریچارد گلدبرگ در میان قانون‌گذاران آمریکایی پخش کرده نیز مورد اشاره قرار گرفته است. ولی به گفته ریچارد نفیو، تهدید تحریم‌های آمریکا علیه شرکای اروپایی ایران، تنها در صورتی کارآ خواهد بود که واشنگتن مایل باشد بر سر این موضوع وارد جنگ تجاری با اروپا بشود و اگر آمریکا در این جنگ عقب‌نشینی کند، تحریم‌های آمریکا به‌عنوان تهدیدی توخالی معرفی خواهد شد و به این ترتیب آمریکا در تله‌ای قرار می‌گیرد که هر حرکتی در آن خطراتی دارد.
در دهه ۱۹۹۰، ایالات‌متحده علیه هر شرکتی که در بخش نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری کند، تحریم وضع کرد ولی توتال غول نفتی فرانسه در برابر این تحریم‌ها ایستادگی و اتحادیه اروپا تهدید کرد کار را به سازمان جهانی تجارت خواهد کشاند. سرانجام بیل کلینتون تسلیم شد و دو طرف در سال ۱۹۹۸ به توافق رسیدند. دیوید سولیوان، سفیر اتحادیه اروپا در واشنگتن وقتی که درخصوص واکنش اروپا در قبال تنبیه اروپایی‌ها از سوی آمریکا در صورت وضع تحریم‌های یکجانبه آمریکا مورد سوال قرار گرفت، در این باره اظهار کرد: «هیچ تردیدی ندارم که اگر این سناریو عملیاتی شود ـ هرچند روشن نیست که چنین شود ـ اتحادیه اروپا مجبور خواهد بود با هر چه در توان دارد از منافع مشروع شرکت‌های خود دفاع کند.»
نظر کاربران
ایران باید در برابر چین،هند،کره جنوبی ،اروپا،سیاست مقابله به مثل را در پیش گیرد اگر ترامپ بخواهد برنامه کثیف خود را در مورد ایران اجرا کند.