کنکور حذف شدنی نیست

خبرگزاری ایرنا: رئیس سازمان سنجش آموزش کشور معتقد است تا زمانی که تغییرات اساسی در سیستم های ارزشیابی آموزشی اتفاق نیفتد، رقابت کنکور کماکان باقی خواهد ماند.

آزمون سراسری سال ۹۶ به منظور پذیرش دانشجو برای دوره های روزانه، شبانه (نوبت دوم)، نیمه حضوری، مجازی و پردیس خودگردان دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، دانشگاه پیام نور، موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی، پردیس های دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و کدرشته های تحصیلی با آزمون دانشگاه آزاد در روزهای ۱۵ و ۱۶ تیرماه در ۳۷۲ شهرستان و ۴۷۸ حوزه امتحانی در کشور و ۲۷ حوزه در ۲۳ کشور دنیا با حضور ۸۳۸ هزار و ۹۷۲ داوطلب حاضر در جلسه آزمون برگزار شد و از این تعداد، ۸۳۸ هزار و ۹۲۹ داوطلب مجاز به انتخاب رشته شده اند.

بر اساس برنامه زمانی اعلام شده داوطلبان مجاز به انتخاب رشته فرصت داشتند که ضمن مطالعه دفترچه راهنمای انتخاب رشته گروه های آزمایشی و ویژه نامه ها و راهنمای انتخاب رشته مجازی و اطلاعات مفید دیگر نسبت به انتخاب 150 کدرشته تحصیلی مورد علاقه خود اقدام کنند.

به گفته مشاورعالی سازمان سنجش آموزش، داوطلبان مجاز به انتخاب رشته کنکور 96 از 19 تا 25 مرداد با توجه به مهلت های تمدید شده به سایت سازمان سنجش مراجعه کردند و بر اساس آمار از 838 هزار و 929 داوطلب مجاز تعداد 498 هزار و 78 داوطلب نسبت به تکمیل فرم انتخاب رشته خود اقدام کردند. در واقع 59.37 درصد مجازین، انتخاب رشته خود را تکمیل کردند.

همچنین متقاضیان پذیرش در رشته های تحصیلی بدون آزمون که پذیرش در آنها صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی (معدل کتبی دیپلم) است، چه در کنکور شرکت کرده و چه شرکت نکرده بودند می توانستند با ورود به سایت سازمان سنجش، ضمن ثبت نام، نسبت به انتخاب رشته اقدام کنند که بر اساس آمار اولیه تعداد 47 هزار و 878 داوطلب در این نوع پذیرش ثبت نام و انتخاب رشته کردند.

بر اساس این گزارش، دفترچه کنکور امسال نکات تازه ای دربرداشت که از آن جمله می توان به تغییر گسترده عناوین و گرایش رشته های تحصیلی برای سال تحصیلی 96-97 اشاره کرد.

این تغییرات در عناوین و گرایش ها از سویی به سیاست بدون گرایش اعلام شدن رشته های تحصیلی که از سوی وزارت علوم دنبال می شود، برمی گردد و برخی از این تغییرات نیز تحت تاثیر بازنگری رشته های تحصیلی صورت گرفته است.

پیشتر، معاون آموزشی وزارت علوم از حذف تعداد قابل توجهی از گرایش های کارشناسی در دفترچه کنکور سال ۹۶ خبر داده و عنوان کرده بود که رشته ها، متناسب با شرایطی که دارند به صورت کد رشته مستقل تعریف می شوند.

مجتبی شریعتی نیاسر درباره تعداد رشته هایی که در دفترچه کنکور سال ۹۶ حذف شده است، گفت: در مقطع کارشناسی، تمام گرایش ها حذف شده است و صرفا رشته ها به صورت متمرکز ارائه می شود و در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز این رشته ها متناسب با شرایطی که دارند به صورت کدرشته مستقل تعریف می شوند.

معاون آموزشی وزیر علوم با تشریح دلایل حذف گرایشها در مقطع کارشناسی گفت: این تصمیم در وزارت علوم اخذ شده است و با این کار هم راستا با نظام آموزش جهانی پیش می رویم.

بر پایه این گزارش، طرح اصلاح قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها معروف به (قانون حذف کنکور) طی چند سال گذشته به دفعات مطرح شده و چندین بار هم در خانه ملت بر سر این موضوع، مباحث مختلفی عنوان شده است.

بر اساس قانون مصوب سال ۸۶، مقرر شد که کنکور تا سال ۹۰ کاملا حذف شود اما قانون مذکور، سال ۹۲ توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی اصلاح و چندین تکلیف بر عهده سازمان سنجش آموزش کشور و آموزش و پرورش گذاشته شد.

هدف از ارائه این طرح که دو فوریت آن نیز در جلسه علنی مجلس تصویب شده بود، رفع ابهام ناشی از ابطال یکی از مصوبات شورای سنجش و پذیرش دانشجو توسط دیوان عدالت اداری بوده است؛ دیوان عدالت اداری در آن تاریخ با ابطال مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو درباره تعریف سوابق تحصیلی اعلام کرده بود که تا زمان محقق شدن تأثیر نمرات سه سال آخر متوسطه، امکان اعمال سوابق تحصیلی در پذیرش دانشجو وجود ندارد.

بر اساس ماده واحده طرح نمایندگان مجلس، مواد یک و سه قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب ۱۰ شهریورماه ۱۳۹۲ به این شرح اصلاح و قرار شد از آزمون‌های سال ۱۳۹۵ و پس از آن اعمال ‌شود:

بند الف ماده یک ـ منظور از سابقه تحصیلی، نمراتی از دروس دوره‌ سه ساله آخر متوسطه است که مطابق اصول سنجش اندازه‌گیری توسط وزارت آموزش و پرورش به صورت سراسری و نهایی و استاندارد برگزار شده باشد.

بند ت ماده سه نیز که به یکی از وظایف شورای سنجش و پذیرش دانشجو اشاره دارد، به این شرح اصلاح می‌شود «اتخاذ تصمیم در مورد میزان و نحوه تأثیر هر یک از عوامل سابقه تحصیلی (متناسب با تحت پوشش قرار گرفتن امتحانات نهایی سه ساله آخر متوسطه)، آزمون عمومی و آزمون تخصصی در سنجش».

موافقان این طرح به مسائلی همچون ضعف تفکر عمیق در آموزش در نتیجه کنکورمحوری و تمرین تست‌زنی توسط دانش‌آموزان، رفع فشارهای ناشی از کنکور و ارزیابی توان تحصیلی دانش‌آموزان در بازه زمانی چند ساعته و رفع ابهام دیوان عدالت اداری اشاره کردند.

مخالفان نیز عجله در ارائه این طرح و ضرورت چکش‌کاری آن و نیز موجود نبودن ابزارهای کافی در اختیار آموزش و پرورش برای استانداردسازی آزمون‌ها را از جمله دلایل مخالفت خود اعلام کردند.

در نهایت کلیات این طرح با 110 رأی موافق، 54 رأی مخالف و 9 رأی ممتنع از مجموع 196 نماینده حاضر در صحن به تصویب رسید.

کارشناسان ضمن تاکید بر اینکه صندلی خالی دانشگاه‌ها دلیل روشنی بر کارایی نداشتن کنکور است، دریافت سودهای کلان در برگزاری آزمون‌های آزمایشی و کلاس‌های کنکور را از جمله عوامل به نتیجه رسیدن حذف کنکور و قانون در این زمینه دانستند.

در همین راستا یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از بررسی موضوع آزمون‌های استاندارد و حذف کنکور در مجلس خبر داد و گفت: می‌ توان با برگزاری امتحانات هماهنگ استاندارد و اعمال سوابق تحصیلی دانش آموزان، کنکور را حذف کرد.

محمدجواد ابطحی اظهار کرد: با توجه به برخی گزارش‌های دریافتی، هنوز قانون مذکور به درستی اجرایی نشده که باید علل آن بررسی شود تا میزان عملیاتی شدن «ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ» طی سال‌های گذشته بررسی شود.

رئیس سازمان سنجش آموزش نیز در گفت و گو با خبرنگار حوزه دانشگاه ایرنا در مورد انتشار اخباری مبنی بر حذف کنکور اظهار داشت: هیچگاه قرار نبود کنکور حذف شود.

ابراهیم خدایی افزود: بر اساس قانون مصوب سال ۸۶ مجلس شورای اسلامی، مقرر شد تا سال ۹۱ کنکور حذف شود اما به سبب برخی مشکلات و اینکه عملا مجریان به آن فرآیند نمی رسیدند، قانونگذار در سال ۹۲ یک اصلاحیه جدید ارائه کرد.

وی خاطرنشان کرد: بر اساس این قانون که از سال 93 اجرایی می شود باید طی 5 سال، 85 درصد کل ظرفیت های آموزش عالی با سوابق تحصیلی شود.

خدایی ادامه داد: امسال، چهارمین سال اجرای این قانون به شمار می رود و خوشبختانه سازمان سنجش آموزش از 85 درصد نیز عبور کرده است، به این معنا که در دفترچه کنکور امسال، به غیر از رشته های گروه های شهریه پرداز همچون دانشگاه آزاد، پیام نور و غیر انتفاعی ها که همگی آنها بدون کنکور هستند، امسال وارد رشته های روزانه و گروه های نوبت دوم شدیم و حدود 12 درصد ظرفیت رشته های روزانه با سوابق تحصیلی پذیرش می شود.

خدایی یادآور شد: همچنین امسال پذیرش داوطلبان در 28 درصد ظرفیت های نوبت دوم کنکور نیز بر اساس سوابق تحصیلی صورت گرفته است.

وی تصریح کرد: سازمان سنجش آموزش این فرآیند را به پیش می برد و واقعیت این است که سقفی هم برای این کار نگذاشته ایم که مثلا باید حتما 85 درصد باشد و سال آینده هم بر اساس مدل موجود، به طور حتم این درصد افزایش پیدا خواهد کرد.

رئیس سازمان سنجش آموزش یادآور شد: ادامه این روند تا یک نقطه ای امکان پذیر است و باید برای ادامه مسیر تغییراات اساسی در سیستم های ارزشیابی اتفاق بیفتد.

وی اظهار داشت: سازمان سنجش در رشته های علوم پزشکی و برخی از دانشگاه ها و رشته های برتر با توجه به سیستم ارزشیابی که در حوزه آموزش متوسطه وجود دارد، با مشکل مواجه است.

خدایی با بیان اینکه چشم انداز کوتاه مدتی برای این امر نمی بیند، گفت: به طور مثال در رشته های پزشکی باید به این امر برسیم و البته قانون هم به این امر تکلیف نکرده است.

وی افزود: قانون بیان کرده که به تدریج سهم سوابق تحصیلی افزایش یابد اما در این مسیر، مشکلات زیادی وجود دارد که معتقدم باید با هماهنگی وزارتخانه های علوم، بهداشت و آموزش و پرورش راهی پیدا کنیم که این فرآیند تسریع شود.

این در حالیست که معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری پیشتر در گفت و گو با ایرنا حذف کنکور در تمامی مقاطع تحصیلی را امری ایده آل عنوان کرده بود اما تحقق آن را به زودی امکان‌پذیر نمی دانست.

مجتبی شریعتی نیاسر افزود: لازم است برای حذف کنکور حتی در دانشگاه‌ها و مجموعه‌های دانش‌آموزی فرهنگ‌سازی شود و تا زمانی که رقابت سنگینی در رشته‌های شاخص دانشگاه‌های بزرگ کشور وجود دارد ناچار به اجرای کنکور هستیم.

وی متذکر شد: به عنوان مثال، نحوه اجرای آزمون دکتری در سال 95 در همین راستا بود و در واقع کنکور دکتری به معنی کنکور تخصصی برگزار نشد بلکه به معنی غربالگری دانشجویان بود تا مراجعات، فیلتر شود و خود دانشگاه‌ها تصمیم بگیرند.

شریعتی اضافه کرد: هر چند قرار بود کنکور دکتری دو بار در سال برگزار شود و یک آزمون در آبان و یک مورد در اسفند داشته باشیم، اما بر اساس مصوبه مجلس، این طرح لغو شد و طبق دستور این مصوبه قرار شد وزارت علوم روش سال 94 را احیا کند.