محافظان سیاره‌ی زمین دقیقا باید چه کار کنند؟‌

وب سایت گجت نیوز - آرش صابری: آژانس فضایی ناسا (NASA) با انتشار فراخوانی جدید، استخدام افراد برای محافظت از زمین را آغاز کرد. در اینجا وظایف افسر محافظت سیاره ای را تشریح خواهیم کرد.

همانطور که شاهد بودید، در روزهای گذشته آژانس فضایی ناسا مقدمات استخدام افرادی جدید برای شغل افسر محافظت سیاره ای را آغاز کرد. ناسا قصد دارد به منظور محافظت از سیاره زمین در برابر موجودات و میکروب‌های فضایی، افرادی را در نقش افسران محافظت سیاره‌ ای استخدام کند. این شغل که حقوق در نظر گرفته شده برای آن ۱۸۷ هزار دلار است، پس از امضای پیمان فضایی ماورای جو (Outer Space Treaty) در سال ۱۹۶۷ میلادی مطرح شد. با این وجود، وظایف افسر محافظت سیاره ای نیز در نوع خود بسیار مهم و حیاتی هستند که بهتر است از آن جزئیات دقیقی را بدانیم.

در صورتی که شما هم از علاقمندان به محافظت از سیاره زمین هستید و یا می‌خواهید که سایر سیاره‌های موجود در منظومه شمسی را از ردپای مخرب انسان‌ها در امان نگاه‌ دارید، ناسا یک شغل ویژه را برایتان در نظر دارد! در هفته گذشته و در پی انتشار خبر رسمی استخدام ناسا برای افسران محافظت سیاره‌ ای، مشخص شد که چنین عنوانی تنها مختص فیلم‌های علمی تخیلی نبوده و در حقیقت برای ناسا یک شغل بسیار پراهمیت به شمار می‌رود. اما این موقعیت شغلی، هیچ ارتباطی به محافظت از انسان‌ها در برابر موجودات فضایی سبز رنگ ندارد. در مقابل، شما با وظیفه‌ای بسیار بسیار مهم سر و کار دارید.

وظایف افسر محافظت سیاره ای ، این موقعیت را به یکی از حساس‌ترین رده‌های شغلی در آژانس فضایی ناسا تبدیل می‌کند. در واقع وظیفه اصلی افسر محافظت سیاره این است که از عدم آلوده شدن محیط‌های قابل سکونت در طی ماموریت‌های ناسا اطمینان حاصل کند. همچنین در صورتی که از یک ماموریت فضایی نمونه‌هایی به زمین آورده شد، افسر موظف است مطمئن شود که گرد و غبار، سنگ‌ و یا هر چیز دیگری که به زمین آورده شده، ما را آلوده نمی‌کند.


جان رامل (John Rummel) به عنوان یکی از اساتید زیست‌شناسی در دانشگاه کارولینای شرقی، این شغل را در دو دوره مختلف بر عهده داشت. او یک بار از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۳ و دفعه دیگر طی سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۶ وظایف افسر محافظت سیاره ای در ناسا را بر عهده گرفت. او در این باره اظهار کرد: «شغل افسر حفاظت سیاره‌ای یکی از مشاغل چالش‌برانگیز در این حوزه است؛ زیرا با پذیرش این شغل، فرد باید از علت انجام این کارها اطلاع داشته باشد و باید بداند که به چه علت لازم است که وظایف خود را به بهترین شکل ممکن انجام دهد.»

در تشریح وظایف افسر محافظت سیاره ای آمده است که این شخص در هر ماموریت، گزارشات خود را به مدیر پروژه و فردی که هزینه‌ها را بر عهده دارد ارائه می‌کند. این بدین معنا است که توصیه‌های افسر، اغلب در قبال اینکه هزینه‌هایی را بر پروژه اضافه و یا کم کرده باشد مورد قضاوت قرار می‌گیرد. این موضوع توسط بسیاری از ما در مشاغل مختلف به راحتی قابل درک است.

ایفای نقش جان رامل به عنوان افسر حفاظت سیاره‌ای، با تجدید برنامه مریخ ناسا همزمان شد.

بعد از فرود موفق ماموریت‌های وایکینگ (Viking) بر روی مریخ در دهه ۷۰ میلادی، تلاش برای جستجوی نشانه‌های حیات در این سیاره آغاز شد. پس از آنکه آزمایش‌های اولیه از عدم وجود شانس حیات در سیاره سرخ حکایت داشت، ناسا توجه خود را بر سایر نقاط منظومه شمسی تغییر داد. بعد از آن، تا ماموریت «تماشاگر مریخ» (Mars Observer) در سال ۱۹۹۲، هیچ ماموریت دیگری به این سیاره انجام نگرفت.

با این‌ حال، چندین ماموریت دیگر نیز بر روی مریخ انجام گرفتند که تعدادی از آنان موفق و تعدادی ناموفق بودند. از جمله این ماموریت‌ها می‌توان به رهیاب مریخ (Mars Pathfinder) و مریخ‌نورد آن یعنی سوجورنر (Sojourner) اشاره کرد.


اجرای این ماموریت‌ها بدون آزمایشات افسر محافظت سیاره‌ای ممکن نبود. وظیفه افسر محافظت سیاره ای این بود که اطمینان دهد سوجورنر و سایر فضاپیماهای مریخی به اندازه کافی استریل هستند و برای محیط‌هایی که شانس حیات در آنان بالاست، یک تهدید به شمار نمی‌آید. یکی از وظایف جان رامل در سال ۱۹۹۰ این بود که خطر آلودگی‌های سیاره مریخ را به طور دقیق مورد بررسی قرار دهد. تحقیقاتی که از زمان ماموریت‌های وایکینگ تا به امروز، درک علمی ما را به شکل چشم‌گیری تغییر داده است. رامل در این باره گفت: «من از علاقه مردم برای اجرای ماموریت‌های مریخی با خبر بودم. با این حال می‌دانستم که ما از توصیه‌های مفید امروزی‌مان محروم بودیم.»

در همین راستا، او در سال ۱۹۹۲ گزارش جدید تحت عنوان «آلودگی زیستی مریخ» (Biological Contamination of Mars) را آماده کرد. گزارش مذکور به این نتیجه رسید که بخش بزرگی از سطح این سیاره فاقد شرایط میزبانی از حیات است و به همین دلیل ماموریت‌های آینده نیازی به حساسیت‌های بسیار همچون ماموریت وایکینگ نخواهند داشت.

ولی تغییرات در تکنولوژی‌های فرود، ناسا را مجبور می‌کرد که سناریوهای مختلفی را برای محافظت از ماموریت‌هایش به کار گیرد. برای مثال، رهیاب مریخ قرار بود که به کمک کیسه هوا بر سطح مریخ قرار بگیرد. اگر کیسه هوا به هر دلیل باز نشود، این ماموریت می‌بایست در برابر یک سقوط ناگهانی بر سطح مریخ خود را آماده کرده باشد تا به منظور جلوگیری از انتشار میکروب‌های زمینی در مریخ، در عمق ۱.۵ متری خاک دفن شود.

همانطور که می‌دانید، ناسا در سال‌های اخیر از وجود جریان‌های آب شیرین در سطح مریخ خبر داده است. جالب است بدانید که جان رامل پیش‌تر از همه و در اوایل سال ۲۰۰۲ به این خطوط مرموز در سطح مریخ فکر می‌کرد. در حالی که محققان چندین سال به گمانه‌زنی پیرامون این خطوط عجیب و غریب در مریخ می‌پرداختند، سرانجام آژانس فضایی ناسا در سال ۲۰۱۵ از وجود قطعی آب شیرین در مریخ خبر داد.


با توجه به این اتفاق، رامل نسبت به حضور مریخ‌نورد کنجکاوی در نزدیکی این منابع آبی هشدار داده است. مواد موجود بر روی سطح این مریخ‌نورد به دلیل مشخصه‌های بدنه، توسط اشعه UV استرلیزه شدن نیستند. از طرفی، یک جعبه الکترونیکی پرحرارت در قلب این مریخ‌نورد وجود دارد که نزدیک شدن کنجکاوی به یخ‌های مریخی، ممکن است منجر به ذوب شدن آنان شود.

رامل همچنین بخشی از برنامه‌ریزی مرحله اولیه برای ماموریت «بازگشت نمونه» از سیاره سرخ در همکاری با آژانس فضایی فرانسه (CNES) بود. اما این ماموریت هرگز انجام نشد و همچنان نمونه‌های مریخی از دسترس انسان به دور هستند. با این حال، ماموریت بعدی مریخ که با نام مریخ ۲۰۲۰ اجرا می‌شود، قصد دارد گنجینه‌ای از نمونه‌های با ارزش را در مریخ جمع‌آوری و پنهان کند تا در طی ماموریت‌های آینده و همزمان با افزایش مهارت‌های دفاع از زمین در برابر آلودگی‌های مریخی، بتوانیم آنان را به زمین بازگردانیم.

البته، سیاره مریخ تنها نقطه هدف ناسا برای محافظت از انتشار آلودگی‌های زمینی نبود؛ چرا که وظایف افسر محافظت سیاره ای به یک ماموریت خلاصه نمی‌شود. در آن زمان، ناسا بر روی فضاپیمای گالیله (Galileo) مطالعه می‌کرد که با هدف حضور در مدار سیاره مشتری و بررسی این سیاره و اقمار آن به فضا پرتاب شد. همچنین ناسا در تلاش بود که در سال ۲۰۰۴، فضاپیمای کاسینی را برای مطالعه سیاره زحل نیز به فضا ارسال کند. این ماموریت‌ها و برخی از داده‌های جمع‌آوری شده در پی نتایج ماموریت‌های وویجر، به دانشمندان نشان داد که اقمار یخی سیاره‌های مشتری و زحل احتمالا دارای ویژگی‌های مناسبی برای پرورش حیات هستند.

رامل بخشی از خاطرات خود از تغییر برنامه فضاپیمای گالیله را به خاطر می‌آورد. این تغییر، از آن جهت انجام گرفت که با پایان ماموریت این فضاپیما، ممکن بود ورود بقایای آن به فضای زیرسطحی قمر اروپای سیاره مشتری، شانس وجود حیات احتمالی در این قمر را از بین می‌برد.

از این جهت با تحلیل رفتن قدرت مانور گالیله، این احتمال وجود داشت که این فضاپیما تحت تاثیر جاذبه اقمار مشتری، به آنان ورود کند و در صورت بروز چنین برخوردی سطح اروپا با موجودات میکروسکوپی که احتمالا در فضاپیما وجود داشت آلوده شود. به همین دلیل به منظور منهدم کردن فضاپیمای گالیله، این سفینه به سوی سیاره مشتری هدایت شد. به غیر از این برنامه، دانشمندان گزینه دیگری را نیز برای سقوط فضاپیمای گالیله پیشنهاد کردند که قمر «یو» (IO) بود. اما دانشمندان تمایلی به تغییر جهت حرکت این فضاپیما با توجه به کاهش قدرت مانور آن نداشتند، از این جهت ماموریت فضاپیمای گالیله بعد از ۱۴ سال خاتمه یافت.

با این تفاسیر می‌توان گفت که وظایف افسر محافظت سیاره ای بسیار حساس‌تر از آن هستند که پیش‌تر تصور می‌شد. ناسا اعلام کرده است که دریافت تقاضانامه‌های مربوط به این موقعیت شغلی، هیجان بسیاری را ایجاد کرده که از جمله جالب‌ترین رویدادهای مرتبط با آن می‌توان به درخواست استخدام کودک ۹ ساله از ناسا برای محافظت از زمین در برابر موجودات فضایی و پاسخ رسمی ناسا اشاره کرد. جک دیویس در نامه خود به ناسا خود را «محافظ کهکشان» معرفی کرد و در مقابل پاسخ جیمز گرین (James L. Green) به عنوان مدیر بخش علوم سیاره‌ای ناسا نیز در نوع خود بسیار جالب توجه بود.