کلیدداران پیشنهادی برای مدیریت اقتصاد ایران
روز گذشته از کابینه جدید رونمایی شد؛ از ٨ وزیر حوزه‌های مختلف اقتصادی، ٤ وزیر تغییر کرده و ٤ وزیر ابقا شدند. اگر چه میانگین کابینه تازه، یک سال پیرتر از کابینه دولت یازدهم است، اما با توجه به ٤سال افزایش سن وزرای ابقا‌شده در این مدت، می‌توانیم ادعا کنیم حسن روحانی همه تلاش خود را برای جوان‌سازی به کار بسته است.
روزنامه شهروند: روز گذشته از کابینه جدید رونمایی شد؛ از ٨ وزیر حوزه‌های مختلف اقتصادی، ٤ وزیر تغییر کرده و ٤ وزیر ابقا شدند. اگر چه میانگین کابینه تازه، یک سال پیرتر از کابینه دولت یازدهم است، اما با توجه به ٤سال افزایش سن وزرای ابقا‌شده در این مدت، می‌توانیم ادعا کنیم حسن روحانی همه تلاش خود را برای جوان‌سازی به کار بسته است.
اگر چه نباید فراموش کنیم جهرمی ٣٦ساله به تنهایی حسابی میانگین سنی را پایین آورده است و این کاهش سن آن‌طور که باید و شاید بین اعضا تقسیم نشده است. عباس آخوندی در وزارت راه، مسکن و شهرسازی، بیژن زنگنه در وزارت نفت، محمود حجتی در وزارت کشاورزی و علی ربیعی در وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی ماندنی شدند.
از سوی دیگر، ریاست‌جمهوری، محمدجواد آذری‌جهرمی را برای وزارت ارتباطات، حبیب‌الله بیطرف را برای وزارت نیرو، مسعود کرباسیان را برای وزارت اقتصاد و محمد شریعتمداری را برای وزارت صنعت پیشنهاد داده است.
بیطرف و مخالفان سرسخت محیط‌زیستی‌اش
بعد از پیشنهاد حبیب‌الله بیطرف، به‌عنوان وزیر نیرو، دو جهت‌گیری کاملا متفاوت گرفته و در رسانه‌ها مطرح شد. مخالفان سرسخت و موافقان تمام‌قد. وزیر پیشنهادی روحانی برای وزارت نیرو، در سال ۱۳۳۵ در شهر یزد به دنیا آمده و مدرک کارشناسی ارشد عمران او را دانشکده فنی دانشگاه تهران صادر کرده است.او اکنون رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران است.
نام بیطرف نه‌تنها به‌عنوان وزیر نیرو در کابینه سیدمحمد خاتمی دیده می‌شود بلکه او در کابینه سیدعلی خامنه‌ای به نخست‌وزیری میرحسین موسوی هم استاندار یزد بوده است.
وزیر پیشنهادی نیرو، از ابتدای سال ۱۳۶۹ تا پایان سال ۱۳۷۳ به مدت پنج‌سال در سمت معاونت آموزشی وزارت نیرو (به وزارت بیژن نامدار زنگنه) فعالیت داشت و از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۶ به‌عنوان مجری طرح‌های سد و نیروگاه کارون ۳ و کارون ۴، در وزارت نیرو مشغول به کار بود.
بیطرف از همین ابتدای راه مخالفان زیادی بین فعالان محیط‌زیست داشته است. آنها بریده‌ای از ادعاهای او در جراید و روزنامه‌ها انتخاب کرده و در کانال‌های تلگرامی دست به دست می‌کنند. ادعاهایی که او درباره سدهای اشتباهی و پر از مشکلی مانند گتوند داشته و آنها را عاری از مشکل دانسته است. بیطرف به خاطر دفاع تمام‌قد از سدسازی و به گفته محیط‌زیستی‌ها بی‌توجهی به مسائل اقلیمی و خشکسالی گزینه نامناسب جایگزینی حمید چیت‌چیان وزیر فعلی است.
وزیر رک‌گوی ساختمان دادمان ابقا می‌شود
عباس آخوندی در همان سال و شهری متولد شده که علی لاریجانی به دنیا آمده؛ ١٣٣٦، نجف اشرف. او نوه علامه امینی (صاحب الغدیر) و مرجع تقلید بزرگ شیعه است. وزیر ابقا‌شده وزارت مسکن، راه‌و‌شهرسازی، در بهمن ۱۳۶۵ به‌عنوان مشاور رئیس بنیاد مسکن و در بهمن ۱۳۶۶ به‌عنوان رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی منصوب شد.
او داماد آیت‌الله سیدهاشم رسولی‌محلاتی است که دامادهای دیگری چون علی‌اکبر ناطق‌نوری و سیدمحمدعلی شهیدی محلاتی دارد. آخوندی کارشناسی ارشدش را در رشته مهندسی راه و ساختمان گرفته. دکترایش را هم سال‌ها بعد در رشته اقتصاد سیاسی از دانشگاه کالج رویال‌هالووی لندن با «پایان‌نامه جهانی‌شدن و سیاست‌گذاری اقتصاد ملی» دریافت کرده است.
آخوندی که پیش از کابینه روحانی هم وزیر مسکن بوده است یکی از صریح‌اللهجه‌ترین وزرای کابینه یازدهم بوده است. حرف‌های انتقادی و بی‌پرده او اغلب اوقات تیتر یک رسانه‌ها بوده است و البته نظرات او از کارشناسی‌شده‌ترین نظراتی است که کمتر مدیر دولتی به زبان می‌آورد. با وجود این او به خاطر دوری از رفتارهای پوپولیستی راحت می‌تواند سوژه مخالفانش شود.
آخوندی که به خاطر قراردادهای صنعت هوایی و جذب سرمایه در حوزه ریلی و راه‌های معطل‌مانده مانند آزادراه تهران-شمال یکی از موفق‌ترین وزرای کابینه روحانی به شمار می‌آید، دوباره برای دوره دوازدهم کاندیدا شده است. نقد فنی و کارشناسی جدی به آخوندی وجود ندارد و به گفته کارشناسان او می‌تواند باز هم ساختمان دادمان را به خوبی هدایت کند.
شریعتمداری جایگزین نعمت‌زاده
از همان ابتدا که حسن روحانی با ٢٤میلیون رأی سکان دولت دوازدهم را برعهده گرفت، احتمال روی کار آمدن شریعتمداری می‌رفت. وزارتخانه‌ای که اگر کشور در شرایط عادی بود، عملکرد قابل قبولی داشت اما به سبب رکود حاکم و کمبود نقدینگی برای کنترل تورم نتوانست آن‌طور که باید و شاید تحولی در صنایع و معادن کشور ایجاد کند.
محمد شریعتمداری سوم تیرماه ١٣٣٩ در تهران به دنیا آمده و کارشناسی ارشد خود را در رشته مدیریت گرفته و برای اخذ دکترا به خارج از کشور سفر کرده است.
معاون اجرایی رئیس‌جمهوری و جانشین رئیس‌جمهوری ایران در شورایعالی ایرانیان، شورایعالی فضایی و شورای استاندارد و تحقیقات صنعتی، در آغاز کار دولت یازدهم حسن روحانی، بیست روز سرپرست وزارت ورزش و جوانان و در دولت اول و دوم سیدمحمد خاتمی وزیر بازرگانی بوده است.
انحلال سازمان غله ایران، سازمان قند و شکر ایران، سازمان گسترش خدمات بازرگانی ایران و سازمان تعاون مصرف شهر و روستا و تجمیع وظایف آنها در شرکت بازرگانی دولتی ایران از دیگر اقدامات قابل بررسی شریعتمداری است.
شریعتمداری در دوران صدارت خود سازمان بازرسی و نظارت را در سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ادغام و پنجاه‌و‌یک درصد از سهام شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را به بخش غیردولتی واگذار کرد و در حوزه اقدامات تأسیسی و توسعه‌ای، مرکز توسعه صادرات ایران با ادغام در معاونت بازرگانی خارجی، به سازمان توسعه تجارت ایران بدل شد و رئیس‌کل آن معاون توسعه روابط اقتصادی خارجی نام گرفت.
در این دوره ایران به عضویت ناظر WTO درآمد و قانون جدید تجارت الکترونیک، قانون جدید گمرکی، قانون جدید حمایت از مصرف‌کنندگان، قانون جدید صدور گواهی امضای دیجیتالی به تصویب مجلس رسید.
شریعتمداری که این روزها تفکیک دوباره وزارت صنعت، معدن و تجارت را مطرح کرده است از نظر فعالان اقتصادی گزینه چندان دلچسبی برای ساختمان طالقانی به شمار نمی‌آید اما از نظر آنها محمدرضا نعمت‌زاده وزیری بود که باید حتما از کابینه کناره‌گیری می‌کرد؛ وزیری که نقد فراوانی به عملکرد او وجود دارد. با این حال فعالان صنعت معتقدند رضا ویسه که پیش از این به‌عنوان جایگزین نعمت‌زاده مطرح شده بود، گزینه بهتری نسبت به شریعتمداری است.
گزینه دقیقه نود وزارت اقتصاد
دولت یازدهم که بار وزارت اقتصاد را بر دوش علی طیب‌نیا گذاشت، خیلی‌ها یک نفس راحت کشیدند، چراکه می‌دانستند کار به کاردان سپرده شده است. حالا که نرخ تورم به پایین‌ترین حد ممکن رسیده، حسن روحانی تصمیم گرفته بار یکی از مهمترین وزارتخانه‌ها را روی دوش مسعود کرباسیان بگذارد.
او رئیس کل گمرک ایران است و خیلی‌ها عملکرد خوب این سازمان در ٤سال گذشته را، علت اصلی انتخابش می‌دانند. گمرک با ریاست او، متحول شده است. کرباسیان سال‌هاست که مرد امور اجرایی است و حالا ٦١سال دارد.
او در رشته مدیریت و برنامه‌ریزی دکترا دارد و در دانشگاه امیرکبیر تدریس می‌کند. کرباسیان یک تکنوکرات بی‌حرف و حدیث است که سالهای سال در حوزه‌های مختلف بدور از التهابات سیاسی مدیریت کرده است. در آخرین سطرهای رزومه اجرایی‌اش، معاون وزیر صنعت، معاون وزیر نفت، معاون وزیر بازرگانی و معاون وزیر اقتصاد بوده است و شاید بتوان ادعا کرد که شناخت دقیقی از حوزه‌های مختلف در اقتصاد کشور دارد.
گویا مسعود کرباسیان گزینه دقیقه نود فهرست روحانی بوده و با محمد نهاوندیان جایگزین شده است. کرباسیان که برای شرکت در مراسم هفتم پدر خود آماده حرکت به اصفهان بوده، با دستور رئیس‌جمهوری ناچار به کنسل‌کردن سفر خود و رفتن به پاستور می‌شود. اقتصادی‌ها کرباسیان را به‌عنوان یک تکنوکرات می‌شناسند که پیش از این عملکرد موفقی در گمرک داشته است.
به جز گمرک کرباسیان به دلیل مسئولیت‌هایی که در سازمان گسترش و نوسازی و صنایع و بازرگانی داشته است، از نظر فعالان اقتصادی بیشتر از آن‌که گزینه مناسب وزارت اقتصاد باشد، گزینه مناسب وزارت صنعت، معدن و تجارت به حساب می‌آید. البته غالب آنها معتقدند؛ کرباسیان گزینه بینابین طیب‌نیا و نهاوندیان است.
به این معنا که از طیب‌نیا ضعیف‌تر و نسبت به نهاوندیان گزینه مناسب‌تری است. با این حال، فعالان اقتصادی و اقتصاددانان از رفتن طیب‌نیا که گفته می‌شود خود خواسته بوده، چندان راضی به نظر نمی‌رسند و معتقدند؛ وزارت اقتصاد نیاز به وزیری دارد که نخبه اقتصادی باشد. وزیری که بتواند ابر بحران‌های بیکاری، مشکل صندوق‌های بازنشستگی و رکود را حل کند. بهترین گزینه از نظر آنها مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری است که گویا علاقه‌ای به حضور در کابینه نداشته است.
وزیر دهه شصتی پرحاشیه
محمـــدجــواد آذری‌جهــــرمی، نه‌تنها کم‌سن‌و‌سال است، بلکه کمترین سابق اجرایی را هم در بین گزینه‌های پیشنهادی دارد. وزیر پیشنهادی جوان، متولد سال ۱۳۶۰ است و از دانشگاه صنعت آب و برق تحصیل کرده و عنوان مهندس برق را کسب کرده است. سوابق اجرایی‌اش عمر درازی ندارد و از سال ۱۳۸۸ شروع می‌شوند.
او از ۸۸ الی ۹۳، مديرکل امنيت سيستم‌های ارتباطی در سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويی بوده و پس از آن، تا سال ۹۵ به عضویت هیأت‌مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت می‌پیوندد. از سال ۹۵ تاکنون هم، جهرمی رئيس هيأت‌مديره و مديرعامل شرکت ارتباطات زيرساخت و معاون وزیر ارتباطات بوده است.
این وزیر جوان، در همان ابتدای روز گذشته که از گزینه‌ها پرده‌برداری، برنامه‌های خود برای آینده چهارساله وزارت ارتباطات را به مجلس تقدیم کرده تا نمایندگان پس از مطالعه آن، درخصوص رأی‌اعتماددادن یا ندادن به او تصمیم بگیرند. کسی که جای محمود واعظی می‌نشیند، راه سختی در پیش دارد. وزیر ارتباطات دولت دوازدهم به نماد ایستادگی در برابر فیلترینگ‌ها تبدیل شده است.
پرحاشیه‌ترین گزینه معرفی‌شده روحانی. مرد جوان ٣٦سالهای است که قرار است جایگزین محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات شود. واعظی که با شجاعت و صراحت لهجه توانسته محبوبیت زیادی بین کاربران فضای مجازی پیدا کند، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری می‌شود و محمدجواد آذری‌جهرمی جایگزین او می‌شود. او نخستین دهه شصتی و جوان متولد سالهای بعد از انقلاب است که به‌عنوان وزیر منصوب می‌شود.
همین موضوع تعجب بسیاری را به دنبال داشته و پرسش اساسی این بود که «چگونه او پله‌های ترقی را به این سرعت پشت‌سر گذاشت؟» او که درحال حاضر به‌عنوان مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت فعالیت می‌کند، پیش از این به‌عنوان مدیر فنی شستا و یک شرکت اینترنتی درحال فعالیت بوده است. عده‌ای به سابقه حضور او در وزارت اطلاعات اشاره می‌کنند و می‌گویند، او مدیرکل این وزارتخانه بوده است.
حتی الیاس نادران توییتی اعتراضی نسبت به این موضوع منتشر کرد که «آقای روحانی نصب معاون فنی وزارت اطلاعات که وظیفه ذاتی‌اش شنود و بگیر و ببند بود؛ می‌خواهید فضای مجازی را آزاد کنید». البته جهرمی هم به سرعت واکنش نشان داد و در پاسخ نوشت: وزارت اطلاعات اداره کلی به نام شنود ندارد. امور سیاسی هم در معاونت فنی پیگیری نمی‌شود. از آقای نادران انتظار حمایت از دولت دارید؟
البته محمدعلی ابطحی فعال سیاسی هم در مصاحبه‌هایی که داشته، به این موضوع صحه گذاشته و اعلام کرده؛ آذری‌جهرمی تنها یک مدیر فنی در وزارت اطلاعات بوده و پیرمردهایی که نمی‌خواهند یک جوان مدیر شوند، دارند برعلیه او می‌تازند. این درحالی رخ می‌دهد که خیلی‌ها انتظار داشتند نصرالله جهانگرد جایگزین واعظی شود.
مدیری که به لحاظ فنی بسیار قوی است اما گویا فعالیت‌های اصلاح‌طلبانه برای او حواشی زیادی درست کرده است. با این وجود، واعظی در آخرین برنامه کاری‌اش در دولت دوازدهم اعلام کرد؛ گزینه پیشنهادی وزارت ارتباطات با معرفی خود او بوده و تشکر می‌کند که روحانی به معاونان این وزارتخانه اعتماد دارد.
زنگنه با قدرت در ساختمان نفت می‌ماند
بیژن نامـــدار زنگنه هم متولد دهه ٣٠ است. این وزیر ٦٥ساله که در کرمانشاه به دنیا آمده، سیاستمدار، کارشـناس انرژی، مدرس دانشگاه و مدیر ارشد اجرایی ایرانی است که هم‌اکنون به‌عنوان استاد دانشکده مهندسی شیمی و نفت دانشگاه صنعتی شریف نیز مشغول به فعالیت است.
«شیخ الوزرا» دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی عمران از دانشگاه تهران است و فعالیت سیاسی خود را از سال ۱۳۵۹ در کابینه محمدعلی رجایی، در جایگاه معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز کرده است. او در دولت‌های سوم و چهارم به نخست‌وزیری میرحسین موسوی؛ ۵سال وزیر جهاد سازندگی و یک‌سال وزیر نیرو بوده‌است.
زنگنه در دولت اکبر هاشمی رفسنجانی هم ۸سال به عنوان وزیر نیرو فعالیت کرد و در دولت‌های هفتم و هشتم به ریاست محمد خاتمی، ۸سال عهده‌دار وزارت نفت بوده‌است. شاید برای همین است که خیلی‌ها معتقدند از زنگنه کارکشته‌تر برای وزارت نفت در کشور وجود ندارد.
بیژن زنگنه وزیر رک‌گو و البته موفق کابینه یازدهم است که برجام نفتی را به او نسبت داده‌اند. مدیریت قدرتمند او توانست به سرعت بازار آشفته نفت ایران را احیا کند و این موضوع حتی گزارش‌های بین‌المللی را متأثر کرد. با این حال پرونده کرسنت بزرگترین چالشی است که به دست مخالفان زنگنه افتاده تا او را گاه و بیگاه زیر سوال ببرند.
حجتی کم‌حاشیه در وزارت کشاورزی
خطه اصفهان باز هم به ایران وزیر بخشیده است! محمود حجتی فرزند حاج شیخ غلامرضا حجتی از روحانیون برجسته نجف‌آباد هم در سال ۱۳۳۴ در شهر نجف‌آباد اصفهان به دنیا آمده است. وزیر ابقا شده وزارت کشاورزی، با پیروزی انقلاب اسلامی وارد نهاد جهاد سازندگی کشور و پس از آن به‌عنوان استاندار سیستان‌وبلوچستان مشغول به کار شد.
با شروع عملیات اجرایی سد کرخه به‌عنوان مدیر اجرایی این پروژه تا زمان بهره‌برداری فعالیت کرد و در دوره اصلاحات به‌عنوان وزیر راه و ترابری و دوره دوم به‌عنوان وزیر جهاد کشاورزی از مجلس رأی اعتماد گرفت و تا پایان دولت در این سمت باقی ماند.
حجتی که عملکرد قابل دفاعی در بخش کشاورزی دارد و وزیر محبوبی بین مجلسی‌ها شناخته می‌شود به احتمال زیاد رأی اعتماد بالایی جلب کند. گرچه برخی نظرات او درباره خودکفایی در تولید محصولات مختلف همچنان مورد نقد کارشناسان است اما از همان ابتدا می‌شد حدس زد که حجتی با عملکردی که داشته قطعا ابقا می‌شود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر