در ۱۲ سال گذشته، چه به سر اقتصاد تهران آمد؟
در سرتاسر سالن بزرگ، دوربین های فیلم برداری چیده شده اند و دکور دو برنامه تلویزیونی، رو به روی هم قرار گرفته است. روی سقف بلند، تجهیزات نور و صدا تعبیه شده و گروه برنامه ساز در حال رفت و آمدند. مردم نیز به عنوان تماشاچی، روی صندلی های چیده شده دور سالن، جای می گیرند.
هفته نامه صدا - ریحانه یاسینی: در سرتاسر سالن بزرگ، دوربین های فیلم برداری چیده شده اند و دکور دو برنامه تلویزیونی، رو به روی هم قرار گرفته است. روی سقف بلند، تجهیزات نور و صدا تعبیه شده و گروه برنامه ساز در حال رفت و آمدند. مردم نیز به عنوان تماشاچی، روی صندلی های چیده شده دور سالن، جای می گیرند.
تهیه کننده برنامه، تند و تند دکمه های روی موبایلش را فشار می دهد و با نگرانی می گوید: «زودتر باید ضبط را جمع کنیم. سالن نداریم! یک سال اجاره کرده بودیم، چند بار رفتیم و آمدیم و صحبت کردیم، تا اجازه دادند بیشتر بمانیم.» در بیرون در سالن بزرگ با سقف بلند در کنار بزرگراه، تابلویی رنگی نصب شده است: «ستاد مدیریت بحران شهرداری تهران». برخی از سوله های مدیریت بحران تهران، طی چند سال گذشته به برنامه های مختلف تلویزیونی، اجاره داده شده بودند که البته تا دو سال پیش، بعضی هایشان فعال بودند.
دختر جوانی که در جنوب شرق تهران زندگی می کند، می گوید: «اول که ازدواج کردیم، همسرم در ستاد مدیریت بحران شهرداری کار می کرد. آنجا نگهبان بود. درست فردای روز عروسی مان، گفتند که ستاد منحل شده و دیگر نیازی به آن ها نیست. همه را اخراج کردند.» خبر اجاره سوله های مدیریت بحران به گروه های برنامه ساز تلویزیونی، در بحبوحه ماجرای پلاسکو عمومی شد. درست زمانی که تمام ناکارآمدی های شهرداری خود را نشان می داد. آتش نشان ها حتی نردبان های بلند نداشتند و تمام تجهیزات دستگاه های مختلف کشور، به یاری شهرداری تهران آمدند و همان زمان هم بود که خبرهایی درباره عدم تخصیص بودجه آتش نشانی منتشر شد. آنچه شهرداری در آن روزها از خود نشان داد، عصاره تمام توان مدیریتی این دستگاه بود.
محمدباقر قالیباف هم آن دوره از دمای ۲۰۰ درجه ای حرف زده و چنین از جان فشانی هایش روایت کرده بود: «کار شاید خطایی هم از جهت ایمنی کردم، ولی به سرعت در آن آتش، همه آهن های داغ را گرفتم و خودم رفتم بالا که از آن پشت فقط نگاه کنم که اگر امکان اسلیم کردن یک نفر برای رفتن به پایین وجود دارد، لحظه ای درنگ نکنیم.»
پلاسکو و بحث های بعد از آن، چنان آیینه تمام نمای وضعیت شهر شد که حتی نقل قول های شهردار نیز به خوبی از ویژگی های شخصیتی او خبر می داد.
با این حال، چند ماه بعد برای سومین بار، قالیباف در کت و شلوار عاقله مردی تکنوکرات، روی صندلی داغ مناظره های تلویزیونی نشست و با جدیت تمام، به دوربینی با چند ده میلیون بیننده زل زد و از فساد ۴ درصدی ها علیه ۹۶ درصدی ها حرف زد، از بحران های اجتماعی و مدیریت قدیمی گفت و تمام اقدامات اقتصادی دولت روحانی را به مسلخ برد.
در تمام طول این دوره نیز صریح ترین پاسخ را از اسحاق جهانگیری دریافت کرد: «شما از مدیریت قدیم حرف می زنید، ولی خودتان بعد از 12 سال شهردار بودن، چطور حتی نتوانستید زباله ها را از مبدا تفکیک کنید؟» البته قالیباف نیز خبر از تولید برق از زباله داد که با اظهارات اعضای شورای شهر، مشخص شد این ادعا هم بی اساس بوده است.
7 نفر به عنوان گزینه شهردار شدن انتخاب شدند و حالا مرثیه اقتصادی میراث سردار پیش رویشان است. با همین شیوه های مدیریتی، تمام خیابان ها و کوچه های شهر با فروش تراکم به تاراج رفته و جز همین، درآمدی کسب نشده است. طی 12 سال، حدود 200 هزار میلیارد تومان درآمد برای شهرداری به دست آمده و بیش از 60 هزار میلیارد نیز، بدهی وجود دارد.
جست و جو در تمام سایت ها و پایگاه های مربوط به شهرداری، به هیچ اطلاعات دقیقی نمی انجامد و هیچ آمار شفافی از دارایی ها، درآمدها، هزینه ها، سودها و زیان های شهرداری و مجموعه های تابعه اش وجود ندارد. همه چیز در اظهارات اعضای شورای شهر خلاصه شده است. حالا تهران، شبیه به رازی عظیم الجثه است که باید با حضور شهردار جدید، تمام تار و پود اقتصادی آن، برملا شود.
ابهام در دخل و خرج تهران
حافظی: اطلاعات مالی در اختیار حسابرس و اعضای شورا قرار نگرفته و مشخص است که شفافیت مالی در شهرداری نیست.
بلدیه، از سال 1285 توسط مجلس اول شکل گرفت. هدف اولیه از تاسیس بدلیه حفظ منافع شهرها و برآورده کردن حوایج شهرنشینان مثل اداره کردن اموال منقول و غیرمنقول نگهداشت سرمایه های متعلق به شهر، ایجاد تسهیلاتی برای دسترسی آسان مردم به مواد غذایی، تمیز نگه داشتن کوچه ها، میدان ها و خیابان ها بود.
از دهه ۱۳۳۰ به بعد با تغییراتی که در اهداف به وجود آمد، پایه های امروزی شهرداری گذاشته شد. بعد از انقلاب نیز شهرداران تهران، چه در قامت بروکرات ها و چه در قامت جهادگران، هر کدام شهر را به شیوه ای اداره کرده و برای ساخت تهران مدرن تلاش کرده اند. در دوره مدیریت قالیباف نیز، طرح های بزرگی در تهران اجرا شد. بزرگراه های مختلفی از صدر گرفته تا بزرگراه امام علی ساخته شده اند و با اقدامات سازمان هنری تهران، هیچ دیواری باقی نمانده که روی آن، نقش و نگاری کشیده نشده باشد، با این حال اختلافات چند هزار میلیاردی پروژه های انجام شده با رقم واقعی برآوردی، باعث شده حالا پشت این نقش و نگارها، شهری بدهکار خوابیده باشد.
شفاف نبودن وضعیت دخل و خرج شهرداری به اندازه ای است که رحمت الله حافظی، یک سال و نیم پیش از استعفا از شورای شهر گفته بود: «اطلاعات مالی در اختیار حسابرس و اعضای شورا قرار نگرفته و مشخص است که شفافیت مالی در شهرداری نیست. شهرداری تهران 40 شرکت و سازمان دارد که تاکنون تنها گزارش حسابرسی 13 شرکت در اختیار اعضای شورای شهر قرار گرفته است. در این گزارش 252 مرتبه از کلیدواژه های «عدم دسترسی به مستندات و اطلاعات کافی»، «در اختیار این موسسه قرار نگرفته است» و «ارائه نشده است» استفاده شده است. در این شرایط چگونه شهردار تهران مدعی می شود که شفافیت مالی بی نظیر و کم سابقه ای در شهرداری وجود دارد.»
در سال ۹۶، بودجه شهرداری در حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان تصویب شده و این در حالی است که میزان بدهی شهرداری، از ۶۰ هزار میلیارد تومان تجاوز می کند. سال ۶۸ درآمد شهرداری تهران که از فروش نفت و منابع عمومی سهمی نداشت، حدود ۵ میلیارد تومان در سال بود. کم کم با افزایش عوارض درآمد شهرداری بیشتر شد، به گونه ای که در سال های میانی دهه ۸۰ درآمد شهرداری تهران به ۸ تا ۱۰ هزار میلیارد تومان رسید.
حالا نیز پس از ۱۲ سال شهرداری قالیباف، در مجموع حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان، شهرداری درآمد کسب کرده که نحوه هزینه‌کرد آن، به طور دقیق و شفاف منتشر نشده است. تنها در بعضی مواقع، اطلاعات اندکی در اظهارات اعضای شورای شهر به خصوص حافظی، بیان شده است. مثلا از ۴۹۲ میلیارد تومان بودجه توسعه آتش نشانی، ۲۰۰ میلیارد تومان آن در سال گذشته پرداخت نشده بود.
درباره دخل و خرج شهرداری، چند وقت پیش احمد مسجدجامعی نیز با توییت هایش نکته ای جدید مطرح کرده بود: «نخستین چالش شهردار جدید تهران پرداخت حقوق خواهدبود.» مسجدجامعی در ادامه گفته بود: «می پرسند مگر می شود نخستین چالش شهردار جدید تهران پرداخت حقوق باشد؟ بله! با استخدام های نجومی که در شهرداری آغاز شده این اتفاق خواهدافتاد.»
بزرگترین دستاورد مدیریتی
شهرفروشی اصلی ترین دستاورد مدیریتی قالیباف بوده؛ او حتی بدهی های شهرداری را با فروش تراکم تسویه کرده است.
در تمام ۱۲ سال مدیریت سردار بر پایتخت ایران، تراکم فروشی به اصلی ترین محل درآمد شهرداری تبدیل شد، تا جایی که دیگر تراکمی برای فروش، باقی نمانده است. نتیجه همه تلاش های این سال ها، برج هایی است که در محله های شمالی و غربی تهران سر به آسمان کشیده اند و چهره شهر را به بی قاعده ترین شکل ممکن، با حضور خود تغییر داده اند.
براساس آمار رسمی وزارت راه و شهرسازی، در شهر تهران 745 ساختمان بیش از 12 طبقه وجود دارد که نیمی از آنها از دهه 80 به بعد ساخته شده و هیچ مشخصاتی از 231 ساختمان وجود ندارد. 13 برج بلند تهران قبل از دهه 50 و 24 برج در دهه 50 ساخته شده است.
در دهه ۶۰ به خاطر جنگ تحمیلی ساخت ساختمان های بلند در تهران کاهش یافت و در دهه ۷۰ تعداد ۲۲۵ ساختمان بلند در تهران ساخته شد اما از سال ۸۵ تا ۹۲ تعداد ساختمان های بلند افزایش به اندازه ۳۷۰ ساختمان داشته است. بلندمرتبه سازی ها چهره غرب تهران را چند سالی است که دگرگون کرده اند.
ایرج حناچی، معاون وزیر راه و شهرسازی می گوید: «هیچ سند بالادستی اجازه این چنین ساخت و ساز در منطقه 22 تهران را نداده است و اتفاقی که در منطقه 22 تهران رخ داده است بزرگترین تخلف آقای قالیباف محسوب می شود. به قالیباف گفتیم برای بلندمرتبه سازی مجوز ندهید؛ گفت پول گرفته ایم نمی توانیم. حناچی هم چنین از تسویه حساب شهرداری با پیمانکارانش از طریق تراکم خبر داد و در مصاحبه با اعتماد گفت: «حقیقت این است که تراکم فروشی در سال های اخیر چهره جدیدی به خود گرفته است.
الان چند سالی است که شهرداری به پیمانکارانش در قبال بدهی تراکم می دهد. تراکمی که هلوگرام هم دارد و در ظاهر کاملا هم قانونی است. ولی با وجود پافشاری شورای شهر، شهرداری تاکنون هیچ اطلاعاتی در مورد کم و کیف این تراکم ها به کمیسیون شهرسازی شورای شهر نداده است. یعنی این موضوع یکی از خطوط قرمز شهرداری است که حاضر نیست به هیچ قیمتی کسی به آن ورود پیدا کند.»
با این حال شهرداری حتی تلاش کرده این ساخت و سازهای عجیب و غریب را نیز به گردن دولت بیندازد که البته محمد شکرچی زاده، رییس مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی گفته است: «معاونت معماری و شهرسازی از سال ۱۳۸۶ شهرداری را مکلف کرد تا ضوابط بلندمرتبه سازی را با تاکید بر ایمنی ارائه کند اما مدیریت شهری این کار را هرگز انجام نداد»
اما صریح ترین تعبیر را درباره ساخت و سازهای تهران، معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست، داشته که از «میدان جنگ» استفاده کرده است.
ابتکار اواسط خردادماه گفته بود: «بساز بفروش هایی در تهران هستند که می توانند به راحتی پول های زیادی جا به جا کنند و مجوز ساخت و ساز بگیرند، در حالی که تهران کشش این همه ساخت و ساز را ندارد. برای مثال مال های عظیمی در جنوب پارک نیاوران و در خیابان مقدس اردبیلی ساخته شده اند که وحشت آور است و ترافیک زیادی ایجاد کرده اند. در حقیقت با ساخت و سازهای غیراصولی مناطق را به یک میدان جنگ تبدیل کرده اند. احداث برج های بلندمرتبه در منطقه ۲۲، جا به جایی و حرکت هوا در سطح شهر را کاملا تغییر داده است.
از املاک نجومی رفتگران تا مراکز بهاران
از املاک نجومی رفتگران تا مراکز بهاران
* طی یکی دو سال گذشته تب افشاگری از حاتم بخشی های شهرداری داغ بوده و در یک ماه اخیر، تندتر شده است.
«ما املاک نجومی را به رفتگران دادیم.» بدون شک این عجیب ترین جمله در میان تمام چیزهای عجیبی بود که سردار خلبان، در کارزار انتخابات با اعتماد به نفس و سینه سپر، بزبان آورد. پروژه املاک نجومی از همان زمان دستگیری فاش کننده اطلاعات آن، خود به کلافی پیچیده تبدیل شد. در ابتدا، وجود آن به کل انکار می شد اما بیستم تیرماه، جعفری دولت آبادی، دادستان تهران درباره آخرین وضعیت آن گفت: «در این زمینه تاکنون از ۱۸۵ نفر توسط بازپرس تحقیق شده و ۱۳۶ ملک توسط هیات کارشناسی ارزیابی انجام گرفته است، قراردادهای واگذاری سی و هفت ملک فسخ گردیده و تاکنون پنج میلیارد تومان وجوه ما‌به‌التفاوت املاک واگذاری شده مسترد شده است.»
املاک نجومی، تنها مسئله ای نبود که یک سال اخیر در شهرداری سر و صدا کرده باشد. تابستان 95، مسئله واگذاری شهروند و شهر آفتاب نیز مناقشه های زیادی را ایجاد کرد. براساس اعلام مدیران بانک شهر، شهرداری بابت تامین منابع مالی طرح های عمرانی شهر 6 هزار و 200 میلیارد تومان به بانک شهر بدهی دارد و برای همین، شهروند و شهر آفتاب را به این بانک واگذار کرده است.
برخی اعضای اصول گرای شورای شهر چهارم از جمله مهدی چمران با تمام توان خود از این تهاتر دفاع کرده کرده بودند اما حافظی، رییس کمیسیون سلامت شورا گفته بود: «واقعه تلخ و ناگواری بود. این کار نوعی انحراف است. چرا که با این تصمیم در حوزه به درآمدهای ناپایدار که از محل فروش شهر است و درآمدهای غیرنقد که بخش غیرشفاف بودجه شهرداری محسوب می شود، افزوده می شود و این در حالی است که طی سالیان گذشته تلاش کردیم این ۵۰ درصد سهم بودجه را به ۴۰ درصد تقلیل دهیم و با این مصوبه به حدود ۷۸ درصد افزایش می یابد و بر این اساس باز هم سهم غیرشفاف بودجه شهرداری نیز افزایش می یابد.»
شهرداری تهران چه در پروژه های ظاهرا قانونی و چه در واگذاری هایی که سر و صدای آن با تسویه حساب های سیاسی بلند شد، پرونده سنگینی دارد. یکی از جنجالی ترین آن ها نیز به واگذاری زمینی به خیریه امام رضا، متعلق به همسر قالیباف مربوط می شود.
ریشه این سر و صداها نیز به توییتی از حافظی می رسد: «واگذاری 49 هزار و 608 متر زمین در منطقه 22 به خیریه ای که همسر قالیباف عضو هیات امنای آنجاست، به قیمت هر متر 149 هزار تومان از مصادیق خدمت به شهدا!» پس از این توییت، حافظی یه سیبل حمله اصول گرایان- که حافظی با رای آن ها به شورا راه یافته بود- تبدیل شد و زیر و بم این ماجرا نیز، به درستی مشخص نشد. اما موجی از افشاگری های اعضای شورای چهارم را به راه انداخت.
همان زمان محسن سرخو، ابهاماتی را درباره مگامال اکباتان مطرح کرد: «طرحی در زمینی به مساحت ۱۹۸ هزار مترمربع که قرار بوده فضای سبز شود، با مشارکت شهرداری و یک شرکت خارجی برای ساخت طرح مگامال اختصاص یافت. با توافق شهرداری در سال ۸۲ قرار شد در ۳۵ هزار مترمربع از این فضا، فروشگاه مگامال و ملحقات آن ساخته شود و مابقی آن به فضای سبز اختصاص یابد. این طرح در حال حاضر بعد از گذشت ۱۳ سال ۶۵ درصد پیشرفت دارد و شهرداری باید درباره آینده این طرح و فضای سبز آن توضیح دهد.»
فضای این ظن و گمان ها در دوران انتخابات داغ تر شد و هنوز هم ادامه دارد. در جدیدترین مورد، واگذاری مراکز بهاران، مراکزی برای نگهداری معتادان بهبودیافته است که 23 مرکز آن بدون تشریفات قانونی به قرارگاه امام رضا واگذار شده و البته این قرارگاه نیز، به یکی از نزدیکان قالیباف تعلق دارد.
اصغر باقری، مدیر کل بهزیستی استان تهران درباره این مراکز می گوید: «عبارت تغییر کاربری و واگذاری مراکز بهاران چندان دقیق نیست. حدود ۳۰ مرکز بهاران در استان تهران وجود دارد که از ظرفیت خود به خوبی استفاده نکرده اند.»
ناصر امانی، معاون شهردار نیز به صراحت گفته بود که چنین چیزی امکان ندارد و این واگذاری ها به بخش خصوصی انجام شده است. اما انصاری، عضو شورای چهارم در گفت و گو با روزنامه ایران می گوید: «حتی اگر بپذیریم که قرارگاه امام رضا (ع)، بخش خصوصی است باید روند قانونی کار اتفاق می افتاد. اصلا با چه بهانهای یک بخش خصوصی در کار مدیریت شهری وارد شده و دخالت می کند.»
او با بیان این که بارها درباره ماهیت قرارگاه امام رضا (ع) به شهرداری تهران تذکر داده است، اما هیچ پاسخ روشنی دریافت نکرده و تنها فرافکنی دیده است، تاکید می کند: «در چندین تذکر از مدیران شهرداری خواستم تا شفاف بگویند هویت قرارگاه امام رضا چیست؟ آیا عمومی یا خصوصی است و یا NGO یا شرکت سهامی خاص است که از سال گذشته تاکنون شهرداری پاسخی در این زمینه نداده است.»
بازار افشاگری از حاتم بخشی های شهرداری تهران به اندازه ای داغ است که حتی عباس جدیدی نیز به آن ورود کرده است. در خیابان پیروزی تهران، جدیدی مجموعه ورزشی بزرگ و رستورانی دارد که در مقابل آن، صفحه نمایشی بزرگ نصب کرده و معمولا تصاویر خود را نمایش می دهد. رو به روی این مجموعه های تفریحی ورزشی در آن طرف خیابان نیز، ساختمانی بزرگ با عنوان مرکز خیریه نگهداری از ایتام، در حال ساخت است که گفته می شود این ملک متعلق به جدید است. او نیز در آخرین روزهای تیرماه، دست به افشاگری از واگذاری زمین های خیریه زده است.
او گفته بود: «بسیاری از املاک و اراضی به صورت رایگان به اشخاص حقیقی و حقوقی، موسسات خیریه، مساجد و هیات های مذهبی واگذار شده است. از این دست بذل و بخشش های رایگان شهرداری تهران می توان به واگذاری فضای سبز به مجموعه سوارکاری آریاست، واگذاری زمینی در منطقه ۱۸ به حوزه علمیه الهادی، زمین ۱۲۰۰ متری در خیابان مقدس اردبیلی با کاربری گلخانه، مابقی پلاک ثبتی در شمال بزرگراه همت به هیات ائمه اطهار اشاره کرد.»
تمام این مناقشه ها، تنها در اظهارات دهان به دهان می چرخد و تمام جست و جوهای ما برای دسترسی به کوچکترین اطلاعاتی از دخل و خرج های شهرداری تهران تقریبا به «هیچ» رسید؛ در این شرایط مرثیه اقتصادی میراث سردار برای شهردار آینده، احتمالا شبیه ماجراهای احمدی نژاد، پس از خداحافظی او از «بهشت» بیست به بیت خوانده خواهدشد.
شهر آشوب
اوضاع بحران های اجتماعی تهران چگونه است؟
«۷ نقطه در تهران هستند که پاتوق موادفروش هاست، همه هم می دانند. اسلحه و قمه دارند، پلیس و هیچ کس دیگر هم کاری نمی تواند بکند.» دختر جوانی که روزهای کودکی و نوجوانی اش را در اعتیاد و کارتن خوابی در خیابان های پایتخت گذرانده، چنین روایت می کند. طی تمام ۱۲ سال گذشته، شهرداری تهران هرگز نتوانسته است با موادفروشانی که در دل شهر جولان داده اند، برخورد کند. حالا ببشتر از ۱۵ هزار کارتن خواب در تهران زندگی می کنند که گازانبری های شهرداری نیز، نتوانسته لطفی به حال آن ها و کل جامعه داشته باشد.
فاطمه دانشور، رییس کمیسیون اجتماعی شورای شهر می گوید: وقتی سری به محلات منطقه 12 مانند محله هرندی بزنید، می بینید ساعت 2 بعد از نصفه شب، یک مادر با سه بچه، یک پدر با سه بچه، در خیابان و بین معتادان هستند. زمانی بود که در شهرداری می گفتند برای جمع آوری معتادان، در سطل های زباله نوزاد پیدا می کنیم و برایشان عجیب بود. حتی این درک را نداشتند که مادر معتاد بچه می آورد و به حال آن ها نیز باید فکر کنند.»
او ادامه می دهد: «براساس آماری که من از شهرداری گرفته ام، در سال ۸۶ تعداد کارتن خواب های ثبت شده در تهران ۲ هزار نفر بود اما سیر صعودی پیدا کرد و در سال ۹۲ به ۱۵ هزار نفر افزایش پیدا کرده است. حدود ۲هزار نفر، زنان هستند و حدود ۴۰۰ نفر آن ها برای درمان توسط شهرداری و نیروی انتظامی جمع آوری شدند.»
قالیباف در مناظره ها و گفت و گوهای تلویزیونی سرش را بالا گرفت، سینه سپر کرد و از آسیب های اجتماعی حرف زد. او با اعتماد به نفس، تمام این بحران ها را محصول حضور ۴ ساله دولت روحانی دانست و اقدامات شهرداری را ستایش کرد. این درحالی است که در تمام این سال ها، به جز طرح های ضربتی جمع آوری برای آسیب های اجتماعی تهران کاری نکرده است. البته در کنار برج ها و سازه های عظیم، گرمخانه هایی نیز برای اسکان تنها ۷۰۰ نفر ایجاد شده است.
حسین راغفر، اقتصاددان و استاد دانشگاه دو سال پیش در گفت و گو با صدا گفته بود: «در رابطه با حاشیه نشینی دولت و شهرداری ها مسوول هستند. در این آشفته بازی که شکل گرفته خیلی ها از جمله شهرداری ها منتفع هستند. این طور نیست که شکل گیری این فضاها به صورت خود به خودی بوده باشد. این ها تعرض آشکار به زمینهای شخصی و عمومی است که متاسفانه به سهولت چشم پوشی می شود. فقط هم حاشیه نیست در داخل هم هست. زیر پل مدیریت تهران یکی از این فضاهاست. این فضاها به صورت روزمره زیر چشم شهرداری تهران گسترش می یابد. به نظرم این مسائل بیش از هر چیز ناتوانی شهرداری ها و قوه قضاییه را در سامان دهی فضاهای این چنینی نشان می دهد.»
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
در 12 سال گذشته در یک کلام اقتصاد ایران به قهقرا رفته است
انشالله منتظر باشید که گزارش دستگاه نظارتی در خصوص تخلفات عدیده شهرداری منتشر شود آن وقت معنای تخلفات فوق نجومی مشخص می شود.
همچنین از این مقاله خوب قدردانی می شود
حالا فکر کردین نجفی بیاد اوضاع بهتر میشه؟ زهی خیال باطل
خخخخخخ چه جالب تمام نا کارآمدی های دولت در این چهار سال اخیر هم گردن قالیباف انداختین الان توی اکثر شهرها حاشیه نشینی وجود داره و دولت موظفه اقدام انجام بده نه شهرداری ها ..نه تو رو خدا نمیخواین دیگه گرونی پیاز ... 18 میلیون نفر را هم سر قالیباف بندازین ... درود بر قالیباف هشتمین شهردار دنیا ...آهان یادم رفته بود از امروز همه چی تقصیر شهردار قبله بیخود نبود همچین مطلب مسخره ای رو نوشتی
ببینیم بقیه چکار می کنن پشتشان هم که به اروپاییا گرم !
بخدا ما سه سال است دنبال حق و حقوقمان از شرکت مطلعات ترافیک تهران هستیم فوقدیپلم تا دکترا حدود 80 نفر با سابقه ۱۰ نا 25 سال دستمان بجای نیست خانوادهای ما گرفتارن کمک کنید کمک کمک بر همه شما واجب است
چرا دروغ میگین ب ملت اصلا خبر برق تولید کردن امروز زباله. ها رو اخبار ایران نشون داد بعدشم خود جهانگیری رفت برای افتتاح
اینایی که این مطالب رو مینویسند همونایی هستند که توو مدرسه هر گندی زده میشد مینداختن گردن شیفت صبحیا!
شما مغرضين كه چرتتون به راهه شما رو ميبينم چند سال ديگه!
ما ممنون آقاي قاليباف هستيم
حالا چند سال دیگه میبینیم بدتر از اینا رو برا نجفی جونتون هم مینویسید :)))