واکنش هنرمندان به صحبت‌های اخیر علی معلم دامغانی

خبرگزاری ایلنا: در پی انتشار سخنان رئیس فرهنگستان هنر مبنی بر تشکیک در آثار موزه بانک پاسارگاد (شرکت پارس آریان)، نصرالله افجه‌ای، جلال شباهنگی، علی شیرازی، ناصر پلنگی، طاهر شیخ الحکمایی، لیلی گلستان و پریوش گنجی ضمن اعلام اینکه آثار خود را به بانک پاسارگاد فروخته‌اند و وجه آن‌ها را دریافت کرده‌اند به ردّ موضوع بدون شناسنامه بودن این آثارشان در گنجینه موزه پاسارگاد پرداختند.

به دنبال اختلاف ایجاد شده میان فرهنگستان هنر و شرکت پارس آریان درباره تعیین تکلیف ۵۰۰ تابلوی نقاشی موجود در فرهنگستان هنر و نیز نامه‌نگاری‌ها و گفتگوهایی که علی معلم دامغانی و علی‌اکبر امین تفرشی با یکدیگر داشته‌اند و نیز بالا گرفتن بحث تشکیک در آثار موزه بانک پاسارگاد، نصرالله افجه‌ای، جلال شباهنگی، علی شیرازی، ناصر پلنگی، طاهر شیخ الحکمایی، لیلی گلستان، پریوش گنجی و... ضمن اعلام اینکه آثار خود را به این مجموعه فروخته‌اند و وجه آن‌ها را دریافت کرده‌اند، به ردّ موضوع بدون شناسنامه بودن این آثارشان در گنجینه موزه پاسارگاد پرداختند.

نصرالله افجه‌ای: خرید و فروش قانونی بوده است

نصراله افجه‌ای (هنرمند خوشنویس) درخصوص ادعای رئیس فرهنگستان هنر مبنی بر بی‌شناسنامه بودن آثار این مجموعه گفت: من چندین بار به این موزه اثر فروخته‌ام زیرا معتقدم که این موزه مجموعه بسیار معتبری است که در فرهنگستان هنر به نمایش گذاشته شده است.

وی درباره دریافت وجه نقد فروش آثار خود اظهار کرد: یقیناً من وجه فروش آثار خود را دریافت کرده‌ام زیرا بانک طبق اسناد با هنرمندان به معامله می‌پردازد به این معنی که بعد از توافقات شفاهی اسناد رسمی صادر می‌شود و کار طی تشریفاتی به مالک تعلق می‌یابد لذا این امر بدیهی است که بانک هرگز بدون اسناد و مدارک و کار‌شناسی کاری را انجام نمی‌دهد.

افجه‌ای درباره سخنان رئیس فرهنگستان هنر گفت: با احترام به جایگاه هنری و فرهیخته جناب معلم، فکر می‌کنم که این صحبت‌ها از روی خواب و خیال است لذا با کمال احترام و ادب باید بگویم که در این مورد نظر ایشان خلاف قانون است.

وی افزود: همیشه وقتی کارم را به بانک می‌فروشم تخفیف بیشتری قائل می‌شوم زیرا معتقدم که موزه بانک برای من تاریخ ساز‌تر از یک کلکسیونر شخصی است که مشخص نیست در چند نسل بعد با اثر من چه می‌کنند به همین خاطر کاملاً افتخار می‌کنم که اثرم در این موزه و سایر موزه‌ها نمایش داده می‌شود.

این هنرمند، ادعاهای مطرح شده را عامل مهمی در زیر سوال بردن بخش‌های مهم و اجرایی کشور خواند و گفت: وقتی به راحتی یک بانک معتبر و موزه آن زیر سوال می‌رود، جدای از مسائل مادی، جمعیت هنرمندان و هنردوستان را غمگین می‌کند.

افجه‌ای تأکید کرد: سؤال من این است که چرا باید یک فرد ادیب و صاحب مقام چنین حرفی را بزند و من بابت این امر واقعاً متأسفم زیرا چنین برخوردهایی هنرمندان را مأیوس می‌کند و باعث دلسردی بخش خصوصی می‌شود. در واقع چنین رفتارهایی به صورت زنجیروار باعث آسیب به جامعه هنری می‌شود.

وی ادامه داد: به نظر من چنین رفتارهایی از سوی یک بخش دولتی کاملا غلط است زیرا اعتبار همه چیز را زیر سوال می‌برد. واقعیت این است که بانک یک جایی را به عنوان موزه اجاره کرده لذا فرهنگستان حق ندارد در مالکیت بانک دخالت کند.

علی شیرازی: ادعاهای منفی به عرصه اقتصاد هنر لطمه وارد می‌کند

علی شیرازی (هنرمند خوشنویس) ضمن ابراز ناراحتی نسبت به ادعای رئیس فرهنگستان هنر در این باره گفت: به نظر من طی چند سال اخیر در اقتصاد هنر اتفاقات خوبی رخ داده که یقینا در بدو امر توسط گالری داران آغاز شده و امروز توسط بنگاه‌های اقتصادی به سمت و سوی بهتری رفته است زیرا در این راستا هم گالری داران و بنگاه‌های اقتصادی و هم هنرمندان توانستند منتفع شوند.

وی با اشاره به اینکه تا امروز چندین اثر از مجموعه‌های خود را فروخته است، اظهار کرد: تا امروز چندین اثر فروخته و بدون تشریفات زائد پس از عقد قرارداد مبلغ خود را دریافت کرده‌ام لذا باید در مورد آثار خودم بگویم که این کار‌ها کاملا در مالکیت موزه است و قطعا ربطی به فرهنگستان هنر ندارد.

این هنرمند خوشنویس ادعای رئیس فرهنگستان هنر را دارای تبعات منفی برای اقتصاد هنر خواند و در این باره بیان کرد: اقتصاد هنر در کشور ما مانند نهالی است که به تازگی ریشه کرده و با اندک نسیمی می‌تواند صدمه ببیند لذا برای من جای تعجب دارد که چرا فرد هنرمند، فرهیخته و دارای جایگاه اجتماعی چون آقای معلم دامغانی باید چنین حرفی را بزنند.

شیرازی تصریح کرد: انتظار هنرمندان از افراد فرهیخته و دارای جایگاه اجتماع این است که از هنرمندان و هنردوستان حمایت کنند تا فعالان این حوزه‌ها بتوانند با احساس امنیت به کار خود ادامه دهند این در حالی است که به جای تشویق بنگاه‌های اقتصادی که نقش مهمی در این بخش داشته، ما شاهد تضعیف این عرصه هستیم.

وی اظهارات منفی در فضای حاضر را عامل مهمی در توقف رشد اقتصاد هنر خواند و گفت: به نظر من در شرایط کنونی چنین اظهارنظرهایی می‌تواند سبب شود که بنگاه‌هایی که نسبت به این بخش تمایل پیدا کرده‌اند و یا کلکسیون دار‌ها دلسرد شوند زیرا وقتی بخش مهم و تاثیرگذاری مانند بانک اقتصاد به راحتی زیر سوال می‌رود، نباید انتظار داشت که تازه‌وارد‌ها از حضور در این عرصه دچار وحشت نشوند به همین خاطر من معتقدم که این مساله دارای تبعات منفی خواهد بود که به این زودی‌ها رفع نخواهد شد.

این هنرمند ادامه داد: امیدوارم مسأله هر چه زود‌تر اختلاف ایجاد شده شفاف‌سازی شود البته من در مورد اثر خودم باید عرض کنم که این آثار کاملا در مالکیت بانک است و من به کسی وکالت نداده‌ام که در مورد آن‌ها اظهارنظر کند.

شیرازی تصریح کرد: به نظر من اگر فرهنگستان هنر با برخی مراکز درباره مسائل دیگری مشکل دارند، نباید آن را به صحن جامعه بیاورند و باید آن را به نوع دیگری حل کنند زیرا این مساله به اقتصاد هنر لطمه جدی وارد می‌آورد این در حالی است که ما طی چند سال اخیر شاهد رشد اندک این عرصه بودیم لذا نباید با چنین حرف‌هایی به راحتی این رشد را متوقف کرد.

لیلی گلستان: تبعات ادعای رئیس فرهنگستان هنر گریبانگیر خود اوست

لیلی گلستان ضمن ابراز تأسف از ادعای مطرح شده از سوی رئیس فرهنگستان هنر گفت: من اثری را به شرکت پارس آریان، فروخته‌ام و پول آن را نیز کامل دریافت کرده‌ام لذا فکر می‌کنم که چنین ادعایی تنها برای شخصه آقای معلم تبعات منفی به دنبال دارد زیرا حرفی کاملا غیرمنطقی مطرح شده است.

وی افزود: به طور حتم هر اثری که فروخته شده، دارای چک، رسید و اسناد است لذا هیچکس به صورت زبانی نمی‌تواند ادعا کند که این آثار مال الله است به همین خاطر من فکر می‌کنم که این ادعا تنها گریبانگیر شخص آقای معلم است.

گلستان نتیجه چنین ادعاهایی را کمرنگ شدن، نقش بخش‌های دولتی در هنر دانست و بیان کرد: به نظر من چنین برخوردهایی از سوی دولت، بخش خصوصی را تشویق می‌کند تا دور دولت را خط بکشند زیرا وقتی یک بخش زیرمجموعه دولتی تا این حد غیرقابل اعتماد و نامعتبر رفتار می‌کند، بخش خصوصی باید از آن دور شود و این باعث تأسف دولت است زیرا این بخش خصوصی است که اقتصاد هنر و هنر را تامین می‌کند و دولت عملا در این میانه کار خاصی انجام نمی‌دهد.

وی ادامه داد: من بابت اتفاقاتی که روی داده، واقعا متاسفم زیرا پاسارگاد یک بخش خصوصی کاملا معتبر است که کار پسندیده‌ای انجام داده و از هنرمندان اثر خریداری کرده تا مردم بتوانند از آن بازدید کنند این در حالی است که چنین رفتارهایی سرخوردگی و دلسردی در کلیت چنین اقدامات مثبتی ایجاد می‌کند که اساسا خوب نیست. باعث خوشحالی است که بخش خصوصی به خرید آثار هنری مشغول است و به عرصه اقتصاد هنر کمک می‌کند.

پریوش گنجی: رفتارهای نامناسب باعث دلسردی بخش خصوصی می‌شود

پریوش گنجی(هنرمند نقاش) ادعای مطرح شده رئیس فرهنگستان هنر را نادرست خواند و گفت: به طور حتم چنین رفتارهایی می‌تواند بر فضاهای هنری تاثیرات نامطلوبی ایجاد کند چراکه حمایت بخش خصوصی می‌تواند برای جامعه نیز مفید باشد.

این نقاش و استاد دانشگاه ایرانی درباره ادعای رئیس فرهنگستان هنر مبنی بر مال الله بودن آثار متعلق به شرکت پارس آریان است، گفت: به شخصه سال‌ها پیش اثری را به این مجموعه فروخته و کامل مبلغ آن را دریافت کرده‌ام لذا معنا و مفهوم چنین ادعایی را ازسوی رئیس فرهنگستان هنر درک نمی‌کنم.

وی طرح چنین ادعاهایی را در فضای هنری دارای اثرات نامطلوب خواند و اظهار کرد: به طور حتم چنین رفتارهایی می‌تواند بر فضاهای هنری تأثیرات نامطلوبی ایجاد کند چراکه حمایت بخش خصوصی از هنر برای جامعه نیز مفید است. مجموعه آثار مربوط به یک موزه خصوصی است، دارای سطح بسیار بالایی است و کارهای بسیار خوبی در آن حضور دارد.

گنجی افزود: چنین رفتارهای بدی می‌تواند در بخش خصوصی ایجاد دلسردی کند. به‌طور حتم مردم نیازمند موزه‌هایی در بخش خصوصی هستند چراکه قطعا همه آثار نمی‌تواند در موزه هنرهای معاصر به نمایش گذاشته شود به همین خاطر من معتقدم که نباید چنین رفتارهایی آن هم با بخش خصوصی معتبر که کاملا بر مبنای درستی با هنرمندان کار کرده است، شکل گیرد زیرا سبب می‌شود که دیگر شاهد حضور بخش خصوصی در چنین بخش‌های هنری نباشیم.

وی عملکرد بخش خصوصی در خرید آثار هنری را حرفه‌ای خواند و اظهار کرد: به نظر من کادری که در این بخش فعالیت دارند افراد بسیار متخصص و تحصیلکرده‌ای هستند به همین خاطر آثاری که امروز در این بخش شاهد هستیم بسیار سطح بالایی دارند. به شخصه معتقدم که وقتی کسی یک کار خوب را شکل می‌دهد، باید تشویق شود نه اینکه با رفتارهای غلط به سمت دلسردی سوق داده شود لذا من فکر می‌کنم که ادعاهایی که مطرح شده نشان از اندیشه و رفتار غلط افرادی که در این بخش دست‌اندرکار هستند، دارد و کاملا نادرست است.

گنجی بیان کرد: به نظر من نباید هنرمندان اجازه دهند که چنین اتفاقاتی رخ دهد زیرا این امر آبروریزی‌هایی را در سطح فراملی دربردارد ضمن اینکه برای هنرمندان نیز بسیار نامناسب است. مساله اینجاست که هنرمندان کارهای خود را با کمال میل و رغبت به بانک فروخته‌اند و چنین ادعایی تنها می‌تواند از جانب آنان مطرح شود لذا من امیدوارم که آثار این گنجینه ارزشمند در جای بهتری نسبت به فرهنگستان هنر به نمایش گذاشته شود تا دیگر شاهد چنین ادعاهای زشتی نباشیم.

مصطفی دشتی: کاش نظیر موزه پاسارگاد بیشتر بود

مصطفی دشتی (هنرمند نقاش) درخصوص ادعای رئیس فرهنگستان هنر مبنی بر بی‌شناسنامه بودن، آثار موزه گفت: سال ۹۳ مجموعه «خورشید گرفتگی‌ها» را که جزء بهترین کار‌هایم بود، در پردیس ملت به نمایش گذاشتم. در همین مجموعه کار‌شناسان چند اثر را انتخاب کردند. من نیز این آثار را با قرارداد و شکلی قانونی به موزه فروختم و مبلغ آن را دریافت کردم.

این هنرمند اضافه کرد: در‌‌ همان افتتاحیه به این فکر کردم که چرا ما در کشور موزه‌هایی از این دست را کم داریم در حالی که می‌بینم همین موزه نیز با مشکلات متعددی برای بقا دست و پنجه نرم می‌کند.

وی ادعای رئیس فرهنگستان را باعث ناراحتی خواند و گفت: وقتی نامه رئیس فرهنگستان هنر را خواندم غمگین شدم زیرا معتقدم که ما به جای راغب کردن دیگر بانک‌ها برای سرمایه گذاری در بخش هنر، همین بخش فعال را نیز با این حرکت‌ها دلسرد می‌کنیم البته من معتقدم که هرگز نمی‌توان جلوی یک کار حرفه‌ای را گرفت.

دشتی چنین ادعاهایی را خارج از انصاف دانست و گفت: این حق و انصاف نیست زیرا ما تعداد زیادی هنرمند تجسمی در کشور داریم و خرید و فروش آثار هنری در این عرصه واقعا نیاز است. به همین خاطر من معتقدم که باید از بخش خصوصی در این بخش حمایت کرد نه اینکه آنان را دلسرد کنیم. من معتقدم در کشوری که همه چیز قانونی است کسی نمی‌تواند جلوی کار حرفه‌ای را بگیرد و چنین ادعاهایی می‌تواند ریشه در چیزهای دیگری داشته باشد.

از شباهنگی تا پلنگی و شیخ الحکمایی

سید جلال شباهنگی (هنرمند نقاش و مجسمه ساز) نیز گفت: من چند اثر از مجموعه «دشت‌ها و کویر‌ها» را فروخته‌ام و صد البته که مبلغ قرارداد را نیز دریافت کرده‌ام.

طاهر شیخ الحکمایی (هنرمند مجسمه ساز) از فروش اثر خود به این مجموعه خبر داد و گفت: اخیراً من یک اثر از مجموعه «پرواز» با قرارداد و رضایت کامل فروخته و پول آن را کامل دریافت کرده‌ام.

ناصر پلنگی (هنرمند نقاش) هم از فروش اثر خود و دریافت مبلغ قرارداد خود خبر داد و گفت: من طبق قرارداد و اسناد قانونی اثر خود را فروختم و مبلغ آن را به صورت کامل دریافت کردم.