بررسی چالش‌ های حضور زنان در کسوت وزارت

خبرگزاری ایلنا: نشست بررسی چالش‌های عملی حضور زنان در کسوت وزارت با حضور الهه کولایی، ایران‌دخت فیاض، اعظم حاجی‌عباسی، فاطمه گوارایی و همچنین اعظم طالقانی توسط انجمن اندیشه و قلم برگزار شد.

الهه کولایی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران و از فعالان اصلاح‌طلب مسئله زنان را سیاسی‌ترین مسئله کشور دانست و تاکید کرد که این موضوع از نظر سیاسی باید به مسئله انسانی تبدیل شود.

کولایی تاکید کرد: در جهان حتی در مذاکرات هسته‌ای و درهیات‌های مختلف دولتی فضایی کاملاً مردانه حاکم است. حوزه سیاست مردانه است و واقعیت این است که زنان در حوزه عمومی حضور کمتری دارند. بحث حضور زنان پدیده جدیدی در جامعه بشری است.

وی افزود: ایجاد فرصت‌های برابر شعار دکتر روحانی بوده است و وعده‌ای است که به زنان داده شده است. زنان همیشه در شکل دادن به قدرت حضور داشتند و حتی امام خمینی نیز در سخنانی گفته است زنان باید در مقدرات اساسی کشور شرکت کنند، آیا فقط رای دادن مهم است؟ شاید در ابتدا اینگونه تصور می‌شد اما زنان نباید فقط رای‌دهنده باشد. سهم زنان در بالا‌ترین نهاد انتخابی کشور به ۵ درصد هم نمی‌رسد. مشکل از نظام سیاسی و برنامه‌ریزی سیاسی نیست بلکه یک مشکل ریشه‌دار تاریخی در کشور وجود دارد.

او افزود: زنان قرن‌ها در حوزه خصوصی و داخل خانه‌ها حضور داشتند، حتی اولین چیزی که در شورای انقلاب اسلامی باطل شد قانون نظام خانواده بوده است که همین امر مجدداً نقش ریاستی مردان را در خانواده احیا کرد. بنابراین باید تحول از داخل خانه‌ها ایجاد شود. در قانون مدنی مرد رئیس خانواده است و راه‌هایی برای احقاق حقوق زنان بازشده است اما در کل بحث بر سر قدرت است. متاسفانه در برابر تجربه‌های کشورهای خارجی ایستادگی می‌کنیم. این در حالی است که هرجا زنان به قدرت راه پیدا کردند مسائل رفاهی و روزمره مردم تجلی پیدا کرده است.

وی افزود: متاسفانه زنان فرصت‌های برابر نداشتند و نیازمند یک رویکرد مکانیکی هستیم تا عقب ماندگی‌ها جبران شود. در افغانستان چهار وزیر زن وجود دارد. باید نشان بدهیم که در کشور به کرامت انسانی چقدر بها می‌دهیم. آقایانی که با مدیریت خود مملکت را به اینجا رسانده‌اند باید پاسخگو باشند. زنان نقشی در شکل دادن به وضعیت کشور نداشتند.

کولایی تاکید کرد: با نگاهی به تاریخ تحولات جهان و بررسی انقلاب متوجه نقش زنان در پیشبرد انقلاب‌های کشورهای جهان می‌شویم. در برخی نهاد‌ها هیچ زنی وجود ندارد بحث توانایی انباشته شده زنان نیست اما چرا باید اثبات شود که زن توانمند است ولی در مورد مردان جابجایی‌ها به سادگی انجام می‌گیرد.

این فعال اصلاح‌طلب در ادامه در رابطه با بحث‌ روزهای اخیر در خصوص عدم حضور مولاوردی در بدنه دولت بیان داشت: ایشان عملکرد خوبی در طی این چهار سال داشته است. فضای به وجودآمده پیش از دولت یازدهم به شکلی بوده است که محیط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده است. مولاوردی در این فضا شروع به کار کرد و تلاش‌های سیستماتیک بازگشت زنان فضایی را برای بهبود و امید شرایط عمومی در جامعه ایجاد کرد. تاثیر سیاست‌های او نه فقط برای زنان بلکه برای جامعه ایرانی بسیار ارزشمند است و امیدواریم دکتر روحانی در تصمیم خود در این خصوص تجدیدنظر کند.

استاد دانشگاه علوم سیاسی تهران در واکنش به سوال یکی از افراد حاضر در این نشست در رابطه با اینکه آیا در صورت شهردار شدن نگاه سیاسی به شهرداری خواهد داشت یا خیر بیان داشت: در شهرداری به دنبال معجزه نیستم اما باید در ساختار آن تحولاتی ایجاد شود. به اصلاح‌طلبی‌ام افتخار می‌کنم اما نگاه سیاسی به مدیریت شهرداری ندارم.

ایران‌دخت فیاض؛ استاد روان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه این نشست بیان داشت: این توهین تاریخی است که مردان می‌گویند که یک زن توانایی اداره و یا ریاست بر کرسی‌های کلان کشور را ندارد. اگر زن می‌تواند یک مادر مناسب برای فرزندان باشد چرا نمی‌تواند معاون اول رئیس جمهور و یا وزیر باشد. باید از استعدادهای کل بشریت استفاده شود.

فاطمه گوارایی، فعال حقوق زنان در رابطه با سهم زنان از هیات وزیران و اینکه برخی مطرح می‌کنند؛ حضور زنان صرفاً ‌به دلیل از بین بردن تبعیض جنسیتی مغایر با اصل شایسته‌سالاری است، بیان داشت: خواهان این هستیم که قطعاً وزیر زن داشته باشیم. متاسفانه حتی در زمینه‌ فعالیت‌های اقتصادی زنان در بالا‌ترین سطوح قرار ندارند. برخلاف اینکه در عرصه سیاست زنانی را در صدر اسلام داریم که در مبارزات سیاسی نقشی پررنگ داشته‌اند و در عصر خود به شهرت دست یافته‌اند اما با نگاهی به کشور اسلامی خودمان نشانی از این زنان نیست.

او افزود: حضور زنان در سطوح بالای مدیریتی خواسته جامعه مدنی ایران است که بار‌ها در مطالبات مطرح شده است و حاکمیت باید به آن پاسخ دهد. چرا که دولت‌های مدرن وظیفه پاسخگویی دارند. عملاً زمینه تغییر و گذار از فرهنگ سنتی به مدرن مستلزم این است که مشارکت عمومی افزایش پیدا کند.

این فعال حقوق زنان با تاکید بر اینکه زنان ایران به لحاظ حقوقی و سطح مشارکت سیاسی و اقتصادی به عقب رانده شده‌اند بیان داشت: یکی از معیارهای اصلی سنجش عقب‌ماندگی یا توسعه یک کشور میزان مشارکت زنان در فعالیت‌های سیاسی است که ایران رتبه ۱۳۹ از ۱۴۴ کشور جهان را دارد. متاسفانه حضور زنان در مجلس سه درصد است و در سطح کلان به یک درصد هم نمی‌رسد. آن‌ها در عرصه‌های کلان هیچ حضوری ندارند با توجه به اینکه نیمی از جمعیت ایران را زنان تشکیل می‌دهند.

او افزود: عده‌ای بحث حضور زنان در وزارتخانه‌ها را مغایر با شرع می‌دانند. اگر مغایرت دارد چرا دستجردی در دولت احمدی‌نژاد به مقام وزارت بهداشت رسید و جلوی آن گرفته نشد. اگر مشکل شرعی داشت نهادهایی مثل شورای نگهبان با آن مخالفت می‌کردند. زنان شایسته باید شناسایی شوند و از ظرفیت‌های پنهان و نهفته آن‌ها استفاده شود. از سازمان‌های مربوط به زنان در بخش‌های دولتی و غیر دولتی حمایت شود و آموزش‌های لازم برای بالا بردن توانمندی‌های زنان فراهم شود.

گوارایی بیان داشت: در قرون متمادی زنان به حساب نیامده‌اند. باید به این واقعیت توجه کنیم اما مسئله این است که آیا واقعاً مرد‌ها در پست‌هایی که لایق آن هستند مدیریت می‌کنند. چه معنی دارد که کسی که در حوزه دیگر تخصص دارد پست نامربوط بگیرد. بخش زیادی از مدیریت‌های غلط ناشی از آدم‌های ناوارد بوده است. وقتی از حضور شایسته زنان دفاع می‌کنیم باید بستری هم برای آن فراهم کنیم. همانقدر که حساسیت نسبت به زنان وجود دارد برای مرد‌ها نیز وجود دارد؟ ده‌ها بحران در کشور به وجودآمده است، آیا مدیریت زنان باعث بروز این مسائل شده است؟

اعظم حاج‌عباسی دبیرکل جامعه زینب (س) در ادامه نشست گفت: اعلام کرده‌اند که هیچ فردی را به دلیل زن بودن در ثبت‌نام ریاست جمهوری ردصلاحیت نکردند. علاوه بر اعظم طالقانی، افراد دیگری نیز کاندیدا شده بودند که بدون اینکه دلیل آن را اعلام کنند آن‌ها را رد صلاحیت کردند. باید اعلام شود که دلیل رد صلاحیت این افراد اگر به دلیل جنسیت آن‌ها نیست پس به چه علت بوده است.

در ادامه اعظم طالقانی که در سه دوره انتخابات ریاست جمهوری در سال ۷۶، ۸۸ و ۹۶ برای ثبت‌نام به وزارت کشور مراجعه کرده، بیان داشت: خداوند هیچ بنده‌ای را بر‌تر از بنده دیگر ندانسته است. باید در بحث حضور زنان به آیات قرآن توجه کرد.

او افزود: از اینکه خانم مولاوردی در لیست وزرا نیست بسیار ناراحت شدم چرا حتی در سمت خود ابقا نمی‌شود. ایشان در جایگاهی که داشتند شجاعت‌هایی را به خرج داد وقتی چنین زنانی را داریم که متعهد و مسئولیت پذیر هستند باید از آن‌ها حمایت کنیم. زنان باید عواطف و عقلانیت را ترکیب کنند که هم به مسئولیت‌های عاطفی در حد معقول برسند و هم درمسائل سیاسی و اجتماعی پیشتاز باشند.

طالقانی در ادامه گفت: باید از آقای روحانی بخواهیم که علت عدم حضور زنان در کابینه دولت را بیان کند.