زهرا اشراقی: دوران تبعیض جنسیتی به پایان رسیده
دوران سهميهبندي و نگاه جنسيتي به پايان رسيده است و يكي از اشتباهات زنان ما مطرح كردن همين موضوع در اين دوره از انتخابات شوراهاي شهر و روستا بود. وقتي بحث سهميه بندي از سوي بانوان ما پذيرفته ميشود طبيعي است مردان نيز اصرار به حضور زنان در جايگاه پايين تري داشته باشند.
قانون نوشت: براي اطلاع از چرايي حضور زنان در سطح وزارت و پرسوجو از چگونگي وضعيت حضور زنان در كابينه دولت جديد و معضلات پيش روي آن، به سراغ زهرا اشراقي، نوه بنيان‌گذار جمهوري اسلامي ايران رفتيم كه در ادامه، مشروح گفتوگو «قانون» با يكي از نزديكان امام خميني(س) را در اين زمينه ميخوانيد:
باتوجه به گذشت نزديك به چهل سال از عمر انقلاب اسلامي، تا چه ميزان توانستيم مديران مياني قوي تربيت كنيم كه در زمان تشكيل كابينه، سخن از حضور زنان در هيات دولت به ميان مي آيد؟
من موافق اين نظر كه وزير يك سازمان بايد پيش از وزارت مدير همان مجموعه باشد، نيستم. مديريت يك مساله متفاوت از وزارت است، يك وزير بايد توانايي و تخصص مجموعهاي كه قرار است در آن كاركند را داشته باشد و اين موضوع دليل نميشود كه وزير به طور پلكاني از كارمندي به مديريت و از مديريت به وزارت برسد.
مگر فردي كه رييس جمهور مي شود قبل از رياستش دوره مديريت رياست جمهوري را گذرانده است. مطرح شدن اين حرف كه زنان ابتدا بايد منصب مديريتي را بر عهده بگيرند و بعد از آن به دنبال وزارت باشند در آستانه چهل سالگي انقلاب زياد پسنديده و مورد قبول نيست. اين نظر مرتب در اين سالها مطرح شده كه بيانگر آن است كه حالت مردسالاري و زن‌ستيزي در ميان دولتمردان ما همچنان حاكم است.
مطرح شدن موضوعاتي نظير سهميه بندي براي حضور بيشتر بانوان در سطح مديريت كلان تا چه اندازه ميتواند، به تحقق اين موضوع كمك كند؟
دوران سهميهبندي و نگاه جنسيتي به پايان رسيده است و يكي از اشتباهات زنان ما مطرح كردن همين موضوع در اين دوره از انتخابات شوراهاي شهر و روستا بود. وقتي بحث سهميه بندي از سوي بانوان ما پذيرفته ميشود طبيعي است مردان نيز اصرار به حضور زنان در جايگاه پايين تري داشته باشند. بحث نشستن افراد بركرسي وزارت با موضوع توانمندي و شايستگي آنها ارتباط مستقيم دارد كه اين موضوع از طريق فعاليت نهادهاي غيردولتي در جهت شناسايي زنان توانمند و شايسته ميتواند محقق شود.
بسياري از زنان اصلاح‌طلب حاضر در عرصه سياست معتقد بودند با توجه به اينكه تريبوني براي معرفي زنان نخبه وجود ندارد، اختصاص بخشي از سهميه هر ليست براي زنان، بهترين شيوه معرفي آنها به جامعه است، نظر شما چيست؟
چهل سال انقلاب شده و بيست سال است كه اصلاحطلبان در تصميم گيريها نقش دارند، چه زماني حضور زنان در جامعه بايد پررنگ شود.
اينكه مجموعه رسانهها و مديريت كلان كشور مردسالار است را به غير از كم كاري زنان در معرفي خود به جامعه و برخي از محدوديتهاي موجود به هيچ شكل نميتوان توجيه كرد. نگاه جنسيتي بايد به طور كلي حذف شود، مطرح شدن اين موضوع كه به طور حتم، وزير دو وزارتخانه زن باشد را بايد از بين برد، به تعداد زنان شايسته و نخبه در جامعه بايد از آنها بهره برد و محدود شدن به اعداد و ارقام، اقدام غلطي است.بي شك بحثهاي جنسيتي اينگونه كه امروزه برخي افراد مطرح ميكنند، براي يك دهه قبل است.
منظور از محدوديتها براي حضور زنان در عرصه مديريت كلان چيست؟
در ابتدا بايد گفت برخي خانمها براي ورود به مجموعه حكومت يك سري مشكلات از لحاظ ظاهر پيدا ميكنند. حدود ۷۰ درصد از زنان ما، ظاهري را كه حكومت براي ورود به مجموعه‌اش ميخواهد، ندارند.
از همين رو بسياري از چهرههاي شايسته و نخبه، زنان خود را از صحنه مديريت كلان كنار ميكشند. بحث حضور زنان در مديريت كلان كشور بحث عدم كفايت و شايستگي آنها نيست، مشكل زنان جامعه ما مشكل ظاهر و حجاب است، آنها نميتوانند با اين ظاهر به دستگاههاي دولتي ورود كنند. همين موضوع موجب ميشود فعاليت آنها در سطح كلان كمرنگ شود و بيشتر به سراغ فعاليتها خرد و كوچك بروند.
برخي از محدوديتهايي كه در خصوص زنان وجود دارد تا چه ميزان ميتواند آنها را از حضور در عرصه مديريت كلان دور كند؟
محدوديتهاي قانوني كه در برخي موارد براي زنان وجود دارد، يكي از دلايل اصلي دور شدن آنها از فعاليت در سطح كلان است. شما فرض كنيد، اگر با قوانين فعلي ما وزير زن نيز در كابينه داشته باشيم، وزير زني كه بدون اجازه همسرش نتواند از كشور خارج شود چه مزيتي ميتواند داشته باشد. ما براي حضور زنان در سطح مديريت كلان كشور نياز به حل مشكلات و رفع معظلات داريم كه اين امر جز با ورود محكم زنان و مرداني كه اين موضوع را قبول دارند، امكان پذير نميشود.
مطرح شدن اين موضوع را كه زنان ميتوانند در برخي از وزارتخانهها مثل آموزش و پرورش يا بهداشت، عملكرد بهتري داشته باشند ، چگونه تحليل ميكنيد؟
اين موضوع كه يك خانم ميتواند وزارت آموزش و پرورش را بهتر از وزارت امور خارجه مديريت كند، استدلال اشتباهي است. در وزارتخانه بايد بحث شايستگي و توانمندي افراد را در نظر گرفت و از بحثهاي سهميهاي به شدت پرهيز كرد. بايد بررسي كرد فردي را كه به عنوان وزير معرفي ميشود توانايي انجام اين كار را دارد يا خير و اگر جواب مثبت است او در كدام حوزه ميتواند اثرگذارتر ظاهر شود.
تقويت زنان براي بالابردن آمادگي آنها جهت تصدي پستهاي مهم و اثرگذار را چگونه ميتوان محقق كرد؟
ما يك دوره هشت ساله اي را پشت سرگذاشتيم كه در بسياري از مسائل مجبور شديم سير سقوطي طي كنيم. در حال حاضر براي حضور پررنگ زنان در جامعه ميتوان از نهادهاي غير دولتي با همكاري مجموعه دولت در راستاي برگزاري كلاسهاي مختلف در وزارتخانهها و ساير ارگانها، جهت بالا بردن توانمندي زنان در ساختار ادارات بهره برد.
در جلسات و رايزنيها بيشترين استفاده از وزير زن در كدام وزارتخانهها مطرح ميشود؟
اين موضوع را بيشتر بايد از خانم مولاوردي جويا شد اما تا جايي كه من از طريق جلساتي كه در آن حضور داشتم باخبر هستم، نظر مثبت بيشتر افراد تصميمگير روي وزارتخانههايي مانند آموزش و پرورش، بهداشت و درمان و ارشاد است.
در ميان زناني كه براي تصدي پست وزارت نام آنها مطرح ميشود، از نمايندگان مجلس نيز فردي حضور دارد؟
وظيفه نماينده مردم در مجلس شوراي اسلامي روشن است و مردم با هدفي مشخص به آنها راي دادهاند. جامعه متخصص زنان ما كم نيست كه بخواهيم جابهجايي از مجلس به دولت داشته باشيم. به نظر من بايد حضور زنان در عرصه مديريت كلان را گسترش داد و براي تحقق اين موضوع نياز است كه زنان توانمند خارج از عرصه تصميمگيري را به صحنه كشاند. هر چقدر شعاع دايره متخصصان و نخبگان حاضر در اطراف دولت گسترده تر شود نتايج مطلوبي به‌دست خواهد آمد.
نظر کاربران
عجب!!! خدا به دادمون برســــــــــــــــه
اگه زنها به کار خانه داریشون مشغول بودن، هم کلی فرصت کاری برای آقایون ایجاد میشد و هم زندگیها از هم نمیپاشید و کلی زندگی سر میگرفت!
حالت مردسالاري و زن‌ستيزي در ميان دولتمردان ما همچنان حاكم است.