پروفسور کردوانی: بگذارید دریاچه ارومیه بمیرد!
پروفسور پرویز کردوانی چهره ممتاز علم جغرافیای ایران معتقد است احیای دریاچه ارومیه امکان پذیر نیست، این دریاچه مثل انسانی است که سرطان پیشرفته و درگیرشونده با اعضای مختلف دارد.
این استاد دانشگاه گفت: ۲ سال پیش تاکید کردم هرکه به این دریاچه آب ببندد کار غیر کارشناسی کرده است؛ الان هم میگویم هر کس برای بیابان زدایی مالچ نفتی بپاشد، این کار غیرکارشناسی است؛ شما اینها را بنویسید من را به دادگاه بکشند! جرات ندارند؛ کتابی ۷۰۰ صفحهای دارم با عنوان طرحهای (تخیلی بزرگ) برای ایران بزرگ؛ روسها قرار بود که خلیج فارس را به دریای مازندران وصل کنند، گفتم نکنید! چیزی است که من ۳۰ سال پیش جلویش را گرفتم؛ سالها پیش در کتابم در مورد خشکسالی هشدار دادم، راه حلهایش را هم برشمردم.
کردوانی تاکید کرد: امکان ندارد دریاچه ارومیه احیا شود. سرازیر کردن آب به سمت دریاچه ارومیه غیرکارشناسی است. دریاچه ارومیه به دلیل توسعه غلط کشاورزی به وضعیت کنونی دچار شد. منبع آب دریاچه ارومیه سه چیز است. نخست بارندگی، دوم آبهای سطحی و سوم آبها و سفرههای زیر زمینی. کشاورزان آنقدر چاه زدند که سطح آب سفرههای زیرزمینی کاهش یافت و طبق قانون ظروف مرتبطه آب دریاچه ارومیه پایین رفت.
برادر رئیس جمهور چه گفت؟
چهره ماندگار جغرافیا ادامه داد: وقتی آقای قاضی پور از نمایندگان استان آذربایجان غربی به من نامه نوشت و خواست که برای دریاچه ارومیه فکری کنم، من به این استان سفر کردم. رفتم از ملکان و بناب شروع کردم تا به ارومیه رسیدم در ارومیه نشستم گریه کردم. گفتم نمیشود، امکان پذیر نیست! دریاچه احیا نمیشود. مسئولان الان هم نمیگویند چرا با وجود روانه شدن این حجم از آب به سمت دریاچه ارومیه باز هم سطح آب دریاچه مدام پایین میرود. علت همان قانون ظروف مرتبطه است. الان تعداد ۷۰۰ روستا در این منطقه آبشان شور شده است تمامشان در حال مهاجرت هستند. نمایندههای مجلس هم صدایشان درآمده است. برادر رئیس جمهور روز عاشورا با من تلفنی تماس گرفت و گفت: به من گفته اند که پروفسور کردوانی میگوید باید دریاچه ارومیه خشک شود. گفتم بله باید خشک شود! بگذارید مثالی بزنم دریاچه مانند کسی است که سرطان گرفته و سرطان آن هم از نوع متاستاز است. یعنی پیش رونده است و معده و روده و کبد را درگیر کرده حالا آقای کلانتری(دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه) میگوید اگر کردوانی گفته است دریاچه ارومیه مریض شده یعنی ما ولش کنیم؟ نه پس بروید خرجش کنید! خب بابا نکنید! حالا این پروژه احیای دریاچه ارومیه ۷ میلیارد بودجه میخواست..خبر دارید که؟ دولت اعتبارشان را قطع کرد چون فهمید احیای دریاچه دیگر امکان ندارد.
مهمترین علل مرگ دریاچه
از کردوانی پرسیدم مهمترین علت یا دلایل مرگ دریاچه ارومیه چیست که پاسخ داد: علت اصلی خشک شدن دریاچه چاههای کشاورزی بود. کشاورزان زیاد چاه زدند. نمایندگان مجلس میگفتند توسعه! توسعه! فکر میکردند هر چه بیشتر چاه بزنی افتخار است. هرچه بیشتر کارخانه درست کنی افتخار است. خب اینها آب میخواهد! میگفتند توسعه دهیم، نمیگفتند درست استفاده کنیم.
دریاچه خشک شده ارومیه ریزگرد نخواهد داشت
برخی مسئولان نسبت به پیامدهای خشکسالی این دریاچه از جمله طوفانهای نمکی و ریزگردها ابراز نگرانی کردهاند، اما کردوانی نگاه دیگری دارد و به جامجم آنلاین گفت: نمک دریاچه ارومیه از نوع کریستال- بلور نمک است و ریزگرد ندارد؛ اما مردم نیز نباید با خودرو روی سطح دریاچه تردد کنند از طرفی اگر شما روی خاک آب بریزید که دیگر ریزگردی از آن بلند نمیشود، پس در دریاچه ارومیه که شاهد هستیم ۹ ماه از سال در آن منطقه بارندگی است دیگر ریزگردی وجود نخواهد داشت. در عین حال باید بگویم اما ریزگردی هم اگر باشد از اطراف دریاچه است. بنده مدارکی دارم که اطراف دریاچه ارومیه را قُرُق کرده اند و مراتع را از مردم گرفته و هزاران دام را بیرون راندهاند. ۱۴ هزار هکتار نیز جنگل کاری شده است. فقط بخاطر ریزگرد اطراف دریاچه و البته به غلط زیرا این اقدامات در سمت ارومیه اتفاق افتاده در صورتی باد از آن سمت است.
راه های بهره وری از دریاچه خشک شده
اما مرگ دریاچه ارومیه با وجود آن که خبر بسیار بد و تاسف انگیزی برای هر ایرانی است اما باز هم میتواند برکاتی به همراه داشته باشد و از آن استفاده بهینه داشت، نکتهای که کردوانی درباره آن این گونه توضیح داد: دریاچه ارومیه را باید خشک کنند، چون هر چقدر هم آب بریزند از طریق ارتباط با سفرههای زیر زمینی از دریاچه خارج میشود و تنها شوری آب چاهها را بدنبال دارد. الان نمک کشور از شهرهایی چون گرمسار، سمنان، بستک در استان هرمزگان، خور و بیابانک، دریاچه مهارلو و... تامین میشود و در خوزستان هم از آب دریا نمک میگیرند. ملاحظه کنید! ما این همه به نمک احتیاج داریم، این نمک، نمک با کیفیتی است، حتی برای خمیردندان قابل استفاده است. همانطور که میدانید برای استخراج از چاههای نفت هم به نمک نیاز داریم. پس نمک دریاچه را برای مصارف مختلفی میتوانند استفاده کنند. بعد از اینکه نمک را جمع کردند میتوانند شروع به کاشت گیاه کنند با توجه به بارندگی خوبی که در ۹ ماه از سال در منطقه وجود دارد ظرف ۳ سال با یک پارک گیاهی روبرو خواهیم بود. یک زمان شهرهای اطراف دریاچه در تابستان خیلی خنک بود اما الان که نمک روی سطح زمین وجود دارد، چون نمک کانی است، در زمستانها سرما و در تابستانها گرما ساکنان شهرها را آزار میدهد. من زمانی گفتم که اگر میخواهید دریاچه را احیا کنید اول نمک آن را جمع کنید. دریاچه ارومیه در گذشته ۳۲ میلیارد متر مکعب آب داشته الان میخواهند ۱۴ میلیارد متر مکعب آب را به دریاچه سرازیر کنند. در گذشته غلظت نمک دریاچه تا حدی بود که هیچ گونه موجودی جز آرتمیا نمیتوانست آن را تحمل کند. با این ۱۴ میلیارد متر مکعب آب تا حدی شور خواهد بود که آرتمیا هم در آن رشد نخواهد کرد.الان کلی چاه را در اطراف دریاچه ارومیه بسته اند تا بلکه دریاچه نجات پیدا کند. سوال من این است که شما که میگفتید هیچ گونه ارتباطی بین آبهای زیر زمینی و دریاچه نیست پس چرا چاهها را میبندید؟
نظر کاربران
پروفسور کردوانی پیر شدن.... ولش کنین بابا.....................
شما رو به قران حرفهای اقای کردوانی رو طلا بگیرین ودر کشورمپن بگذارین,,,,همه اش دنبال موشک هستین بیاین مثل ژاثن کنیم بفکر مردم کشورمون باشیم,,,شما تا بحال شنیدین ژاپن با کسی سر جنگ داشته باشه با اینکه از جنگهای قبل بیشترین ضرر رو دیده ولی درک میکنه از جنگ به جایی نمیرسه از مداخله کردن در امور ممالک به جایی نمیرسه,,,پس یکم بیاین مثل ژاپن بشیم,,,,,از اقای کردوانی دلسوز تر نداریم برای کشورمون خداوند بهش سلامتی بده وچند گوش شنوا برای شنیدن سخنانش
یادمه روحانی میگفت دریاچه ارومیه احیا شده
یادمه استاد م در دفاع روحانی میگفت برای احیا دریاچه
ارومیه کار کارشناسی شده.. خدایا دارم فک میکنم روحانی
دیگه چه دروغ هایی به ما گفته...
خشک میشه.جاش خانه و ساختمان میسازن..اونجا خوش اب وهواست و جمعیت انجا اینده زیاد میشه...چرا نزاشتید روسها خلیج فارس رو به مازندران وصل کنه اشتباه بسیار بزرگی کردید
دکترجان چندین بار پای درد دل شما از تلویزیون نشستیم . زیاد خودتان را اذیت نکیند توی این مملکت فقط به فکر چاپیدن هستند .
درود بر کردوانی
درود خدا بر استاد عزیز وبا تعصب .
دریاچه ارومیه سیاسی شده .
آدم گریه اش میگیرد از این همه بی خردی
یادمه رو حانی میگفت دریاچه ارومیه احیا شده
یادمه استاد م در دفاع از روحانی میگفت برای احیا.. دریاچه ارومیه کار کارشناسی شده
خدایا روحانی دیگه چه دروغ هایی به ما گفته...
خودت رسواش کن
تو را جون عزیزت چرت نگو
روی بیست و پنج رودخانه بیش از سی و شش سد احداث شده احتمالا این آقا از اونا خبر نداره، شما اون میلیاردها متر مکعب آب پشت سدهارو باز کنید احیا میشه، دوست بنده یکی از زمین شناسان معروف ایرانه و اظهار کرده که دلیل اصلی خشکسالی دریاچه ارومیه چند مورده، اصلیترینش سدهاست که منبع تغزیه رو از دریاچه گرفته، دومی احداث بی پایه و بدون مهندسی پلی هست که از وسط دریاچه میگذره و روند چرخش آب دریاچه رو مسدود کرده و باعث تبخیر بیشتر آب میشه، ایشون خبر ندارن، الان اتفاقا مصرف آب کشاورزی در حوضه دریاچه کمتر شده، تمام آبیاری ها از غرقابی به قطره ای تغییر پیده کرده و مصرف آب کشاورزی با اصول و قواعد همراه شده است، این آقا اصلا اطلاعاتشون درست نیست
اگر از اول امثال شماها میشدید وزیر یارییس،به جای کسانی که حتی دران زمان دیپلم نداشتند،وشدن وزیرورییس،الان وضع ایران این نبود
هیچکی جای خودش نیست ... افرادی بی ربط به مسولیتی اونجا رو صاحب شدن نتیجه اش هم میبینید
بادرود فراوان خدمت پرفسور عزیز یک جمله فقط میگوییم ایرانم دلسوز ندارد ایرانم افراد تحصیلکرده باشعور ندارد نماینده مجلس وشورا تعدادی افرادبیسواد وپول پرست هستند که حتی ازکوچکترین مسئله زیست محیطی اطلاعی ندارنند مانند شما منم گریستم گریستم
آه و بینهایت افسوس که مصداق همین حرف است:که نوش دارویی بعد مرگ سهراب آمدی،،،با این تفاوت که هنوز هم بعد از مرگ هم به نوشدارو امیدی نیست بلکه هنوز نوش دارویی پیدا نکردیم
اگه از متخصصان برای هر کاری استفاده بشه وضعیت کشور درست میشه . زنده باد پروفسور کردوانی
چرا آب دریای ماذنذان رو به خلیج فارس متصل نکردن،همش تقصییر این دکتره
خشک شد رفت،همش تقصیر این کشاورزهای چاه داره
توش سیب زمینی بکارین..!!!!!..هیشکی بفکر نیست...هر کی یه نظری میده و میره....حیف دریاچه حیف
اقای کردوانی یا نادان هست یا خودشو به نادانی زده مرد حسابی چرا دروغ میگی اب دریاچه رو سدها خشک کردن
اقای کردوانی یا نادان هست .......
با این دانشمندان و دوستان نادان و خاله خرسی که داریم دیگر به دشمنانی مانند داعش و اسرائیل و آمریکا برای نابودی و خشک کردن ایران نیازی نیست !! حالا شما مخلوق و آفریده خدا دریا را خشک کنید ( دریا آفریده خدا و جان دارد ) و گناه نکنید و نجات بدهید ،، بزرگترین پارک گیاهی و حیوانی ایران و جهان پیشکش خودتان باشد ،، ترکیه در همسیایگی ما در آب و باران غرق شده است و ما در خشکی و بیابان مسئولان بی مسئولیت .
با سلام و خسته نباشید خدمت پروفسور کردوانی عزیز .دکتر جبار هستم می خواستم بگویم چرا پیشنهد نمیکنید از اب دریای عمان برای احیا رودخانه های خشک ایران از جمله ارومیه و مهارلو و دیگر رودخانه های اب شور استفاده شود .اینجوری هم اب شیرین برای احیا دریاچه های اب شور هدر نمیرود و هم اب شور هر تغییری میخواست ایجاد کند قبلا ایجاد کرده است.این طرح هزینه زیاد دارد اما اجرایی هست به شرطی که فرد صاحب نظری مثل شما ان را تایید کند.
من خودم دانشجوی زمین شناسی ارومیه بودم اطراف دریاچه خیلی کار کردیم به لحاظ معدنی و آب.داخل دریاچه گسل های متعددی هست که آب های کارستیک یا آب کوهها رو به دریا منتقل میکنه و از خشک شدن دریاچه بطور کامل ممانعت خواهد کرد 30 درصد دریاچه باقی میمونه.بحث روی هفتاد درصد دیگه هست.از دکتر نوین پور و اصغری مقدم واقعیت دریاچه رو بپرسید
با احترام به بروفسور کردوانی ولی باید عرض کنم خشک کردن کامل دریاچه بصورت کامل با توجه به اینکه در فصولی در منطقه شاهد بارندگی متناوبی هستیم و مساحت حوضه ابریز این دریاچه تقریبا به اندازه کشور کرواسی میباشد که مسیر تمام ابهای سطحی و فصلی به سمت دریاچه هست خودش چندین سال بطول خواهد کشید بنابر امارها حدود 10 میلیارد تن نمک در کف دریاچه موجود هست که برداشتن تمام انها به صرف سالها زمان و 1 میلیارد بار بارگیری توسط کامیونها نیاز خواهد داشت که سوای الودگی شدید محیط زیست به محلی بزرگ برای دبو کردن نیاز خواهد داشت که باعث تخریب یک زیست بوم خواهد شد ریختن شن و سنگ و خاک برای ایجاد بارک جنگلی مورد ادعای اقای کردوانی نیز باعث تخریب یک زیست بوم و جابجایی دهها میلیارد تن خاک و سنگ و شن خواهد شد که هزینه سرسام اور ان سالها زمان خواهد برد کندن کانالی به دور دریاچه نیز توانایی کنترل تمام سیلابهای فصلی را نخواهد داشت و زیست بومی دیگر نابود خواهد شد تا این حجم خاک در ان انبار شود در طی عملیات نمک برداری ریزگردهای نمکی باعث الودگی شدید محیط زیست خواهد شد بیماریهای ریوی و فشار خون اکنون نیز زیاتر شده و با خشک شدن کامل دریاچه تشدید خواهد شد و حشرات گرده افشان مخصوصا زنبور عسل را خنثی خواهد کرد که این اتفاق به همراه الودگیهای اب و خاک باعث کاهش چشمگیر تولیدات کشاورزی خواهد شد بدیهیست زمین دریاچه ارومیه تا عمق دهها متر از رسوبات کلسیم و نمک اشباع شده که بر اثر خاصیت مویینگی خاک این رسوبات به سطح امده و باعث خواهد شد حتی بوته ها ودرختچه های شور بسند هم نتوانند دوام بیاورند اگر فرض کنیم در هر ده متر مربع یک بوته یا درختچه بکاریم با توجه به مساحت سابق دریاچه ارومیه تقریبا به 600 میلیون اصله درختچه نیاز خواهیم داشت تازه در صورتی که تمام درختچه ها بدون تلفات سالم رشد کنند هر چند بعید به نظر میرسد بدون ابیاری و با اتکا به بارندگی امید داشت درختچه ها رشد کنند خشک شدن دریاچه ارومیه هم باعث افزایش 3 درجه ای هوای محیط در تابستانها و سردتر شدن هوای محیط در زمستانها خواهد شد که شرایط زیستی در منطقه را سخت تر خواهد کرد و باعث کاهش رطوبت در منطق و کاهش بارندگی در منطقه خواهد شد همه ساله در حدود 3 میلیون تن نمک توسط رودخانه ها به دریاچه سرازیر میشه که حدود 2 میلیون تن ان توسط تلخه رود وارد دریاچه ارومیه میشه که بستن کامل انها و انتقال همه ان حجم اب به بشت سدها و زمینهای کشاورزی باعث شور شدن خاک زمینهای کشاورزی خواهد شد هر چند در مواقع بر ابی وزارت نیرو مجبور خواهد شد بخشی از اب سدها را بسمت دریاچه باز کنه که تجمع اب شور رودها در کانال فرضی دور دریاچه به مرور باعث نفوذ اب شور به زمینهای اطراف دریاچه و نفوذ بیشتر اب شور به چاههای کشاورزی خواهد شد خشک شدن کامل اب دریاچه باعث از بین رفتن مانع طبیعی دور جزیره ها شده و باعث ورود حیوانات شکارچی به منطقه و شکار شدن بیشتر گوزنهای جزایر خواهد شد دریاچه ارومیه با هنرمندی هزاران ساله طبیعت و فرم طبیعی منطقه شکل گرفته و هر گونه دستکاری در کار طبیعت خللی به چرخه طبیعی اب و خاک خواهد زد بس نتیجه میگیریم ارزانترین و بهترین راه حل همان احیای دریاچه هست که علاوه بر از بین رفتن همه این مخاطرات باعث اشتغال زایی زیادی در اطراف دریاچه خواهد شد و شاهد رشد توریسم خواهیم شد هتل داران.رانندگان.رستورانها.موسسات کرایه قایق.ودهها شغل در حاشیه دریاچه شکل خواهد گرفت ما میتوانیم با بارور کردن ابرها.لایروبی رودخانه ها از بالادست تا ساحل دریاچه و حتی بدنه اصلی اب دریاچه.ازاد کردن بخشی از اب بشت سدها به عنوان رعایت حقابه دریاچه.کنترل رودخانه ها و بستن کانالهای انحرافی و تخریب اب بندها که توسط افراد سود جوایجاد میشه. ایجاد کمربند سبز دور دریاچه. ایجاد کانالهایی برای جمع اوری ابهای سطحی شهرهای حوزه دریاچه در موقع بارندگی و انتقال انها به رودخانه های منتهی به دریاچه. لایروبی و مسطح کردن مسیر سیلابهای فصلی به دریاچه.بستن برخی از چاههای غیر مجاز حاشیه دریاچه.انتقال اب از رود زاب کوچک که بدون استفاده حقابه ایران از کشور خارج میشه که اب شیرینی داره و از میزان غلظت نمک دریاچه خواهد کاست. تبدیل کشاورزی سنتی به کشاورزی بارانی و قطره ای.کشت محصولات کم اب طلب بجای محصولات بر اب فعلی.تعویض کانالهای انتقال اب سنتی و خاکی با لوله های انتقال اب از چاهها به مزارع.جلوگیری از ساخت سدهای جدید در منطقه.خنک نگه داشتن اب دریاچه در فصول گرم حتی به میزان چند دهم درجه که میزان تبخیر را کاهش میده با استفاده از ریختن قالبهای یخ زیاد و کشیدن نایلونهای شفاف در برخی از نقاط کم ارتفاع دریاچه. انتقال اب از دریاچه وان ترکیه به دریاچه ارومیه{با توجه به اینکه ارتفاع دریاچه وان بسیار بیشتر از دریاچه ارومیه هست و در سالهای اخیر دریاچه وان با افزایش اب مواجه شده و در ارتفاع بیشتری نسبت به دریاچه ارومیه واقع هست و فاصله نسبتا کمی با اون داره با دیبلماسی میتونم بدون نیاز به بمباژ اب را به دریاچه ارومیه انتقال دهیم} شناسایی مناطقی در کف دریاچه که اب شور دریاچه بسمت چاههای اطراف نفوذ میکنه و مسدود کردن ان مناطق با بتن. استفاده از کارشناسان بومی و خارجی برای احیای دریاچه. گذاشتن شماره حسابی برای جمع اوری کمکهای مردمی برای احیای دریاچه.فرهنگ سازی برای مصرف اب .دادن اموزشهای لازم به کشاورزان و مردم حاشیه دریاچه در خصوص صرفه جویی و کمک به احیای دریاچه.صرفه جویی در مصرف اب در حوزه ابریز دریاچه. ایجاد تصفیه خانه های مدرن در شهرهای بزرگ حوزه ابریز دریاچه و تصفیه کامل اب فاضلاب و انتقال ان اب به دریاچه. اصلاح میانگذر دریاچه که باعث جلوگیری از چرخه حرکت طبیعی اب دریاچه و در نتیجه خشک شدن نقاط کم اب در جنوب دریاچه وایجاد تجمع رسوبات در دریاچه شده {تل خاکی میانگذر باید برداشته بشه و بجای ان بل و سازه های فلزی و معلق با بایه های فولادی و بتنی گذاشته بشه } همکاری مردم ولو با ریختن یک سطل اب. البته نماز باران و دعای خالص هم بی تاثیر نخواهد بود یادمون باشه دریاچه شور بحرالمیت هم احیا شد و خشک نشد