متن کامل مناظره سوم کاندیداها در تلویزیون

تابناک: بر پایه شیوه جدید لحاظ شده در مناظره‌ها که از مناظره دوم لحاظ شد، نخست هر نامزد چهار دقیقه فرصت دارد که سرفصل‌های کلی برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی دولت آینده خود را بیان کند و سپس هفت کاندیدای دیگر، هر یک دو دقیقه به نقد گفتار کاندیدای دیگر می‌پردازند و سپس کاندیدا سه دقیقه فرصت پاسخ به نقدها را داشت. اجرای این مناظره که به عنوان آخرین برنامه زنده کاندیداها از شبکه های یک، جام جم، العالم و پرس تی وی و رادیو ایران، زنده پخش می‌شود، نیز برخلاف اعلام پیشین که برای هر مناظره مجری تخصصی در نظر گرفته شده بود، همچون دو مناظره پیشین به مرتضی حیدری سپرده شده است.

تفاوت این مناظره با مناظره پیشین چنین بود که وقت اضافه کاندیداها که در دوره پیشین به طور کامل نگه داشته می‌شد و در نهایت می‌توانستند استفاده کنند، تغییر داشت و برای افزایش چالش، هرچقدر که از زمان کاندیداها هم باقی بماند، در جمع بندی نهایی، تنها پنج دقیقه از آن را می توانند استفاده کنند و البته از سوی ستاد انتخاباتی و رئیس سازمان صداوسیما خواسته شد که در عوض نقد دیدگاه‌ها، برنامه‌های یکدیگر را نقد کنند تا مردم متوجه اختلاف برنامه کاندیداها شوند.

متن مناظره سوم عیناً بدین شرح است:

بخش نخست: مناظره کاندیداها

محسن رضایی: مدیریت جناحی، دیگر جواب نمی‌دهد

نخستین کاندیدایی که طبق قرعه به بیان برنامه اش پرداخت، دکتر محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام بود.

محسن رضایی گفت: بسم الله الرحمن الرحیم

درود و سلام خدمت محضر شریف ایران. سلام و درود به روح پرفتوح شهدا و جانبازان و سپاه که امنیت و استقلال رو برای ما به ارمغان آوردند. و اما می خواهم صحبتم را از اینجا شروع کنم. امروز مردم ایران از کشمش‌ها و نزاع‌های اساسی خسته شدند. هرچند جناح های سیاسی، سرمایه های ما هستند، اما مدیریت جناحی، دیگر جواب نمی‌دهد.

وی افزود: ما به دنبال آن هستیم که دولت‌مان دنبال حق مردم، کارگران، دانشمندان، متفکران، نخبگان و طلاب باشد و می‌خواهیم به یک خیزش مردم خواهی اسلامی روی آوریم. لذا از همه تقاضا می کنیم در این رابطه به ما کمک کنند.

رضایی گفت: به همین دلیل سیاست خارجی و داخلی خود را بر این اساس تنظیم می کنیم که یک دولت فراگیر و جامع امید درست کنیم که به دنبال تحقق حقوق مردم باشد. برای ما مهم این است که زندگی مردم را بهبود دهیم و سیاست خارجی را به نحوی گسترش و توسعه دهیم که به یک دیپلماسی موفق اقتصادی کشیده شود.

رضایی اضافه کرد: پیوندهای ‌مان را با کشورهای منطقه و اسلامی گسترش دهیم و روابط خود را در دنیا به نحوی سازماندهی کنیم که در صحنه بین الملل بتوانیم توسعه اقتصادی و فرهنگی را در کنار دستیابی به قدرتی که به فضل پروردگار متعال امروز در دست داریم، گسترش دهیم.

رضایی گفت: حق مردم به یک فداکاری بزرگ نیازمند است، چه توسط خود مردم که از دولت گرفته شود از جامعه گرفته شود و چه توسط خودشان که در اختیار خودشان است، به دست بیاید. از طرف دیگر دولتمردانی باید بر سرکار بیاوریم که انشاءالله در دولت ما بر سر کار خواهند آمد که قبل از اینکه به فکر جناح یا گروه خاصی باشند، به فکر مردم خواهند بود.

رضایی افزود: بنابراین می خواهم اعلام کنم که کشمکش‌های سیاسی بس است. ما دست به دست هم خواهیم داد و به فضل پروردگار متعال، از همه افراد توانمند در هر جناحی، هر گروه ، قوم و استانی که هستند، این دولت فراگیر را به وجود می آوریم و توجه همه را به حقوق مردم، تحول در اقتصاد و فرهنگ جامعه سمت و سو خواهیم داد.

رضایی گفت: بنابراین در دولت ما قول می دهم که منازعات سیاسی پایان یابد، میزهای گفت وگو را شکل خواهیم داد، آزادی‌های مشروع را در داخل کشور تثبیت و حمایت خواهم کرد و قوانین و مقرراتی را تنظیم خواهیم کرد که همه بتوانند از حقوق خود دفاع کنند.

ولایتی: تشکر از جناب آقای رضایی: حل مسئله هسته ای چگونه است؟

روحانی: اگر بخوایم کشور، مدیران دلسوز رو به تخصص خودشون برگردانیم،اون جذب حداکثری و دفع حداقلی رو اجرا کنیم، باید تیغ حذف رو کنار بگذاریم. مدیریت جامعه ما باید دارای ثبات باشه. باید برمبنای ضابطه باشه نه رابطه. در سیاست داخلی و خارجی می توانیم قدم موثری برداریم.آقای رضایی به بحث اداره و مدیریت در شرایط جدید اشاره کرد می خواهم تاکید کنم اگر می خواهیم کشور را در مسیر جدید قرار دهیم باید به وحدت، اتحاد و انسجام در کل جامعه بپردازیم که این برای سیاست داخلی و خارجی ما اساس است.

وی افزود: مدیران دلسوز و کاردانی را که منزوی شده اند به تخصص خود برگردانیم اصل جذب حداکثری و دفع حداقلی را اجرا و عملی کنیم، در سال های اخیر نه تنها نتوانستیم غیر همفکر را جذب کنیم بلکه حتی دوستان، همکاران و همفکران و نیروهای انقلابی را از دست دادیم.

روحانی گفت: باید تیغ حذف را کنار بگذاریم و از همه دلسوزان انقلاب و مدیران با تجربه استفاده کنیم، مدیریت جامعه ما باید دارای ثبات باشد و افرادی که در جامعه ما مدیریت را بر عهده می گیرند باید بر مبنای ضابطه و نه برمبنای رابطه باشد و اگر چارچوب مدیریت ملاک کار ما باشد فکر می کنم در سیاست خارجی و داخلی می توانیم قدم موثر را برداریم.

حداد عادل: آقای رضایی، روش خودشوتونو توضیح ندادین؛ بلکه نتایج رو توضیح دادین. اینکه ما در سیاست خارجی موفق باشیم، اینها نتیجه دیپلماسی سیاسیه. نتایج مطلوب روش چیه.

جلیلی: حرفی ندارم.

قالیباف: به سمت وحدت رفتن اساس کار است اما تجربه گذشته نشان داده است که در عرصه سیاست داخلی چه اصلاح طلب چه اصولگرا، چه چپ چه راست نگاهشان عملا در عمل خلاف آنچه که گفته بودند بود و رفتارشان جناحی بود. پرسش این است که آقای رضایی با چه روشی می خواهند به این هدف برسند.

عارف: دو جوان در بازار تهران بخاطر این که گفته اند؛ درود بر عارف و سلام بر خاتمی دستگیر شده اند یا در دانشگاهی یکی از جوانان بعد از برنامه وی دو سه هفته ای بازداشت شده است.

عارف با تاکید بر این که مقام معظم رهبری فرموده اند باید از همه ظرفیت های قانون اساسی استفاده کنیم گفت: در زمانی که به دنبال خلق حماسه سیاسی هستیم باید با برخی تنگ نظری هایی که گاهی دیده می شود برخورد کنیم.

عارف مثال دیگری نیز از همین نوع زد و گفت: تعدادی از جوانان پوستر من و آقای سید حسن خمینی و خاتمی را تهیه کرده بودند اما برخی از توزیع آن جلوگیری کردند.

غرضی: بنده تشخیص می دهم سیاست داخلی مبنی بر جلب رضایت عامه است و با فرمایشات شما مغایرتی ندارد.

وی با طرح این پرسش که جلب رضایت عامه از طریق کانالهای تعریف شده انجام می شود یا کانالهای جدیدی را معرفی می کنید؟ گفت: اینکه شما بتوانید در داخل کشور مشکلاتی را که در گذشته فراهم شده است از بین ببرید باید روشهای جدیدی را معرفی کنید که بتوانید به جلب رضایت عامه بینجامد.

غرضی انعکاس استعداد داخلی کشور را تعریفی از سیاست خارجی دانست و گفت: آیا مشکلات داخل کشور و عدم وجود یک تناسب بین استعدادهای داخلی به شما اجازه می دهد در سیاست خارجی روشی انتخاب کنید تا بتواند به حل مسئله کمک کند؟ .

غرضی بیکاری، ‌تورم، مواد مخدر، گرفتاری های سیستمی و دولتی در رابطه با مردم را که از عدالت خارج شده از مشکلات پیش روی خواند و گفت: زمانی که شما با این مشکلات روبرو هستید در مقابله با جریانات خارجی چه ابزاری دارید تا جریانات خارجی را قانع کنید تا در داخل کشور صاحب قدرت هستید؟

پاسخ محسن رضایی: خوشبختانه بسیاری از اظهارات موید رویکرد من هستند.

وی افزود: امروز با دو چالش روبرو هستیم اول این که افراد سرجای خود نیستند و اولین کاری که من انجام خواهم داد هر کس را سر جای خود قرار خواهم داد و اطمینان دارم ۵۰ درصد مشکلات به این صورت حل خواهد شد نکته دوم این که باید یک دولت فراگیر با دو محوریت در واقع تشکیل داد که اولین محور این است که افراد کارآمد و باعرضه را بکار بگیریم و دوم این که این افراد رهبری و نظام را قبول داشته باشند.

وی افزود: از اینجا به بعد برای من مهم نیست من از همه جناح ها استفاده خواهم کرد که این کار به کشور انسجام می دهد.

رضایی افزود:‌سابقه مدیریتی من همین است من در سپاه زمانی که مسئولیت داشتم از همه جناح ها حضور داشتند و من از همه جناح ها فرمانده تربیت کردم.

رضایی با اشاره به بحث آزادیخواهی گفت: آزادیخواهی یک احساس نیست و من دنبال این هستم که نهاد آزادی را در کشور مستقر کنم که در آن مجموعه رویه ها، آموزش و تربیت در نظر گرفته شود تا نهال آزادی در جامعه کاشته شود وگرنه این بحث مثل یک شعار در کشور باقی خواهد ماند.

رضایی افزود: بعضی صحبت ها متأسفانه در کشور حاکی از دعواست ما می گوییم دعوا بس است مردم مشکل نان دارند و باید همه بسیج شویم تا مشکلات مردم حل و فصل شود.

او در ادامه افزود: مدیریت جناحی در کشور کارش تمام شده است ما مدیریت فراجناحی می خواهیم نه این که جناح هایی را که گنجینه کشورمان هستند کنار بگذاریم.

او افزود: استراتژی من در سیاست خارجی مانند یک قیچی عمل خواهد کرد که یک لبه آن کارآمدی اقتصادی و مدیریت قدرتمند کشور و رفع تحریم هاست. لبه دوم این قیچی هم به این صورت خواهد بود که قوی ترین دیپلمات ها را بسیج می کنیم تا با یک دیپلماسی قوی با این قیچی تحریم ها را برداریم.

محسن رضایی درباره موضوع هسته ای کشور نیز گفت: پرونده هسته ای را باید خاتمه بدهیم و جلوی گذشت زمان را که غربی ها دنبال آن هستند خواهیم گرفت.

امروز افراد در مملکت، سرجای خودشون نیستن. ما در مرحله اول، هر کسی رو سرجای خودش قرار می دهیم. دوم اینکه کسایی رو میاریم که رهبری رو قبول داشته باشن و نظام رو قبول داشته باشن. همین کافیه. دیگر به بقیه اش کاری نیست. من از همه جناح ها فرمانده تربیت کرده ام. ما به بحث آزادی خواهی، به عنوان یک احساس نگاه نمی کنیم، بلکه مجموعه ای از قوانین و مقررات است که نهاد آزادی ساخته شود.

بعضی از صحبت‌ها حاکی از دعوا دارد. دعوا و کشمکش بس است. مردم امروز مشکل نان دارند. ما همین رو داریم می گوییم. می گوییم مدیریت جناحی کارش تمام شده. مدیریت فراجناحی می خوایم؛ اما نه اینکه جناح ها رو که سرمایه های ملی ما هستن بذاریم کنار. من در سیاست خارجی، از استراتژی قیچی استفاده می کنم. قوی ترین دیپلمات های ایران رو بسیج می کنم تا به کمک این قیچی بتونیم به مشکلات خاتمه بدیم. من جلو گذشت زمان رو می گیرم. البته زمان ها رو طوری بچینید که صحبت ها کامل منعقد بشه.

محسن رضایی در پایان وقت خود گفت: این طور تا ما می آییم صحبت کنیم وقت تمام می شود کاری کنید تا بهتر بتوانیم صحبت کنیم. مجری برنامه گفت: ان شاء الله در دوری که نوبت شما می شود در نقد صحبت دوستان وقت خواهید داشت پاسخ دهید و حالا قرعه کشی می کنیم برای نامزد بعدی.


***************

محمدباقر قالیباف: هویت ملی، هویت دینی و هویت انقلابی ما را تضمین کند

دومین شخصی که طبق قرعه کشی برنامه اش را در حوزه سیاست داخلی و سیاست خارجی سخن گفت، محمدباقر قالیباف بود.

محمد باقر قالیباف رسید و وی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: عرض تبریک به مناسبت عید مبعث به همه ملت عزیز و شریف ایران. اجازه می خواهم بحث را از قسمت سیاست خارجی آغاز کنم که نکته مهم و کلیدی امروز ما می تواند باشد و نقش کلیدی داشته باشد برای تاثیرگذاری در اداره کشور.

وی افزود: اول یک نکته را اشاره کنم که من درسیاست خارجی چه هدفی را دنبال می کنم، سیاست خارجی باید منافع ملی و امنیت ملی ما را و همچنین هویت ملی، هویت دینی و هویت انقلابی ما را تضمین کند این رسالتی است که برعهده سیاست خارجی و دستگاه دیپلماسی کشور است.

قالیباف گفت: فکر می کنم در حوزه سیاست خارجی مثل بقیه حوزه ها مثل اقتصاد مثل سیاست داخلی یا فرهنگ نباید دستگاه دیپلماسی ما خارج از سند چشم انداز و سیاست های کلان برنامه حرکت کند یعنی این خودش اولین اشکال است پس باید بر این مدار حرکت کنیم و اینجا مهم این است که تاکید کنیم دستگاه دیپلماسی ما که مدیریت اجرایی تحقق این اهداف را دارد چه وضعیتی را دارد آیا از تواناییهای لازم برخوردار بوده یا نبوده است؟

محسن رضایی: دعوای سیاسی بس است، مردم مشکل نان دارند

وی افزود: من اینجا معتقدم که حوزه دیپلماسی ما در سالیانی که گذشته است نتوانسته در تحقق اهداف سیاست خارجی ما موفق باشد؛ شما نگاه کنید در حوزه اقتصادی در یارانه ها کسی با یارانه ها مخالف نیست همه می گویند خوب است ولی وقتی می آید در اجرا همه ضعف هایش دیده شد. ما دقیقا در حوزه سیاست خارجی هم در رویکردها دچار اشکال نیستیم در حوزه دیپلماسی که می خواهد آنها را تحقق بدهد و وزارت خارجه بحث شورای امنیت ملی ما باید در تحقق این ها حرکت کند که این نکته مهمی است که باید به آن توجه کرد و اینجا چالش ماست.

وی گفت: یعنی اگر بنده مرتب بر این موضوع تاکید دارم که ما نیازمند یک تغییر در رویکردهای مدیریتی برای اداره جامعه مان هستیم یک بخش آن سیاست خارجی است که در سیاست خارجی ما کارنامه قابل قبولی در حوزه دیپلماسی که تحقق برنامه ما است نداریم و نداشتیم. البته من این را بگویم همیشه زحمات به جای خود ولی مخصوصا سیاست خارجی و تغییر شرایط بین المللی و محیط بین الملل مرتب در حال تغییر است بنابراین ما باید خیلی به روز و به هنگام و با درایت و پختگی و با تحلیل صحیح حرکت کنیم.

قالیباف گفت: بنده برای حوزه دیپلماسی پنج محور جدی را در موضوع کاری داریم اول تحقق در انسجام داخلی؛ باید بدانیم دولتی که در درون کشور خودش مورد قبول و مورد تحسین مردم خودش نباشد در پشت هیچ میز چه مذاکره و مقاومتی و استقامتی و چه مورد توجه دنیا قرار نخواهد گرفت باید توجه کنیم که در درون کشور الگوی درست داشته باشیم.

قالیباف گفت: دوم دیپلماسی فعال منطقه گرایی این هم طبق برنامه هست هم از مزیت های نسبی سیاست های خارجی ماست که در حوزه منطقه گرایی نقطه قوت ماست و باید به آن توجه کنیم. فعال کردن دیپلماسی اقتصادی به نظر من در حوزه دیپلماسی اقتصادی ما یا تعطیل بودیم یا کارنامه مشخصی را ما ندیده ایم اگر کارنامه مشخصی هست بشنویم خوب است.

در حوزه دیپلماسی عمومی باید به طور جد توجه کنیم و پنجم راهبرد مقاومت مقتدرانه و یک رقابت هوشمندانه در سطح بین المللی.

عارف در انتقاد به سخنان قالیباف گفت: شما در دو مناظره قبلی بیشتر به توانایی روی مدیریت بخشی تأکید داشتید و یکی از مشکلات ما در کشور بخشی نگری است. مدیران ما تلاش می کنند مشکلات بخش خودشان را حل کنند و متأسفانه به تأثیر آن روی دیگر بخش های جامعه توجهی ندارند.

وی گفت: درباره نوع معماری شهری که شما گفته بودید بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است، آیا شما نمی توانستید در این زمینه پیشنهاد دهنده باشید؟ اگر با بخشی نگری فقط طرح های عمرانی تهران را دنبال کنید آیا از برخی مسائل دیگر مثل محیط زیست غافل نمی شوید؟ در زمان شهرداری شما قیمت زمین شش برابر شده است، آیا فروش تراکم در این افزایش قیمت ، سهمی نداشته است؟

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: شما تراکم را برای انجام طرح های عمرانی تهران پیش فروش کرده اید. من همین جا این موضوع را تکذیب می کنم که عارف هم پاسخ داد: بگذارید سؤالم تمام بشود. ریاست جمهوری مدیریت فرابخشی لازم دارد، توانایی خود را برای مدیریت فرابخشی به مردم بگویید.

غرضی: این شانزده سالی که در دولت بودم نکته ای را که یاد گرفتیم این بود که سیاست خارجی متکی به استعداد داخلی است و اینکه برویم به یک کشور خارجی بگوییم می خواهیم سیاست خارجی خود را عوض کنیم و یا اینکه آدمی را پیدا کنیم که نامه ای جداگانه بنویسیم، هیچ کشوری این موضوع را قبول نمی کند و هیچ کشوری ذهن و رفتارش به ما عوض نمی شود و با تغییر اشخاص، سیاست های خارجی عوض نمی شود.

وی افزود: نباید تصور کنیم که اگر در سیاست خارجی موفق یا ناموفق بوده ایم به اشخاص مربوط بوده است بلکه به استعداد داخلی مربوط است.

غرضی با اشاره به برخی مشکلات اقتصادی کشور گفت: باید برای تغییر سیاست خارجی، اول استعداد داخلی را تغییر دهیم.

وی افزود: اینکه بگویید می روم و به فلان کشور می گویم که سیاست خارجی ما با تغییر دولت، تغییر کرده است، این شدنی نیست زیرا سیاست خارجی در دنیا تنظیم شده است.

غرضی خطاب به قالیباف گفت: پیشنهادهای شما با این حساب ممکن نیست و اگر هست بگویید در سیاست داخلی آیا شما استعداد جمعی در عقبه خود دارید که مشکلات سیاسی داخلی را حل کند که همه کشور را تحت فشار قرار داده است؟.

علی اکبر ولایتی در سومین مناظره تلویزیونی نامزدهای ریاست جمهوری در نقد دیدگاههای محمدباقر قالیباف گفت: آقای قالیباف مطالبی را درباره سیاست خارجی گفت اما مسائل دیگری هم هست که باید به آن توجه شود که مهمترین آن تربیت نیروی کارآمد و متخصص است.

وی افزود: من که در وزارت امور خارجه بودم دانشکده این وزارتخانه را تأسیس کردم که از آن زمان تاکنون حدود 800 نفر کارشناس در امور بین الملل با حداقل آگاهی به دو زبان زنده دنیا تربیت شدند و ما در وزارت امور خارجه این کار را آغاز کردیم.

ولایتی گفت: آن روز که به وزارت امور خارجه وارد شدم 9 سفیر داشتیم اما روزی که از این وزارتخانه رفتم تعداد سفرا ، کارداران و سرکنسولها به 136 نفر رسید؛ به تدریج این دانشکده پس از رفتن من به حالت نیمه تعطیل درآمد و دیگر آن رسالت را برای خود قائل نبود.

وی افزود: کار به جایی رسیده است که آزمون ورودی برگزار می شود و از میان افرادی که دارای کارشناسی علوم سیاسی یا رشته های مرتبط هستند وارد وزارت امور خارجه شدند در حالیکه آن زمان که ما دانشکده را تأسیس کردیم ورود افراد با گزینش بود و بعد هم همان افراد به عنوان کارورز از سال دوم و سوم به بعد در حوزه های مختلف آموزش می دیدند.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: این موجب شد که ما پس از مدتی توانستیم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران را که از صفر آغاز کرده بودیم پیش ببریم زیرا نمی شد دیپلماسی جمهوری اسلامی را بر دیپلماسی زمان شاه بنا کرد و وزارت امور خارجه از معدود وزارتخانه هایی بود که پس از انقلاب فعالیتش را از صفر آغاز کرد.

ولایتی: مطالبی که شما گفتید اگر با این تکمیل شود که عزمتان بر این است که دوباره تربیت کارشناسان زبان دان و آشنا به مسائل بین الملل را که دائم رو به تحول است تربیت کنیم این افراد در عرصه بین الملل عوامل کار شما می شوند زیرا در این عرصه رابطه میان کشورها ، رابطه میان انسانهاست.

محسن رضایی: پرسشی از آقای قالیباف ندارم.

حسن روحانی: تعجب کردم از بیان آقای قالیباف در این زمینه که سیاست خارجی کشور ناموفق بود زیرا استثنا هم نکردند. به اعتقاد من سیاست خارجی در دولت سازندگی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی در شرایطی که ما بعد از جنگ بودیم همان سیاست خارجی بود که توانستیم تکنولوژی را از خارج وارد کنیم و وام مورد نیاز را از خارج بگیریم و تحول بزرگ در کشور ایجاد کند.

وی گفت: این همان سیاست خارجی بود که باعث شد باقی مانده سرزمین ما از بعثی ها بازپس گرفته شود و همان سیاست خارجی بود که با کمک شورای عالی امنیت ملی آن زمان موفق شدیم همه اسرا را به کشور بازگردانیم. سیاست خارجی آن دوره بود که صدام در سازمان ملل متحد و شورای امنیت محکوم شد.

روحانی گفت: در دوره ریاست جمهوری حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی کشور از بحران نجات پیدا کرد در شرایطی که داستان یازده سپتامبر اتفاق افتاده بود ایران را متهم کرده بودند در شرایطی که ما دیدیم دو کشور منطقه مورد هجوم قرار گرفت و ایران همواره مورد لیست بود که بعد از افغانستان اول ایران یا عراق.

وی افزود: ما دیدیم که ایران توانست چگونه با تدبیر و برنامه ریزی از این مسیر کاملا جدا شود و بالاترین بهره برداری را سیاست خارجی ما کرد یعنی دشمن ما در افغانستان و عراق منکوب شد و ایران سالم باقی ماند و ما توانستیم به مردم افغانستان و عراق کمک کنیم.

روحانی گفت: سیاست خارجی ما در آن دو هشت سال بسیار موفق بود البته نمی خواهم بگویم در این هشت سال اخیر هیچ توفیقی نبوده است اما اینجور کل سیاست خارجی را زیرسوال بردن به اعتقاد من منصفانه نیست.

حداد عادل: ایشان می فرمایند چند نفر که اسم آقای عارف و آقای خاتمی را بیان کردند دستگیر شده اند، بنده نیز مطلب ایشان را انکار نمی کنم اما حتماً این موضوع یک سلیقه فردی بوده است. در این میان عارف گفت: بله بنده نیز منظورم این است که باید مقابل سلیقه های فردی گرفته شود.

در ادامه حداد عادل افزود: این اشتباهی است که امکان دارد در هر دوره ای حتی زمانی که شما به عنوان رئیس جمهور کشور انتخاب شوید، مأموری در تشخیص اشتباه کند. نتیجه این اقدام این بوده که بنده نمی توانم به آذربایجان بروم و خجالت می کشم.

حداد در ادامه افزود: همین حالا که ما به محل مناظره در صدا و سیما می آمدیم عده ای مقابل مدخل ورودی سازمان صدا و سیما ایستاده بودند و عکس آقای خاتمی و آقای عارف را در دست داشتند و شعار می داند و هیچ فردی نیز با آنها کار نداشت.

وی ادامه داد: نباید این تلقی صورت گیرد که فضای کشور چنین حالتی است. در فیلم های مستندی که این شب ها پخش می شود آقای خاتمی درباره عده ای اظهارنظر کردند و تصاویر آن نیز پخش شد و مطلوب است که این گونه مطرح شود، اگر این اتفاق روی داده شرایط کلی کشور ما نیست.

حداد عادل گفت: آقای روحانی هم که اشاره می کنند سیاست خارجی ما موفق بوده معتقدم که از اول انقلاب تاکنون موفقیت های زیادی در زمینه سیاست خارجی همه دولت ها داشته ایم و در هر دوره ای مشکلاتی بوده است همان طور که ایشان اشاره کردند در مجلس ششم شاهد آن بودیم که نمایندگان مجلس ششم مرتب در نطق های قبل از دستور عنوان می کردند که در دوره آقای هاشمی کشور به بحران کشیده شده است و این گونه بیان می کردند که آقای خاتمی آمده تا کشور را از بحران نجات دهد.

وی افزود: نمایندگان این دوره در مجلس تقصیرها را به گردن آقای هاشمی می انداختند و در همان دوران هم بود که دادگاه میکونوس بوجود آمد که خروج رئیس جمهور را از خروج از کشور ممنوع کرده بودند و یا در موضوع مطرح کردن محور شرارت که بوش به ایران هشدار داد پس از همه ی حرف هایی بود که در سیاست خارجی اتفاق افتاده بود.

حداد عادل گفت: خوب است که این مسائل مطرح شود تا تصور نشود که کارنامه همه 20 است و یک دوره خاصی زمستانی بوده است.

در این میان عارف به میان صحبت آقای حداد آمد و گفت: آقای حداد دشمنان ما ، ما را محور شرارت خطاب کردند که حداد در پاسخ گفت: بله. اما می خواهیم ببینیم در چه دوره ای اتفاق افتاد.

عارف ادامه داد که این موضع گیری شفاف دولت بوده در قبال غرب و آمریکا.

حداد گفت: بله اما می خواهم بگویم که هر موضع گیری که از خارج نسبت به ما صورت می گیرد به علت ضعف مدیریت داخل است.

سعید جلیلی: نکاتی که در منطقه گرایی و دیپلماسی اقتصادی مطرح شد الان هم موجود است اما بحث این است که اینها را چگونه می خواهیم انجام دهیم زیرا مهم اجرای این بحث هاست. نکته دوم که شما به درستی اشاره کردید سیاست خارجی براساس منافع و ارزش های کشور است سوال می کنم که اگر کشوری آن اصول، اهداف و منافع اش در تعارض و تقابل با شما بود چگونه با آن کشور برخورد می کنید.

سعید جلیلی گفت: در گزارشی که شما به عنوان برنامه راهبردی دیپلماسی نوشته اید جمله ای آمده است که با نگاه های شما همخوانی ندارد. در این برنامه آمده است اگر به دنبال نظمی برای جهان هستیم نباید به گونه ای باشد که تصویر خارجی آن چالش قدرت هژمونی جهان باشد.

این نامزد ریاست جمهوری گفت: در صورتی که یکی از بحث های اساسی در سیاست خارجی این است که ما قدرت هژمون در جهان را قبول نداریم و با آن با چالش هستیم و اساساً انقلاب اسلامی بر این اساس استوار است.

وی ادامه داد: شما نوشتید که این علاقه به حاکمیت بی نظمی که با مبانی عقیدتی نظام اسلامی سازگار نیست باشد. این بی نظمی در چالش با نظامی است که به زور می خواهد خود را از چند جهت به جهان حاکم کند. سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران یکی از رویکردهای بسیار مثبت نظام ما در سیاست خارجی است و قدرت نظام ما در سیاست خارجی است.

وی گفت: دستگاه ها باید با این موضوع خود را منطبق کنند.

جلیلی افزود: من هم قبول دارم که دستگاه دیپلماسی آن قدرت لازم را ندارد و وزارت خارجه ما به علت برخی تدابیر که از ابتدای انقلاب صورت گرفته ظرفیت بار بزرگ سیاست خارجی را ندارد و باید خیلی قوی تر از این باشد.

این نامزد ریاست جمهوری گفت: اما نکته ای که آقای روحانی مطرح کردند باید همه جانبه بررسی شود به گونه ای که درباره بحثی که آقای عارف مطرح کردند منظور آقای حداد عادل این است که در زمانی که برخی دوستان شعار همراهی با این نظم را می دادند و از تقابل های بیهوده به تعبیر آنها باید جلوگیری می شد پاسخش چه بود.

در دوره آقای هاشمی این بود که دو حکم جلب برای آقای هاشمی آمد در دوره آقای خاتمی این بود که پس از آن همه همکاری با غربی ها در قضیه افغانستان ایران را محور شرارت نامیدند نه این که حرف آنها صحیح بود یا حکم جلب هر دو غلط بود.

جلیلی ادامه داد: بحث این است که این شیوه غلط است اگر ما با این شیوه بخواهیم وارد شویم سرانجام آن خواهد شد.

در این میان روحانی در پاسخ به جلیلی گفت: اما منافع ملی کشور حفظ شد.

جلیلی گفت: منافع ملی کشور کی حفظ شد، آن زمانی که دقیقاً بعد از آن دوران عده ای نگران بودند که به عراق و افغانستان حمله شده ، نکند به ایران حمله شود ولی ظرفیتی ایجاد شد که پس از آن آمریکا در افغانستان و عراق زمین گیر شد.

روحانی پاسخ داد:این اتفاق چه زمانی افتاد. در زمانی که دوره آقای خاتمی بود. عده ای می گفتند ما گفتگوهای هسته ای که در بغداد داشتیم در تهران نتیجه بحث بغداد بود و این ادعای آقای بلر بود.

روحانی گفت: این بحث که اصلاً صحت ندارد. این اظهاراتی است که مطرح شده است و در یک چنین فضایی آنها احساس می کردند با دو حمله به عراق و افغانستان می توانند ایران را مرعوب کنند اما اتفاقاً پس از آن فضایی ایجاد شد که توانست آنها را زمین گیر کند.

روحانی در پاسخ گفت: آقای جلیلی تاریخ را که نمی شود تحریف کنیم. پس از این ماجراها آمریکایی ها به دنبال آن بودند که بیایید مذاکره کنیم تا ما بتوانیم در عراق جان سالم به در ببریم این می تواند اقتدار ایجاد کند.

وی در ادامه با اشاره به مطالبی که آقای عارف بیان کرده گفت: اگر ما می خواهیم از سلایق جلوگیری کنیم راهش قانون است و با قانون می توانیم جلوی سلایق بایستیم اگر ما بیاییم در اینجا با صراحت از کسانی که بزرگترین بی قانونی را کردند با افتخار یاد کنیم دامن زدن به سلائق می شود اگر کسی آمد خلاف قانون عمل کرد و ظلم بزرگ به نظام کرد و ما آمدیم او را مبنا قرار دادیم و با افتخار بیان کنیم.

در این میان عارف به میان صحبت جلیلی آمد و گفت: آقای جلیلی آیا عکس آقای خاتمی خلاف قانون است که جلیلی در پاسخ گفت من آن را مطرح نمی کنم بلکه در این باره صحبت می کنم که اگر بعد از این دوره انتخابات ریاست جمهوری که قانونی دارد که همه ما پذیرفتیم اگر پس از انتخابات کسانی آمدند و خلاف آن قانون شعاری دادند و شورای نگهبان انتخابات را تأیید کرد و پس از آن عده ای حق ندارند بیایند و خلاف آن مردم را بشورانند و بگویند رأی مردم و جمهوریت وتو بشود. این قانون است اگر خلاف این بشود از این بزرگتر بی قانونی نداریم.

قالیباف در پاسخ به منتقدان خود از انتقاد دکتر عارف شروع کرد و گفت: بعد از دولت تنها مجموعه ای که می تواند بخشی نگر نباشد شهرداری ها هستند چرا که شهرداری ها در تمام ابعاد شهرسازی، حمل و نقل، امور فرهنگی و اجتماعی و ازجمله در دیپلماسی عمومی و خارجی فعالند.

وی ادامه داد: در دوره مدیریت من توانستیم مجمع شهرداران آسیایی را با بیش از 100 شهر بزرگ آسیا ایجاد کنیم که دبیرخانه دائمی آن در تهران است، این دیپلماسی است.

قالیباف گفت: همچنین شهردار تهران عضو UCGL است و چندی پیش در کنفرانس بزرگ تغییرات آب و هوایی که مقامات بیست شهر جهان دعوت شده بودند از شهردار تهران نیز دعوت شده بود، بنابراین شهرداری جای بخشی نگری نیست.

وی در ادامه بحث تربیت منابع انسانی را که دکتر ولایتی آن را مطرح کرده بود مورد تأکید قرار داد و افزود: من بارها گفته ام نفت و گاز مهم است اما منابع انسانی مهمتر است و بازگشت نخبگان به متن تصمیم گیری، اساس کار من است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به انتقاد دکتر روحانی نیز گفت: من معترض سیاست خارجی نبودم، همین که شش کشور بزرگ با ما حرف می زنند و اینکه ما به صورت مبنایی در جهان جلوی امریکا ایستاده ایم بسیار اهمیت دارد، آمریکا می گوید قدرت حق من است اما ما می گوییم حق ، قدرت است و همین جاست که نگاه اسلام در دیپلماسی ما مشخص می شود.

قالیباف ادامه داد: من حرفم در حوزه دیپلماسی است، من دست همه کسانی را که در این حوزه زحمت کشیده اند می بوسم اما شما می دانید آن روز که دیپلماسی خودمان را بر اساس نزدیکی به اتحادیه اروپا بنا نهادیم آنان سفرای خود را از کشور ما فراخواندند و سفیران ما را نیز از کشورشان بیرون کردند.

وی گفت: به اعتقاد من در دولت های سازندگی و اصلاحات در حوزه دیپلماسی اقتصادی، خوب عمل نشد. کارنامه دولت سازندگی و اصلاحات در حوزه دیپلماسی اقتصادی چیست؟ شما بگویید.


***************

غلامعلی حدادعادل: مسلم است مشکل اقتصادی با تحریم ارتباط دارد

غلامعلی حدادعادل نامزد انتخابات ریاست جمهوری دیدگاهها و رویکردهای خود را در حوزه سیاست خارجی ارائه کرد.

حداد عادل: در داخل کشور می دانیم که در سیاست داخلی مشکل اقتصادی، امروز مشکل مهمی است و برای همه کاندیداها اولویت دارد.

وی افزود: مسلم است مشکل اقتصادی با تحریم ارتباط دارد، تحریمی که دشمنان ان را فلج کننده نامیدند و ما اعتقاد داریم با مدیریت بهتر می شد و می شود اثار این تحریم را کم کرد. در سیاست خارجی ما حل مسئله تحریم اولویت دارد و مهم این است که چگونه، برخی اینطور عنوان می کنند که مشکل فقط مدیریتی، ظرافت های دیپلماتیک است و شخصی برود و شخصی بیاید این مشکل حل می شود.

وی گفت: برخی گمان می کنند اگر ما به تحریم کنندگان لبخندی بزنیم و کدخدا را ببینیم، مسئله حل می شود، برخی مشکل عمدتا به گردن دولت فعلی می اندازند اما من این طور فکر نمی کنم. همه می دانند که مسئله هسته ای بهانه است، ما ان روزی که مشکل هسته ای نداشتیم یعنی فعالیت هسته ای نکرده بودیم، در تحریم بودیم و دشمنان ما هم بهتر از ما می دانند که فعالیت هسته ای ما نظامی نیست.
محسن رضایی: دعوای سیاسی بس است، مردم مشکل نان دارند

وی با بیان اینکه بنده صریح می گویم مشکل ما با امریکایی ها مشکل اصل انقلاب است، گفت: انها چون ما خواهان استقلال بوده ایم و بر سر آن هستیم،‌ با ما مخالفت می کنند. انها از روز اول انقلاب نسبت به ما همین نظر را داشتنند و تحریم داماتو قبل از فعالیتهای هسته ای بود.

وی گفت: روز اول انقلاب که ما فعالیت هسته ای نداشتیم، حقوق بشر مطرح نبود، آنها چندین میلیارد پول ما را در هفته های اول بعد از پیروزی انقلاب مسدود کردند و هنوز پس نداده اند. به نظر من پایه اصلی حل مشکل تحریم، این است که از موضع عزت و اقتدار مذاکره و در سیاست خارجی عمل کنیم و به طور مثال ویتنام در برابر امریکا.

وی گفت: ما با وحدت و مدیریت و روحیه عزتمندانه ملت می توانیم از موضع قدرت در برابر تحریم ها مقابله مدبرانه کنیم، همان کاری که امام،‌ در زمان جنگ کرد و وقتی صدام به ما حمله کرد امام عقب نشینی نکرد و امروز هم رهبری می گویند این تحریم ،تحمیلی است و عزت و شرف ما در گرو مقاومت اقتصادی است.

حداد عادل افزود: امریکایی ها روزی با ما سر مذاکره واقعی می نشینند که بدانند ما در برابر فشار انها دستهایمان را به علامت تسلیم بلند نمی کنیم و ملت ما از عزت و استقلال دست بر نمی دارند. به طور مثال رفتاری که امریکا با چین داشت، چهل سال امریکا تلاش کرد چین را نادیده بگیرد، اما بعد از اینکه دید چین محکم در برابر این کشور ایستاده است امریکا با این کشور تعامل کرد.

قبل از سخنان اقای حداد عادل مجری از نامزدها تشکر کرد و گفت: زمان های مصرف شده روبروی شماست و برای تنظیم وقت می توانید برنامه ریزی کنید.

جلیلی در ادامه گفت: نظری ندارم.

قالیباف گفت: ما که بحثی با این آرمان ها و اهداف و حرکت های حق طلبانه نداریم، صحبت کردید با مدیریت این موضوع حل نمی شود، می گویید سیاست خارجی ماست که می تواند بیشترین منافع را برای کشور بیاورد و لذا مدیریت کلیدی است اگر غیر از این نظر دارید بفرمایید چرا؟

سپس نوبت به عارف رسید و گفت: چگونه و در چه شرایطی به این موضوع می رسید که مذاکره داشته باشید؟

غرضی در ادامه گفت: بفرمایید که عزت و اقتدار کشور مربوط به استعداد داخلی کشور است یا مکتوب در کتاب هاست شما زحمات زیادی در آموزش و پرورش کشیده اید چرا آموزش و پرورش و وزارت آموزش عالی، جوانان را به اشتغال نمی رسانند؟ شما چطور می توانید استعدادها را به اشتغال برسانید؟ چگونه می توانید عزت و اقتدار داشته باشید؟

وی افزود: بله ما در نفت، در مسائل امنیت و ارتش عزت و اقتدار داریم اما در سایر زمینه ها اشاره به چین می کنید، وقتی چین چهارشنبه بازارهای آمریکا و اروپا را گرفت نیکسون مجبور شد با چین بر روی میز مذاکره بنشیند.

در ادامه مناظره، محسن رضایی در پاسخ به اظهارات حداد عادل گفت: آقای حداد عادل شعاری صحبت می کنند ، مگر می شود سرنوشت کشوری را اینگونه با شعار پشت سر بگذاریم ؟

وی با بیان اینکه حتی یک دقیقه از وقت ملت را نباید گرفت ادامه داد: در این کشور گرفتار دو گروه شدیم ، عده ای همه اش شعار مقاومت می دهند مثل همان هایی که می گفتیم خرمشهر اشغال شده اگر راست می گویید بیایید کمک کنید تا خرمشهر آزاد شود مگر در آن زمان کسانی که در تهران می نشستند و شعار می دادند می توانستند به ملت ایران کمک کنند؟

رضایی افزود: گروه دیگر نیز می گویند کار تمام شده است و این تحریم اقتصادی پدر ما را در آورده و برویم تسلیم شویم، همین مسائل در دوران انقلاب و دفاع هم بود.

وی گفت: آقای حداد عادل می گویند زمانی آمریکاییها کنار می آیند که ما مقاومت کنیم، آیا ما مقاومت کنیم که مردم گرسنه بمانند؟ مقاومت کنیم که تحریم های اقتصادی آثارش را بیشتر نشان دهد؟

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به اینکه تحریم ها تاکنون 30 تا 40 درصد آثار خود را نشان داده است با طرح این پرسش که چرا آمریکاییها با ما وارد مذاکره جدی نمی شوند افزود: آنها در پی این هستند که زمان را از ما بگیرند تا تحریم ها در اثر زمان همه آثار خود را بگذارد.

رضایی با طرح این پرسش که آیا نمی توانستیم کاری کنیم که آمریکاییها، چین و روسیه را با خود همراه نکنند گفت: می توانستیم کاری کنیم که آمریکاییها در دیپلماسی شکست بخورند. مقاومت کردن باید منتج به نتیجه شود یعنی اینکه آمریکاییها بفهمند که تحریم ها بی اثر بوده است باید تولید را راه بیندازیم و با گرانی و بیکاری مقابله کنیم.

رضایی تاکید کرد: با چه زبانی بگوییم که اقتصاد هم نظام جمهوری اسلامی را حفظ می کند و هم زندگی مردم را بهبود می بخشد.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، حل مشکلات اقتصادی را راه برون رفت از مذاکرات دانست و گفت: زمانی که بتوانیم به آمریکاییها ثابت کنیم که سر پای خود ایستاده ایم و تحریم ها از نظر اقتصادی بر روی ما اثر نگذارد آنها آماده می شوند تا مذاکره کنند و در آن زمان هم باید مذاکره ما قوی باشد.

رضایی با اشاره به اینکه استراتژی قیچی که می گویم مربوط به همین موضوع است افزود: باید ابتدا کارآمدی اقتصادی و ظرفیت ها و تواناییهای عظیم خود را در کشور نشان دهیم و در این حالت کسی که در مقابل ماست وقتی ببیند وضعیت ما روز به روز بهتر می شود مذاکره منصفانه می کند اما اگر ببینند هزار تومان امروز ما برابر با 300 تومان دیروز است متوجه می شوند ما شعار می دهیم.

وی با درخواست از آقای حدادعادل که درباره این مسائل توضیح دهد اضافه کرد: اینکه می گوییم مقاومت می کنیم درست است اما این به شرطی است که از این مقاومت بهره برداری کنیم.

آقای ولایتی در پاسخ به اظهارات آقای حدادعادل تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در بیش از 35 سال اخیر همواره با مشکلاتی در صحنه های بین المللی و منطقه ای روبرو بوده است و در جنگ تحمیلی هشت ساله هم عراق با پشتیبانی 40 کشور به ایران حمله کرده بود.

وی افزود: درست زمانی که همسایه شرقی ما یعنی افغانستان به اشغال نیروهای شوروی سابق درآمده بود همسایه غربی ما به ما حمله کرد که ما در آن زمان، جنگ و دیپلماسی را در پیش گرفتیم که موثر بود و باعث شد که به افغانستان کمک کردیم که نیروهای شوروی را از این کشور بیرون کردند.

ولایتی گفت: دیپلماسی جنگ و مذاکره در آن زمان بسیار سخت تر از مذاکرات مربوط به مسایل هسته ای بود و باید مقاومت ما توام با تدبیر باشد.

این نامزد ریاست جمهوری افزود: باید در برابر زیاده خواهی های آنها بایستیم و در برابر مشکلاتی که برای ما ایجاد می کنند تدبیر کنیم.


***************

حسن روحانی: نیاز به عقلانیت و اعتدال داریم

چهارمین کاندیدایی که اظهاراتش را در مناظره بیان کرد، حسن روحانی بود.

حسن روحانی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در نخستین وقت چهار دقیقه ای خود در سومین مناظره تلویزیونی گفت: اساس سیاست داخلی دولت تدبیر و امید بر مبنای اولاً تأمین امنیت و ایجاد آرامش برای همه مردم ایران در همه ابعاد زندگیشان ازجمله اقتصادی، فرهنگی، شغلی و حریم خصوصی خواهد بود.

روحانی افزود: همه ابعاد زندگی مردم باید به گونه ای باشد که مردم شب و روز در خانه، خیابان و سفر احساس امنیت و آرامش در ابعاد مختلف زندگیشان داشته باشند.

وی گفت: مسئله دوم آزادی است که مردم در همه ابعاد زندگی، آزادی مسئولانه را احساس کنند یعنی جایی که باید نظرشان را اعلام و مطالبشان را بیان کنند و یا اینکه در یک انتخابات با آزادی کامل بیایند و حضور پیدا کنند، متأسفانه امروز در برخی از موارد این آزادی حضور مردم در صحنه انتخابات با سخت گیری هایی همراه است که به اعتقاد من نیازی به این قدر سخت گیری نیست.

روحانی افزود: یک تا دو مورد آن را عارف اشاره کرده است و من هم چند نمونه دارم که نمی خواهم وقت بگذرد اما باید مقداری با سعه صدر با این مسائل برخورد کنیم.

وی گفت: مسئله دیگر، عدالت در سراسر کشور و بحث حقوق شهروندی است که همه مردم کشور از هر قبیله، نژاد، آذری زبان، ترک، لر، ترکمن، عرب، بلوچ و همه و همه احساس کنند شهروند کشوری واحدند و از حقوق عادلانه و مساوی برخوردارند.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: باید زمینه را برای مشارکت همه مردم فراهم کنیم تا مردم با اعتماد کامل در بخش های مختلف سیاسی و اجتماعی مشارکت کنند و این مشارکت تنها برای انتخابات یا ۲۲ بهمن نباشد بلکه در همه امور، مردم حضوری فعال و مشارکت داشته باشند تا کشور به سمت انسجام و قدرت ملی حرکت کند.

روحانی گفت: برای این کار نیاز به عقلانیت و اعتدال داریم و نیاز داریم که از افراط و تفریط دوری کنیم.

وی افزود: در بحث سیاست خارجی هم این چنین است، در سیاست خارجی باید منافع و امنیت ملی کشور را حفظ کنیم و بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم تا فرصت های لازم برای مردم ما در صحنه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و سایر بخش ها به وجود آید.

روحانی گفت: اینکه در بحث ها اشاره شد در دولت سازندگی یا در دولت اصلاحات، سیاست خارجی ما ایراد و اشکال داشته است از بعضی از دوستان تعجب می کنم که اشاره می کنند به حرفی که در گوشه ی سایتی آن هم به صورت ناقص آمده است.

وی افزود: خوب است کتابی را که اخیراً آقای البرادعی نوشته است نگاه کنند و ببینند که می گوید جنگ پشت دروازه ایران بود و این تدبیر ایران بود که جلوی این جنگ را گرفت و سه کشور را به تهران دعوت کرد و آنها را سپر انسانی قرار داد و کتاب های دیگری که در این زمینه نوشته شده ازجمله کتابی که آقای جک استراو نوشته و گفته است جنگ حتمی بود و من آمدم اعلام کردم این جنگ احمقانه است و به خاطر این مرا برکنار کردند.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: واقعیت های تاریخی را تحریف نکنیم و بدانیم شرایط کشور چه بوده است، امروز هم ما باید این شرایط را برای کشور حفظ کنیم.

روحانی افزود: البته تأکید می کنم در سیاست های خارجی مهم، همه جا تأیید مقام معظم رهبری و هدایت های ایشان بوده است و آنچه راجع به دو دولت گفتم در واقع بخش بزرگی از آن هدایت های خود مقام معظم رهبری بوده است.

حدادعادل: از آقای روحانی می پرسم که در تبلیغات شان درباره سیاست خارجی آمده بود که باید با کدخدای دنیا کنار بیاییم، نمی دانم این را به شوخی گفته بودید یا جدی، یعنی اگر آمریکا کدخداست بقیه کشورها از جمله ما رعیت آمریکا هستیم؟

روحانی: این را بد به شما منتقل کرده اند.

جلیلی: در سیاست خارجی دفاع از حقوق و منافع و ارزش های یک کشور مطرح است. چون پلی زده شد به بحث آقای البرادعی، باید بگویم البرادعی به دنبال آن در کتاب خاطرات خودش در صفحه ۱۴۴ می گوید نه تنها پیشنهاد سه کشور اروپایی ناچیز بود بلکه لفظ توهین آمیزی نیز داشت تا جایی که می شد آن را متکبرانه توصیف کرد.

جلیلی گفت: البرادعی ادامه می دهد این طرح تا جایی پیش رفته بود که قول می داد اروپایی ها دانشمندان ایرانی را که در صورت غنی سازی نکردن، بیکار می شوند تحت پوشش قرار دهد. البته خود آقای روحانی نیز در کتاب خودشان صفحه ۵۸۳ به آقای البرادعی پاسخ می دهد که متاسفانه اگر نگوییم هیچ، ایران ما به ازای بسیار اندکی در برابر پیشنهادات اروپایی ها دریافت کرد و تنها با قول های انجام نشده و درخواست های بیشتر آنان روبرو شد.

این نامزد ریاست جمهوری گفت: آقای روحانی در کتاب خود به خوبی جواب آقای البرادعی را داد اما تحلیل این است که این نیست که یک مسئله ای در یک سایت مطرح شده بود، چراکه حتی خود دوستان الان هم می گفتند ما داشتیم ایران را از یک خطری نجات می دادیم ، این درحالیست که اساسا خبری نبود ، بلکه ایران در یک اقتدار بود اگرچه دو طرف آمده بودند و تهدیداتی نیز وجود داشت. وقتی توانستیم خطر را رفع کنیم که با اقتدار رفتیم و به گونه ای عمل کردیم که آنها آمدند با ما در مسایل گفتگو کنند.

قالیباف: خاطرم هست سال هشتاد و دو که بنده فرمانده نیروی انتظامی بودم و شما دبیر امنیت ملی بعد از هجده تیر که هر سال به مناسبت سالگرد آن دانشجویان داخل و بیرون مراسمی می گذاشتند در جلسه ای به شما آقای روحانی گفتم اجازه بدهید دفتر تحکیم وحدت مراسم بگیرد اما شما جناب روحانی گفتید: بابا دنبال دردسری؟ ول کن. چه مجوزی؟ بنده اصرار داشتم دانشجو باید حرف خودش را بزند اما در چارچوب قانون.

وی خطاب به روحانی گفت: یک بحث اینجاست وقتی خودمان در مسئولیت هستیم هم همین نگاه را داریم یا خیر؟

قالیباف گفت: در شورای امنیت کشور در وزارت کشور در سال هشتاد و دو اگر خاطرتان باشد در حوادث طرشت و علامه نیروی انتظامی جلوی لباس شخصی ها ایستاد و بنده در آن جلسه معتقد بودم افراد پشت صحنه برخی اعضا هستند نه دانشجویان و وقتی مجوز ورود را بنده گرفتم چون می دانستم برخی اعضای این جلسه پشت قضیه هستند همانجا گفتم دیگر اتفاقی نمی افتد.

وی با یاد آوری تقطیع سخنانش در بی بی سی و صدای آمریکا گفت: من از حق دفاع کردم و برخی در مجلس ششم خود باعث نا ارامی ها بودند. اگر دم از آزادی و اقوام می زنیم باید در زمان قدرت نیز چنین عمل کنیم.

غرضی به ارایه صحبت ها و سؤال خود از آقای حسن روحانی پرداخت. غرضی با اشاره به اینکه در حال حاضر در کشور کسری بودجه بسیار زیاد است و همچنین اشکالات زیادی وجود دارد گفت: آقای روحانی آیا شما اعتقاد دارید سیاست های داخلی باید پیگیری شود یا سیاست های خارجی؟

وی افزود: اگر اعتقادی به این دارید که در این مرحله ما می توانیم بدون تأییدیه داخلی و استعداد وسیع با آمریکا مذاکره کنیم و یا اینکه از طریق لابی ها بتوانیم آن را قانع کنیم آیا فکر می کنید موفق به این کار می شوید؟

غرضی با اشاره به تعطیلی مجلس هفدهم از سوی مصدق و فاصله گرفتن آیت الله کاشانی از وی و همچنین انجام کودتا، این سؤال را از آقای روحانی طرح کرد که شما شرایط فعلی را چگونه می بینید و اینکه بدون تصحیح شرایط داخلی مذاکره باید صورت گیرد یا نه؟ مورد تأیید شما هست یا نه؟

محسن رضایی در نقد صحبت های آقایان روحانی و جلیلی گفت:‌ بعد از شنیدن صحبت های این دو نامزد به خود می گفتم که آیا حرف بزنم یا نزنم؟ اما اگر حرف نزنم ظلم به تصمیم گیری مردم است.

رضایی افزود: این میز و بحث های مطرح در آن به نوعی صداقت دولتمردان را با مردم نشان می دهد و بعد مردم این صحبت ها را جمع بندی می کنند لذا نباید بگوییم چون دشمنان سوءاستفاده می کنند باید از بیان این موضوعات اجتناب کرد و نباید این طور تصور شود که ما داریم پته یکدیگر را رو می کنیم.

رضایی تصریح کرد: واقعیت این است که چه در زمان آقای جلیلی و چه در زمان آقای روحانی افراط و تفریط هایی صورت گرفته است. زمان آقای جلیلی ما با آقای سولانا ۲۷۰۰ سانتریفیوژ را توافق کردیم اما اگر قراردادی درست منعقد کرده بودیم و جای پایش محکم می شد بهتر نبود؟ من در جریان جزئیات مذاکرات هسته ای هستم و این افراط و تفریط ها از سیاست های نظام دور بود؛ درست است که با مقام معظم رهبری چک می شد، حالا که گذشت.

وی با طرح این سوال که آیا می خواهیم از گذشته بدون کم و کاست دفاع کنیم، گفت: نباید این طور خود را حق مطلق بدانیم ، پس اشکال ها و ضعف های ما کجا بود؟ انقلاب تازه پای ما ۳۴ سال از عمرش می گذرد باید تجربه کنیم و این تجربه ها را منتقل کنیم ؛ اگر مسئولیتی به دوش ما گذاشته شد و اشتباه کردیم باید صادقانه آن را بیان کنیم.

وی در ادامه گفت: ما نباید دفاع از خود را بر دفاع از نظام و مردم ترجیح دهیم، ما در شرایط خاص هستیم؛ اما شک ندارم با کمک خداوند و بسیج توانایی های مردم می شود کارهای بزرگ انجام داد مشروط به اینکه صداقت را سرلوحه کارمان قرار دهیم.

جلیلی در پاسخ به رضایی با حق متصور شدن خود گفت: بین حق و باطل حرکت کردن معنی اش میانه روی، دوری از افراط و تفریط نیست ببینید ما یک زمانی یک موضوع حقیقتی یا یک موضوع باطلی داریم اینکه کسی بیاید وسط اینها راه برود و بگوید من دارم حد وسط راه می روم این غلط است.

وی افزود: اطلاعاتی که شما فرمودید از جمله موضوعی که فرمودید مبنایش درست نیست این قضیه زمان آقای لاریجانی بود، معاون ایشان با معاون سولانا به یک توافقی رسیدند و سولانا بعد از آن زیرش زد و قبول نکرد .

جلیلی گفت: این نکته شما کاملا صحیح است که ما باید ارزیابی کنیم نباید مطلق نگاه کنیم.

رضایی گفت: یعنی در زمان شما هیچ اشتباهی نشده است.

جلیلی گفت: چرا اما این مثالی که شما می زنید برای زمان آقای لاریجانی بود و درست نبود و از سوی سولانا رد شد نه از سوی ایران و اونها این را رد کردند.

وی گفت: اما این که ارزیابی داشته باشیم خیلی خوب است کاستی ها را نگاه کنیم، ایرادات را بگیریم و رفع کنیم مخصوصا مربوط به زمان بنده.

حدادعادل گفت: یک نکته هم من عرض کنم جناب آقای رضایی طوری صحبت می کنند که انگار همه ما غیرمردمی هستیم بویژه خود من و به مردم توجه نداریم و فقط جناب ایشان غصه مردم را می خورند همه ما از جانب مردمیم و به خاطر مردم است که این حرف ها را می زنیم راهها متفاوت است و الا هدف همان حمایت از مردم و تامین سلامت و رفاه مردم است.

غرضی گفت: مشکل اصلی ما این نیست، در واقع نادیده گرفتن ماهیت موضوع؛ اشتباه است. استعداد کشور برای مقابله با این همه مشکل به اندازه تولید نشده است.

وی با بیان اینکه هم اکنون کسری بودجه و واردات از مشکلات ماست گفت: اینکه دشمن نقشه می کشد و بین شما اختلاف می اندازد نشان دهنده نبود استعداد داخلی است.شما ارز هفت تومانی را به ۳۵۰۰ تومان رساندید و استعداد شما ضعیف شده است به همین دلیل دشمن به شما طمع کرده است.

وی گفت: این مسائل مربوط به مذاکرات و دفتر و وزارت خارجه است، اینجا هر کسی باید نشان بدهد که چطور می تواند استعداد داخلی را تقویت کند. تا وقتی که استعدادها بالا نیاید در مقابله با دشمن خارجی دچار کسری می شویم.

آقای ولایتی با تأیید صحبت های آقای رضایی گفت: مذاکرات سولانا و آقای لاریجانی به جای خوبی رسید و به این توافق درباره همین تعداد سانتریفیوژ رسیدند اما همزمان با اینکه آقای لاریجانی و سولانا مذاکره می کردند یک مقام بلندپایه اجرایی در نمازجمعه تهران گفت که ما درخصوص مسائل هسته ای مذاکره نمی کنیم.

وی افزود: سولانا در مذاکرات بعدی تلکس این خبر را نشان دادند که یکی از مسئولان اجرایی گفته است ما در خصوص مسائل هسته ای مذاکره نمی کنیم، کارشکنی شد و مشابه این موضوع را در زمانی که مسئول سیاست خارجی بودم خود بنده داشته ام که بیان خواهم کرد. دشمن زمانی که تناقض بین مسوولان را می بیند آقای لاریجانی زحماتی کشید و می شد به توافق برسند و می شد آنجا مسئله را حل کرد اما اینجا کسی حرف دیگری زد که در واقع در صحنه نبودند در غیر این صورت لاریجانی مسئله را حل کرده بود.

جلیلی در پاسخ گفت: اطلاعات شما درست نیست و ولایتی پاسخ داد: ما هر چه می گوییم شما می گویید درست نیست. ما اطلاع دقیق داریم که این موضوع درست نیست.

حسن روحانی در ادامه سومین مناظره نامزدهای ریاست جمهوری به پرسش حداد عادل درباره موضع منتسب به خود درباره مذاکره با آمریکا به عنوان کدخدای جهانی پاسخ گفت.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری خطاب به حداد عادل گفت: در جلسه ای از من پرسیدند آیا مذاکره با امریکا راحت تر است یا اروپا؟ که در پاسخ گفتم مذاکره با آمریکا راحت تر است زیرا اروپایی ها کدخدایی دارند که باید مرتب از او اجازه بگیرند پس اگر با همان کدخدا مذاکره کنیم آسانتر است.

روحانی خطاب به حداد عادل افزود: عین جملات من هست و نوارش وجود دارد، شما لابد این مطلب را از برخی سایت های مغرض دریافت کرده اید.

وی همچنین خطاب به سعید جلیلی با اشاره به سخنان البرادعی درباره مذاکره با سه کشور اروپایی گفت: آنچه که من درباره بحث ممانعت از جنگ گفتم مربوط به سال ۸۲ است اما نکته ای که شما خواندید مربوط به سال ۸۴ است یعنی آخرین پیشنهاد اروپایی ها.

روحانی افزود: آنجا البرادعی می گوید "متأسفم که سه کشور راه بازاری ها را یعنی راه چانه زنی را انتخاب کردند و آنچه می خواستند، یک باره ارائه ندادند و گفتند در مراحل بعد می خواهند ارائه دهند" به این علت که دولت تازه عوض شده بود.

وی گفت: تندترین پاسخ را نیز ما به آنها پیشنهاد دادیم و قبل از اینکه پیشنهاد اروپا برسد ما دستور راه اندازی سایت اصفهان را صادر کرده و نامه اش را نیز نوشته بودیم، پس این تاریخ ها نباید قاطی شود، آن بحث مربوط به سال ۸۲ و این مربوط به سال ۸۴ است که در کتاب نیز مفصل توضیح داده ام.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری همچنین خطاب به قالیباف گفت: از آقای قالیباف خیلی تعجب می کنم، درست است که ما باید باهم رقابت کنیم اما نه این گونه.

روحانی در پاسخ به اظهارات قالیباف تصریح کرد: آقای قالیباف خیلی دلم نمی خواست بگویم اما شما مرا ناچار کردید، آنجا بحث این بود که شما می گفتید دانشجویان بیایند تا ما گاز انبری برنامه داریم تا کار را تمام کنیم.

وی افزود: ما می گفتیم راه این نیست که مجوز بدهیم بعد گاز انبری آنها را دستگیر کنیم، راه این است که از ابتدا به آنها بگوییم یا مجوز نیست یا اگر هست بیایند کار خودشان را انجام دهند، تظاهرات کنند و مبدأ و انتها نیز معلوم باشد.

روحانی گفت: از این بالاتر من راجع به چند کلانتری تهران به شما گزارش دادم و گفتم وضع این طور است، شما چه جوابی به من دادید؟

وی افزود: من نمی خواهم دیگر اینجا بازگو کنم، شما به من گفتید کل افراد سالم من این تعداد هستند، عددش نیز کاملاً در ذهن من هست؛ شما برنگردید به بحث های آن زمان، ما حرف برای گفتن، بسیار داریم، این سینه پر است از مسائل فراوان اما اینجا جای بازگو کردنش نیست.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری خطاب به قالیباف تأکید کرد: بگذارید رقابت، سالم، درست و دقیق باشد.

محمد غرضی نیز پیش از پاسخ روحانی در اعتراض به مجادله نامزدهای ریاست جمهوری خطاب به آنان گفت: انسجام نداشتن داخلی، تکیه آدم ها به گروه های سیاسی و سوء استفاده از مقام های مختلف کشور، کشور را به اینجا رسانده که ملاحظه می کنید که شخصیت های مختلف با تکیه به دیدگاه های خودشان و حمایت های اجتماعی به تمام منافع ملت ضربه می زنند.

سعید جلیلی نیز پیش از پاسخ روحانی به نقد نامزدهای ریاست جمهوری، سخنان ولایتی را رد کرد و خطاب به او گفت: همان موضوع را که شما درباره خودتان مطرح کردید دقیق نیست، من اطلاعات کامل دارم که می گویم مردم هم قضاوت می کنند.

حجت الاسلام والمسلمین روحانی در پاسخ به نقد آقای قالیباف گفت: آقای قالیباف می گویند راجع به اقوام آلان که صحبت می کنید، آن وقتی هم که در قدرت بودید آیا همین جور صحبت می کردید؟

وی افزود: چه اقدامی شورای عالی امنیت ملی علیه اقوام کرده است جز این که همواره توصیه شورا بر این بوده که حقوق حقه همه اقوام مراعات شود؟ جز این بوده که اگر یک موردی یک مأموری، هر کس بوده از ناجا بوده یا از جای دیگر، اگر موردی اتفاق می افتاد که صحیح نبود، شورای عالی امنیت ملی با آن برخورد می کرد؟

روحانی ادامه داد: این حرفی که می زنید اتهام بزرگی است به شورای عالی امنیت ملی که می گویید شما وقتی موقعی در آنجا بودید این جوری عمل می کردید و حالا این جوری می گویید ، نه خیر بنده فردی هستم که از ابتدای زندگی سیاسی مسیرم روشن است.

این نامزد انتخاباتی افزود: هیچ وقت پادگانی فکر و عمل نکردم من جزو افرادی هستم که حقوق خوانده ام و من سرهنگ نیستم حقوقدان هستم.

وی گفت: بنابر این باید حواسمان جمع باشد که چگونه سخن می گوییم، اگر اطلاعات لازم باشد من در حافظه دارم.

روحانی افزود: شما این طور با مسئله برخورد نکنید ، می گویم سیاست من این است با همه اقوام و اقلیت ها طبق حقوق شهروندی مساوی برخورد کنیم. می گویم باید دنبال آزادی بیان باشیم ، شما می گویید من دنبال این آزادی نبودم.

وی در ادامه گفت: من که در زمان شاه روبروی شاه ایستاده بودم و بعد در تمامی موارد روبروی افراطیون همیشه ایستاده ام؛ من که همیشه طرفدار آزادی بیان و مخالف افراط و تفریط بودم و خطم همیشه اعتدال بوده ؛ چرا شما این طور بحث می کنید؟

روحانی افزود: این جوری که شما بحث می کنید شیوه اش نیست ، اگر بنا به این شیوه باشد ما حرف برای گفتن زیاد داریم.

قالیباف گفت: در رابطه با آزادی چه برای دانشجویان و یا گروه ها و یا اقوام باید یکنواخت باشد و هیچگاه اظهار نکردم که دیدگاه شما نسبت به اقوام اینگونه است.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: اما واقعیت این است که به هر حال امروز اقوام و مذاهب مختلف براساس قانون اساسی و در حوزه امنیت ملی حقوقشان آنطور که در قانون تعریف شده تاکنون تحقق پیدا نکرده است،‌ آیا شما می پذیرید؟ شما دبیر شورای عالی امنیت ملی بودید و می توانستید در حوزه سیاسی امنیتی ایفای نقش کنید و مردم این توقع را از شما داشتند.

روحانی در پاسخ گفت: مگر ما نکردیم ما مصوبه گذراندیم و آقای جلیلی نیز می داند ما برای احقاق حقوق اقوام مصوبه گذراندیم.

قالیباف ادامه داد: در رابطه با دانشجویان نیز در جلسه قبل آقای عارف به خاطر دارند زیرا خودشان اشاره کردند.

وی افزود: بهترین رابطه و ارتباط بین پلیس و دانشجو در زمان تصدی مسئولیت بنده بود یک نمونه شما بگویید که پلیس آن موردی که شما آن را گازانبری می نامید انجام داده باشند.

قالیباف گفت: خود دولت اصلاحات این را تایید می کند و بنده در مقابل لباس شخصی ها شما مطلع هستید که ایستادم و بهای آن را نیز پرداخت کردم.

وی افزود: حرف من این است که جناب آقای روحانی در یک جلسه که اسناد آن روشن و مشخص است که بنده گفته ام به دفتر تحکیم وحدت اجازه بدهیم طبق قانون احزاب اجازه تجمع داشته باشند.

روحانی پاسخ داد: هنگامی که شما این مطلب را مطرح کردید بنده چه پاسخی دادم.

قالیباف گفت: شما پاسخ دادید که قالیباف دنبال دردسری؟ ول کنید اینها دو روز می آیند و می روند.

روحانی گفت: آیا من این موضوع را مطرح کردم سندش کجاست؟ من همان مطلبی را گفتم که قبلا نیز به آن اشاره کردم؛ گفتم اگر می خواهید اینها را بیاورید در خیابان سپس آنها را گازانبری محاصره کنید برایشان پرونده بسازید این کار را انجام ندهید اگر هم می خواهید آزاد بگذارید آزاد بگذارید.

قالیباف گفت: آقای روحانی اگر نیت خوانی بلدید به خودتان مربوط است.

روحانی پاسخ داد: من نیت خوانی بلد نیستم.

قالیباف گفت: بنده نمی خواهم اسم نماینده دفتر تحکیم وحدت را ببرم پس از آن جلسه ای که با اصرار بنده موافقت صورت گرفت به نماینده این دفتر عرض کردم که قانون احزاب به شما اجازه می دهد محل تجمع، سخنران و موضوع را اعلام کنید امنیتش را ما برقرار می کنیم اما بعد از آن دیگر تحکیم وحدت نیامد این کار را انجام دهد.

وی افزود: من شما را به عنوان یک فرد معتدل می شناسم.

قالیباف در پاسخ به انتقاد دکتر روحانی گفت: من شما را به عنوان یک شخص معتدل و کسی که نگاه بازی دارد می شناسم اما در عین حال اینکه شما می گویید نگاه پادگانی دارم باید بگویم من به اینکه سرباز کوچک این کشور بوده ام افتخار می کنم.

وی ادامه داد: چرا در کوی دانشگاه تهران آن اتفاق افتاد اما در طرشت اتفاقی نیفتاد به خاطر این بود که پلیس در آن جا از طرف لباس شخصی ها و طرف مقابل آنها کتک خورد و ما گاز انبری عمل نکردیم.

در این هنگام غرضی در اعتراض به اختلاف ایجاد شده میان دکتر روحانی و دکتر قالیباف گفت: آیا این حرف ها به انتخاب مردم کمک می کند؟

حیدری مجری مناظره نیز گفت: البته ما دنبال اینگونه بحث ها بودیم اما نوعا نامزدها از آن استقبال نمی کردند. اینها به چه درد مردم می خورد امکان ندارد از این بحث های دو طرفه کسی سود ببرد اینها دعوای اشخاص و احزاب است و ما باید به ۷۰ میلیون نفر نگاه کنیم و برنامه بخواهید.

وی ادامه داد: متاسفانه کسی برنامه فیزیکی ارائه نمی دهد و اینجا برنامه عرفانی و ادبیاتی می دهند و با این برنامه ها نه سیاست داخلی حل می شود و نه مشکل سیاست خارجی و من معتقدم این بحث ها به هیچ دردی نمی خورد.

در ادامه مناظره حسن روحانی گفت: من یک جمله به ملت می گویم که شیوه تخریب را نمی پسندم و حاضر نیستم رقیبم را تخریب کنیم، من حاضر نیستیم اسناد سری را افشا کنم و حاضر نیستم در این جا جملات را بالا و پایین کنم، همانطور که بسیاری از حرفها را اقای قالیباف گفتند.

وی افزود: بحث من پلیس نیست، من دست همه پلیس خدمتگزار را می بوسم، بحث من شیوه اقای قالیباف است.

روحانی درخصوص انتقادات اقای رضایی گفت: اقای رضایی با یک لحنی صحبت می کنند، مثل اینکه ایشان نظرات دقیقی داشتند و ان نظارت اجرا نشد.

وی ادامه داد: اقای رضایی، جنابعالی همان کسی هستید که درجمع گفتید که شورای امنیت سازمان ملل به مراتب بهتر از شورای حکام است و اقای روحانی چرا جلوی این کار را گرفته است که پرونده از شورای حکام نرود به شورای امنیت، شما همان هستید، شما ان وقت اینجا ما را نصیحت می کنید.

روحانی گفت: من نمی خواهم اینها را بگویم چون شما اغاز کننده هستید من اینها را می گویم ، من نظرات دیگر شما را هم دارم.

وی گفت: اولین جلسات هسته ای که ماگذاشتیم و به کلی سری بود، کدام سایت افشا کرد ، چه کسانی در جلسه سران بودند که همه ناراحت شدند. اقای دکتر ولایتی حضور داشت انجا و دید که کدام سایت بود افشا کرد و اینجا خیلی حرفهاست و نباید گفته شود و جای این بحث ها نیست.

روحانی افزود : ما اگر می خواهیم رقابت کنیم ، رقابت سالم کنیم یعنی بیاییم بگوییم من در فلان جا همچین برنامه ای داشتیم من هم جواب بدهم بگویم این برنامه این چنین بوده است.

وی اضافه کرد : با این لحنی که ان غلط بوده این غلط بوده، تمام گرفتاری های من این بوده است که همه تلاش نشد برای این که پرونده به شورای امنیت نرود، من نمی خواهم بگویم هیچ کس مقصر نبود ؛ می خواهم بگویم همه تلاش را باید به کار می بردیم که نشود و امروز همه باید تلاش کنیم که این پرونده برگردد و ظالمانه به شورای امنیت رفته است و باید برگردد به شورای حکام .

در ادامه مناظره سوم ، رضایی گفت : آقای روحانی، صبر کنید زحمت بکشید.

روحانی گفت: من که هستم اینجا خدمت شما.

رضایی افزود: ما اینجا می خواهیم اطلاعاتی به مردم بدهیم که مردم تصمیمی بگیرند برای سرنوشت خودشان. چرا طوری صحبت می کنید که هیچ اشکالی نیست؟ آیا معنای این حرف این است که اگر یکی از شما رییس جمهور شدید، می خواهید با همان وضع قدیم که دارید از آن دفاع می کنید، کشور را اداره کنید؟ یا نه، اشکالاتی بوده ، چرا به آن اشکالات اشاره نمی کنید؟

وی تصریح کرد: به عنوان نمونه ، عرض کنم که شما می گویید آن مذاکرات منجر به این شد که جنگ نشود و نظام هم کنترل می کرد ، هم حرکات آقای جلیلی را بالاخره نظام دارد کنترل می کند هم آقای روحانی را ؛‌ ولی بحث من این بود که آیا نمی شد شما با هزینه کمتری این کار را می کردید؟

رضایی گفت: شما ببینید سؤال من چقدر مؤدبانه است ، آقای روحانی اگر بخواهد با این عصبانیت و این داد و بیدادی که کردند سکان کشور را بدست بگیرند ، خداوند رحم کند به این کشور.

وی افزود : ما باید خونسردی خود را حفظ کنیم ، من که کسی را تخریب نکردم من یک سؤال مؤدبانه کردم؛ از هر دو طرف هم کردم چرا؟ چون اطلاعات دقیقی دارم که به این صورت است ثانیاً یک زمانی واقعاً ما در حال تحریم نبودیم فکر می کردیم تحریم می شویم؛ اشتباه کردیم ما در حال تحریم نبودیم بله احتمال جنگ بود اما جنگ را از طریق دیگری هم می شد کنترل کرد که اگر لازم شد خواهم گفت.

رضایی افزود: یک زمانی ما واقعاً در حال تحریم بودیم آقایان گفتند کاغذ پاره ای بیش نیست اتفاقاً من اشکال اساسی سیاست خارجی را در مسئله تشخیص می دانم؛ یک وقتی جنگ نیست شما فکر می کنید جنگ می شود، چه هزینه عظیمی کشور خواهد پرداخت؟

وی گفت: یک تشخیص غلط چه مشکلاتی درست می کند؛ یک وقتی اصلاً واقعاً تحریم هست و می خواهد تحریم شود و شما می گویید نه، تحریمی در پیش نیست که این هم خسارت وارد می کند بنا بر این من بحثم این است که ما که می خواهیم خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهیم طوری صحبت کنیم که اگر اشتباهاتی بوده این گفته شود تا مردم بتوانند تصمیم بگیرند و بر آن اساس عمل شود.

مجری از آقای رضایی تشکر کرد.

در ادامه آقای روحانی گفت: فقط این جمله را می گویم که نه عصبانی شدم نه ناراحت شدم ؛ البته با صدای رسا می باید جواب می دادم چون که اشکالات، اشکالاتی بود که به هر حال توهین آمیز بود و لازم بود من با صدای رسا توضیح دهم برای ملت عزیزم.


***************

محمدرضا عارف: نمی توانیم برای پاسخگویی به نیازهای کشور خود را به یک جناح خاص محدود کنیم

در ادامه مناظره قرعه به نام محمدرضا عارف افتاد که به عنوان نفر پنجم درباره سیاست داخلی و خارجی دولت آینده خود سخن بگوید. وی با تبریک بعثت پیامبر اکرم(ص) گفت: در تذکر اولیه اشاره کردم که جمع بندی از دو مناظره قبلی این شد که مشکلاتی وجود دارد، به گفته یکی از فرماندهان نظامی رئیس جمهوری باید کشور را از این حالت بحرانی نجات دهد.

عارف با طرح این پرسش که چه کسانی مسئول وضع موجود هستند، افزود: در دو مناظره قبل به این موضوع پرداخته نشد و مردم حق دارند بدانند که چه کسانی این وضعیت را بوجود آورده اند.

وی گفت: جریان منصوب به اصولگرا یکپارچه و تمام عیار در هر سه قوه حاکمیت داشت و در قوه مجریه تقریبا هر نیروی اصلاح طلب حتی در یک بخشداری را حذف کردند و نتیجه آن کنارگذاشتن متخصصان و نیروهای دلسوز و متعهد و وضعیت موجود شد.

عارف افزود: عملکرد 8 سال گذشته نشان داد که نمی توانیم برای پاسخگویی به نیازهای کشور و تحقق آرمانهای انقلاب تنها خود را به یک جناح خاص محدود کنیم و چاره ای جز استفاده از نیروهای متعهد و توانا و در یک کلام شایسته سالاری نداریم.

وی عملکرد دولت اصلاحات را با 8 سال گذشته مقایسه کرد و گفت: دولت اصلاحات با شعار توسعه سیاسی آمد و در عمل توسعه فراگیر را دنبال کرد و فعالیت هایی اقتصادی را با فروش نفت 9 دلار شروع کردیم و کل درآمد حاصل از فروش نفت در 8 سال دولت اصلاحات 173 میلیارد دلار بود درحالیکه این رقم در دوره جدید حداقل حدود 630 میلیارد دلار بود.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: با این حال دولت اصلاحات رشد اقتصادی 6 درصد را بدست آورد و اشتغال متوسط 700 هزار فرصت شغلی در سال را داشتیم و گرانی را کنترل کردیم و تورم را از 17 و 3 دهم درصد به 10 و 3 دهم درصد کاهش دادیم و ارز را تک نرخی کردیم و حدود 5 سال باقی ماند.

عارف گفت: سوال این است که با درآمد 630 میلیارد دلاری حاصل از فروش نفت و اینکه بنا بود نفت را بر سر سفره مردم بیاوریم چرا نان را از سفره مردم برداشتیم.

وی با تاکید بر اینکه باید مسئولیت خود را بپذیریم، افزود: اینکه یک جریان موهومی انحرافی را مسئول وضع کشور بدانیم ، خطاست و واقعیت این است که می خواهیم مسئولیت را از سر خود رفع کنیم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه رئیس دولت این جریان انحرافی را نمی پذیرد و کسانی را که در این جریان مطرح هستند از نزدیکان خود می داند، گفت: اخلاقی آن است که جریان اصولگرا مسئولیت خود را بپذیرد و راهکار لازم برای جلوگیری از این اتفاق را پیگیری کنیم.

عارف افزود: مردم در دهه چهارم انقلاب دیگر نباید روش آزمون و خطا را پیگیری کنند بلکه باید براساس توانایی ها، شایستگی ها و عملکرد گذشته، رئیس جمهور خود را انتخاب کنند تا با مشکلات این چنینی روبرو نشوند.

وی، بر اجرایی شدن همه اصول قانون اساسی تاکید و اضافه کرد: اولویت اول من فصل سوم قانون اساسی یعنی حقوق ملت است.

عارف با اشاره به اینکه برخی استانها از پدیده گرد و غبار رنج می برند، گفت: چه کاری برای مقابله با این پدیده و مسایل زیست محیطی مناطق کرده ایم. معاونت اقوام را تشکیل خواهم داد تا مطالبات به حق آنان را دنبال کنم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری درباره زنان نیز گفت: در اصل 21 قانون اساسی، بر تضمین حقوق زنان تاکید شده است و امیدواریم در دولت آینده بتوانیم از همه ظرفیت های قانون اساسی برای پاسخگویی به نیازهای مردم و پیشرفت کشور استفاده کنیم.

سیدمحمد غرضی نامزد ریاست جمهوری با قرائت آیه ای از سوره مبارکه مومنون و بیان این که (کل حزب بما لدیهم فرحون) گفت: از اول جلسه بحث بر سر دو گروه به نام اصولگرا و یک گروه اصلاح طلب است و 30 سال است که دولت در دست این بزرگان قرار دارد.

وی در پاسخ به دیدگاه های آقای عارف گفت: روزی اصلاح طلبان سر کار آمدند و اصولگرایان کنار رفتند و روز دیگر هم بر عکس این اتفاق افتاد و گروه مقابل را حذف می کردند.

وی افزود: اگر کشور دست دو گروه بود الان امروز فقط دو نفر در این جمع حضور می یافتند یک نفر از اصولگرایان و یک نفر از اصلاح طلبان.

غرضی گفت: اما می بینیم 4 تا 5 نفر از اصولگرایان و چند نفر هم از اصلاح طلبان در این مناظره حضور دارند که نشانه شکست قطعی اصولگرایی و اصلاح طلبی است و از آنها می خواهیم که تکلیف ما را روشن کنند و بگویند که آیا هر حزبی به دستاوردهای خودش خوش بین است.

وی افزود: آیا این آیه قرآن به معنای نفی احزاب است یا نه. اگر نفی احزاب است بگویند ما نیستیم اگر هست بگویند چه گروهی هستیم. سوال مشخص از اقای عارف دارم که امیدوارم جواب دهند یک گروهی امدند کشور را حکومت کردند روزی دبیر کل فلان حزب سیاسی در انتهای کار گفت که قانون اساس اصلاح طلب منشور سازمان ملل است آیا واقعاً ما رویمان می شود در این کشور بگوییم ما هنوز اصلاح طلب هستیم ایا توانمندی داریم اگر رای دارید نوش جانتان و دولت دارید نوش جانتان.

اگر می خواهید با این شعارها و نام بردن از افرادی دولت را به دست بیاورید نوش جانتان و این که این گروهها بخواهند دوباره حکومت را به دست بگیرند باز هم همان اتفاق می افتد. اما اینکه با این عناوین و با ایراد به بقیه و نیروی انتظامی بخواهید حکومت کنید دوباره همین اتفاق می افتد و از رهبری حزب عبور می کنند.

حرف های آقای دکتر عارف هم ناشی از این است که هم اصلاح طلب است و با نام بردن از کسانی می خواهد از ان اسامی رای جمع کند و شاید این حق را هم دارد اما در این کشور وضع خود را با متن مردم مشخص کند. چرا از متن مردم فاصله گرفته ایم متن مردم همان 98 و 2دهم درصد رأی دهندگانی هستند که به نظام رأی داده اند و این متن مردم از انقلاب مشروطه ، ملی شدن صنعت نفت و 22 بهمن ماه و مبارزه با بیگانگان ناشی می شود.

این ها حاشیه هستند باز هم می گویند اما بگویید چه اتفاقی افتاده است که متن انقلاب امروز باید کلی هزینه کنیم پای صندوق رای بیایند، چه کسی متن مردم را دور کرده است؟

محسن رضایی گفت: فقط می خواهم دو جمله را که اول صحبت‌هایم پشت تریبون خواندم، بگویم. امروز مردم از این کشمکش‌های سیاسی خسته شد‌ه‌اند. باید ما به اینها پایان دهیم. مدیریت اصلاح طلبی و اصولگرایی جواب نمی دهد. هر چند که اصولگرایان و اصلاح طلبان که در آنها آدم‌های خوب و بد هم هست، مشروط به اینکه رهبری را قبول داشته باشند و افراد کارآمدشان دور هم جمع شوند، ما می توانیم کار بزرگی در این کشور بکنیم.

وی افزود: بیاییم به خاطر خدا و مردم، بنا را بر حق و محور مردم بگذاریم. دور هم جمع شویم و گذشته‌ها را با فرستادن صلواتی تمام کنیم. الان در تحریم هستیم و مشکلات جدی داریم. انشاالله همه دست به دست هم می توانیم مشکلات را حل کنیم.

ولایتی هم گفت: بنده هم می خواستم عرض کنم که عیب درویش و توانگر به کم و بیش بد است ، کار بد مصلحت آن است که مطلق نکنیم. آیا این ایراد که شما به اصولگرایان می گیرید، در دولت اصلاحات نسبت به اصولگرایان انجام ندادید؟ کسی را باقی گذاشتید از اصولگرایان در سمت های بالا یا از دم همه را برداشتید؟ هم اصولگرایان و هم اصلاح طلبان بخشی از ملت هستند و نظام و ولایت فقیه را قبول دارند. اما من قبول دارم که نباید انحصار طلبی کرد.

وی افزود: اگر احیانا یک اصولگرا در سمت ریاست جمهوری قرار می‌گیرد، از آدم های کارآمد، متعهد و متدین و پایبند به نظام و قانون اساسی و ولایت فقیه باید استفاده کند و این طور جامعه را تقسیم نکنیم. شما هم قبول کنید که در دولت اصلاح طلبان آنها هم همین کاری را کردندکه بعدا اصولگرایان جوابشان را دادند، و الا در دولت‌های قبلی چنین خبری نبود.

در ادامه روحانی اظهارنظری درباره گفته‌های عارف نکرد.

حدادعادل هم درباره اظهارات عارف گفت: با آقای دکتر عارف موافقم که کشور باید با شایسته سالاری اداره شود، ولی ایشان مشکلات امروز کشور را گردن اصولگرایان می اندازند که چرا آمدند اصلاح‌طلبان را کنار گذاشتند. عرض می کنم بعد از اینکه آقای خاتمی به ریاست جمهوری رسیدند، دولت را از آقای هاشمی گرفته بودند، چه پاییز برگ ریز اصلاحاتی در کشور شروع شد که آمدند گویی جلوی پنجره ، مملکت را مثل یک گونی تکاندند همه را بیرون ریختند.

وی افزود: حتی در برخی وزارتخانه ها تا آبدارچی فقط باقی ماند. مساله این بود که در برخی وزارتخانه ها می‌گفتیم چرا این تغییرات را می دهید؟ می‌گفتند هر کس به آقای خاتمی رای نداده باید برود. واقعیت بود؟ آقای دکتر عارف! من و شما که با هم رفیقیم، هر دو هم دانشگاه تهرانی هستیم. شما رییس دانشگاه تهران بودید و من هم عضو هیات علمی دانشگاه. در مجلس اصلاحات با بنده چه کردند؟ بنده اهل تندروی بودم، یا تفریط، یا اهل شعار بودم یا به دانشجو لطمه زده بودم؟ چه کرده بودم؟ شورای نگهبان پس از شمارش مجدد صندوق‌ها اعلام کرد که من رای دارم.

وی افزود : من در هیچ صندوقی ادعایی نکرده بودم. وزارت کشور که رای من را اعلام کرد، اعتراض نکردم. شورای نگهبان به وظیفه اش عمل و بازبینی و اعلام کرد آرای بنده بیشتر بود. بنده رفتم مجلس. آن مجلس اصلاحات پنج ماه تمام بنده را یک لنگه پا دم در مجلس نگه داشت، اعتبارنامه من را تصویب نمی کرد. این خلاف قانون نیست؟

خب اینهاست که شاعر می گوید کفاره شراب خوری های بی حساب ، مخمور در میانه رندان نشستن است.

وی افزود: یک مساله دیگر این است که آقای دکتر عارف می گویند مشکلات امروز کشور همه زیر سر اصولگرایان حاکم است. اولا آقای احمدی نژاد خود را هیچ وقت اصولگرا ننامیده است. این گفته شود. ثانیا ما همه مشکلات را زیر سر آقای احمدی نژاد نمی دانیم. مثالی می زنم. گفتند وقتی خانه کسی را دزد زد. صبح آمد ناراحت بود، همسایه ها جمع شدند. هر کس شروع کرد به صاحبخانه ایراد گرفتن. یکی گفت چرا قفل محکم نزدی؟ چرا شب تا صبح مواظب نبودی؟ و ...

وی افزود: همه صاحبخانه را ملامت می کردند. بالاخره این بدبخت بیچاره این وسط گفت بابا! بالاخره یکی هم حرفی به این دزد بزند. دزدی هم در کار بوده که دزدی کرده است. لطفا محض رضای خدا یکی بگوید آن دشمن خارجی که ما را تحریم کرده، آن هم مقداری مقصر است. حالا ما اصولگرایان نمی گوییم تقصیر نداریم.

حدادعادل گفت: همین گرد و غبار که آقای دکتر می‌فرمایند. ایشان دانشگاهی هستند. می دانند حل مساله گرد و غبار ظرف شش ماه یا دو سال ممکن نیست. این مساله زیست محیطی و خارج از حیطه یک کشور است. ایران، عراق، عربستان، سوریه و دیگر کشورها همه باید یک حرکت جهانی را آغاز کنند شاید 10 سال طول بکشد. دولت فعلی هم اقداماتی کرده است. در غرب کشور هم ناراحت هستند. مردم هم حق دارند. به شما هم گفته اند. حق شان است. شما و من هم اگر رییس جمهور شدیم باید به جد اقدام کنیم، ولی نمی شود دولت را مقصر گرفت که چرا دستور نداده گرد و غبار و ریزگردها از مملکت بیرون بروند.

جلیلی در ادامه سومین مناظره نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری پس از سخنان چهاردقیقه ای عارف گفت: من به آقای عارف ارادت دارم و وی را به انصاف می شناسم.

وی افزود: چند نکته را می خواهم عرض کنم و می خواهم توضیح آقای عارف را بشنوم و آن این است که آقای عارف خیلی از بحث آزادی و موارد این چنینی مطرح کرده است می خواهم بدانم این چند موردی که وجود دارد در زمانی که جناب عالی در مسئولیت بودید آیا آنها آزادی نبود؟

جلیلی گفت: نمی خواهم بگویم بحث دو جناح خاص است حقوق مردم را بحث می کنم چرا در زمان دولت شما هر اعتراض اجتماعی که می شد با بدترین وضع برخورد و در قضیه بی تدبیری می شد که آقای عارف گفت آیا می توانید مثال بزنید ؟

جلیلی گفت: درسمیرم هشت نفر ،در ایذه چهار نفر ،در فیروز آباد چهار نفر و در سبزوار یک نفر به خاطر اعتراض های اجتماعی کشته شده اند که آقای عارف گفت آیا اینها زیر نظر دولت بوده است.

جلیلی گفت: اینها زیر نظر شورای تامین استان و استانداری هاست باید اینها را ببینیم که همه این برخوردها زیر نظر دولت، وزارت کشور و شورای تامین استان ها بوده است.

وی افزود: آقای توفیقی وزیر علوم در زمان شما که دارید بحث دانشجوی ستاره دار را مطرح می کنید فروردین امسال مصاحبه کرده و گفته است که دانشجوی ستاره دار در زمان ما بوده است فراتر از آن که بی سابقه است آقای معین وزیر علوم قبل از توفیقی به رئیس جمهور وقت نامه می نویسد درباره 50 دانشجو از انجمن اسلامی مستقل جلوی وزارت علوم اعتراضی کردند در خواست می کند که با برگزار کنندگان تجمع برخورد امنیتی ، اطلاعاتی ، سیاسی و حقوقی شود.

جلیلی گفت: چون شما را به انصاف می شناسم آیا این نوع رفتارها و این طور بحث ها در برخورد مردم که در شکلهای مختلف صورت گرفت درست بود؟ و الان به گونه ای صحبت می کنیم که آن موقع هیچ از این بحث ها نبوده است.

وی افزود: آزادی رسانه ای که این قدر مطرح می شود درخواست من این است که آن طرف بحثم دیده شود که آن زمان چقدر عدالت رسانه ای بود ، وقتی می گوییم آزادی بخشی از آن امکان دادن به بقیه است، حجم رسانه هایی که بود در اختیار چه کسانی بود؟ و درصد آن چقدر بود؟ چقدر اقوام ، اقلیت ها ، قومیت ها ، شهرها و روستاهای ما سهم رسانه ای داشتند؟

جلیلی گفت: 80 تا 90 درصد رسانه ها در دست عده ای خاص بود که بعدا به رسانه های جنجالی با امکانات فلان مشهور شدند باید حرفهایی که مطرح می شود در مصادیق نیز دنبال شود.

وی افزود:‌ بحث دیگری مطرح کردید در باره وضع موجود ، طوری که وضع موجود بسیار بد است پیشرفت های بسیار خوبی داشتیم چرا اینها را نادیده می گیرید، حتما ایرادتان به نقایص است پیشرفت های خوبی که همه دارند به آن اعتراف می کنند اتفاقا این نقایص از وقتی شروع شد که از مبانی اصولگرایی زاویه گرفته شد.

جلیلی گفت:‌ بحث دیگری که مطرح کردید که مسبب وضع موجود چه کسی است ؟ سال 88 اوج مشارکت در کشور و مانور جمهوریت بود و نشان داد که مشارکت بالاست و کسی نمی توانست مشارکت و رقابت را نفی کند به خاطر همین بود که دو روز قبل از انتخابات آقای اوباما آن نامه را به مقام معظم رهبری نوشت و بحث کرد که بدون ایران مسائل حل نمی شود .

وی افزود: بعد از آن چه کسانی آمدند و فتنه به پا کردند و ایران را در ظرفیت بزرگی که داشت برایش ایجاد می شد دچار فتنه بزرگی کردند و دوباره همانها را که تا قبل از آن دچار یاس شده بودند به طمع انداخت باید اینها را ارزیابی کرد.

قالیباف نیز به سخنان محمدرضا عارف درباره تشکیل معاونت اقوام در دولت احتمالی اش واکنش نشان داد.

وی از عارف پرسید: در دولت اصلاحات شما جایگاهتان در حد معاون اولی بود و آن زمان هم قانون اساسی وجود داشت، چرا آن زمان معاونت اقوام تشکیل ندادید و چه ضمانتی است که دوباره چنین معاونتی در دولت احتمالی تان تعریف کنید.

قالیباف خطاب به عارف گفت: تشکل های مذهبی ازجمله هیئت ها و فعالیت های دینی در مساجد و نهادهای مردم نهاد نیز به گونه ای زیرمجموعه فعالیت های اقوام تعریف می شوند، کارنامه تان در این باره در زمان اصلاحات چیست و چه ضمانتی می کنیدکه دوباره در این باره اقدام اساسی صورت دهید؟

در این حال حداد عادل نیز به کنایه به عارف گفت: این که می گویید برای اقوام معاونتی تشکیل می دهید آیا برای قوم فارس نیز یک معاونی درست می کنید؟

در ادامه مناظره،‌ آقای عارف به پاسخ صحبتها و سؤال آقای غرضی پرداخت.

عارف گفت: نگاه من همیشه نگاه همگرایی بوده و این بوده که همیشه باید بر اساس تواناییها نه بر اساس جناحی افراد را انتخاب کرد و اعتقادم به همراهی 51 درصد است و اگر با رقیبم وجه مشترک 51 درصدی داشته باشیم او را مبنای حرکت می بینم و 51 را فدای 49 نمی کنم و در آینده هم همین منش را دنبال می کنم.

عارف گفت: ما تفکر اصلاح طلبی را یکی از اصلی ترین تفکرها و جریانات انقلاب می دانیم که به همه ارزشها و قانون اساسی وفادار است.

وی افزود: برای جریان اصلاح طلبی آنچه میثاق ملی است قانون اساسی کشور است و اگر کسی حرفی زده نباید آن را به حساب کل جریان اصلاح طلبی گذاشت.

در این زمان آقای غرضی وارد صحبت های آقای عارف شد و گفت: چرا آن موقع در برابر حرف آن آقا عکس العمل نشان ندادید؟

وی گفت: من از اینجا می سوزم که آن آقا که هیچ سمتی در جمهوری اسلامی نداشته یک دفعه آمد و دبیرکل اصلاح طلبها شد.

غرضی گفت: من قبول دارم حرف شما را، اصلاح طلبی بخشی از انقلاب است ولی یک نفر جواب آن دبیرکل را نداد.

در این زمان آقای عارف گفت: آقای غرضی ، هر کسی که چنین حرفی را بزند نباید به حساب کل اصلاح طلبان گذاشت.

غرضی گفت: آقای دکتر عارف من که با شما جدل ندارم من به شما علاقمندم و شما را دوست دارم و خاک پای همه هستم ولی می گویم یک نفر جواب این آقا را نداد.

وی افزود : نمی خواهم اسم بزرگان ما را بیاورم آن بزرگ هم ساکت ماند و همه ما را مأیوس کرد از اینکه بگوییم آقا اصلاح طلبی بخشی از انقلاب اسلامی است.

غرضی گفت: آخر این حرف شد که یک کسی بیاید و بگوید منشور سازمان ملل متحد ، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است؟

غرضی ادامه داد: اگر من این حرف را بزنم و بمیرم به خدا شهیدم.

وی در ادامه با اشاره به روند تاریخی تشکیل سازمان ملل و مقایسه منشور سازمان ملل با نامه حضرت امیر (ع) به مالک اشتر از سوی مرحوم شیرازی در اصفهان گفت: آخر در این مملکت ، من کاری به سیاست ندارم ، آدم اینقدر نباید خودش را حفظ نکند یا مطلع نباشد.

غرضی در ادامه گفت: من این را به آقایان اصلاح طلب می گویم آقایان اصلاح طلب آینده، من عمرم تمام است، شما اگر می خواهید در این کشور صاحب امتیاز باشید این قانون اساسی 98 درصد رأی دارد.

محمدرضا عارف نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در پشت تریبون قرار گرفته بود در پاسخ نهایی به سایر نامزدها گفت: شایسته سالاری در همه برنامه های ما قرار دارد و عملکرد من نیز در مسئولیت هایی که داشتم همین موضوع را ثابت می کند.

وی گفت: در زمان مسئولیتم در وزارت پست و تلگراف من یک معاون راست داشتم و برخی ها هم اصولگرا بودند و در زمان مدیریت سازمان مدیریت هم جریان اصولگرایی در کنار سایر همکاران فعالیت می کرد.

عارف گفت: آقای خاتمی از وزیری استفاده کرده بود که علاوه بر اینکه رقیب انتخاباتی او بود به او هم رای نداده بود.

وی در ادامه افزود: بنا نیست اینجا از همه عملکرد اصلاحات دفاع کنم بلکه سعی ام بر این است که منش اصلاح طلبی را مطرح کنم.

عارف در پاسخ به پرسش حدادعادل گفت: بحث من این است که شرایط کشور به گونه ای است که باید از همه توانایی ها استفاده کنیم و نباید توانایی ها را محدود کنیم.

وی افزود: اینکه آقای حدادعادل می گویند که آقای احمدی نژاد اصولگرا نبوده است، اینطور نیست بلکه جریان اصولگرایی در 7 سال پشت سر آقای احمدی نژاد بود.

عارف گفت: بیایید همه باهم برای حل مشکلات کشور تلاش کنیم تا کشوری مقتدر بوجود آوریم.

وی به رشد رسانه ها، نشریات، احزاب و سازمان های غیردولتی در دوره دولت اصلاحات اشاره کرد و افزود: رشد این بخش ها در دوره اصلاحات با هیچ زمانی قابل مقایسه نیست.

عارف با طرح این پرسش که یارانه احزاب و رسانه ها در دولت اصلاحات به چه سمتی بود، گفت: آیا الان به این صورت است، هم اینک بخش عمده یارانه ها را در بخش مطبوعات به جریان اصولگرایی داده می شود و وزارت ارشاد در این خصوص باید پاسخگو باشد.

وی افزود: ما باید زمینه رشد آزادی بیان را طبق قانون اساسی فراهم کنیم و راهی جز اعتماد به مردم نداریم. اینجا بنا نیست که فقط مشکلات را بیان کنیم بلکه هدف این است که راه حل برای آنها بیابیم.

وی با اشاره به حوادث پس از سال 88 افزود: من الان که به دانشگاه ها مراجعه می کنم مشاهده می کنم که در دانشگاه ها یکی از مطالبات روشن شدن حوادث سال 88 است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با خطاب به جلیلی گفت: آقای جلیلی آیا درحال حاضر تریبون ها در دانشگاه ها در اختیار همه جریان های سیاسی است؟ خیر ، اینطور نیست تریبون ها یکسو در اختیار یک جریان قرار دارد و جریان های دیگر حق اظهارنظر ندارند.

عارف افزود: باید در یک فضای کارشناسی و دوستانه ،حوادث سال 88 و بعد از آن را تحلیل کنیم و با نگاه به آینده کاری کنیم که این لکه ننگ تکرار نشود. اگر نقدی می کنیم برای اصلاح آینده باشد.

عارف گفت: دانشجویان هزینه دادند، مشکل داشتند، خود شما اطلاع دارید، ما باید فعلاً از گذشته عبور کنیم.

وی افزود: یک وقتی زمانی پیش بیاید در یک فضای کارشناسی بیاییم بحث را مطرح کنیم، صدا و سیما چه کاری کرده است در چهار سال گذشته، تصویر آقای خاتمی را به عنوان جاسوس نشان داد، این اخلاق است؟ این یک سویه رفتن به خانه قاضی نیست؟

عارف گفت: من نمی خواهم از اسامی استفاده کنم و متأسفم که استفاده می کنم، به خدا قسم به خاطر کسب رأی نیست، به خاطر اخلاقی است که به آن پایبند هستم، من خودم را اخلاق مدار می دانم، هیچ وقت وسیله را توجیه نکردم که به هدف برسم، من برایم به والله قسم وسیله مهمتر از هدف است و نظامم را دوست دارم، به نظامم اعتقاد دارم، به ولایت فقیه اعتقاد دارم، اعتقاد قلبی و صمیمانه دارم، به قانون اساسی پایبند هستم.

وی افزود: آقای دکتر جلیلی ما باید کشور را اصلاح کنیم، در دنیایی که می بینیم با چه سرعتی دارد جلو می رود باید ان شاء الله با همدیگر و با صمیمیت جلو برویم، نمی توانیم در گذشته متوقف باشیم.

عارف گفت: من نمی خواهم قضیه88 را باز کنم، چهار سال خداوند به من توانایی داد تا سکوت کنم، سکوت معنادار، درد می کشیدم، خدا می داند در این چهار سال چه کشیده ام؟ نگران آینده کشور هستیم، همه ما نگران هستیم، باید کشور را بسازیم، چرا باید بر علیه هم فقط از حربه چماق استفاده کنیم، جناب آقای دکتر جلیلی باید با صمیمیت با یک نگاه مشترک البته اختلاف نظر هایی هم داریم روی راهبردها، روی اعتقادات، هیچ اختلاف نظری باهم نداریم.

وی افزود: البته اختلاف سلیقه هم داریم، اشکالی ندارد.

عارف در ادامه گفت: ما با یکدیگر اختلاف سلیقه داریم و این سلیقه ها هم محترم است که می تواند خودش باعث تحرک ، شادابی و نشاط شود.

وی با بیان این که نباید جوانان را از دست بدهیم ، گفت: مسئله امروز ما حل مشکلات جوانان است.

عارف اضافه کرد : من نمی خواهم هر کاری را که در دولت های گذشته شده تأیید کنم و شاید اشکالاتی هم داشته باشند اما بناست که بنده از همه تجارب خوب دولت های گذشته استفاده کنم و اگر ایرادی هم باشد با شهامت قبول می کنم.

عارف افزود: بنای ما این است که در گذشته متوقف نشویم و اگر اشکالاتی بوده آن را اصلاح کنیم و از دستاوردهای ارزنده دولت اصلاحات نیز استفاده کنیم اگر چه نقدهایی هم به آنها داریم.

پس از سخنان عارف ، جلیلی گفت: آیا مواردی که بنده عنوان کردم به جز اطلاعات دقیق به شما برچسب یا چماق زده ام و آیا قبول ندارید که در جریان سال 88 ظلم بزرگی به نظام شد؟

عارف پاسخ داد: قطعاً این موضوع را قبول دارم و ظلمی شد که در تاریخ می ماند اما این موضوع باید ریشه یابی شود و علل و مسببان آن و سهم تک تک گروه ها در آن مشخص شود که امیدواریم در آینده ، وقتی پیش بیاید و این کار انجام شود.

جلیلی گفت: بحث این است که اگر سوالاتی بر مبنای اطلاعات مطرح می شود اگر این را چماق بگوییم بعداً کسی که در حکومت باشد حتماً همه را چماقدار می داند.

عارف گفت: یزدی ها که اهل چماق نیستند.

در ادامه غرضی گفت: دو پدیده در جمهوری اسلامی اتفاق افتاد و در هر دو بار وزیر نفت که عوض شد و وزیر بعدی آمد قیمت نفت کاهش یافت. بنده نفت را 29 دلار فروختم اما با آمدن وزیر بعدی، 15 روز بعد نفت شد 7 دلار و در دولت آقای هاشمی نیز تا 18 دلار فروختند و وزیر بعدی که آمد شد 7 دلار.

غرضی گفت: در واقع عناصری را که در دولت ها انتخاب کردیم انتخابی نبودند بلکه انتسابی بودند و هم در دولت اصولگرا اتفاق افتاده و هم در دولت اصلاحات که تقصیر وزیر آنها بود که بلد نبودند و حرفی زدند که قیمت ها افتاد.

وی افزود: نشناختن دنیا و نشناختن وظیفه و روی کار آمدن آدم هایی که منصوب به ستادهای ما هستند گرفتاری اش فراوان است. اینجا تعهد کنیم که از رفقایمان دعوت نکنیم.


***************


علی اکبر ولایتی: حوزه سياست، حوزه اقناع و تدبير است نه سلسله مراتب و تحکم

علی اکبر ولایتی نامزد انتخابات ریاست جمهوری دیدگاهها و رویکردهای خود را در حوزه سیاست خارجی ارائه کرد. نامزد يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري، رفع مشکلات اقتصادي را در گروي اصلاح نگاه و اولويت ها در امور کشور دانست.

علي اکبر ولايتي در سومين مناظره تلويزيوني نامزدهاي رياست جمهوري با تبيين ديدگاه هايش گفت: گاهي ممکن است برداشت نادرستي از مقام رئيس جمهور وجود داشته باشد و آن را تا حد مديري اجرايي اما عاليرتبه تغيير دهيم.

وي افزود: اين برداشت در سايه دو اتفاق همزمان پديد آمده است که يکي مشکلات اقتصادي حاد جامعه و ديگري تصويري است که دولت کنوني از خود بر جاي گذاشته است.

ولايتي گفت: روش مديريتي و شخصيت رئيس جمهور بايد به نحوي باشد که در چنين جايگاهي توان اجماع سازي داشته باشد زيرا حوزه سياست، حوزه اقناع و تدبير است نه سلسله مراتب و تحکم.

وي افزود: علت اينکه من وارد رقابت هاي انتخاباتي شدم از اين زاويه است يعني معتقدم حتي رفع مشکلات اقتصادي نيز در گرو اصلاح نگاه و اولويت هاست.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بخشی از مشکلات اقتصادی را ناشی از تحریم ها دانست و گفت: طبق نظرسنجی ها، بسیاری از مردم اصلی ترین اولویت کشور را مسائل خارجی و رفع تحریم ها می دانند، پس باید افرادی متصدی امور شوند که تجربه این کار را داشته باشند.

ولایتی با اشاره به تجربه اش در اجرایی کردن قطعنامه 598 و قرارداد 1975 افزود: این مصوبه و قرارداد به لطف الهی و رهبری های داهیانه امام راحل و اکنون رهبری های مقام معظم رهبری، رشادت های رزمندگان، پایمردی خانواده های ایثارگران به ویژه آزادگان و زحمات همکارانم در دستگاه دیپلماسی اجرا شد.

وی گفت: این قرارداد به صورتی رخ داد که حقوق کامل ملت بزرگ ایران حفظ شد و برای نخستین بار در تاریخ 200 ساله اخیر حتی یک وجب از خاک کشورمان به دست طرف مقابل نیفتاد که آنرا نماد مقاومت مدبرانه می دانیم.

ولایتی افزود: معتقدم همین الگو برای تأمین حقوق ما در مسائل هسته ای قابل استفاده است که هم بر حق غنی سازی اصرار کنیم و هم با هدایت هوشمندانه موضوع را به نحوی عمل کنیم که با کشورهای دیگر قهر نباشیم.

آقای ولایتی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه وظیفه دستگاه دیپلماسی کاهش هزینه است و نه صدور بیانیه و اعلام مواضع گفت: این را با اطمینان به مردم عزیز می گویم که حل مسئله هسته ای سخت تر از اجرایی کردن قرارداد 598 نیست و خیالشان جمع باشد.

وی افزود: بخش دیگری از مشکلات اقتصادی نیز ریشه در سوء تدبیر دارد سوء تدبیر و ناکاآرمدی از کجا می آید؟ از اینکه خودمان را عقل کل بدانیم و متخصصان را نادیده بنگاریم و مدیران باتجربه را صرفا به علت اینکه با ما اختلاف نظر دارند خانه نشین کنیم از اینکه با قوای دیگر درگیر باشیم به جای چاره اندیشی برای حل مشکلات مردم و هم افزایی انرژی های همدیگر را خنثی کنیم.

آقای ولایتی ادامه داد: اگر فردی در راس قوه مجریه قرار گیرد که نوعی مقبولیت در بین جریان های درون نظام، مدیران با تجربه و متخصصان داشته باشد قطعا مشکلات با سرعت حل می شود زیرا کارآمدی را می تواند افزایش دهد.

وی گفت: این غلط است که کارآمدی را صرفا به حوزه های عمرانی تنزل دهیم حالا به این اضافه کنید وضعیت اخلاق سیاسی امروز را.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: اگر فردی باشد که رفتار و گفتار و گذشته او زمینه ساز تزریق آرامش به جامعه باشد مردم در سایه او احساس اعتماد و آرامش کنند و بدانند که قرار نیست هر روز شاهد دعوا باشد.

آقای ولایتی گفت: بنابراین گرایش دولت بنده اخلاق گرایی، عقلانیت و ثبات سیاست و مدیریت است.

وی افزود: چنین دولتی در سطح داخلی نیز باید اصول قانون اساسی را در زمینه آزادی مقید باشد و فقط شعار ندهد و اگر این رخ دهد و مدیران خانه نشین نباشند و به کار گرفته شوند انسجام ملی تقویت می شود بازسازی اعتماد صورت می گیرد سرمایه اجتماعی شکل می گیرد و امنیت ملی خود به خود تقویت می شود.

آقای ولایتی ادامه داد: برای نشاط و همدلی باید زمینه حضور همه را فراهم کرد و فقط شعار نداد و رسانه ها را آزاد گذاشت.

وی گفت: انسجام داخلی و تعامل سازنده و فزاینده با جهان باید طوری باشد که کشور را به سمت سازندگی بیشتر و به سمت برخورد اصلاح طلبانه با مسایل مبتلابه کشور اداره کرد.

ولایتی افزود: براساس اصول عزت و حکمت و مصلحت باید با دنیا رابطه خود را تقویت کرد.

وی گفت: اگر من رئیس جمهور شوم تعامل سازنده و فزاینده با کشورهای جهان برقرار خواهم کرد، من همه مسئولیت سیاست خارجی را می پذیرم و در چارچوب نظام و خطوط کلی رهبری سیاست نظام را در روابط بین المللی اعمال می کنم.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: رابطه با چند کشور محدود آفریقایی و آمریکای لاتین خوب است ولی آورده ای برای نظام ندارد بلکه باید به خارج از کشور سفر کرد و به دیدن کشورهای دیگر رفت و رفت و آمد سران کشورها را در کشور تسهیل کرد.

ولایتی گفت: زمینه را طوری فراهم کرد که رفت و آمد بین کشور و دیگر کشورها طوری باشد که عزت مردم ایران حفظ شود و گذرنامه مردم ایران نباید طوری باشد که در جایی اگر مورد بازرسی و ورود قرار می گیرند مورد احترام نباشند و متاسفانه امروز می بینیم که برخورد کنسولی با مردم ما در خارج از کشور ما خوب نیست و باید تصویر کشور خود را در انظار دیگران بهبود ببخشیم و این جزو شایستگی های مردم ایران است.

حداد عادل در ادامه مناظره در خطاب به آقای ولایتی گفت: بنده حل مسئله هسته ای را سخت تر از قرارداد مربوط به آتش بس می دانم.

وی افزود: در این مسئله ما از سوی دشمنان متهم به آن هستیم که می خواهیم بمب درست کنیم و خود نیز می دانید که چنین مسئله ای نیست و تفاوتش این است که کسی را که خوابیده ، می شود بیدار کرد اما کسی که خود را به خواب زده هیچگاه نمی توان بیدار کرد.

حدادعادل گفت: البته بنده منکر آن نیستم که هرچه توانایی در دیپلماسی افزایش یابد بهتر است ولی نباید مسئله امروز را با مسئله 20 سال پیش مقایسه کرد.

وی خطاب به ولایتی گفت: شما که در متن بیداری اسلامی هستید 20 سال پیش بر اثر انقلاب یک خطری برای سلطه جهانی به نام بیداری اسلامی بوجود نیامده بود اما امروز در اثر افزایش قدرت ما، دشمنی با ما بیشتر شده است.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در ادامه خطاب به عارف نیز گفت: شما اظهار کردید که اصولگرایان در هفت سال گذشته نسبت به دکتر احمدی نژاد هیچوقت نایستادند ، بنده سعی ام این بوده که اگر آقای احمدی نژاد کار صحیحی انجام داده بنده آن را تایید کردم در جایی نیز که ایشان قانون شکنی می کرد ایستادم.

حدادعادل ادامه داد: شما به خوبی به خاطر دارید که بنده در مجلس هنگامی که ایشان قانون مصوب مجلس را عمل نکرد محکم مقابل ایشان ایستادم و از حق ملت به عنوان رئیس مجلس دفاع کردم و تاوان آن را نیز پرداخت نمودم و یک لحظه نیز پشیمان نیستم.

وی افزود: از شماکه دوست بنده و همنشین من در مجمع تشخیص مصلحت نظام هستید سوال دارم که شما در مقابل فردی که آمد در تبلیغات انتخاباتی خود مرتب دم از قانون می زد دیگران را دروغگو می دانست و اظهار می کرد که نباید دروغ گفت و باید قانون را رعایت کرد و پس از برگزاری انتخابات همان روز جمعه قبل از باز شدن در صندوق های رای خبرنگاران را دعوت کرد و اعلام کرد که من رئیس جمهور شدم ، آیا این رفتار خلاف قانون بیّن بود یا خیر ؟ آیا با این اقدام هواداران خود را تحریک نکرد و زمینه فتنه و آشوب را فراهم کردند و آیا پس از آنکه تهمت تقلب به نظام زده شد و رهبری فرمودند نظام جمهوری اسلامی اهل تقلب نیست. چرا جنابعالی سکوت کردید؟ آیا اگر صحبت می کردید و از حق دفاع می کردید و می گفتید تقلب نشده اشکالی داشت.

وی ادامه داد: ایا اگر با آن دوستتان که مورد تایید آقای خاتمی نیز بود می گفتید که نباید شما قبل از باز شدن در صندوق ها اعلام می کردید که من رئیس جمهورم ، چرا شما سکوت کردید بنده سکوت نکردم چه اشکالی داشت و این حرفها را همان موقع زدم و همین الان اعلام می کنم.

دکتر جلیلی در انتقاد به صحبت های دکتر ولایتی گفت: شما ادعا دارید باید با دنیا آشتی کنید اما شما دبیر بیداری اسلامی هستید آیا همین منطق را در مورد بحرین و تونس عمل کردید؟

جلیلی ادامه داد: شما گفتید مسئولیت سیاست خارجی را می پذیرید، شما 16 سال وزیر خارجه بودید و در این مدت 7 دوره گفتگوی انتقادی بعد از جنگ اول خلیج فارس بین ایران و اروپا برگزار شد ، دستور این مذاکرات را آنها مشخص کردند که گفتند گفتگوها باید انتقادی باشد و در مورد بعضی موارد نظیر حقوق بشر و حکم اعدام سلمان رشدی و مواردی از این دست باید صحبت شود.

وی اضافه کرد : هفت دور مذاکره برگزار شد و در نهایت در سال 1997 در بیانیه ای که دادند حکم علیه هاشمی دادند و گفتند گفتگوهای دوجانبه در سطح وزیران باید تعلیق شود.

جلیلی ادامه داد: بحث دیگر در مورد قرارداد 598 است که اگر به نتیجه رسید به خاطر حمله صدام به کویت بود و در شرایطی بود که صدام دیگر هیچ حامی نداشت و تا قبل از آن ما نتوانستیم از طریق دیپلماسی به نتیجه برسیم. در نتیجه این که بگوییم ما مذاکرات را به نتیجه رسانده ایم کم لطفی به 8 سال دفاع مقدس است.

وی خطاب به ولایتی گفت: شما در زمانی که وزیر امور خارجه بودید از فرصت های فروپاشی شوروی و حمله صدام به کویت چه استفاده ای کردید؟

قالیباف در انتقاد از اظهارات اقای ولایتی گفت: بحث توان و قدرت ملی ما در حوزه اقتصاد، سیاست و نظامی است و اقتصاد با نظامی یک رابطه مستیم دارد، یعنی اگر اقتصاد قوی داشته باشیم می توانیم یک نیروی نظامی قوی داشته باشیم و اینجا نیروهای نظامی به کمک اقتصاد نمی توانند بیایند.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری افزود: رابطه بین رزمندگان، حرکت های نظامی با سیاست یک رابطه دو طرفه است.

وی گفت: من معتقدم در دوره مدیریت جنابعالی به مدت 16 سال، همیشه یک طرفه شما از ظرفیت رزمندگان و ایثارگری ها به نفع سیاست خارجی استفاده کردید و هیچ موقع سیاست خارجی به کمک رزمندگان نیامد.

قالیباف افزود: من شنیدم جنابعالی گفتید که درغیر متعهدها این کار را کردم و در بغداد این اتفاق نیفتاد ولی هیچ وقت نگفتید رزمندگان رفتند جانشانشان را گذاشتند و جنازه هایشان برنگشت این چه ربطی به دیپلماسی دارد و این ایثارگری انهاست.

وی گفت: این بحث شما سطح دیپلماتیک را در حد یک پروتکل پایین می اورد و می گویید با میتران با هم اینقدر ارتباطمان نزدیک است که با هم قهوه می خوریم.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری یازدهم افزود: زمانی که شما بامیتران قهوه می خوردید ما در جبهه موشک های میراژهای میتران را می خوردیم و اگر انجا حوزه نفوذ بود جلوی انرا می گرفتید که ما را نزنند.

وی گفت: اگر واقعا حوزه دیپلماسی بود چرا یک بار از غرامت جنگ که متجاوز بود حتی یک مذاکره نتوانستید بکنید.

قالیباف با بیان این که به نظر من سیاست خارجی در ان دوره نتواست فعال شود، افزود: حتی در حوزه دیپلماسی اقتصادی در حوزه اسیای میانه.

وی گفت: به هر حال جنابعالی وضع ژئوپولتیکی ما را می دانید و 16 سال که هشت سال ان جنگ بود و هشت دیگر ان که جنگ نبود اصلا از این ظرفیت شما استفاده نکردید.

مجری خطاب به آقای غرضی گفت: شما فقط 4 دقیقه فرصت دارید ضمن اینکه صحبت های تخصصی خود را نیز مطرح نکرده اید.

سید محمد غرضی خطاب به دکتر ولایتی گفت: ما هم وارد دولت شدیم و دوران بسیار سختی را در دوران جنگ گذراندیم و بالاخره کشور هم اداره شد و این دستاوردهای عظیم نصیب کشور شد که البته رزمندگان در آن سهم دارند ، ملت سهم دارد، دولت هم سهمی داشته است.

وی افزود: این دوره جنگ آقای دکتر باعث شد که منطقه با جنگ آشنا شود. مردم سوریه، مردم لبنان ، مردم عراق ، مردم افغانستان ، مردم پاکستان با جنگ آشنا شدند و ادامه این کار باعث شد که با توجه به حرکتهای آمریکا کم کم منطقه باز شد یعنی عراق باز شد ، افغانستان باز شد ،اکنون سوریه دارد باز می شود.

وی گفت: سؤال مشخص من از شما این است که یک موقعی آمریکا بر همه این مناطق مسلط بود الان ما هم بخش وسیعی از این قدرت سیاسی را در اختیار داریم. آیا قدرت سیاسی ما افزون است یا قدرت سیاسی آمریکا؟ چون طرفداران آمریکا آنهایی که در ایران هستند این بحث را مطرح می کنند که اگر پای صندوقهای رأی نروید مثلاً قدرت سیاسی ایران کم می شود. شما به عنوان یک شخصیتی که می توانید بیان کنید که اگر قدرت سیاسی ایران افزون است از آمریکا به کسانی که می گویند ما نمی رویم پای صندوق رأی تا مثلاً قدرت سیاسی ایران کم شود، توجه آنها را معطوف کنید به این که ما در یک مجموعه وسیع جغرافیایی داریم عمل می کنیم نه در یک مجموعه کوچکی که حالا چهار نفر نروند رأی بدهند و از این بحثها.

مجری برنامه با تشکر از آقای غرضی خطاب به آقای رضایی گفت: شما چهار دقیقه و ده ثانیه فرصت دارید صحبت کنید.

محسن رضایی گفت: من دو سؤال دارم سؤال اول من این است که قطعنامه 598 صادر شده بود آقایان می گویند اجرایی کردیم ، الان در هسته ای هیچ قرار سیاسی نداریم، سؤال دوم من از ایشان منظور دکتر ولایتی است، همین طور آقای حداد و آقای قالیباف این است که مگر شما ائتلاف تشکیل ندادید ، از این اختلاف نظرها پیداست که اختلاف نظرات شما جدی است این را برای ما توضیح بدهند که موضوع چه بوده و چرا این طوری شده است؟

در ادامه مناظره آقای ولایتی در پاسخ به آقای قالیباف گفت: آقای اسماعیلی نماینده آقای قالیباف این مطالبی را که آقای قالیباف گفتند در جای دیگر نیز گفت و این نشان می دهد که از تاریخ مطلع نیستند، به علت این که بنده نگفتم با میتران قهوه خوردم و آن ملاقاتی که میان من و آقای میتران رخ داد بعد از پایان جنگ و قطعنامه بود و در آن زمان با آقای میتران رابطه ای نداشتیم و سپس با فرانسه رابطه برقرار کردیم.

وی افزود: آن سخنی که بنده نقل کردم که آقای میتران آمدنش به تهران را منوط به این کرد که من تاریخ برای او بگذارم و آقای رولان دوما گفت این قبول است و در اکتبر آن سال می خواست به ایران بیاید که اتفاقی توسط بعضی افراد افتاد و تخریب در کار سیاست خارجی شد و میتران نیامد.

آقای ولایتی در پاسخ به سخنان آقای جلیلی گفت: دیپلماسی این نیست که انسان برود مقابل کشورهای دیگر خطابه بخواند و در مصاحبه مطبوعاتی مطالب خود را بیان کند.

وی ادامه داد: دیپلماسی این نیست که ما در یک طرف بنشینیم و آنها در طرف مقابل بنشینند و ما حرف مشخصی را بزنیم بدون آن که اقدامات دیگری در خارج از آن انجام دهیم.

وی افزود : این موضوع که می فرمایند مال 20 سال پیش است و الان وضعیت فرق کرده است ناچارم این موضوع را مطرح کنم که زمانی که هنوز به قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران در رابطه با مسئله هسته ای نرسیده بودیم آقای سارکوزی مستقیم توسط سفیر فرانسه دعوت کرد که به پاریس بروم و با آقای سارکوزی مذاکره کنم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: بنده با آقای رئیس جمهور صحبت کردم و ایشان گفت که دعوت آقای سارکوزی را بپذیر و من به فرانسه رفتم و با آقای سارکوزی یک ساعت ملاقات کردم و همان صحبتی که در رابطه با آقای لاریجانی گفتم ما با آقای سارکوزی درباره عدد سانتریفیوژها به توافق رسیدیم برای این که غنی سازی را متوقف نکنیم و یک چیز بینابین اتفاق بیفتد و مثلاً هشت هزار سانتریفیوژ ما به 4 تا 5 هزار سانتریفیوژ برسد.

وی ادامه داد: این موضوع را آقای سارکوزی قبول کرد و گفت با آقای لِوید که نفر دوم ایشان بود مذاکره کنیم و ظرف مدت یک هفته آقای لوید در رأس یک هیئت سیاسی و هسته ای به ایران بیاید و بعد از دو هفته آقای سارکوزی گفت من می خواهم به کشور شما بیایم و ملت شما ملت بزرگی است و دست رهبر این ملت بزرگ را بفشارم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به این که این مطالب را آقای آهنی سفیر ما در پاریس گزارش کرده و اسناد آن در وزارت خارجه موجود است گفت: بنده این موضوع را به داخل کشور منتقل کردم و کار متوقف شد و نکته مهم این است که در همان زمانی که بنده با تاکید آقای رئیس جمهور فرانسه به آنجا رفتم قائم مقام وزارت امور خارجه ، کاردار فرانسه را خواست و به نوعی به او گفت آن کسی که به پاریس آمده نماینده ما نیست و شما باید فلان آقا را قبول می کردید.

ولایتی ادامه داد: ما قرار گذاشته بودیم که نفر دوم فرانسه به ایران بیاید و قرارهای اولیه این بود که آنها پذیرفته بودند که سانتریفیوژها در مقیاس کمتر کار کنند و بحث کنیم تا به جایی برسیم تا از بن بست بیرون بیاییم و به شورای امنیت نرویم و هم غنی سازی را داشته باشیم و هم این که سانتریفیوژهای ما کار کنند و مسئله هسته ای حل شود و در عین حال مشکلات بین المللی پیدا نکنیم.

وی افزود: متأسفانه در اینجا دولت جواب نداد و نه تنها جواب نداد بلکه زمانی که چنین حرفی به کاردار فرانسه در تهران زدند وزارت خارجه فرانسه گفت اگر این خبر زودتر به فرانسه رسیده بود ملاقات تو با آقای سارکوزی لغو می شد.

ولایتی ادامه داد: می شد از این امکانات استفاده کرد و غنی سازی را ادامه داد و این تحمیل ها را از طرف شورای امنیت بر کشور نداشت و وضعیت کشور را به این تحریم ها نرساند.

آقای ولایتی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ادامه بحث مذاکرات هسته ای گفت: در رابطه با روسیه نیز همین اتفاق افتاد و آقای پریماکف اینجا آمد و گفت اگر قول بدهید آقای پوتین به ایران بیاید و دست خالی برنگردد، آقای پوتین را به ایران می آورم.

وی افزود: این قول را دادم و آقای پوتین آمدند، اما دو مرتبه در این کار تخریب ایجاد شد.

آقای ولایتی گفت: این روند به معنی دیپلماسی هسته ای نیست و دیپلماسی این نیست که فقط بنشینند بیانیه بدهند و حرف هایی را بزنند و در آخرین دوری که در آلماتی آقای دکتر جلیلی داشت، آنها پیشنهادهایی به ایران کردند که بر اساس آن می شد کارها را مقداری جلو ببریم و آن پیشنهاد این بود که طرف مقابل 5+1 گفت غنی سازی 20 درصد را متوقف کنید و در کارهای فردو هم مقداری کندی ایجاد شود.

وی افزود: آنها اعلام کردند این سه تحریم را بر می داریم و ما در پاسخ گفتیم که این کار را می کنیم، شما کل تحریم ها را بردارید ،که به شهادت معاون امور خارجه که در جلسه بوده است این مسائل را مطرح می کنم.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: وقتی طرف مقابل حاضر است چند قدم بردارد، باید ما هم انعطاف داشته باشیم و هنر دیپلماسی این است که از این فرصت ها استفاده کند و اصولگرایی به این معنی است که انعطاف پذیر هم باشد، نباید در داخل کشور طوری وانمود کنیم که اصولگرا هستیم و انعطاف ناپذیرنباشیم ، ما مصالح ملی را در دیپلماسی باید به طور بهتر تأمین کنیم ، باید از دیپلماسی به نفع مصالح ملی استفاده کینم ، دیپلماسی فقط خشونت و سرسختی نشان دادن نیست.

ولایتی افزود: دیپلماسی به معنی تعامل و معامله است و با همه کشورها و انهایی که مذاکره می کنیم باید بسیار خوب عمل کنیم و می شود در مذاکرات هسته ای بهتر از این عمل کرد و اگر این روند موفق بود این مشکلات پیش نمی آمد و وضع به اینجا نمی رسید.

جلیلی در اظهارنظر درباره سخنان ولایتی گفت: اگر همین نکته ای را که آخر اشاره کردید به نظرم خیلی خوب است. اگر اطلاعات دیگرتان مثل این اخبار سومی باشد که واویلاست، چون کاملا غلط هست. نوار گفت وگوهای آلماتی موجود است پیاده شده و خدمت آقا تقدیم شده است. اتفاقا همین گزارشی را که بر این مبنا نوشته بودید، ایشان نوشته بودند که ایشان از کجا دارد می گوید که این خلاف است.

وی افزود: نکته دومی که وجود دارد، اتفاقا من برای مردم بگویم در آلماتی چه خبر بود؟ در آلماتی آنها همین بحث را که ایشان می گوید، ما بیاییم 20 درصد را در ازای دو تحریمی که بعدا می خواهد انجام بشود، بدهیم. در برابر آب نبات. بعد آنها وارد سه درصد شوند. همین روند خطاست که عده ای از دوستان شما زمانی همین بحث را دنبال می کردند. سوال بنده این است که راجع به قضیه روسیه هم همین طور است.

جلیلی گفت: من برای اینکه در تاریخ بماند، می گویم. بله هم آقای سارکوزی و هم روسیه که بحث شد، شاهدید. پس از روسیه بحث و جلسه برگزار و قرار شد. خود بنده رفتم آنجا به آنها گفتیم. آنها همان چیزی را که دیگران می خواستند، می گفتند. آقای سارکوزی هم به شما همین را گفته بود. گفته بود شما بیایید متوقف کنید.

اینجا ولایتی حین سخنان جلیلی گفت: نه.

جلیلی ادامه داد: «لویت» نفر دوم فرانسه است؟ آقای لویت کارشناسی در الیزه است. کجا نفر دوم فرانسه است؟ این را که دنیا می شناسد.

آقای ولایتی لابه لای سخنان جلیلی گفت: خیلی خوب... .

جلیلی ادامه داد: بعد برای ما اینقدر افتخار باشد که آقای لویت یک کارشناس در الیزه می خواست بیاید ایران بعد نیامد، همه روند متوقف شد و به هم خورد. خودتان می دانید بعد از آن قضیه سه بار سارکوزی با آقای رییس جمهور تلفنی صحبت کرد و همین حرف ها همانجا مطرح شد. نکته‌ای که آقای قالیباف گفتند درست است. بحث این است که مابه ازای این چه بود؟ باید دید چه می خواهیم در بحث خود بگیریم. این بحث اساسی و مهم است. نباید اخبار را تکه تکه بگوییم و بعضی مبنای کاملا غلط.

وی گفت: آنچه شما درباره آلماتی گفتید، کاملا غلط است. نوار آلماتی موجود است و پیاده شده. اینجا به مردم‌مان عرض کنم. آنجا بحث شد که ما به آنها گفتیم ما حاضریم گام های متقابل برداریم. هر میزان که شما می آیید ما هم می‌آییم. اگر شما پنج کیلومتر، ما هم پنج کیلومتر. 25 کیلومتر و 100 کیلومتر هم همین طور. آنجا نماینده انگلیس گفت شما حاضرید همین الان این را انجام دهید؟ گفتم بله. گفتم شروع کنیم. من کاغذم را در آوردم. نماینده آمریکا به نماینده انگلیس گفت ساکت، چیزی نگو! ایشان متوقف شد که همه خندیدند. گفتم خب ادامه دهیم. شما می گویید 25 کیلومتر، خب 25 کیلومتر.

جلیلی گفت: این چه حرفی است. چیزی که آنجا نماینده انگلیس گیر کرده و همه به او خندیدند و بعد نماینده آمریکا به او گفت این طور پیش نرو و به همین دلیل منطق محکم ما بود که آنها اعلام کردند که پس ما باید به مراکزمان برویم و مشورت کنیم و بعد از چند روز به شما بگوییم. چند روزشان شد 40 روز.

وی افزود: بعد خانم اشتون آمد در استانبول این را مطرح کرد. بعد ما می آییم این را کاری که آنها در آن گیر کردند و نتوانستند در برابر منطق ما جوابی داشته باشند و اجازه خواستند که بروند در مراکز خود، امروز متاسفانه از سوی فردی مثل شما این طور بیان شود؟ کاری که نماینده انگلیس آنجا واقعا نتوانست این جواب را بدهد. واقعا سوالم این است که اگر ما اینگونه در سیاست خارجی که حوزه جدی است، منافع و تهدید کشور است، این طور بخواهیم برخورد کنیم، حتما نمی توانیم.

جلیلی افزود: چه کسی می گوید ما در گفت وگوها فقط توانستیم اعلام موضع کنیم. چرا پنج سال است اینها، از سال 87 که گفت وگوهای مان شروع شد، فقط یک قطعنامه صادر کردند و دیگر نتواستند اجماع داشته باشند. از سال 87 اولش آمریکا شرط گذاشته بود که در صورتی به مذاکرات وارد می شود که ایران به قطعنامه ها عمل کند. ما اجرا نکردیم ولی آمریکا وارد شد. اینکه الان آمریکا دارد مرتب اقدامات یکجانبه انجام می دهد برای این است که از اقدامات چند جانبه ناامید شده و نتوانسته اجماع حاصل کند. حتی در همین چند کشور.

علی اکبر ولایتی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پایان سخنان خود در بخش نخست مناظره گفت: جناب آقای جلیلی، بحث دیپلماسی کلاس فلسفه نیست که شما بروید آنجا بگویید منطق ما قوی بود و آنها هم محکوم شدند.

وی افزود: آنچه که مردم می بینند این است که شما چند سال مسئول هسته ای هستید یک قدم پیش نرفته اید و هر روز تحریم ها بیشتر شده است و فشارش بر مردم می آید.

ولایتی گفت: هنر دیپلماسی این است که شما حق هسته ای را حفظ کنید و در عین حال تحریمها کاهش پیدا کند و بر آن اضافه نشود.

وی افزود: در مطلبی که آقای قالیباف گفت باید بگویم بنده در اظهاراتی که اینجا گفتم و نوار آن موجود است گفتم هنر دیپلمات این است که این کار رزمندگان را نگذارد هدر برود و الا اگر رزمندگان کار خود را انجام دهند و دیپلمات نتواند از آن استفاده کند آن کار زمین می ماند که در اینجا قالیباف گفت: مردم باید خیری از دیپلمات ببینند.


***************


سعید جلیلی: با سازوکار قوی و هوشمند مدیریت می کنیم

سعید جلیلی نامزد انتخابات ریاست جمهوری دیدگاهها و رویکردهای خود را در حوزه سیاست خارجی ارائه کرد. جلیلی که بیش از میزان مقرر بخش های قبل صحبت کرده بود، زمان کمی از وقت کلش باقی مانده بود و به همین دلیل نشسته سخن گفت. وی در ادامه مناظره درباره نگاهش به سیاست خارجی گفت: حوزه سیاست خارجی حوزه اندیشه است.

وی ادامه داد: ما براساس اسلام ناب در سیاست خارجی گفتگوها را البته با سازوکار قوی و هوشمند مدیریت می کنیم.

جلیلی تاکید کرد: در گفتگوها باید به گفتمان اسلام ناب باور داشته باشیم تا آنچه راکه از آن به عنوان سیاست خارجی انجام می شود به نتیجه و فرجام برسانیم که اگر این کار را نتوانیم صورت دهیم دچار ضعف خواهیم شد و دولت مقتدری که بتواند در عرصه سیاست خارجی عمل کند تشکیل نمی شود.
محسن رضایی: دعوای سیاسی بس است، مردم مشکل نان دارند

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین در ادامه خطاب به آقای ولایتی گفت: وی بالاخره سوالم را پاسخ ندادند مبنی بر اینکه چرا بعد از هفت سال با گفتگوهای انتقادی آن گونه برخورد و حتی تحریم هایی مانند داماتو اعمال شد و بلکه گفتند وزرا هم به ایران نروند این در حالیست که برای رئیس جمهور وقت نیز حکم جلب صادر شد.


***************

محمد غرضی: استاندار هر استان را مردم انتخاب کنند

در ادامه مناظره آقای غرضی نیز دیدگاههایش را درباره سیاست خارجی بیان کرد و سیاست خارجی را انعکاس استعداد داخلی کشور دانست و گفت: اگر این استعداد افزایش نیابد سیاست خارجی درست نمی شود.

وی افزود: انعکاس استدلال داخلی به دین معناست که مسائل و مشکلاتی همچون آب، برق، گاز و رفاه اجتماعی تامین شود که اگر این گونه نشود سیاست خارجی یک چیزهای دیگری خواهد شد.

غرضی گفت: همه عمرم را صرف کار و خدمت کردم و هرجایی ورود کردم خدا را شکر موثر عمل کردم و اگر مردم هم به من رای دهند برنامه ام انسجام داخلی است.
محسن رضایی: دعوای سیاسی بس است، مردم مشکل نان دارند

وی با اشاره به دیدگاه برخی نامزدها درباره توجه به اقوام گفت: البته من به جای پیشنهادات برخی دوستان می گویم که استاندار هر استان را مردم انتخاب کنند که این یک تحول بسیار بزرگی است و از همکاران خواهش می کنم که این را قبول کنند.

غرضی تصریح کرد: متاسفانه ظرف ۳۳ سال پس از انقلاب ۳۳۰ استاندار تغییر کرده و این به معنای تغییر ده استاندار در هر سال در کل کشور است و گاهی اوقات نیز عمر هر استاندار به یک و نیم سال می رسد.


بخش دوم: جمع بندی نامزدها

سپس با توجه به میزان زمان باقی مانده از هر کاندیدا در بخش های قبل، نوبت به جمع بندی صحبت ها هر کاندیدا در مجموع زمان باقی مانده اش رسید.

قالیباف گفت: در حوزه سیاست خارجی معتقدم انسجام داخلی اساس کار ماست و در حوزه اقتصادی همبستگی ملی. ما چه بخواهیم مقاومت بکنیم چه بخواهیم مذاکره کنیم چه بخواهیم رقابت بکنیم نیازمند این هستیم که در حوزه دیپلماسی وقتی که بین دو دولت بین دو نگاه بین دو تفکر با هم حرف می زنیم اینجا مبنا و جنس بحث قدرت است.

وی گفت: هر چقدر توان ملی و قدرت ملی ما بالاتر باشد حتماً‌ در حوزه دیپلماسی قوی تر می شویم. دیپلماسی هم می تواند توان ملی را افزایش دهد به شرطی که از فرصت های به درستی استفاده کنیم. ملت ما در تاریخش نشان داده که عزت خود را فدای چیزی نکرده است نه فدای اقتصاد و نه فدای مسائل مادی.

غلامعلی حداد عادل در 46 ثانیه وقت باقیمانده از بخش اول مناظره انتخاباتی گفت: می خواهم تاکید کنم که در انتخابات نه خودم باید سیاه نمایی کنم و نه هیچ کس دیگر. در اینکه ما مشکلات داریم حرفی نیست اما اگر دوران فعلی را زمستان تلقی کنیم و قول بهار بدهیم و زمستان را با ناامیدی یکسان بدانیم جفا به ملت و انقلاب است. ما مشکل اقتصادی داریم اما دستاوردهای زیادی در بسیاری از عرصه ها داشته ایم.

حسن روحانی گفت: باید طوری کشور را اداره کنیم که همه چیز را ببینیم وقتی همه کارخانه ها خوابید آن وقت هم وقت استقلال است. وقتی مردم در زندگی روزمره شان دچار مشکل شدند آن هم بحث عزت است. ما اگر می خواهیم مسایل کشور را حل کنیم باید کشور را ببینیم باید منافع ملی را ببینیم نمی شود به یک ساختمان نگاه کرد و گفت همه چیز ، این ساختمان است.

وی افزود: به اعتقاد من قابل جمع هست. من گفتم سانتریفیوژ خیلی خوب است که بچرخد به شرط اینکه زندگی مردم هم بچرخد، کارخانه های دیگر هم بچرخد، صنعت هم بچرخد و این کار شدنی است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: انهایی که هرچه پیش بینی کردند عکس درآمد گفتند شورای امنیتی درکار نیست، قطعنامه ای در کار نیست، تحریم در کار نیست، هر روز جشن گرفتند که مسایل هسته ای تمام شده، حل شده، نهایی شده، آنها باید بدانند نتوانستند مسایل بین المللی را درست تشخیص بدهند، نتوانستند بشناسند.

روحانی اضافه کرد: به اعتقاد من شرایط امروز ما شرایط بسیار حساسی است و کسانی که تجربه لازم را دارند ، کسانی که دنیا را می شناسند و کسانی که می توانند از طریق مذاکره و منطق مسئله هسته ای را حل کنند باید بیایند.

روحانی ادامه داد: در شرایطی نیستیم که بگوییم مسائل سیاست خارجی حل و فصل نمی شود. البته برای حل و فصل این مسائل اول باید قدرت ملی داخلی را تقویت کنیم و به این منظور به دولتی فراجناحی نیاز داریم که از همه نیروهای متخصص و کارشناس استفاده کند. برای افزایش قدرت ملی داخلی باید به همه مردم آزادی بدهیم و آزادی بیان داشته باشند.

روحانی با بیان این که مردم ما باید در همه زمینه ها حضور و مشارکت فعال داشته باشند گفت: با تدبیر و با مذاکره و سخن گفتن با دنیا می توان مسائل را حل و فصل کرد.

وی افزود: آیا در گذشته از تحریم و جنگ نجات داده نشده و فرصت تکمیل فناوری هسته ای را ایجاد نکرده ایم هم اکنون نیز می توانیم این تجربه را تکرار کنیم و فرصتی را ایجاد کنیم. فرصت با مذاکره واقعی ایجاد می شود و با اعلام مواضع و خواندن مقاله کار پیش نمی رود.

وی افزود: در صورتی که مسئله را شناخته باشیم و راه حل را بدانیم و از کارشناس و دیپلمات لازم استفاده کنیم و نه افرادی که تجربه لازم را ندارند به راه حل می رسیم. امروز به خاطر شرایط خاص کشور سیاست خارجی از همیشه مهمتر است. افرادی باید حکومت را در دست بگیرند که تجربه حل و فصل مسائل هسته ای و سیاست خارجی را داشته باشند.

محسن رضایی ، بهبود زندگی مردم و گسترش نفوذ فرهنگ اقتصادی کشور را از مهمترین اهداف سیاست داخلی و خارجی خود در صورت پیروزی در انتخابات برشمرد.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در بخش پایانی سومین مناظره کاندیداها گفت: در این جلسه کاملا معلوم شد، سه نفر از دوستان که قبلا با هم ائتلاف کرده بودند اختلاف نظرهای جدی دارند.

رضایی افزود: از مباحث مطرح در این جلسه همچنین نتیجه می گیرم بیشتر دوستان ما در گذشته مانده اند؛ گذشته برای درس گرفتن خوب است اما باتوجه به اینکه شرایط کشور حتی در مقایسه با سال 88 به کلی تغییر یافته است ماندن در مسایل گذشته جز اینکه وقت کشور را گرفته است ثمر دیگری ندارد.

وی تاکید کرد: باید مبداء جدیدی داشته باشیم و ایران سیاسی دوباره ای را باهم طراحی و پی ریزی کنیم به نحوی که سیاست داخلی و خارجی هدفمند باشد.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: برنامه من این است که در عرصه سیاست خارجی و داخلی، بهبود زندگی مردم و گسترش نفوذ فرهنگ اقتصادی ایران در کنار گسترش سیاسی را که اکنون داریم به عنوان دو هدف جدی پی گیری خواهم کرد.

رضایی افزود: ما اکنون در حوزه سیاست خارجی عمدتا در سیاست جهادی موفق بوده ایم همچنان که با حزب الله، سوریه و لبنان ارتباط داریم اما ارتباط ما با اروپا، سوریه و کشورهای دیگر کجاست؟

رضایی در ادامه سخنان خود گفت: اگر همین سه چهار کشور هم با ما نباشند این هم که از آثار جنگ ، دفاع مقدس و انقلاب است و بنابراین بخش جهادی سیاست خارجی را اگر از ایران جدا کنیم چه می ماند.

وی افزود: از این رو باید تغییری جدی و اساسی بدهیم و اولین مسئله این است که باید هدفمند کرد اینکه اصلا برای چه می خواهیم سفارت داشته باشیم برای چه روابط خارجی داریم و نتیجه روابط به چه صورت بوده است.

رضایی گفت: مسئله دیگر این است که مسئله هسته ای را باید از حالت فرسایشی خارج کنیم اینکه ما مرتب مذاکره می کنیم حالا آقای ولایتی می گویند فلسفه و آقای جلیلی می گویند فکر و اندیشه که ما کار به اینها نداریم ، ما نقدش را می خواهیم .

این نامزد انتخاباتی افزود: این مذاکرات باید زودتر به نتیجه برسد ، مگر می توانیم کشور را با شعار دادن معطل کنیم و وقت نظام و ملت ایران را بگیریم آنها از ما زمان می گیرند تا اثر تحریم ها بیشتر شود بعد ما اسم این را می گذاریم مقاومت پس معلوم است که نماینده آمریکا می آید بغل گوش نماینده انگلیس می گوید نکن چرا ؟ برای اینکه مذاکرات به تنهایی کافی نیست.

وی در ادامه گفت: آقای جلیلی پاسخ نداد که اگر دور دوم، سوم و چندم بخواهد برود با توجه به اینکه آنها به اثر تحریم ها امیدوار شده اند چکار می خواهد بکند؟

رضایی افزود: این سوال را هم جواب نداد در بغداد که به نظر ما می توانستیم به علت اینکه اوباما برای انتخابات آماده می شد و آماده امتیاز حداقلی بود می توانستیم امتیاز بگیریم فرصت بغداد فرصت خوبی بود و این نشان می دهد اشکالات فنی و تاکتیکی و تکنیکی وجود دارد.

وی گفت: باید صادقانه بشینیم و همه اینها را حل و فصل کنیم البته زحمت هایی کشیده شده است پیشرفت هایی بوده در همه دولت ها که نباید سیاه نمایی کرد اما ما می خواهیم سیاه زدایی کنیم و اشکالات را مشخص و آن را برطرف کنیم.

عارف در سخنان پایانی بخش اول مناظره هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: من خودم را به مطالبات همه مردم ، همه اقشار، معلمان، پرستاران، کارگران، کشاورزان، جوانان، دانشجویان، زنان، ایثارگران، نیروهای نظامی و انتظامی، معلولان، اقوام و اقلیت ها،‌ رانندگان، بازنشستگان و کارکنان دولت، متعهد می دانم.

عارف افزود: امیدوارم در دولت ‌آینده به مطالبات همه آنان در ارتباط با منزلت، معیشت و رسیدگی به مشکلات زندگی از جمله گرانی، رسیدگی جدی صورت گیرد و همه دست به دست هم بدهیم تا ایرانی آباد، سرفراز داشته باشیم و برنامه پیشرفت و تعالی کشور را با همدلی و هماهنگی همه جریانات داخلی نظام دنبال کنیم و به نتیجه برسانیم.


بخش سوم: پرسش و پاسخ

پس از سه ساعت و نیم مناظره میان هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری، کاندیداها وارد ده دقیقه وقت استراحت شدند. در بخش سوم مناظره نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری یازدهم، شانزده پرسش مطرح شد که هر یک از کاندیداها به قید قرعه به دو تای آنها پاسخ دادند و برای پاسخگویی به هر سؤال دو دقیقه فرصت داشتند.

مجری مناظره از آقای محسن رضایی سؤال کرد؛ دولت شما برای حمایت و پشتیبانی از نهضت بیداری اسلامی چه برنامه مشخصی دارد؟

محسن رضایی در پاسخ گفت: بیداری اسلامی از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی ایران است، ابتدا اثر صدور انقلاب ما به حوزه عراق و سوریه و لبنان رسید بعد از طریق ارتباطی که حماسی ها در لبنان با حزب الله گرفتند با مصر و جاهای دیگر متصل شد و بعد در اثر فعالیتهای دیگر و پایداری ایران باعث شد که یک موج بزرگی به وجود بیاید.

وی افزود: مشکلی که اکنون بیداری اسلامی دارد این است که تمام سیستم های جاسوسی و تبلیغاتی بسیج شده اند که آن را از ارتباط با ایران باز دارند دقت عمل ما بسیار مهم است ما مسائل سوریه را جدی می گیریم سوریه یک نقطه ضعفی شده است که تلاش می کنند که از این طریق ارتباط بیداری اسلامی را با ما کاهش دهند.

وی گفت: ما طرحی را با دوستانمان داریم و از آنجا که از جزییات آن از ابتدای مسائل خودم و دوستانمان در جریان هستیم (از ابتدای انقلاب تاکنون) می دانیم به چه صورتی این فرمان را بچرخانیم که ان شاء الله هم بیداری اسلامی به ایران وصل باشد و هم از ناحیه ما تهدیدی نشود دلیلی ندارد که حمایت های ما از یک جریان به جای اینکه برای ما فرصت باشد تهدید شود.

وی افزود: الان افتخاری است برای ما که در ساحل مدیترانه بعد از دو هزار و چند سال هستیم. آقای حسن الهیکل گفته بود که شما بروید شکر خدا کنید که این نظام را دارید چرا که بعد از دو هزار و خرده ای سال پای ایرانیها به سواحل مدیترانه رسیده، ولی همین هم می تواند تهدیدی جدی برای ما باشد که ما از فرصت به وجود آمده استفاده خواهیم کرد و اجازه نمی دهیم تهدید این ارتباط به سمت ما بیاید.

وی گفت: مسئله بعد اینکه ما از نظر فرهنگی و اقتصادی باید ارتباطمان را با بیداری اسلامی پیش بیریم و صرفا ً از بعد سیاسی ممکن است دیگر بیشتر از این پیشرفتی نداشته باشیم. از بعد فرهنگی و اقتصادی هم تلاش خواهیم کرد که ارتباطمان را با بیداری اسلامی قوی کنیم.

در بخش دوم سومین مناظره تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری قرعه به نام سید محمد غرضی افتاد تا در دو دقیقه به سوالی که آن هم از طریق قرعه انتخاب شد، پاسخ دهد.

از غرضی پرسیده شد: اگر تحریم ها به علت برنامه هسته ای کشورمان است ، تحریم های اعمال شده پیش از چالش هسته ای چگونه قابل توضیح است.

غرضی در پاسخ با بیان اینکه تحریم ها را چه قبل و چه بعد باشد، خیلی اهمیت نمی دهم پاسخ داد: خرج کشور در دولت آقای موسوی سالی ۱۵ میلیارد دلار ، دولت آقای هاشمی سالی ۱۸ و دولت آقای خاتمی سالی ۲۸ و هم اکنون سالی ۴۰ میلیارد دلار درسال بیشتر نیست و ما می توانیم این درآمد را کسب کنیم و می توانیم کشور را اداره کنیم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: اینکه تصور کنند با این نوع حرکت ها می توانند کشور را از سازندگی بیندازند و گرفتاری درست کنند از اشتباهات آمریکاست.

وی تاکید کرد: سعی می کنم مجموعه استعدادهای داخل کشور را به گونه ای توسعه دهم که این مسائل به طور کلی پوشش داده شود.

در این هنگام مجری خطاب به آقای غرضی گفت: سوال مشخص این است که پیش از موضوع هسته ای نیز تحریم ها بوده و چرا فکر می کنیم تحریم ها فقط برای هسته ای است؟

غرضی با بیان اینکه تحریم ها پیش از این بوده اما اثر نکرده است پاسخ داد: من از بدو تولد در تحریم زندگی کردم و پس از انقلاب وزیر شدم و در آن زمان نیز جنگ بود و نفت را نمی خریدند.

وی با اشاره به ایه کریمه "ان ما صنعوا کید ساحر و الق ما فی یمینک تلقف ما صنعوا و لا یفلح الساحر حیث اتی" ادامه داد: اینکه این بازیهای سیاسی بتواند بر موازین اسلامی ما و استعداد کشور اثر کند و ما را متوقف کند ما مانند سحره با آن برخورد می کنیم.

عارف نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی براینکه برنامه شما درمقابله با ایران هراسی که نظام سلطه سعی بر القای آن دارد چیست گفت: انقلاب ما، انقلاب فرهنگی است و بیشترین ظرفیت را در حوزه فرهنگی دارد و باید از همه این ظرفیت ها برای انتقال پیام صلح و دوستی ایرانیان به تمام جهان استفاده کنیم.

عارف در بخش دوم مناظره امروز افزود: باید تلاش کنیم از طریق ارتقای روابط دیپلماسی با کشورهای همسایه به ویژه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد و با استفاده از توانمندی سفرای ارزنده، پیام صلح و دوستی ایرانیان را به گوش همه جهانیان برسانیم.

وی گفت: چهار میلیون نفر ایرانی در خارج از کشور زندگی می کنند که اگر ارتباط خوب و صمیمانه با آنها داشته باشیم می توانند به عنوان سفرای فرهنگی کشورمان فعالیت کنند.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: مبادلات فرهنگی، ایجاد تسهیلات گردشگری و جذب نخبگان کشور حتی با پرداخت یارانه می تواند به گسترش ایران دوستی به جای ایران هراسی کمک کند و تجربه نشان داده است که وقتی نخبگان کشورهای خارجی به ایران می آیند هنگام برگشت پیام رسان خوب انسان دوستی ایرانیان هستند.

عارف گفت: متأسفانه از این ظرفیت کمتر استفاده کرده ایم و باید از دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی هنر و رسانه برای رساندن پیام خود که همان صلح و انسان دوستی است استفاده کنیم و این تلاش ها می تواند ایران هراسی را به ایران دوستی تبدیل کند.

وی افزود: همچنین برخی اشخاص برجسته در کشور داریم که توانمندی خوبی در سطح منطقه و بین المللی دارند و آقای خاتمی مبتکر طرح گفتگوی تمدن هاست و آقای هاشمی رفسنجانی هم مناسبات خوبی با کشورهای اسلامی دارد و باید از همه این مزیت ها و استعدادها و فرصت ها برای ارتقای مناسبات ایران با کشورهای جهان استفاده کنیم که می تواند به گسترش روابط خوب هم کمک کند.

روحانی در پاسخ به این سوال که مرز بین سیاه نمایی و نقد چیست؟ گفت: موضوع نقد این است که واقعیتی اتفاق افتاده و ایراد و اشکالی دارد، ما باید آن ایراد و اشکال را تبیین کنیم. حالا این اشکال گاهی در نوع تصمیم سازی بوده، گاهی در زمان تصمیم گیری و گاه در مقام عمل و اجرا.

وی افزود: ما باید نقد کنیم و بگوییم ایراد و اشکالات کجاست و چگونه باید اشکالات رفع شود تا آن کار بهتر انجام گیرد. در واقع، با نقد نقادان یک نوع ارزیابی دارد صورت می گیرد و این ارزیابی باعث می شود در چرخه تصحیح امور قرار بگیریم. یعنی کاری تصمیم سازی شده، تصمیم گیری شده و رفته به مرحله اجرا، حالا ما با دقت و نقادی پایش می کنیم و بعد برایش راه حل در نظر می‌گیریم. این می شود نقد و نقد سازنده.

روحانی گفت: نقدی که اشکال و ایراد را یافته ایم و راه حل برایش ارایه داده ایم.

وی افزود: معنای سیاه نمایی این است که اگر نقص کوچکی هست، آن نقص را چند برابر کنیم و واقعیت را به مردم معرفی نکنیم. گاهی واقعیت هایی تلخ در جامعه وجود دارد. واقعا گاهی هوا سرد است. حالا آقای حداد می گوید. واقعا در مسایل اقتصادی مردم زندگی شان سرد است. واقعا مردم و جوانان در آزادی ‌ها زندگی شان سرد است. واقعا در زندگی خصوصی مردم دخالت های ناروا زندگی شان را سرد کرده است. این سیاه نمایی نیست، واقعیت است که داریم می گوییم. منتهی واقعیت را باید به اندازه گفت نه بیشتر.

در ادامه بخش دوم مناظره مجری از حداد عادل پرسید «آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند» این جمله امام راحل امروز در باور شما چگونه است؟

حداد عادل گفت: امام راحل با شهامت و بینشی که داشت ۳۴ سال است که صحت این گفته امام (ره) ثابت شد زیرا همان طور که رهبری معظم انقلاب فرمودند امام (ره) سه باور داشتند و آن هم باور به خدا ، مردم و باور به خود بود.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: امام مردم شناسی آسمانی بود و مردم را به اعتبار خدمت الهی شان می شناخت امام (ره) به اعتبار توکل به خدا و شناخت از مردم فرمودند که آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند و دیدیم که نتوانست.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: امروز هم اگر به نیروی لایزال این ملت بزرگ متکی باشیم و سعی کنیم نشان دادن یک الگوی اسلامی تقوا و تدبیر، مردم را پشت سر نظام حفظ کنیم که پشت سر نظام هستند باز هم همچنان صحت گفته امام (ره) در آینده ثابت خواهد شد.

حداد عادل گفت: راهش این است که مثل امام (ره) زندگی کنیم قول و فعل ما یکی باشد و مردم اگر بدانند که دولتمردان صادق و الگوی اسلامی هستند کم نمی آورند.

در ادامه بخش دوم مناظره، مجری از ولایتی پرسید: به نظر شما اختلاف بین قوا شخصی است یا ساختاری یا حقوقی؟ تا چه اندازه به وحدت قوا پایبندیم و تبعیت از قانون را در هر شرایطی بر خود فرض می دانیم.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری نیز پاسخ داد: همکاری بین قوای سه گانه باید برای هر کسی در هر شانی که در قوای سه گانه مسئولیت دارد باید رعایت شود و به ویژه در این مسئله باید نقش رئیس قوه مجریه برجسته باشد.

وی گفت: در سالهای اخیر اختلاف بین دولت و مجلس که بیشتر به دلیل بی توجهی دولت به مصوبات، تصمیمات و تذکرات مجلس بود و برخی درگیری های دیگر مردم را رنج داد.

ولایتی افزود: مردم مسئولان قوه مجریه و مقننه را انتخاب کرده اند تا مشکلاتشان را حل کنند و درحالیکه مردم از گرانی، تورم و بیکاری روزافزون رنج می برند و مشکلات را تحمل می کنند حداقل توقعشان این است که مسئولان با یکدیگر همدل و همکار باشند و با معاضدت با یکدیگر مشکلات را حل کنند اما زمانی که مشاهده کردند که مسئولان به جای حل مشکلات به جان هم می افتند و به فکر مسایل دیگر هستند ناراحت می شوند.

وی خاطرنشان کرد: اخلاق مداری یکی از مهمترین شعارهایم در صورت پیروزی در انتخابات است و اگر قرار باشد دولتی به مبانی اخلاقی متعهد نباشد مردم از رای به آن دولت پشیمان خواهند شد و از آن دولت رویگردان می شوند.

قالیباف در پاسخ به سؤال مجری در خصوص اینکه در طول یک سال گذشته ۱۸ بار شبکه های برون مرزی جمهوری اسلامی ایران بدون هیچ وجه قانونی توسط آمریکا قطع شده است و شما فکر می کنید دلیل این اقدامات علیرغم ادعای نظام سلطه نسبت به جریان آزاد اطلاعات و حمایت از آزادی بیان چیست؟ گفت: این نشان می دهد که قدرتهای یک جانبه نگر در دنیا فکر می کنند چون قدرت هستند و برای همه چیز می توانند تصمیم بگیرند دموکراسی و آزادی بیان و توجه به افکار عمومی را تا آنجایی قبول دارند که منافعشان در خطر نیفتد.

قالیباف افزود: این نشان می دهد که بخشی از قدرتهای بزرگ اعتقادی به حرفهایی که در رسانه های خودشان می زنند ندارند و این رفتاری دوگانه است.

وی گفت: ما این را تنها در حوزه مربوط به رسانه نمی بینیم بلکه در بخشهای دیگری هم این بحثها را می بینیم.

قالیباف با اشاره به اینکه این رفتارها در حوزه حقوق بشر نیز توسط غربیها صورت می گیرد گفت: آنها در یک جا برای یک موضوع از خودشان عکس العمل نشان می دهند ولی در یکجای دیگر دهها هزار نفر از مردم کشته می شوند ولی از سوی قدرتهای بزرگ هیچگونه محکومیتی انجام نمی شود و این از همان رفتارهای دوگانه ای است که هر چه به نفع انها باشد را قبول می کنند و هر چه که منافع آنها را تأمین نمی کند حتماً با آن مخالفت می کنند.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: این همان حرف اصلی افکار عمومی جهانی ،‌ نخبگان ، بزرگان و اندیشمندان دنیاست و نگاهی است که انقلاب اسلامی و روح مطهر و بزرگ امام خمینی (ره) دارد که ما بتوانیم آن انسانیت انسان را حفظ کنیم و اجازه دهیم آن آزادگی را که خدا به انسان اعطا کرده حفظ شود.

سعید جلیلی در پاسخ به سوال مجری درخصوص تفاوت راه حل های جمهوری اسلامی ایران و آمریکا برای حل مناقشات یا مشکلات بین المللی و منطقه ای گفت: سوال خوبی مطرح شد و این بحث همان بحثی است که من بارها مطرح کردم که سیاست خارجی هر کشوری یک سری اهداف و منافع و ارزش ها دارد که مناسبات بین کشورها براساس همین اشتراکات و افتراقات شکل می گیرد.

وی گفت: یکی از بحث های اصلی ما با آمریکا این است که ما بین دو پاردایم سیاست خارجی متفاوت قرار داریم یعنی سیاست خارجی آمریکا و ایران دو پارادایم متفاوت را دنبال می کنند که در اصول این دو کشور با هم تعارض دارند.

جلیلی برای تشریح صحبت های خود مثالی را عنوان کرد، اول اینکه آمریکا متعهد به امنیت رژیم صهیونیستی است اما جمهوری اسلامی ایران در اساس رژیم صهیونیستی را فاقد مشروعیت می داند. در بحث تئوریک ما معتقدیم اشکال و تجاوز و قدرت نظامی و انحصار، مشروعیت نمی آورد که این اساس منطق ماست که یک بحث درست است.

وی ادامه افزود: به خاطر همین تقابل پارادایمی اساس سیاست خارجی ما بر اساس اسلام ناب محمدی و دفاع از حقوق انسانهاست اما ان طرف زور و سلطه وجود دارد. در بحرین، فلسطین و سایر کشورها شاهد این قبیل اختلافات هستیم اینجا صحنه هایی است که می شود دوگانگی حرف هایی که آمریکاییها می زنند به دنیا نشان داد.

ولایتی در بخش دوم مناظره در پاسخ به سوال مجری برنامه که آیا اختیارات رئیس جمهور در قانون اساسی با شعارهای انتخاباتی و وعده هایی که جنابعالی داده اید تناسب دارد؟ گفت: چندبار توسط بعضی از روسای جمهور مطرح شده است که اختیارات ریاست جمهوری کافی نیست، به نظر من این درست نیست،‌ اختیارات ریاست جمهوری در قانون مصرح قانون اساسی کافی است و حتما در چارچوب اختیارات می توان قوه مجریه را اداره کرد و مدیریت کرد بدون اینکه در حوزه اختیارات ریاست جمهوری کار را انجام بدهد، اگر دیدید که کسی در این زمینه ادعایی دارد این دلیلش این است که برای کارنکردن یا بدکارکردن ها دنبال مستمسک می گردد والا اختیارات ریاست جمهوری در قانون اساسی بسیار وسیع است.

وی افزود: آنچه ما در قانون اساسی داشتیم و بعد در اصلاحیه قانون اساسی جدید تغییر کرد در حال حاضر اختیارات ریاست جمهوری ترکیبی از ریاست جمهوری و نخست وزیری سابق است و باید عرض کنم بیش از ۹۰ و چند درصد این اختیارات کشور و فعالیت هایی که باید در کشور صورت بگیرد در اختیار دولت است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: اختیارات اجرا در اختیار دولت است و قانون هم اگر کم باشد می تواند طی لایحه ای به مجلس درخواست بکند در جاهایی که احساس کمبود می شود قانونی را تصویب بکنند.

ولایتی افزود: اگر بنای ما بر این باشد که تعامل بین قوا اساس کار باشد از همین ابتدا حتی انتخاب وزرا باید با مجلس هماهنگی کامل کرد، مجلس مشکلات دولت را حل خواهد کرد.

از حداد عادل سؤال شد: استقلال جمهوری اسلامی ایران به معنی واقعی کلمه و جلوگیری از دخالت خارجی در اداره کشور دستاورد انقلاب است، در صورت تداوم فشار نظام سلطه و اعمال محدودیت های جدید در بخش اجرایی کشور، تا چه اندازه حافظ مرزهای استقلال کشور خواهید بود؟

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: ایران کشوری کهن است و ما هفت هزار سال در این نقطه جهان خوش نشسته و خوش درخشیده ایم.

غلامعلی حداد عادل افزود: کشوری که هر کس تاریخ تمدن باستان را بخواند در فصل های اولیه آن باید تمدن ایران را مطالعه کند یعنی مردم این کشور در دفاع از استقلال کشورشان غیرتمند بوده اند. تاریخ کشور در صد سال اخیر به ویژه در مشروطه و ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی این موضوع را نشان می دهد.

حداد عادل افزود: این مهم است که اولین کلمه اولین شعار ملت ایران در انقلاب اسلامی استقلال بوده است و مردم شعار استقلال آزادی جمهوری اسلامی سر داده اند. مردم به استقلال خودشان حساس هستند و با بیرون راندن مزدوران از کشور و کوتاه کردن دست بیگانگان و جنگ تحمیلی این را نشان داده اند و از پیرزن روستایی تا رزمندگان اسلام بر سر استقلال ایران با هیچ قدرتی معامله نمی کنند.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: اگر فشارها نیز بیشتر شود، مردم عزتمدارانه با کشاورزی و صنعت، مدیریت، دین و ایمان و اعتقاد دست به دست هم در دولت آینده از استقلال کشور مانند چند هزار سال قبل دفاع می کنند.

محمدرضا عارف در بخش دوم مناظره تلویزیونی نامزدهای ریاست جمهوری در پاسخ به این پرسش که راهکار شما برای به کارگیری تجربیات و استفاده از دستاوردهای دولت قبل چیست؟ افزود: بنده موضوع شایسته سالاری را مطرح کردم و اگر به این اصل پایبند و معتقد باشیم باید از همه ظرفیت ها و توانایی کشور استفاده کنیم.

وی گفت: بر این اساس به طور طبیعی باید به سراغ دولتهای قبل برویم و از تجربیات آنان استفاده کنیم؛ در دولتهای مختلف دستاوردهای ارزشمندی داشتیم و نیروهای برجسته ای حضور داشتند که باید برای تأمین نیازهای کشور از این ظرفیتها استفاده کنیم.

عارف افزود: بنده به طور کلی اگر بخواهم قابلیت دولتها را مطرح کنم ، پایداری و استقامت دولت آقای موسوی ، سازندگی دولت آقای هاشمی رفسنجانی ، اصلاح طلبی دولت آقای خاتمی و پشتکار و فعالیت دولت آقای احمدی نژاد را مبنای کارم قرار خواهم داد.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: در همه دولت ها نیروهای برجسته ای وجود داشته اند که سعی می کنم از تجربیاتشان استفاده کنم البته استفاده از تجربیات لزوماً به معنی انتخاب آنان در کابینه نیست بلکه باید دولتی مقتدر داشته باشیم و کابینه بخشی از دولت است و باید شورای قوی مشاوران تشکیل دهیم.

وی گفت: بنده در دولت اصلاحات این شورا را با استفاده از همه وزرای دولت های سابق در سال۸۳ تشکیل دادم و در نخستین جلسه آقایات توکلی، غرضی و عسگراولادی در این باره تحقیق کردم.

عارف همچنین در پاسخ به این پرسش که اگر رییس جمهور شوید آیا از هفت نامزد ریاست جمهوری استفاده خواهیم کرد؟ گفت: برای من افتخار است نه فقط از هفت کاندیدا بلکه از نامزدهایی که صلاحیتشان نیز احراز نشد و از برنامه هایشان استفاده می کنم.

وی افزود: نگاه من نگاه هماهنگی و همدلی برای اداره کشور است و اگر به من افتخار بدهند از تجربیات و دیدگاههایشان استفاده خواهم کرد البته اینکه عضو کابینه شوند یا نه مربوط به خودشان است و تعاملی که با آنها خواهم داشت.

در ادامه مناظره، مجری از جلیلی پرسید: حضرتعالی حماسه ۹ دی را چگونه تحلیل می کنید؟ آقای جلیلی با بیان اینکه سوال بسیار خوبی است و جای آن خالی بود، گفت: ۲۲ خرداد ۸۸ یک اوج در کشور بود به لحاظ مانور جمهوریت نظام، نظام توانست این جمهوریت را به رخ جهان بکشد.

وی افزود: یک مشارکت گسترده و یک ساز و کار بسیار عالی، اما عده ای می خواستند این اوج و قله موفقیت و پیشرفت کشور را متاسفانه تخریب کنند و اقداماتی را هم انجام دادند و دشمنان را امیدوار کردند، دشمنانی که آمده بودند دنبال این بحث که فهمیده بودند نظام درحال رسیدن به اوج است و با آن می شد ظرفیتی ایجاد کرد برای اینکه بسیاری از موفقیت های بیشتری رقم بخورد.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: متاسفانه عده ای آمدند و آن فتنه بزرگ را بپا کردند ، به نظرم نه تنها ظلم به نظام کردند بلکه ظلم به طرفداران خود کردند که آمده بودند در یک ساز و کار سیاسی دیدگاه هایشان را مطرح کنند و می توانستند با همان ساز و کار الان خیلی بهتر در عرصه سیاسی مشارکت داشته باشند.

جلیلی افزود: اتفاقا یکی از ویژگی های نظام ما که متمایز است از دیگران، این است که اگر امنیتی دارد براساس پشتوانه مردمی است و نه براساس ساز و کار پلیسی.

وی گفت: به نظر من ۹ دی اوج حضور مردم بود برای مقابله با این ظلم بزرگی که به نظام شد و آنها آمدند و به خوبی توسط مردم آن فتنه ای که بپا شده بود نه با ساز و کار پلیسی بلکه با حضور و حماسه مردم این فتنه خاموش شد.

محسن رضایی در پاسخ به سؤال مجری برنامه مناظره که از وی پرسید آیا سفرهای استانی در دولت شما نیز ادامه خواهد یافت؟ گفت: قطعاً این کار را خواهم کرد ولی با شیوه ای جدید، زیرا بنده مردم سالاری دینی را یک جاده دوطرفه می دانم و مردم زینت المجالس دولتمردان نیستند که ما برویم در استان ها و برای آنها دستی تکان بدهیم و اظهار محبت و عطوفت بکنیم و برگردیم.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: بلکه آن طور که مردم در تظاهرات و راهپیمایی ها شرکت می کنند حق دارند مسئولان کشور را مورد سؤال قرار بدهند و ما دولتمان را دولت پاسخگو خواهیم کرد.

رضایی افزود: من به همه اقوام ایرانی احترام می گذارم و تعهد می کنم تبعیض ها و پارتی بازی ها برطرف شود و رقابت میان اقوام ایرانی در فرهنگ و اقتصاد ایجاد شود.

وی گفت: با اختیاراتی که به استان ها می دهم و ایالت ها را شکل می دهم، میان مازنی ها، گیلک ها، آذری ها، کردها، لرها، بندری ها، فارس ها، بلوچ ها، سیستانی ها، خراسانی ها؛ از همه شان مانند دوران انقلاب و مانند تجربه بزرگ تاریخی دفاع مقدس تحرکاتی ایجاد می کنم که یک رقابت جدی در تولید فرهنگ و ثروت به وجود آید.

رضایی افزود: ابتدا با کارشناسان جلسه خواهم داشت، سپس با کارآفرینان در استان ها، دانشگاهیان و هنگامی که به نتیجه قطعی رسیدم به میان مردم می روم، دوستان من هم بنده را می شناسند، در جنگ سه بار نزدیک بود که اسیر شوم؛ تا اطلاعاتم را کامل نمی کردم به هیچ فرمانده لشکری دستور پیشروی نمی دادم، در عین حال که راهبردی هستم و تشخیص می دهم که کجا چه کاری را انجام دهم اما در صحنه عملیات پا به پای مردم به راه خواهم افتاد.

وی گفت: در یارانه سبز که اشاره کردم، ۱۴ طرح اقتصادی ارائه کردم و به دنبال سرمایه گذاری هستم . پا به پای مردم حرکت می کنیم و به ویژه جوانان عزیز کشور را به صحنه می آورم تا آخرین تجربه خودم را در ساختن آقا مهدی باکری، حسین خرازی، احمد کاظمی، آقای قالیباف و آقای جلیلی و همه دوستان تقدیم کنم به ملت بزرگوار ایران تا آینده کشور تضمین شود.

در ادامه قرعه به نام سید محمد غرضی افتاد که مجری از او پرسید: با توجه به ضرورت تامین ازادی های فردی و اجتماعی مصرح در قانون اساسی حدود و مرزهای این ازادی چیست؟، چه تفاوتی از نظر شما میان ازادی درجامعه اسلامی و ازادی درجامعه غربی و سکولار است؟

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: در جامعه اسلامی ازادی خیلی وسیع تر از جوامع دیگر تعریف می شود.

وی افزود: در جوامع دیگر وقتی که آزادی تعریف می شود انبعاث پیدا می کند از نیازهای غریزی؛ در جامعه اسلامی وقتی که ازادی تعریف می شود از نیازها روحی و روانی انسان برای این که بتواند زندگی بهتری را تامین کند.

وی گفت: بحث درخصوص این که ایا ازادی بیان محدود به کلمات یا محدود به توسعه اجتماعی می شود بحثی است که در دنیا مطرح است.

وی گفت: می گوییم کدام آزادی وسیع تر است ان ازادی که جامعه بیشتری را دربر گیرد، اگر قرار باشد ازادی یک قسمت کوچکی از جامعه را در بر بگیرد این ازادی محدود است وقتی می گوییم قسمت وسیع تر جامعه را در بر بگیرد این ازادی تا حد زیادی نامحدود می شود.

وی گفت: می گوییم حد ازادی چیست؟ این است که بتواند از یک انبعاث کوچک اجتماعی را به یک انبعاث وسیعتر اجتماعی جلو ببرد و محدوده ازادی را فطرت انسان تعریف می کند و اگر ازادی باعث ضرر به خویش و به غیر شود باید خود به خود متنفی می شود.

وی گفت: ازادی که در اسلام است ،ازادی اجتماعی وسیعی است که می تواند همه را در ذیل خودش بگیرد.

وی گفت: معنی ازادی کشورهای غربی این است که می بینند، ازادی روزنامه ها و اینها حقشان به اندازه تعداد ادمی است که جذب می کند و ان به شدت مورد تعرض امروز جوامع است و ازادی اسلامی هیچ مورد تعرض نیست.

مجری برنامه از قالیباف پرسید: امروز جمهوری اسلامی ایران تبدیل به قدرت بزرگ جهانی شده است و نقش بی بدیلی در مناسبات بین المللی دارد دولت شما چه برنامه ای برای استفاده از ظرفیتهای راهبردی نظام از جمله ریاست بر جنبش عدم تعهد، قدرت تأثیرگذاری در منطقه و همچنین نفوذ بالا در کشورهای آمریکای لاتین به منظور افزایش نقش آفرینی و تأثیرگذاری بیشتر در معادلات جهانی و منطقه ای خواهد داشت؟

آقای قالیباف در پاسخ گفت: در حوزه سیاست خارجی اینکه امروز فرصت های بزرگ و ظرفیت های خوبی در کشور ما وجود دارد برای نظام اسلامی هیچ شکی نیست، موقعیت جغرافیایی این فرصت را برای ما فراهم کرده که بتوانیم از این ظرفیت مخصوصاً در حوزه دیپلماسی اقتصادی و همکاری بسیار خوب و جدی با کشورهای همسایه که در سند برنامه و سیاست های کلان نظام هم هست این هماهنگی را انجام دهیم.

وی افزود: بنا براین اول تقویت در داخل و همکاری در کشورهای همسایه، نکته دوم رویکرد منطقه گرایی موضوع جدی ماست یعنی ما در منطقه ظرفیتهای بزرگی داریم ،ما می دانیم که حوزه خاورمیانه و جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا یکی از مهمترین مناطق تأثیرگذار در حوزه روابط جهانی است یعنی ما هیچ منطقه ای حساس تر از منطقه خاورمیانه نداریم، فرصت های خوبی ما در اینجا داریم یعنی کشورهای اسلامی بحث تقریب مذاهب که می تواند یک همکاری را بین کشورهای اسلامی برقرار کند وفرصت هایی که داریم در حوزه اقتصادی استفاده کنیم.

وی گفت: جنبش غیرمتعهدها هم که اتفاق خوبی در این دوره افتاد این بود که دبیرخانه دایمی برای آن ایجاد شد که ضمانت های اجرایی را انجام دهد، دو سال باقیمانده ای که در دولت آینده هست می تواند از این ظرفیت بیش از یکصد کشور در حوزه نفت ، گاز ، اقتصاد ، سیاست، موارد بین الملل حتما فرصتهای بسیار مناسبی است که می شود استفاده کرد.

وی افزود: من معتقدم البته ما در حوزه های دور مثل آمریکای جنوبی هم باید ارتباط داشته باشیم ولی به نظر من مزیت ما و فرصت ما در منطقه گرایی اینجاست، اینکه ما ۲۰ ساعت پرواز داشته باشیم برویم به آنجا در شرایطی که نه فرصت ژئوپلتیکی آمریکای جنوبی مثل حوزه خاورمیانه است لذا باید خود منطقه گرایی مورد توجه قرار گیرد.

روحانی در پاسخ به این پرسش که مهمترین میراث امام خمینی(ره) چیست و چگونه از این ظرفیت عظیم برای تحقق برنامه های خود استفاده می کنید، گفت: مهمترین میراث امام(ره)، جمهوری اسلامی ایران و این نظام است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه امام میراث های گرانقدری مانند عزت، استقلال، آزادی، سربلندی ایران، اجرای احکام اسلام در این سرزمین و فقه حکومتی گذاشته است، افزود: مهمترین میراث ، جمهوری اسلامی است و این بسیار مهم است که ما هم به جمهوریت و هم به مسئله اسلامیت تکیه کنیم.

روحانی ادامه داد: متاسفانه امروز برخی ها فکر می کنند که جمهوری اسلامی یعنی تنها اسلامیت و تنها ولایت فقیه، البته ولایت فقیه از دیدگاه دینی، مذهبی و قانون اساسی جایگاه رفیعی دارد و باید از آن تبعیت شود اما جایگاه مردم و جمهوریت هم جایگاه بسیار مهمی است.

وی گفت: در نظام جمهوری اسلامی ایران تقریبا همه امور طبق اصل ششم قانون اساسی بر مبنای آرای مردم و اداره کشور براساس آن است.

روحانی با بیان اینکه امام می خواست که هم جمهوریت و هم اسلامیت جمهوری اسلامی ایران حفظ شود افزود: این انتخابات که در ۲۴ خرداد برگزار می شود یکی از مظاهر جمهوریت و مردم سالاری دینی است که یکی از میراث های بزرگ امام بود.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه امام بر مسئله وحدت نیز بسیار تکیه می کردند، گفت: وحدت داخلی ، اساس قدرت ملی ما را تشکیل می دهد و امروز علما، مراجع و حوزه های علمیه و دانشگاه ها و روشنفکران و صاحب نظران می توانند با تلاش مضاعف خود، کاری کنند که وحدت کلمه مدنظر امام بهتر محقق شود.


بخش پایانی: جمع بندی نهایی

در بخش پایانی دومین مناظره تبلیغاتی کاندیداهای ریاست‌جمهوری هریک به مدت دو دقیقه به جمع‌بندی نهایی صحبت‌های خود پرداختند که به شرح زیر است:

غلامعلی حداد عادل: از همه ملت عزیز ایران می خواهم برای انتخاب رئیس جمهور فقط به قول هایی که ما چند نفر داده ایم اکتفا نکنند چون آینده را آینده معین می کند و یک راه بهتر برای تصمیم گیری در انتخابات این است که به جای آینده نیامده به گذشته تجربه شده مراجعه کنید.

حداد عادل افزود: هر کدام از داوطلبان ریاست جمهوری تجاربی در گذشته دارند که ملت عزیز ایران می توانند با تحقیق در عملکرد گذشته به تصمیم بهتری برای آینده برسند. ما هم نباید قولی بدهیم که اگر در سال آینده سؤال شد شرمنده مردم شویم.

حداد عادل افزود: من هیچ قولی به مردم نداده ام که خارج از اختیارات قوه مجریه باشد و باید از تمام ظرفیت کشور و از افراد با تقوا، با تدبیر و متخصص استفاده کنیم تا کشور را به عمران و آبادانی برسانیم و احترام، کرامت، عزت و حقوق همه مردم و همه اقشار حفظ و صیانت شود و همه مردم ایران در جهت استقلال کشور تلاش کرده اند.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: در دولت تلاش خواهم کرد با تعامل با سایر قوا و پرهیز از جنجال ها با کار، کار، کار و کار تلاش کنیم ایرانی آباد، آزاد، شکوفا و مستقل داشته باشیم و از همکاری با سایر قوا هم استفاده خواهیم کرد به ویژه از ظرفیت های نسل جوان کشور.

جلیلی: باورم این است که پشتوانه قدرت، عزت، مقبولیت و حتی کارآمدی ما دو عنصر مهم است که انقلاب اسلامی بر آن مبنا شکل گرفت، یکی اسلام ناب و دیگری باور داشتن مردم که در جمهوری اسلامی شکل گرفت یعنی هم اسلامیت نظام و هم جمهوریت نظام.

وی افزود: این دو هر چه با هم با سازوکارهای دولتی و سازوکارهایی که در دولت هست، به هم نزدیک تر شود و کمک کند، تولید بیشتری از ظرفیت‌هایی در عرصه‌های مختلف قدرت، پیشرفت، کارآمدی خواهد داشت. این باور من است.

جلیلی گفت: اگر ما به این باور داریم، این اندیشه و مدل یک اندیشه و مدل بی بدیل است. بدل دارند در دنیا برای این زیاد درست می کنند. اما این بی بدیل و نقطه قوت ماست و می تواند ما را وارد مرحله بعد که تمدن سازی اسلامی است،کند.

وی گفت: عمیقا باورم این است که این اندیشه هم در امنیت ویژگی‌های خاص خود را دارد، یعنی امنیت را با سازوکارهای امنیتی فراهم نمی‌کند، با عدالت و ایمان فراهم می کند. هم در آزادی شکل بسیاری متعالی دارد. یعنی آزادی را تعریف می کند که همان طور که قرآن تعریف می‌کند. یعنی آن چیزهایی را که می‌تواند مانع از پیشرفت انسان باشد برمی‌دارد.

جلیلی گفت: اینها باید بیاید درون دولت ظهور پیدا کند. انشاءالله دولتی می تواند در این اندیشه مقتدر باشد که این دو عامل را باور داشته باشد هم مردم و هم اندیشه اسلام ناب را باور داشته باشد. وی افزود: دولت مقتدر دولتی نیست که سازوکارهای پلیسی یا از این قبیل سازوکارها را بیشتر داشته باشد. دولت مقتدر یعنی دولتی باید باشد که مردم را باور داشته باشد و بر مبنای اسلام ناب که ما آن را در ولایت مطلقه فقیه می دانیم، آن کار را انجام دهد.

قالیباف: خدا را شاکرم که این روزها این فرصت را پیدا کردم تا از منظر یک نامزد ریاست جمهوری ارتباط بیشتری با مردم برقرار کنم. در این ارتباطات، نگرانی های جدی در مردم دیدم و صد البته که امید را هم دیدم به ویژه چشم امیدم به جوانان عزیز و امیدی که در چشم های این عزیزان دیدم به من بیش از گذشته آموخت که از سیاست بازی و اختلاف دوری کنیم.

قالیباف گفت: باید در دولت آینده اگر دغدغه ای داریم جز دغدغه مردم چیز دیگری نداشته باشیم هر چند که این روزها ناگزیر بودیم زیاد حرف بزنیم اما امیدوارم در دولت آینده مثل کارنامه گذشته ام بیشتر اقدام کنیم و کار انجام بدهیم تا حرف بزنیم. در اولویت من به خاطر اعتماد و مشارکت مردم ، در قانون اساسی تاکید بر حقوق ملت را در اولویت اول قرار خواهم داد و از فرهنگ نهج البلاغه یاد گرفتیم تا اول حقوق مردم را ندهیم به دنبال حقوق حاکمیت و دولت نرویم.

قالیباف گفت: در حوزه دیپلماسی تلاش می کنیم احساسات ، قهرمان بازی و تصمیمات ماجراجویی را از حوزه دیپلماسی دور کنیم و طبیعتاً نیازمند به مدیریت جدی در حوزه دیپلماسی عمومی کشور هستیم که نه امتداد وضع موجود و نه برگشت به گذشته باشد بلکه نگاه به امید در کنار مزیت هایی است که کشورمان دارد. توجه به تشکل ها و برگشت دوباره نخبگان به متن تصمیم سازی و تصمیم گیری از اولویت های ماست و مهمترین موضوع ما توجه به تشکل های مردمی به ویژه تشکل هایی است که ریشه دینی ، مذهبی و اعتقادی دارند.

محمد رضا عارف در بخش پایانی مناظره انتخاباتی نظرات خود را به عنوان جمع بندی بیان کرد. وی ابتدا با اشاره به اظهارات ساعت پیش جلیلی گفت: در زمان استراحت و بین بخش اول و دوم مناظره به من اطلاع دادند که آقای دکتر معین و دکتر ظریفیان و دکتر احمدی معاون وقت وزیر کشور صحبت های آقای جلیلی را تکذیب کردند.

وی خطاب به بینندگان و شنوندگان این مناظره گفت: مردم عزیز تنها راه پیشرفت کشور حضور موثر شما در سرنوشت خودتان است.

عارف افزود: می دانم برخی از شماها انگیزه کافی برای حضور در پای صندوق های رأی را ندارید اما بدانید باید به پای صندوق های رأی آمد چرا که قهر کردن اعتراض نیست و عقب نشینی است.

وی تاکید کرد: باید مشارکت حداکثری داشت و من از همه مردم خوب کشورم ، جوانان ، معلمان ، زنان ، پرستاران ، پیراپزشکان ، پزشکان ، کشاورزان ، کارگران ، رانندگان و بازاریان و همه اقوام و ایرانیان می خواهم در 24 خرداد به پای صندوق های رأی بیایید تا در تعیین سرنوشت کشور موثر باشید.

عارف خاطر نشان کرد: به کسی رأی بدهید که نشان داده می تواند کشور را به خوبی اداره کند و از همه ظرفیت های کشور برای پاسخگویی به مشکلات کشور استفاده و از همه ظرفیت های قانون اساسی برای پیشرفت و تعالی کشور استفاده کند و همچنین از همه امکانات، نخبگان و شایستگان کشور برای پیشبرد جامعه ایران بهره گیرد تا بتواند با ایجاد دولت فراگیر ان شاءالله پاسخگو و در پیشرفت کشور موثر باشد.

سعید جلیلی نیز در پایان با اشاره به اظهارات عارف گفت: خیلی دیر تکذیب کردند باید قبلاً تکذیب می کردند.

محمد غرضی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به اینکه دولتی که پایگاه اجتماعی قوی داشته باشد دولتی مقتدر است گفت: 55 میلیون و به قولی 50 میلیون صاحب رأی است اگر همه تشریف بیاورید و رأی بدهید دو اتفاق بسیار مهم می افتد.

وی افزود: اول اینکه آمریکایی ها عقب نشینی می کنند و دوم شما به کسی که می خواهید رأی خواهید داد.

غرضی گفت: دولتی که توان اجتماعی پایین داشته باشد نمی تواند با رانت مقابله کند و نمی تواند با رشوه مقابله کند و نه با هیچ چیز دیگری.

غرضی با اشاره به اینکه تعداد کم آراء نفی حقوق فقراست گفت: شعار من توسعه جمهوریت و توسعه اسلامیت است.

وی گفت: توسعه اسلامیت، دست دولت را از جیب فقرا کوتاه می کند و نمی گذارد قیمت دلار به این سرعت بالا پایین شود.

غرضی افزود: توسعه جمهوریت بدین صورت است که ارگانها و سازمان هایی که در کشور نتوانستند حقوق خود را کسب کنند بتوانند به این امر اقدام نمایند.

غرضی همچنین بخش ورزش ، هنر و سینما و همچنین رسانه ها را از جمله بخشهایی دانست که حقوق آنها در کشور پایمال شده است و در این زمینه افزود: من این تجربه اجتماعی را به مدت 30 سال داشته و آمد نظام مهندسی کشور را ایجاد کردم و نزدیک 500 هزار نفر را در یک ارگان اجتماعی طبق قانون، سازمان دادم اگر رأی آوردم همه این سه ارگان (ورزش ، هنر و سینما و رسانه) را قانونمند می کنم و دست رانت بگیر و رانت خوار و گرفتار کنندگان مردم را قطع خواهم کرد.

محسن رضایی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در دو دقیقه وقت پایانی مناظره سوم گفت: یک بار دیگر می خواهم از شهدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده های آنها و همین طور از سپاه، ارتش، نیروی انتظامی و بسیج به خصوص نیروی انتظامی که در این مناظره به آنها جفا شد و همین طور همه اقشار کشور به ویژه فرهنگیان، کارمندان، بازنشستگان، بانوان و جوانان بخواهم که خود را برای پیروزی های بزرگ در آینده آماده کنند.

رضایی با نشان دادن یک نمودار اقتصادی به مردم افزود: این نمودار رشد بیکاری در کشور را نشان می دهد و نشان می دهد که این رشد با چه شیبی در حال صعود است و کاهش نمی یابد.

وی این سؤال را مطرح کرد که آیا با این وضعیت باید با اختلاف و منازعه وقت ملت را بگیریم؟

رضایی افزود: باید به منازعات پایان دهیم و این حق مردم است.

وی گفت: بیایید با یک خیزش مردم خواهی اسلامی با محوریت رهبر معظم انقلاب که حقیقتاً دلشان از اتفاقاتی که در کشور می افتد خون است، به امور سر و سامان بدهیم.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: چرا همه اوقات سرمان به مسائل خودمان گرم است؟ بیایید فداکاری کنیم و حتی اگر به من هم اهانت شود به خاطر خدا و مردم از آن بگذریم.

رضایی در پایان گفت: دفاع از مردم و حقوق ملت، اصل است.

ولایتی در سخنان پایانی خود گفت: برای اینکه موضوع فعالیت های سیاسی در جنگ تحمیلی ندیده گرفته نشود و دوستان ما که در این زمینه زحمت کشیده اند ، حقشان ضایع نشود نکاتی را عرض می کنم: اولا بنده وزیر امورخارجه دفاع مقدس بودم ، دوماً بعد از اولین انتخاب هر وقت که کابینه به مجلس معرفی می شد حضرت امام (ره) از طریق مرحوم حاج احمد آقا پیغام می دادند که فلانی باید وزیر خارجه بماند، نکته سوم اینکه بنده فقط کار سیاسی نکردم، زمینه خرید تسلیحات را از کشورهای دیگر با فعالیت های سیاسی فراهم می کردم، نمونه آن چین است.

وی افزود: بنده سال 61 به چین رفتم با آقای هوشه چیان وزیرخارجه چین صحبت کردم، گفتم شما همه نوع سلاح به عراق می فروشید، باید به ما هم بفروشید و او گفت ما تسلیحات نمی فروشیم اما یک شرکتی هست در هنگ کنگ شما را حواله می دهیم به آنجا کمک می کنیم که این انجام شود و با چین تا آنجا پیش رفتیم که در این اواخر از آنها آلفا جت خریدیم، موشک کرم ابریشم خریدیم و حتی قرارداد هسته ای امضا کردیم چون چینی ها خودشان در رسانه ها اعلام کردند، بنده این قضیه را عرض می کنم.

ولایتی گفت: بعد هم در رابطه با جنگ تحمیلی برای اینکه معلوم شود چه فعالیت های سیاسی شده است به دوستان توصیه می کنم کتاب تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی را که تألیف بنده است و کتاب مرجع دانشگاه هاست و بارها چاپ شده است بخوانند، بدانند در آنجا چه فعالیت هایی شده است.

وی افزود: نکته بعدی این است که در قطعنامه 598 صحبت از پرداخت غرامت نشده است بلکه بند 6 تعیین متجاوز، دکتر روحانی خبر دارد، بعد به کشورهای دیگر توصیه شده داوطلبانه به دو طرف کمک کنند برای سازندگی دو کشور، این را برای این عرض کردم که اختلاف نظر من و دکتر حداد با اینکه دوست صدیق بنده هستند، ایشان ورودی در این کارها نداشتند و لذا سختی این را متوجه نیستند.

حسن روحانی آخرین سخنران آخرین مناظره تلویزیونی بود.

روحانی گفت: در این لحظاتی که در حضور مردم هستم از همه مردم ،‌کشاورزان ، اصناف ، صنعتگران ، کارگران ، معلمان ، استادان و دانشجوان تشکر می کنم.

وی گفت: من نیامده ام که در مقابل عزیزان دیگران خودنمایی کنم فقط از مردم می خواهم که نه به جملات زیبا بلکه به تدابیر محکم، نه به ادعاها بلکه به عملکرد و نه به فیلمهای تبلیغاتی بلکه به واقعیت عینی نه به ستادهای پر زرق و برق و پوسترهای رنگی بلکه به استقامت در نظر و آینده نگری رأی دهند.

وی گفت: 40 سال است با سخنرانی و میز خطابه با شما مردم سخن گفتم اما شما را فریب ندادم و بر خلاف عقیده ام با شما سخن نگفتم و در معاملات کثیف سیاسی و اقتصادی هرگز وارد نشدم و هیچگاه نخواستم سیاستمداری مشهور باشم و همواره سربلندی نظام و رفاه مردم را بر عوام فریبی ترجیح دادم.

وی افزود: نمی گویم من بهترین انتخاب برای مردم هستم اما امیدوارم همه توان خود در طبق اخلاص بگذارم و جرعه آبی در کام تشنه شما مردم بریزم.