اگر بد رانندگی می کنيد روان رنجوريد!
يافته‌هاي يک پژوهش در کشور نشان داد که رانندگان حادثه‌ساز، شخصيت «روان‌رنجور» دارند.حوادث رانندگي، سالانه موجب مرگ يک ميليون و دويست هزار نفر و آسيب ديدگي بيش از پنجاه ميليون نفر در سراسر جهان مي‌شود.
خبرگزاری ایسنا: يافته‌هاي يک پژوهش در کشور نشان داد که رانندگان حادثه‌ساز، شخصيت «روان‌رنجور» دارند.حوادث رانندگي، سالانه موجب مرگ يک ميليون و دويست هزار نفر و آسيب ديدگي بيش از پنجاه ميليون نفر در سراسر جهان مي‌شود.
ادامه روند رشد تصادفات در کشورهاي با درآمد پايين
به گزارش ايسنا،پژوهش‌ها مؤيد آن است که ۸۵ درصد از اين مرگ و ميرها و ۹۰ درصد از معلوليت‌هاي سالانه حاصل حوادث رانندگي، متعلق به کشورهاي کم درآمد يا با درآمد متوسط بوده است. اين درحاليست که مرگ ناشي از حوادث رانندگي تا سال ۲۰۲۰ در کشورهاي با درآمد بالا ۳۰ درصد کاهش خواهد يافت؛ اما در کشورهاي با درآمد پايين و متوسط همچنان روند افزايشي خود را حفظ خواهد کرد.
تصادفادت جاده‌يي سومين عامل مرگ و مير در ۲۰۲۰
تصادفات با خودرو و صدمات ترافيکي، نهمين عامل مرگ و مير در جهان محسوب مي‌شوند که در پيش‌بيني صورت پذيرفته براي سال ۲۰۲۰، تصادفات جاده‌اي، سومين عامل مرگ و مير، بعد از بيماري‌هاي قلبي و افسردگي مزمن خواهد بود.تجزيه و تحليل تصادفات جاده‌اي ايران هم نشان مي‌دهد مهمترين عامل بروز تصادفات رانندگي «عامل انساني» است. عوامل انساني، شامل دامنه گسترده‌اي از عوامل جمعيت شناختي و مهارت‌هاي رواني حرکتي رانندگان و خصوصيات شخصيتي آنها مي‌شود.
۷۵ درصد از حوادث جاده‌ها مربوط به صفات شخصيت انسان است
با توجه به اين که علت اصلي ۷۰ درصد از ضايعات ترافيکي، مربوط به عامل انساني است، آمارهاي جديد نشان مي‌دهد ۷۵ درصد از حوادث جاده‌ها مربوط به صفات شخصيت انسان است. به عبارتي، اگر زندگي شخصي فرد نشانه‌هايي از صبر و حوصله، دور انديشي و ملاحظه وضعيت ديگران را داشته باشد، به همين روش نيز رانندگي خواهد کرد؛ اگر زندگي شخصي او از اين مشخصات دور باشد و اين ويژگي‌هاي مطلوب را نداشته باشد، رانندگي او ميزان تصادفات زيادتري را نسبت به رانندگي شخص استوار و محکم خواهد داشت.تحقيقات گذشته نشان داده‌اند گروه خاصي از افراد، داراي آمار تصادفات رانندگي بيشتري هستند و اين گروه با ديگران در برخي از ويژگي‌هاي شخصيتي، متفاوت‌اند.
رانندگان حادثه‌ساز چه صفات شخصيتي دارند؟
در همين زمينه پژوهشگران کشور تحقيقي را با هدف شناسايي عوامل شناختي و شخصيتي رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز بر روي ۱۰۰ راننده مرد ۲۰-۶۰ سال استان تهران انجام دادند. در گروه اول ۵۰ راننده حادثه‌ساز که خودرو يا گواهينامه آنان توسط ماموران نيروي انتظامي ضبط شده بود و براي بازپس گرفتن آن به ستاد ترخيص خودرو گواهينامه آمده بودند، انتخاب شدند. همچنين در گروه دوم ۵۰ راننده مرد که هيچگونه تخلفي تا زمان پژوهش در سوابق آنها درج نشده بود، از ۱۰ تاکسي سرويس استان تهران به شکل تصادفي ساده انتخاب شدند و صفات شخصيتي رانندگان حادثه ساز و غير حادثه ساز اندازه‌گيري شد.
روان‌رنجوري رانندگان حادثه‌ساز!
نتايج پژوهش نشان داد بين دو گروه رانندگان حادثه‌ساز و غيرحادثه‌ساز از لحاظ صفت روان رنجوري و ۴ مورد از خرده مقياس‌هايش (اضطراب، پرخاشگري، تکانشگري و آسيب‌پذيري) تفاوت معنادار وجود دارد. بنابراين با توجه به ميانگين صفت روان‌رنجوري و خرده مقياس‌هاي آن مي‌توان بيان کرد: اضطراب، پرخاشگري، تکانشگري، آسيب‌پذيري و روان‌رنجوري در رانندگان حادثه‌ساز، به‌طور معني‌دار بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است.
هيجان‌خواهي و برون‌گرايي
نتايج تحقيق همچنين نشان داد بين دو گروه رانندگان حادثه‌ساز و غيرحادثه‌ساز، از لحاظ صفت برون‌گرايي و دو مورد از خرد مقياس‌هايش (هيجان‌خواهي و فعاليت) تفاوت معنادار وجود دارد. با توجه به ميانگين صفت برون‌گرايي و خرد مقياس‌هاي آن مي‌توان بيان کرد فعاليت، هيجان‌خواهي و صفت برون‌گرايي در رانندگان حادثه‌ساز، به‌طور معني‌داري بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز بود.همين يافته‌ها حاکيست: بين دو گروه از لحاظ ويژگي گشودگي و سه مورد از خرد مقياس‌هايش (ارزش‌ها، احساسات و اعمال) تفاوت معنادار وجود دارد و با توجه به ميانگين صفت گشودگي و خرده مقياس‌هاي آن مي‌توان نتيجه گرفت: احساسات، اعمال، ارزش‌ها و صفت گشودگي در رانندگان غير حادثه‌ساز، به طور معني‌دار بالاتر از رانندگان حادثه‌ساز است.
وجداني بودن
همچنين بين دو گروه از لحاظ صفت وجداني بودن و سه مورد از خرده مقياس‌هايش (پشتکار، وظيفه‌شناسي و محتاط بودن) تفاوت معني‌دار وجود داشت و با توجه به ميانگين صفت وجداني بودن و خرده مقياس‌هاي آن، اين تحقيق نتيجه گرفته است که وظيفه‌شناسي، پشتکار، محتاط بودن و در مجموع، صفت وجداني بودن در رانندگان غير حادثه‌ساز به طور معني‌دار بالاتر از رانندگان حادثه‌ساز است.
يافته‌ها همچنين حاکيست: از نظر ميزان خطاي ارائه پاسخ، بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز تفاوت معناداري وجود دارد. با توجه به ميانگين خطاي ارائه پاسخ در دو گروه، مي‌توان بيان کرد خطاي ارائه پاسخ در رانندگان حادثه‌ساز، به طور معني‌داري بالاتر از رانندگان غيرحادثه‌ساز است. نتايج نشان داد که از نظر خطاي حذف، بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز تفاوت معنادار وجود دارد و با توجه به ميانگين خطاي حذف دو گروه، مي‌توان بيان کرد خطاي حذف در رانندگان حادثه‌ساز، به طور معني‌داي بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است. همين‌طور از نظر جستجوي صحيح بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز، تفاوت معنادار وجود داشته است بنابراين چنين نتيجه گرفته مي‌شود که جستجوي صحيح در رانندگان غير حادثه‌ساز، به طور معني‌داري بالاتر از رانندگان حادثه‌ساز است.
زمان واکنش
بر اساس اين يافته‌ها، از نظر زمان واکنش بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز، تفاوت معنادار وجود داشته و با توجه به ميانگين زمان واکنش در دو گروه، بايد گفت زمان واکنش در رانندگان حادثه‌ساز، به طور معني‌داري بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است.
رانندگان حادثه‌ساز روان‌رنجورند
اين تحقيق نتيجه گرفته است رانندگان حادثه ساز، ويژگي روان‌رنجوري بالاتري نسبت به رانندگان غير حادثه‌ساز دارند. روان رنجوري با صفاتي مثل اضطراب، پرخاشگري، آسيب‌پذيري، تکانشگري و عواطف منفي همراه است و رانندگاني که حادثه‌ساز هستند، طبيعتا بايد ويژگي‌هاي مذکور در آنها بيشتر باشد. تعجب‌آور نيست که اين افراد تصادفات رانندگي بيشتري دارند و مقررات راهنمايي و رانندگي را نسبت به رانندگان غير حادثه‌ساز بيشتر زير پا مي‌گذارند.
تخلف به خاطر ارضاي حس ماجراجويي
تحقيق حاضر همچنين نشان داد صفت برون‌گرايي در رانندگان حادثه‌ساز، بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است. افراد برون‌گرا داراي ويژگي‌هايي از قبيل خطرپذيري، فعاليت بالا، هيجان‌خواهي، ماجراجويي، شادخويي، شوخ طبعي، سرزندگي، انرژيک بودن و پرحرفي هستند. اين افراد براي ايجاد انگيختگي و احساس لذت و ارضاي حس ماجراجويي خودشان به طور مکرر، مرتکب تخلفات رانندگي و به تبع آن رفتارهاي رانندگي پرخطر مي‌شوند.
عوامل محيطي تاثيرگذار بر روان‌رنجوري رانندگان
با توجه به نتايج به دست آمده در اين تحقيق مي‌توان گفت پنج عامل شخصيتي شامل رنجوري، برون‌گرايي، وجداني بودن و گشودگي، قدرت پيش‌بيني رانندگان حادثه‌ساز را دارد. شکي نيست که عوامل شخصيتي و شناختي نظير توجه، بر رفتار رانندگي انسانها و حادثه‌ساز بودن آن تاثير مي‌گذارد، اما عوامل ديگري نظير برخي از عوامل محيطي از قبيل آلودگي هوا، آلودگي صوتي، ترافيک سنگين، تردد عابران و غيره، مي‌توانند بر ويژگي‌هاي شخصيتي به خصوص بر بعد روان رنجوري انسانها اثر گذاشته و آن را تخفيف يا تشديد مي‌کند؛ پس عوامل محيطي به خصوص در شهر تهران، خود مي‌تواند عامل روان رنجوري را در رانندگان، بالا برده و در نتيجه تعداد تخلفات و به تبع آن تصادفات رانندگي را افزايش دهند.همين‌طور عوامل ديگري مانند ورود بي‌رويه خودرو، عدم توسعه‌ي شبکه‌ي جاده‌ها يا به عبارتي ديگر ناموزوني رشد خودروها با اقدامات راهسازي، استفاده وسيع از وسايل نقليه، فرهنگ ترافيکي پايين (عدم استفاده از کمربند ايمني، صندلي‌هاي ايمني کودکان و عدم استفاده از کلاه‌هاي ايمني دوچرخه سواران و موتورسواران) در اين مهم بي‌تاثير نيست.
صدور گواهينامه‌ها بدون توجه به صلاحيت رفتاري رانندگان
نتايج بررسي‌ها در ايران درخصوص مسير ارائه گواهينامه رانندگي، به متقاضيان نشان مي‌دهد که در حال حاضر تنها شاخصه‌ها براي اعطاي گواهينامه به افراد، يادگيري فني و آزمون‌هاي عملي است؛ اما آيا داشتن ديد خوب و صرفا کنترل خودرو در امتحانات شهري، مي‌تواند ملاک صلاحيت افراد در رانندگي باشد؟ ناشناخته ماندن سهم تاثيرات حالات رواني، توجه و شخصيت افراد در رانندگي موجب شده رانندگي غير اصولي، بدون کيفيت و خطر آفرين رواج يابد.نتايج به دست آمده در تحقيق حاضر نشان داد که ويژگي‌هاي شخصيتي و کارکرد توجه مي‌تواند بر رفتار رانندگي تاثيرگذار باشد. بنابراين با توجه به اهميت ارزيابي‌هاي روانشناختي (شخصيت و توجه) توصيه شده است جهت کاهش تکرار تصادفات و رفتار رانندگي ايمن‌تر، رانندگان هنگام اخذ گواهينامه و حتي بعد از آن تحت ارزيابي‌هاي روانشناختي نيز قرار گيرند.
ادامه روند رشد تصادفات در کشورهاي با درآمد پايين
به گزارش ايسنا،پژوهش‌ها مؤيد آن است که ۸۵ درصد از اين مرگ و ميرها و ۹۰ درصد از معلوليت‌هاي سالانه حاصل حوادث رانندگي، متعلق به کشورهاي کم درآمد يا با درآمد متوسط بوده است. اين درحاليست که مرگ ناشي از حوادث رانندگي تا سال ۲۰۲۰ در کشورهاي با درآمد بالا ۳۰ درصد کاهش خواهد يافت؛ اما در کشورهاي با درآمد پايين و متوسط همچنان روند افزايشي خود را حفظ خواهد کرد.
تصادفادت جاده‌يي سومين عامل مرگ و مير در ۲۰۲۰
تصادفات با خودرو و صدمات ترافيکي، نهمين عامل مرگ و مير در جهان محسوب مي‌شوند که در پيش‌بيني صورت پذيرفته براي سال ۲۰۲۰، تصادفات جاده‌اي، سومين عامل مرگ و مير، بعد از بيماري‌هاي قلبي و افسردگي مزمن خواهد بود.تجزيه و تحليل تصادفات جاده‌اي ايران هم نشان مي‌دهد مهمترين عامل بروز تصادفات رانندگي «عامل انساني» است. عوامل انساني، شامل دامنه گسترده‌اي از عوامل جمعيت شناختي و مهارت‌هاي رواني حرکتي رانندگان و خصوصيات شخصيتي آنها مي‌شود.
۷۵ درصد از حوادث جاده‌ها مربوط به صفات شخصيت انسان است
با توجه به اين که علت اصلي ۷۰ درصد از ضايعات ترافيکي، مربوط به عامل انساني است، آمارهاي جديد نشان مي‌دهد ۷۵ درصد از حوادث جاده‌ها مربوط به صفات شخصيت انسان است. به عبارتي، اگر زندگي شخصي فرد نشانه‌هايي از صبر و حوصله، دور انديشي و ملاحظه وضعيت ديگران را داشته باشد، به همين روش نيز رانندگي خواهد کرد؛ اگر زندگي شخصي او از اين مشخصات دور باشد و اين ويژگي‌هاي مطلوب را نداشته باشد، رانندگي او ميزان تصادفات زيادتري را نسبت به رانندگي شخص استوار و محکم خواهد داشت.تحقيقات گذشته نشان داده‌اند گروه خاصي از افراد، داراي آمار تصادفات رانندگي بيشتري هستند و اين گروه با ديگران در برخي از ويژگي‌هاي شخصيتي، متفاوت‌اند.
رانندگان حادثه‌ساز چه صفات شخصيتي دارند؟
در همين زمينه پژوهشگران کشور تحقيقي را با هدف شناسايي عوامل شناختي و شخصيتي رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز بر روي ۱۰۰ راننده مرد ۲۰-۶۰ سال استان تهران انجام دادند. در گروه اول ۵۰ راننده حادثه‌ساز که خودرو يا گواهينامه آنان توسط ماموران نيروي انتظامي ضبط شده بود و براي بازپس گرفتن آن به ستاد ترخيص خودرو گواهينامه آمده بودند، انتخاب شدند. همچنين در گروه دوم ۵۰ راننده مرد که هيچگونه تخلفي تا زمان پژوهش در سوابق آنها درج نشده بود، از ۱۰ تاکسي سرويس استان تهران به شکل تصادفي ساده انتخاب شدند و صفات شخصيتي رانندگان حادثه ساز و غير حادثه ساز اندازه‌گيري شد.
روان‌رنجوري رانندگان حادثه‌ساز!
نتايج پژوهش نشان داد بين دو گروه رانندگان حادثه‌ساز و غيرحادثه‌ساز از لحاظ صفت روان رنجوري و ۴ مورد از خرده مقياس‌هايش (اضطراب، پرخاشگري، تکانشگري و آسيب‌پذيري) تفاوت معنادار وجود دارد. بنابراين با توجه به ميانگين صفت روان‌رنجوري و خرده مقياس‌هاي آن مي‌توان بيان کرد: اضطراب، پرخاشگري، تکانشگري، آسيب‌پذيري و روان‌رنجوري در رانندگان حادثه‌ساز، به‌طور معني‌دار بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است.
هيجان‌خواهي و برون‌گرايي
نتايج تحقيق همچنين نشان داد بين دو گروه رانندگان حادثه‌ساز و غيرحادثه‌ساز، از لحاظ صفت برون‌گرايي و دو مورد از خرد مقياس‌هايش (هيجان‌خواهي و فعاليت) تفاوت معنادار وجود دارد. با توجه به ميانگين صفت برون‌گرايي و خرد مقياس‌هاي آن مي‌توان بيان کرد فعاليت، هيجان‌خواهي و صفت برون‌گرايي در رانندگان حادثه‌ساز، به‌طور معني‌داري بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز بود.همين يافته‌ها حاکيست: بين دو گروه از لحاظ ويژگي گشودگي و سه مورد از خرد مقياس‌هايش (ارزش‌ها، احساسات و اعمال) تفاوت معنادار وجود دارد و با توجه به ميانگين صفت گشودگي و خرده مقياس‌هاي آن مي‌توان نتيجه گرفت: احساسات، اعمال، ارزش‌ها و صفت گشودگي در رانندگان غير حادثه‌ساز، به طور معني‌دار بالاتر از رانندگان حادثه‌ساز است.
وجداني بودن
همچنين بين دو گروه از لحاظ صفت وجداني بودن و سه مورد از خرده مقياس‌هايش (پشتکار، وظيفه‌شناسي و محتاط بودن) تفاوت معني‌دار وجود داشت و با توجه به ميانگين صفت وجداني بودن و خرده مقياس‌هاي آن، اين تحقيق نتيجه گرفته است که وظيفه‌شناسي، پشتکار، محتاط بودن و در مجموع، صفت وجداني بودن در رانندگان غير حادثه‌ساز به طور معني‌دار بالاتر از رانندگان حادثه‌ساز است.
يافته‌ها همچنين حاکيست: از نظر ميزان خطاي ارائه پاسخ، بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز تفاوت معناداري وجود دارد. با توجه به ميانگين خطاي ارائه پاسخ در دو گروه، مي‌توان بيان کرد خطاي ارائه پاسخ در رانندگان حادثه‌ساز، به طور معني‌داري بالاتر از رانندگان غيرحادثه‌ساز است. نتايج نشان داد که از نظر خطاي حذف، بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز تفاوت معنادار وجود دارد و با توجه به ميانگين خطاي حذف دو گروه، مي‌توان بيان کرد خطاي حذف در رانندگان حادثه‌ساز، به طور معني‌داي بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است. همين‌طور از نظر جستجوي صحيح بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز، تفاوت معنادار وجود داشته است بنابراين چنين نتيجه گرفته مي‌شود که جستجوي صحيح در رانندگان غير حادثه‌ساز، به طور معني‌داري بالاتر از رانندگان حادثه‌ساز است.
زمان واکنش
بر اساس اين يافته‌ها، از نظر زمان واکنش بين رانندگان حادثه‌ساز و غير حادثه‌ساز، تفاوت معنادار وجود داشته و با توجه به ميانگين زمان واکنش در دو گروه، بايد گفت زمان واکنش در رانندگان حادثه‌ساز، به طور معني‌داري بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است.
رانندگان حادثه‌ساز روان‌رنجورند
اين تحقيق نتيجه گرفته است رانندگان حادثه ساز، ويژگي روان‌رنجوري بالاتري نسبت به رانندگان غير حادثه‌ساز دارند. روان رنجوري با صفاتي مثل اضطراب، پرخاشگري، آسيب‌پذيري، تکانشگري و عواطف منفي همراه است و رانندگاني که حادثه‌ساز هستند، طبيعتا بايد ويژگي‌هاي مذکور در آنها بيشتر باشد. تعجب‌آور نيست که اين افراد تصادفات رانندگي بيشتري دارند و مقررات راهنمايي و رانندگي را نسبت به رانندگان غير حادثه‌ساز بيشتر زير پا مي‌گذارند.
تخلف به خاطر ارضاي حس ماجراجويي
تحقيق حاضر همچنين نشان داد صفت برون‌گرايي در رانندگان حادثه‌ساز، بالاتر از رانندگان غير حادثه‌ساز است. افراد برون‌گرا داراي ويژگي‌هايي از قبيل خطرپذيري، فعاليت بالا، هيجان‌خواهي، ماجراجويي، شادخويي، شوخ طبعي، سرزندگي، انرژيک بودن و پرحرفي هستند. اين افراد براي ايجاد انگيختگي و احساس لذت و ارضاي حس ماجراجويي خودشان به طور مکرر، مرتکب تخلفات رانندگي و به تبع آن رفتارهاي رانندگي پرخطر مي‌شوند.
عوامل محيطي تاثيرگذار بر روان‌رنجوري رانندگان
با توجه به نتايج به دست آمده در اين تحقيق مي‌توان گفت پنج عامل شخصيتي شامل رنجوري، برون‌گرايي، وجداني بودن و گشودگي، قدرت پيش‌بيني رانندگان حادثه‌ساز را دارد. شکي نيست که عوامل شخصيتي و شناختي نظير توجه، بر رفتار رانندگي انسانها و حادثه‌ساز بودن آن تاثير مي‌گذارد، اما عوامل ديگري نظير برخي از عوامل محيطي از قبيل آلودگي هوا، آلودگي صوتي، ترافيک سنگين، تردد عابران و غيره، مي‌توانند بر ويژگي‌هاي شخصيتي به خصوص بر بعد روان رنجوري انسانها اثر گذاشته و آن را تخفيف يا تشديد مي‌کند؛ پس عوامل محيطي به خصوص در شهر تهران، خود مي‌تواند عامل روان رنجوري را در رانندگان، بالا برده و در نتيجه تعداد تخلفات و به تبع آن تصادفات رانندگي را افزايش دهند.همين‌طور عوامل ديگري مانند ورود بي‌رويه خودرو، عدم توسعه‌ي شبکه‌ي جاده‌ها يا به عبارتي ديگر ناموزوني رشد خودروها با اقدامات راهسازي، استفاده وسيع از وسايل نقليه، فرهنگ ترافيکي پايين (عدم استفاده از کمربند ايمني، صندلي‌هاي ايمني کودکان و عدم استفاده از کلاه‌هاي ايمني دوچرخه سواران و موتورسواران) در اين مهم بي‌تاثير نيست.
صدور گواهينامه‌ها بدون توجه به صلاحيت رفتاري رانندگان
نتايج بررسي‌ها در ايران درخصوص مسير ارائه گواهينامه رانندگي، به متقاضيان نشان مي‌دهد که در حال حاضر تنها شاخصه‌ها براي اعطاي گواهينامه به افراد، يادگيري فني و آزمون‌هاي عملي است؛ اما آيا داشتن ديد خوب و صرفا کنترل خودرو در امتحانات شهري، مي‌تواند ملاک صلاحيت افراد در رانندگي باشد؟ ناشناخته ماندن سهم تاثيرات حالات رواني، توجه و شخصيت افراد در رانندگي موجب شده رانندگي غير اصولي، بدون کيفيت و خطر آفرين رواج يابد.نتايج به دست آمده در تحقيق حاضر نشان داد که ويژگي‌هاي شخصيتي و کارکرد توجه مي‌تواند بر رفتار رانندگي تاثيرگذار باشد. بنابراين با توجه به اهميت ارزيابي‌هاي روانشناختي (شخصيت و توجه) توصيه شده است جهت کاهش تکرار تصادفات و رفتار رانندگي ايمن‌تر، رانندگان هنگام اخذ گواهينامه و حتي بعد از آن تحت ارزيابي‌هاي روانشناختي نيز قرار گيرند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر