تعطیلی هر کارخانه، فرآیندی ۶ تا ۱۰ ساله است

روزنامه ایران: وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با قدردانی از رهبر معظم انقلاب در نامگذاری سال‌جاری به‌عنوان سال «اقتصاد مقاومتی؛تولید-اشتغال» در خصوص وضعیت اشتغال در کشور گفت: «در حال حاضر طبق گزارش‌های مرکز آمار سه میلیون و ۲۰۰ هزار بیکار داریم و ۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر جمعیت شاغل هستند. این در حالی است که طبق برنامه باید در سال ۱۴۰۴، ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار شغل ایجاد شود.»

دکتر علی ربیعی دیروز در نشست خبری تشریح برنامه های اشتغال دولت افزود: «این در شرایطی است که ما در همان دوران همچنان با بیکاری روبه‌رو خواهیم بود و نرخ بیکاری را باید کاهش دهیم، لذا این وضعیت نشان می‌دهد که جهت‌گیری‌های ما چگونه باید باشد.» وی با بیان اینکه نرخ تورم یکی از عوامل بی‌ثبات‌کننده یا ثبات بازار کار است، افزود: «شاخص‌های اقتصادی نشان می‌دهد که نرخ تورم به هر اندازه افزایش پیدا کند، برنامه‌های خروج از رکود را هم با چالش روبه‌رو می‌کند.»

او تصریح کرد: «یکی از عوامل مهم بر ایجاد اشتغال، نرخ تورم است که به اعتقاد من، این شاخص را درست پیمودیم.»

ربیعی با بیان اینکه «در حوزه رشد اقتصادی، شرایط در یک بازه زمانی طولانی منفی بوده است، گفت: متأسفانه پایین‌ترین متوسط نرخ رشد اقتصادی در دولت دهم ثبت شده؛این در حالی است که در آن دوران بیشترین درآمد ارزی را داشتیم.اما با وجود اینکه در آغاز به کار دولت یازدهم تحریم‌ها همچنان برقرار بود، متوسط رشد اقتصادی به ۴.۲ درصد رسید و این رقم درخشان است.» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: «رشد اقتصادی و تورم طی سال‌های پس از جنگ، حاکی از آن است که دولت هشتم و دولت یازدهم بهترین عملکرد را در این زمینه داشته‌اند، یعنی متوسط رشد ۴.۲ درصد و رشد ۱۲.۱ درصد بی‌سابقه بوده است. دولت‌های نهم و دهم با وجود افزایش درآمدهای ارزی بدترین عملکرد را در ایجاد اشتغال داشته است.»

ربیعی با اشاره به سرمایه‌گذاری‌های کم در دولت قبل، ادامه داد: «در رابطه با رشد اقتصادی باید بگویم از سال ۱۹۶۶ تا ۲۰۱۴ برابر با ۲.۴ درصد به طور متوسط رشد اقتصادی کشور بوده است. در حالی که کشورهای منطقه خاورمیانه بعضاً ۴.۸ درصد رشد در این سال‌ها داشته‌اند.»ربیعی عنوان کرد: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهم‌ترین مشکلات در ایجاد اشتغال، تشکیل سرمایه، بهره‌وری، فساد و... بوده است. فساد هزینه‌های رشد اقتصادی و هزینه‌های تولید و سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد.» وی تصریح کرد: «نرخ رشد اقتصادی ۸ درصد را پیش‌بینی کردیم که طی برنامه پنجم، تا پایان برنامه باید ۴۰ درصد رشد داشته باشیم. قطعاً مسیری بسیار سخت و دشوار است. باید عوامل متعددی را که در رشد اقتصادی سهیم هستند سامان دهیم.»

او با اشاره به اتفاقات بازار کار در دولت یازدهم، عنوان کرد: «در حوزه نرخ مشارکت افراد تمایل بیشتری برای به دست آوردن شغل نشان دادند، با وجود اینکه شرایط مساعد نبود اما افراد امیدوار شدند. همین موضوع به جمعیت فعال ما اضافه کرد.» وی متذکر شد: «اتفاق دیگر، در حوزه پنجره جمعیتی بود. اینکه ما امروز با پدیده بحران بیکاری روبه‌رو هستیم، نرخ رشد جمعیت بود. جمعیت در دورانی افزایش پیدا کرد که کمترین سرمایه‌گذاری را داشتیم.»

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: «در یک دوره سال ۸۴ تا ۹۲ حدود ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر به جمعیت شاغلان اضافه شد.» ربیعی ادامه داد: «به طور معمول در شرایط تولید کشور وقتی در بخش تکنولوژی، فناوری، مدیریت، حمایت مالی، اعمال نظارت‌های کلینیکی و بازار و مصرف مشکلاتی پیش می‌آید، یک بنگاه افول پیدا می‌کند و رو به تعطیلی می‌رود. این فرآیند از آغاز دولت نهم شروع می‌شود. حتی سیاست‌های زودبازده اثربخش نیست.» وی افزود: «شرایط بحرانی از سال ۹۰ به بعد شروع می‌شود. زمانی که من وزیر کار دولت یازدهم شدم، تعداد ۲ هزار و ۱۰۰ بنگاه مشکل‌دار و بحرانی در معرض تعطیلی بود که احتمال می‌رفت یک‌سال دیگر بخوابد.»

احیای ۴۰۰ بنگاه تولیدی

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار داشت: «ما در این سال‌ها با برنامه‌ریزی‌هایی که داشتیم و تسهیلاتی که دادیم، ۴۰۰ بنگاه را احیا کردیم و هنوز کماکان یکی از مسائل‌مان تثبیت شغل است.» ربیعی عنوان کرد: «ما سه مسیر را برای اینکه چگونه بتوانیم بر مسأله بیکاری فائق آییم، دنبال کردیم. نخستین برنامه ما، تثبیت شغل موجود بود. ما در بخش کشاورزی سالانه ۵۰ هزار شغل را تثبیت کردیم. در بخش صنایع بزرگ ریزش نیرو داشتیم، اما در صنایع کوچک و متوسط افزایش نیرو را تجربه کردیم.» وی تصریح کرد:«الان در مصاحبه‌ها می‌گویند میلیون‌ها شغل ریزش کرد. من این حرف‌ها را متوجه نمی‌شوم. کلاً در بخش صنعت کارخانه‌ای حدود ۳ میلیون و ۴۰۰ نفر کار می‌کنند. یعنی همه اینها بیکار شده‌اند؟ هیچ‌ کارخانه‌ای یک‌شبه نمی‌خوابد؛ مگر اینکه زلزله‌ای رخ داده باشد. یک فرآیند ۶ تا ۱۰ ساله وجود دارد.»

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه ما در تثبیت شغل بخصوص با پرداخت ۱۶.۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط موفق بودیم، تصریح کرد: «مسیر دوم، مسیری ناشی از ایجاد شغل است.»

ربیعی افزود: «ما اگر بتوانیم رشد اقتصادی ۵ درصد را امسال تجربه کنیم، رشد مداوم ۴ ساله کمک بزرگی بر ایجاد اشتغال می‌کند. اما با پدیده رشد اقتصادی‌ای روبه‌رو هستیم که اشتغال زیادی همراه خود ندارد.»

وی ادامه داد: «در بخش رشد اقتصادی در صنعت نفت آخرین محاسبات نشان می‌دهد که در این صنعت برای یک پالایشگاه معمولی باید ۱۲ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کنیم. در ابتدای کار ساخت‌وساز نیروی زیادی به‌کار گرفته می‌شود، اما وقتی پالایشگاه شروع می‌کند،

هزار نفر بیشتر در این پالایشگاه مشغول نیستند. ایجاد یک پالایشگاه پتروشیمی حداقل حدود ۳ سال طول می‌کشد.» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: «مطالعات ما نشان می‌دهد که یک پتروشیمی یک میلیون تنی ۴ هزار میلیارد تومان قیمت تمام شده‌اش است. اگر این پتروشیمی را بخش خصوصی ایجاد کند، حدود ۴۰۰ شغل را با خود دارد.

تجربه نشان می‌دهد در بخش‌های نیمه‌دولتی یا دولتی تعداد بیشتری نیرو گرفته می‌شود و تا ۷۰۰ نیرو را می‌تواند داشته باشد. بنابراین قیمت یک شغل در پتروشیمی حدود ۳ میلیارد تومان است.»

ربیعی ادامه داد:«افراد برجسته‌ای در حوزه صنعت پتروشیمی در ایران وجود دارند. اگر فرض بگیریم ما همه صنایع پایین‌دستی‌های پتروشیمی را هم ایجاد کنیم، سه تا چهار سال حداقل طول می‌کشد که صنایع پایین‌دستی یک پتروشیمی ایجاد شود. که اگر همه پایین‌دستی پتروشیمی فعال شوند، شغل ایجاد شده حدود ۳۲ هزار نفر خواهد بود.» وی با بیان اینکه در صنعت فولاد هر شغل ۷۰۰ میلیارد تومان پول می‌خواهد، متذکر شد: «ما الان این هزینه‌ها را بر این اساس می‌گوییم که تورم و قیمت ارز بالا نرود.»بنابراین ما یک مسیر ایجاد شغل را هم از طریق سرمایه‌گذاری‌هایی که صورت می‌گیرد، دنبال کردیم.» ربیعی عنوان کرد: «در گذشته می‌گفتند هر یک درصد رشد، ۱۰۰ هزار شغل ایجاد می‌کند، اما الان این روند تغییر کرده است.» وی تصریح کرد: «برنامه سوم ما، رشد اشتغال فراگیر ضد فقر بوده است.»

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: «هر کسی از شغل حرف می‌زند، باید بداند از چه پدیده‌ای صحبت می‌کند و واقعیت اقتصاد ایران در ایجاد شغل کدام است.»

ربیعی در رابطه با اینکه برخی کاندیداها اعلام کرده‌اند با پتروشیمی یک میلیون تنی ۲۰۰ هزار شغل مستقیم و ۴۰۰ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد می‌شود، گفت:«اگر بخواهیم ۲۰۰ هزار شغل مستقیم در پتروشیمی ایجاد کنیم، باید ۲۰۰ پتروشیمی یک میلیون تنی ایجاد کنیم. هر کدام از این ۲۰۰ پتروشیمی ۴ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز دارد و از سوی دیگر میزان آب قابل توجهی نیاز است.» وی در ادامه توضیح داد: توزیع هر اندازه پول در میان مردم، ظرف مدت کوتاهی به پایان می‌رسد و نتیجه‌ای در رشد و پیشرفت کشور ندارد و تنها باعث درگیر شدن اقتصاد کشور در کسری می‌شود.

وی بیان کرد: در جامعه توزیعی، درآمد حاصل از فروش نفت که سرمایه ملی است، تبدیل به تولید نمی‌شود و در این جامعه کارگر کرامت خود را به دست نمی‌آورد و تنها دلالان هستند که به موقعیت‌های خاص دست پیدا می‌کنند، در مقابل این پدیده، در جامعه تولیدی جایگاه کارگران گرامی داشته می‌شود و تولیدات آنها بازارهای داخلی و بین‌المللی را به تصاحب خود درمی‌آورد.

وی با بیان اقدام‌های انجام شده در دولت یازدهم برای رونق یافتن جریان تولید و اشتغال در کشور، گفت: در روزهای نخست آغاز به کار این دولت، بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ کارخانه در خط قرمز قرار داشتند و در حال تعطیلی بودند، با تلاش‌های دولت حداقل ۴۰۰ کارخانه خطوط تولید خود را مجدد راه‌اندازی کرد و برای رفع مشکل بقیه واحدهای صنعتی نیز کارهای کلینیکی و کارشناسی صورت گرفت.