هاشمی‌ طبا: وعده الکی نمی‌دهم

خبرآنلاین: مصطفی هاشمی‌طبا در واکنش به شعارهای یارانه‌ای رقبایش در انتخابات ریاست جمهوری، گفت: این شعارها حتی اگر بلوف هم نباشد نمی‌تواند عملی شود. چون منابع مالی دولت‌ها مشخص است.

ساختمان انتهاي خيابان تخت طاووس، همان دفتر كوچك ۸۰ يا ۹۰ متري، تنها ستاد رسمي يكي از شش نامزد تأييد صلاحيت شده انتخابات رياست‌جمهوري است. نامزدي كه بي‌شك پديده اين دوره و مستقل‌ترين نامزد در بين شش نفر است كه آمده فقط حرف‌هاي خودش را بزند. خيلي كاري ندارد كه بازي بقيه چيست اما با گفتمانش مي‌تواند به خوبي بازي بقيه شعار دهندگان را خراب كند. مصطفي هاشمي‌طبا كه براي دومين بار در تاريخ زندگي‌‌اش نامزد احراز صلاحيت شده انتخابات رياست‌جمهوري نام گرفته، قطعاً كم‌هزينه‌ترين نامزد ادوار انتخابات رياست‌جمهوري لقب خواهد گرفت.

مرد اصفهاني كه كل تشكيلاتش بر پايه رفاقت شكل گرفته است، مي‌گويد آمده براي حفظ ايران. وارد دفتر كارش كه مي‌شوي، هيچ نشاني از پايگاه و ستاد انتخاباتي ندارد. اولين چيزي كه جلب توجه مي‌كند، كاغذي است كه روي آسانسور چسبيده شده: «آسانسور خراب است.» كانديداي محترم مثل همه ساكنين ديگر ساختمان، هر روز صبح از پله‌ها اين سه طبقه را بالا مي‌رود تا به دفتر كارش برسد. دفتري كه چهار اتاق دارد؛ يكي از آنها مربوط به فيزيولوژي ورزش است، در اتاق ديگر، كارهاي دفتري را انجام مي‌دهند. دفتر خودش كه كارهاي مجله كشاورزي‌‌اش را مديريت مي‌كند و يك اتاق كنفرانس كوچكِ شايد ۱۲ متري.

در دفتري كه اين روزها شلوغ‌تر از كل اين ۱۰ يا ۱۵ سال گذشته است، با همان كت و شلوار روز مناظره‌‌اش، پشت ميزش نشسته. نماي پشت‌سرش كتابخانه بزرگش است و عينكش را جلوي ميزش گذاشته. بخشي از آكسسوار اتاقش ظرف غذاي ناهارش است كه از خانه آورده؛ چيزي كه مي‌خواهيم كمي آن طرف‌تر بگذاريمش اما مهندس مي‌گويد: «بابا چه ايرادي دارد؟ بگذاريد همه چيز طبيعي باشد.» البته نظم و ترتيب همه چيز را به وضوح مي‌شود در ميزانسن اتاق ديد. تلي از كاغذ جلويش است. نوشته‌ها چيست؟ شماره جديد مجله كشاورزي كه رقابت انتخاباتي نبايد مانعي در انتشارش باشد.

«مهندس حرف‌ها‌‌يتان جزو بهترين حرف‌هاي مناظره بود، بيشترين نزديكي به واقعيت. ولي ضرب لازم را نداشت.» مي‌پرسيم و هاشمي‌طبا پاسخ مي‌دهد: «ببين من همين شخصيت را دارم. من كه نرفته‌ام دعوا. مي‌خواهم گفتمانم را مطرح كنم. تازه فكر كرده‌ايد در اين دو دقيقه‌اي كه وقت مي‌دهند چه حرف مهمي مي‌شود زد؟»

وقتي اينها را مي‌گويد كاملاً مشخص است كه ريتمش را به همين صورت تنظيم كرده است و قصدي در تغيير لحن‌اش ندارد. مي‌تواند با كمي بالا بردن ضرب آهنگ كلامي و كمي حمله به وعده‌هاي دور از واقعيت رقبا، بازي‌شان را خراب كند و در شرايطي كه كل آرايش در انتخابات سال ۱۳۸۰، حدود ۲۸ هزار رأي بوده، اين بار نفر آخر اين رقابت انتخاباتي نباشد. تقريباً تمام تحليل‌ها درباره او اين است كه صادقانه‌ترين استراتژي را در حرف‌هايش دارد. ولي در اين بازار داغ كسب رأي بايد ريتمش را تغيير دهد‌؛ «ببينيد من اهل دعوا و تاختن نيستم. من حرفم مشخص است. مي‌گويم بياييد واقع‌بين باشيم. هي مي‌گويند چرا چند تا جمله را تكرار مي‌كنم. بايد اينها را بگويم تا ملكه ذهن همه بشود. من ترديد ندارم اين مسيري كه مي‌رويم، اين وعده‌ها اشتباه است. قبلاً گفته‌ام، الان هم باز مي‌گويم. در بيانيه‌ام هم نوشته‌ام ولي كسي به آن نپرداخت. همان بيانيه همه نظرات من را در بر گرفته. واقعاً ما مريضي خاموش داريم. اينكه مي‌گويم سرطان و مرض قند گرفته‌ايم، براي اين است كه هر دوي اين مريضي‌ها كشنده است اما تا زماني كه كامل از پا نندازدت، اصلاً متوجه نمي‌شوي كه بيماري و وقتي به آن توجه نمي‌كني، از درون نابودت مي‌كند.»درست مي‌گويد. هم اين جمله را و حتي وقتي برايش از جمله ابراهيم رئيسي درباره استفاده از ساحل‌ها مي‌گويم؛ اينكه گفته ما از ساحل‌ها استفاده نكرده‌ايم و درآمدزايي نكرده‌ايم. او خيلي سريع تشريح مي‌كند كه اين استراتژي مي‌تواند درست باشد. همه جاي دنيا كارخانجات بزرگ‌شان را در شهرهاي بندري و نزديك آب‌هاي آزاد مي‌سازند. بعد افسوس مي‌خورد كه ساخت كارخانه فولاد مباركه در اصفهان كه از ابتدا قرار بوده در هرمزگان ساخته شود اما به اصفهان آمده و حالا تأمين آبش چه مشكلاتي به همراه آورده است.

از يك چيز خيلي خوشحال است و مي‌گويد: «واقعاً اميدواركننده است كه در گفتمان تقريباً همه رقبا بحث محيط زيست جدي شده. اين جاي اميدواري دارد.» درباره خودش و اينكه مدام سؤال‌ها را جواب مي‌دهد اما رقبايش رفته‌اند كه فقط حرف‌شان را بزنند مي‌پرسيم و مي‌گويد: «خب زشت است. وقتي درباره مسكن يا جوانان مي‌پرسند، من حرف ديگري بزنم؟ راستش نه، من هيچ وقت اين كار را نمي‌كنم. ترجيح مي‌دهم بي‌احترامي به مخاطب و مناظره نكنم. من نيامده‌ام وعده الكي بدهم. نيامده‌ام حرف واهي بزنم. من دنبال اصلاحم. مي‌خواهم اين را جا بيندازم كه با چه مكانيسمي بايد اين مملكت را حفظ كنيم.»

راستي چرا از گوشي استفاده كرده بود؟ اين كار باعث شد تا شوخي‌هاي زيادي در فضاي مجازي با او بكنند و خيلي ريلكس جواب مي‌دهد: «واقعاً در آن سالن صدا ضعيف بود. به‌خصوص دوستاني كه آن جلو بودند وقتي حرف مي‌زدند، صدا به اين ته سالن خوب نمي‌رسيد. من مي‌خواستم دقيق همه چيز را بشنوم و درباره‌شان نظر بدهم. حالا ديدم كلي شوخي كردند، هر كاري بكنيم در فضاي مجازي اين حرف‌ها هست. وقت انتخابات است ديگر. خيلي نبايد روي اين چيزها حساسيت داشت. تازه ديدم بعضي‌ها هم نوشته بودند از گوشي با مشاورانشان در ارتباط بوده‌اند!»حرف زديم و زديم‌؛ درباره اينكه چطور با تغيير ريتم مي‌شود رأي گرفت اما او روي اصولش بود. سؤال از اين پرسيديم كه اين انتخابات مي‌تواند سبب شود در كابينه بعدي كرسي وزارتي داشته باشد و با خنده جواب داد بدون معامله، اين پست را چهار سال قبلش پيشنهاد كرده بودند و قبول نكرده و اينها همه شايعاتي هستند كه در تب انتخابات مي‌سازند.

او استراتژي‌‌اش را روي استفاده از تمام فرصت‌هاي تبليغاتي گذاشته كه تلويزيون در اختيارش قرار داده و البته شايد يكي، دو مصاحبه جمعي با رسانه‌ها. در اين احتمالاً آخرين فرصتش براي حضور در رقابت انتخاباتي رياست‌جمهوري مي‌خواهد اقلا يك حقيقت را به مردم بگويد. او در بين هر شش نامزد تنها كسي است كه خيلي صريح وعده‌هاي مربوط به پرداخت يارانه‌هاي چند برابري نقدي را نفي مي‌كند. همين حالا مي‌تواند در يكي از مناظره‌ها اين حرف‌ها را بلوف بخواند اما هنوز اين كار را نكرده. مهندس ۷۱ ساله درباره اينكه چرا چنين كاري نكرده، مي‌گويد: «ببينيد من در همان وقت محدود، آنچه لازم است را مي‌گويم. وقتي مي‌گويم اين كارها عملي نيست، فكر مي‌كنم دارم واقعيت‌ها را مي‌گويم. وقتي درباره يكي از اين بحث‌ها گفتم خودم رفته‌ام به يكي از ارگان‌ها دنبال يك مجوزي و برايم مشكل ايجاد كرده‌اند، اقلا خود آن نامزد مي‌داند درباره چه چيزي سخن مي‌گويم. ولي من كسي نيستم كه ادبياتم تهاجمي باشد.»

ولي بالاخره با اين ريتم سخت است، گفتمان او گفتمان غالب باشد. آن هم در اين مكاره وعده‌هاي نقدي! بلوف‌هاي يارانه‌هاي چندين برابري به اقشار متوسط به پايين كه سابقه نشان داده رأي‌آور هم هستند. سؤالي كه قرار است بخشي از پيام تصويري باشد كه روي توئيتر اين نامزدِ انتخابات رياست‌جمهوري رفته است، با اين پاسخ مصطفي هاشمي‌طبا همراه است: «ببينيد اين چيزهايي كه درباره يارانه نقدي چند برابري گفته مي‌شود، حتي اگر بلوف هم نباشد نمي‌تواند عملي شود. چون منابع مالي دولت‌ها مشخص است. درآمد فروش نفت و حامل‌هاي انرژي‌‌اش مشخص است. براي يارانه چند برابري در اين شرايط فعلي كشور، دو راهكار بيشتر وجود ندارد، يا افزايش ماليات‌ها كه خودش دردسرهاي زيادي دارد، يا فروش ارز با قيمت بالا. هر كدام از اين اتفاق‌ها بيفتد مشكلات و فقر را بيشتر مي‌كند. براي همين است كه من مدام مي‌گويم اين وعده يارانه‌هاي چند برابري معنايش فقط بزرگ‌سازي دولت است و هيچ پيامد خوشايندي ندارد. اين وعده‌هايي كه داده مي‌شود اگر دروغ نباشد غير‌طبيعي و غير واقعي است و اجرايش اثر منفي روي جامعه خواهد گذاشت.»

او اگر تنها در مناظره‌هاي اقتصادي و سياسي همين يك نكته را بتواند خيلي شفاف براي عموم مردم روشن كند، شايد بزرگ‌ترين و كليدي‌ترين تأثير را در انتخابات ۲۹ ارديبهشت داشته باشد. اينكه مردم دوباره يادشان بيايد چاپ پول بي‌پشتوانه و بازگشت تورم بالا بر اثر پول كاذب و اثر رواني تورم چه بلايي بر سر زندگي‌هايشان آورده بود. اين هدفي است كه تنها نامزد مستقل انتخابات ۹۶ اگر عملي‌‌اش كند، بي‌شك توانسته گفتمان مورد نظرش يعني «حفظ كشور» را به كرسي بنشاند، حتي اگر نتواند پيروز انتخابات باشد.

روايتي كه خوانديد حاصل ملاقاتي غير رسمي در دفتر كار مهندس هاشمي‌طباست، او بناي مصاحبه تخصصي و اختصاصي با هيچ رسانه‌اي را ندارد اما در همين ديدار كوتاه از ايشان اجازه گرفتيم تا روايتي از اين ملاقات را براي انتشار بنويسيم.