نسل جدید نارنجک‌اندازها در اختیار نیروهای مسلح

مشرق: استفاده از سامانه های اپتیکی از جمله راه حل هایی است که در سالهای اخیر برای ارتقاء دقت و اثربخشی تسلیحات پیاده نظام استفاده می شود.

با استفاده از سیستم های اپتیکی، دقت هدف گیری و همچنین برد درگیری مفید سلاح افزایش پیدا کرده و در صورت استفاده از دوربین های مخصوص دید در شب و حرارتی، می توان در تاریکی هوا و یا در شرایط بد جوی نیز با دشمن درگیر شد.

ارتقاء با اپتیک؛ حرکتی جهانی که در ایران نیز آغاز شد

ارتقاء سلاح های سبک با سیستم های اپتیکی در سالهای دورتر، تنها در شکل نصب دوربین برای رسیدن به یک تفنگ تک تیرانداز تعریف می شد. در سالهای جنگ سرد و پس از آن دانش بشری در حوزه اپتیک و سامانه های حرارتی یا دید در شب شدیدا پیشرفت کرده و سامانه های مختلفی در این بخش برای استفاده بر روی سلاح های پیاد نظام توسعه پیدا کرد.

تیربارهای سنگین، نارنجک اندازها، راکت اندازها و سلاح های سبک پیاده نظام همه و همه از این ارتقاء بهره بردند و از سوی دیگر، بحث توسعه برجک های تسلیحاتی کنترل از راه دور برای استفاده از سامانه های تسلیحاتی مختلف مجهز به سیستم های اپتیکی از دیگر اقدامات انجام شده در این بخش است.



در ایران نیز طی چند سال اخیر و با توجه به تجربیات به دست آمده از مباحث مستشاری در کشورهای عراق و سوریه، شاهد ظهور نسل جدیدی از سامانه های اپتیکی بر روی تسلیحات ساخت ایران هستیم و به عنوان مثال، نصب دوربین های حرارتی بر روی تفنگ تک تیرانداز صیاد و همچنین توسعه دوربین های فرماندهی و سیستم های نظارت و شناسایی میدان نبرد در این چند سال اخیر در حجم بالایی در نیروهای مسلح ایران و همچنین در خدمت نیروهای مقاومت به کار رفته است.

در عین حال توسعه برجک های کنترل از راه دور در ایران نیز به صورت جدی و حرفه ای دنبال شده و چندین پروژه در این بخش توسط نیروهای مسلح به انجام رسیده است که از این میان می توان به طرح "حامی" اشاره کرد.

چشمان جدید برای تیربار نارنجک انداز ایرانی

چندین سال است که تیربار نارنجک انداز ۴۰ میلی متری توسط صنایع دفاعی ایران تولید می شود. تیربار ایرانی در حدود ۳۵ کیلوگرم وزن داشته و می تواند با نرخ آتش ۲۵۰ تا ۳۰۰ گلوله شلیک کند. یک نکته مهم درباره تفاوت مهمات مورد استفاده در این نارنجک اندازها و نمونه های کوچک تر وجود دارد که بایستی حتما مورد توجه قرار بگیرد چراکه مهمات مورد استفاده در نارنجک اندازهای دستی، از سرعت دهانه کمتر و در نتیجه نیروی عقب نشینی پایین تری برخوردار هستند که لزوما برای آنگونه از سلاح ها لازم است.


اما مهمات ۴۰ میلی متری مورد استفاده در نارنجک انداز بزرگتر که به صورت نواری و با مکانیزم گلنگدن باز تغذیه می شود از سرعت بالاتری برخوردار بوده و سرعت دهانه آنها نزدیک به ۲۰۰ متر بر ثانیه است. این سرعت بالا به علاوه قابلیت ترکش شوندگی این گلوله ها، آنها را به تسلیحاتی بسیار مرگبار تبدیل کرده اند چراکه این مهمات ۴۰ میلی متری، پس از انفجار در مکان مورد نظر ۳۰۰ عدد ترکش تولید می کنند.

مهمات Air Burst و افزایش قدرت نارنجک انداز ایرانی

هفته گذشته و در ایام دهه فجر انقلاب اسلامی، نارنجک انداز ۴۰ میلی متری ارتقاء یافته توسط وزارت دفاع رونمایی شد که در این ارتقای جدید، سیستم اپتیک نشانه روی بر روی این سلاح نصب شده است. با توجه به تعداد لنزهای به کار رفته بر روی این سلاح می توان این گونه گمانه زنی کرد که سیستم های دید در روز، دید در شب یا حرارتی به همراه مسافت سنج های لیزری بر روی این نارجک انداز نصب شده است.

این اقدام باعث می شود که کاربر بتواند در همه زمان های شبانه روز و در تمام شرایط آب و هوایی فاصله بیشتری را رصد کرده و بتواند با موفقیت با آن درگیر شود.

اما سامانه های اپتیکی تنها ارتقاء صورت گرفته بر روی این نارنجک انداز نبود. نسل جدیدی از مهمات ۴۰ میلی متری نیز برای این سلاح تعریف شده است. تا پیش از این مهمات این نارنجک انداز بایستی با هدف اصابت کرده و سپس منفجر می شدند. اما با توسعه مهمات Air Burst قابلیت درگیری با نیروهای پیاده و زره پوش های سبک دشمن بسیار افزایش یافت.

اما مهمات Air Burst چیست؟

این مهمات از حسگرهایی بهره می بردند که برای انفجار در ارتفاعی مشخص در بالای سر هدف تنظیم شده و پس از رسیدن به آن ارتفاع مشخص مهمات عمل می کند. زمانی که مهمات از این مکانیزم استفاده می کند شعاع اثربخشی آن افزایش پیدا کرده و می تواند فاصله بیشتری را تحت تاثیر خود قرار دهد.


یکی از مهم ترین کارایی های مربوط به این مهمات، درگیر شدن با نیروهای پیاده نظام پنهان شده دشمن درون خندق ها یا پشت هر گونه مانع است. در بسیاری از اوقات وقتی که از مهمات معمولی استفاده می شود و دشمن در خط دید تیرانداز قرار نداشته باشد و در درون زمین یا پشت یک حفاظ مستحکم پنهان شده باشد، نمی توان آنها را هدف قرار داد.

اما حالا رزمندگان ایرانی با استفاده از مهمات Air Burst ، به راحتی به بالای سر دشمن شلیک کرده و پس از انفجار ترکش های مورد نظر، دشمن را از کار می اندازند. این روش در برابر خودروها و زره پوش های سبک نیز معمولا نتیجه بهتری دارد چون عموما این خودروها از زره کمتری در بخش بالایی برخوردار هستند و با این حساب، ترکیب سامانه های جدید اپتیکی به همراه مهمات منفجر شونده در هوا، کارایی و اثربخشی بسیار بیشتری را در نارنجک اندازهای ۴۰ میلی متری ایرانی ایجاد می کند.