تکرار رونق بازار در بهمن امسال

روزنامه آرمان - هستی دفتری: بازارهای کسب‌ و کارهرساله در روزهای منتهی به نوروز رونقی چشمگیر دارند. حال و هوای عید در کنار آیین‌هایی چون تهیه سفره هفت‌سین، خانه تکانی و خرید لوازم نو، برای برخی کسب‌ و کارها بسیار پرسود است.

برخی از این کسب و کارها دائمی هستند و برخی دیگر فقط برای عید نوروز به وجود می‌آیند. شغل‌‌هایی که روزهای آخر سال ظهور می‌کنند و بعد از عید خبر و اثری از آنها نیست تا سال دیگر که باز هم سبزه‌فروش‌ها بساط کنند و ماهی‌فروش‌ها ماهی سفره‌هفت‌سین بفروشند و ظرف‌های سمنو کنار خیابان‌‌ها پهن شود و حاجی‌فیروزها پشت چراغ‌های قرمز کاسبی کنند. درآمدها از شغل‌های دم‌عید متفاوت است؛ از یک‌ میلیون گرفته تا ۱۵میلیون ‌تومان. چنین رقمی وسوسه برای ترک کار ثابت به مدت دو تا سه هفته و راه‌اندازی کاری برای بهره بردن از فضای شب عید را زیاد می‌کند. برخی کارهای ثابت هم از سودی چند برابر ماه‌های معمولی بهره‌ می‌برند.

همین که صحبت از شب عید می‌شود خیلی‌ها به فکر شیرینی و آجیل و خشکبار می‌افتند. سفره هفت‌سین و شادی عید و صله رحم بدون آجیل و شیرینی سر سفره ممکن نیست. از این رو بازار شیرینی‌فروشی‌ها داغ است و تا ساعت‌ها بعد از کار معمول، صف‌های بلند مشتریان در شیرینی‌فروشی‌ها دیده می‌شود. میوه‌فروشی‌ها و حتی بازارهای میوه و تره‌بار هم دم عید کبکشان خروس می‌خواند. همه در آستانه عید و البته روزهای آغازین نوروز به فکر هستند تا جلو میهمانشان میوه‌های خوب بگذارند مهمان‌نوازی و آبروداری کنند.

میوه‌فروشی‌ها و شیرینی‌فروشی‌ها از آن صنف‌هایی هستند که در طول سال کسب و کارشان خوب و در روزهای سال نو کسب و کارشان بهتر است. بعد از شیرینی و آجیل نوبت بوتیک‌ها و لباس‌فروشی‌هاست که در روزهای قبل از سال نو نانشان در روغن است. پرده‌فروشی‌ها و فروشگاه‌های لوازم خانگی نیز به نسبت کل سال، از سود بیشتری برخوردار می‌شوند. از طرفی علاوه بر خرید لوازم نو، رسیدگی به لوازم خانه و تمیزی آنها ‍مورد توجه است که در این مورد بیشترین نان در روغن نصیب قالیشویی‌ها می‌شود.

سودجویی به بهانه خانه‌تکانی

افزایش تقاضا برای شست‌وشوی فرش در روزهای آخر سال، بعضا زمینه سودجویی برخی افراد را فراهم کرده است تا در قالب ارائه خدمات ویژه برای تمیزی فرش، هزینه‌های گزافی را از مردم طلب کنند. از شرکت‌های قلابی که تحت عنوان قالیشویی به سرقت فرش‌های نفیس مردم دست می‌زنند که بگذریم، تفاوت نرخ در قالیشویی‌های سطح شهر از دیگر انتقادات مردم است. رونق بازار قالیشویی در روزهای پایانی ‌سال باعث شده برخی تبهکاران با توزیع انواع آگهی‌های تبلیغاتی در کمین شهروندان باشند.

این تبلیغات در قالب پخش کردن برگه‌هایی انجام می‌شود که تنها یک شماره در آن ذکر شده است. این شرکت‌ها در تبلیغات خود هیچ اشاره‌ای به آدرس کارگاه قالیشویی خود نمی‌کنند. پس باید در همهمه انجام کارهای شب عید با حواس جمع‌تری دست به انتخاب کالا و خدمات زد. برای بعضی کسب و کارهای ثابت هم عید و غیر عید ندارد و کاسبی‌شان مثل همیشه پیش می‌رود، مثل کلید سازها، فروشگاه‌های خدمات کامپیوتری، سوپرمارکت‌ها و.... يکي از شغل‌هايي که معمولا با نزديک شدن به روزهاي اول سال حسابي فعال مي‌شود و اتفاقا با تميزي هم همراه است، شغل شريف کارگري در منازل است.

اين شغل در تمام سال مشتريانش را دارد ولي آخر سال و نزديک به روزهاي سال نو مشتري‌اش بيشتر مي‌شود. خانم‌هاي خانه‌دار زيادي هستند که براي انجام کارهاي منزلشان به کمک احتياج دارند و به دنبال يک کمک مي‌گردند که هم کاربلد و خانه‌دار باشد و هم بتواند به خوبي از پس کارهاي سنگين خانه بربيايد. طبق آمار منتشر شده حدود ۲۷۰۰ شركت نظافتي در سال ۹۳ تنها در تهران مشغول فعاليت هستند كه از اين تعداد تنها درصد بسیار کمی داراي ثبب شركتي و مجوزهاي لازم مي‌باشند.

شغل‌های دم عیدی

کسب و کار مطرح دیگر درعید نوروز پهن کردن بساط نوروزی برای دستفروش‌هاست. وجب به وجب پیاده روهای بازار در روزها و شب‌های قبل از نوروز پر است از آدم؛ آدم‌هایی که با یک نیت قبلی برای خرید خاصی پا به خیابان گذاشته اند. از لباس و آجیل و دیگر نیازمندی‌های شب عید گرفته تا کیف‌های مسافرتی، زیورآلات بدلی، حوله و دمپایی؛ این یعنی بهترین فرصت و بازار برای دستفروش‌ها. عمر این مشاغل کوتاه است اما سودشان زیاد. کالای موجود در بازار شلوغ و پررفت و آمد فقط به کیف، کفش و پوشاک خلاصه نمی‌شود، بلکه دستفروشان به عنوان نماینده‌های تمام مشاغل هر کالایی را روی زمین می‌فروشند؛ از ساعت و انگشتر گرفته تا ادکلن و آلبوم عکس و اسباب بازی.

به همین دلیل خیلی وقت‌ها مشتری‌ها چیزهایی را می‌خرند که اصلا قصد خریدشان را نداشتند. این البته مهارت بزرگ دستفروش‌هایی است که کف پیاده رو، ویترین پرزرق و برقشان است. با نزدیک شدن به عید نوروز دستفروشان از نقاط مختلف کشور به پایتخت می‌آیند. دستفروش‌ها هرچه خیابان‌های تهران را روی نقشه طی کرده و بالاتر بروند به قیمتشان هم به همان نسبت اضافه می‌گردد. این اختلاف قیمت و گرانی البته مورد اعتراض هیچ کس نیست.

به نسبت مشتری‌های مناطق شمالی، حتی دستفروش‌هایش جیب‌های بزرگ‌تری دارند. علاوه بر تمام سین‌های هفت‌سین که این روزها بازار خوبی نسبت به قبل دارند، یکی از داغ‌ترین بازارهای شب عید به سمنو تعلق دارد. در ایام پیش ازعید نوروز میزان پخت سمنو در سمنوفروشی‌ها تا ۶-۷ برابر معمول می‌رسد و برخی از آنها حتی از خارج از کشور هم مشتری دارند.

ماهی‌ها که جزو جذاب‌ترین اعضای سفره هفت‌سین هستند، بیشترین توجه را در ایام پیش از نوروز به خود اختصاص می‌دهند. طبق آمار هرساله بیش از ۶۰ میلیون ماهی قرمز فروخته می‌شود که یک گردش مالی چند صد میلیاردی را تنها در طول یک‌ماه به‌همراه دارد. ظرف‌های خوشرنگ و لعاب سفالی، جام‌ها و ظروف شیشه‌ای با آن نقش و نگارهای زیبا و منحصربه‌فردشان به‌عنوان پایه‌های اصلی سفره هفت‌سین استفاده می‌شوند و طرفداران زیادی هم دارند. ساختن ظروف هفت‌سین از مشاغلی است که در بهمن و اسفند هر سال آغاز می‌شود و بدون داشتن قیمت مشخص به درآمدهای بسیار زیاد منجر می‌شود. پختن شیرینی‌های خانگی جزو مشاغل خانگی است برای مشتریانی که ترجیح می‌دهند شیرینی عیدشان را از بین شیرینی‌های خانگی و دست‌ساز تهیه کنند.

پخت شیرینی در خانه جزو کارهای خانگی سودآوری است که نه‌تنها در این روز‌ها، که در بقیه ماه‌های سال هم مشتری‌های مخصوص خودش را دارد. یک بسته کوچک شیرینی نخودچی خانگی در بازار بین ۱۳ تا ۱۸ هزار تومان قیمت دارد که با احتساب قیمت آردنخودچی، شکر، روغن، هل و زعفران، سودزیادی را نصیب تولید کننده و فروشنده می‌کند، مخصوصا اگر فروشنده در فر خانه خودش این شیرینی‌های مخصوص بازارچه‌های شب عید را پخته باشد و بدون واسطه آن را به ‌دست مصرف‌کننده‌ها برساند.

يکي از شغل‌هاي دیگری که معمولا با نزديک شدن به روزهاي اول سال حسابي فعال مي‌شود و اتفاقا اصلا هم کار خوبي نيست، پول فروشي است. پول‌فروشي درواقع يک نوع دلالي است که روي نيازهاي مردم ساخته شده: حالا که يک عده آدم نياز دارند پول نو داشته باشند تا سال نو‌شان را با اين پول‌هاي نو شروع کنند و عزيزانشان را با اين پول‌هاي نو خوشحال کنند، يک عده مي‌نشينند و جيب مي‌‌دوزند تا از اين نياز مردم پول برداشت کنند. اينها دلالاني هستند که توي چنين مواقعي آماده مي‌شوند براي فروش دسته‌هاي پول نو.