خط‌ و نشان چین برای ترامپ

رسانه‌های دولتی چین اعلام کردند اگر ترامپ به اقدامات تحریک‌آمیز خود در رابطه با تایوان ادامه دهد، چین آستین‌های خود را بالا خواهد زد و پاسخ‌های محکمی به واشنگتن خواهد داد. به گزارش «رویترز» براساس مصاحبه‌ای که جمعه گذشته «وال‌استریت‌ژورنال» منتشر کرد، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا بر این موضوع تاکید کرد که باید درخصوص اصل «چین واحد» مذاکره صورت گیرد. این درحالی است که وزیر امور خارجه چین در پاسخ به اظهارات ترامپ گفته است که رابطه چین و آمریکا براساس «چین واحد» شکل گرفته و در مورد آن هیچ‌مذاکره‌ای وجود نخواهد داشت. چینی‌ها معتقدند تایوان یک استان جدا شده از کشورشان است و باید به این کشور بازگردد. از طرفی پروتکل دیپلماتیک دیرینه‌ای میان واشنگتن و پکن وجود دارد که براساس آن هرگونه ارتباط میان رهبران آمریکا و تایوان منع شده است. آمریکا از سال ۱۹۷۹ روابط رسمی دیپلماتیک خود را از تایپه به پکن تغییر داده و اصل «چین واحد» را به رسمیت شناخته است، اصلی که براساس آن تایوان بخشی از چین است. همچنین آخرین باری که رئیس‌جمهوری آمریکا با همتای تایپه‌ای خود صحبت کرد به سال ۱۹۷۹ برمی‌گردد.

بر این اساس تماس تلفنی‌ که میان رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا و همتای تایوانی‌اش در ماه گذشته برقرار شد (برای تبریک پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا)، خشم چینی‌ها را به همراه داشت. روزنامه دولتی و انگلیسی‌زبان «چاینا دیلی» نوشت:‌ «اگر ترامپ پس از تحویل گرفتن دولت همچنان بر مواضع خود اصرار ورزد، دوره‌ای از خشم و تقابل مخرب میان چین و آمریکا به‌وجود خواهد آمد، چرا که پکن مجبور خواهد شد تا اقدامات لازم را در پاسخ‌ به سیاست‌های ترامپ اتخاذ کند.» همچنین روزنامه دولتی و پرنفوذ «گلوبال تایمز» با بازتاب نوشته‌های «چاینا دیلی»، نوشت که چین در مقابل تلاش‌های ترامپ برای برهم زدن اصول «چین واحد» اقدامات متقابل کوبنده‌ای اتخاذ خواهد کرد: «چین بسیار مشتاق است تا فرآیند اتحاد دوباره تایوان با چین را سرعت بخشد و در مقابل هر نوع تلاشی که برای استقلال این ناحیه صورت گیرد، محکم خواهد ایستاد.» رویترز از تیم انتقالی ترامپ خواسته بود دیدگاه‌های وی درخصوص گزارش‌هایی را که روزنامه‌های دولتی چین منتشر کرده‌اند، منعکس کنند. اما آنها هیچ واکنشی به خواسته این خبرگزاری نشان نداده‌اند.

در سوی دیگر، هوآ چون‌ئینگ (سخنگوی وزارت خارجه چین) به‌دنبال گزارش‌های روزنامه‌های کشورش گفت که آمریکا به‌خوبی از موقعیت چین در اصل «چین واحد» آگاه است: «هر فردی باید بداند که در این جهان چیزهایی وجود دارد که نمی‌توان روی آنها معامله یا خرید و فروش انجام داد. اصل «چین واحد» پیش‌شرط و پایه سیاسی هر کشوری است که بخواهد با چین رابطه داشته باشد. هر کس که بخواهد به اصل «چین واحد» صدمه وارد سازد یا توهم این را داشته باشد که روی آن مذاکره انجام دهد، با مخالفت دولت و ملت چین روبه‌رو خواهد شد.» صحبت تلفنی ترامپ با رهبر تایوان در حالی بوده که دولت باراک اوباما بارها به پایبندی کشورش بر اصل «چین واحد» تاکید کرده است.

روز دوشنبه یکی از مقامات ارشد دولت اوباما گفت که استفاده چینی‌ها از رسانه‌ ملی خود برای بیان دیدگاه‌هایشان به‌جای ایراد بیانیه یا سخنرانی‌های رسمی، نشان‌دهنده آن است که دولت این کشور می‌خواهد به ترامپ بفهماند که مشتاق درگیری میان دو کشور نیست. هدف آنها این است که به رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا هشدار دهد که از اقدامات تحریک‌‌آمیزی که می‌تواند عواقب ناگواری داشته باشد، دوری کند. به گفته این مقام دولتی آمریکا، اوضاع ممکن است بحرانی‌تر از آن چیزی باشد که ترامپ تصور می‌کند. رئیس‌جمهور چین - شی‌ جین‌پینگ - در حال متمرکز ساختن هرچه بیشتر قدرت خود است. او به‌دنبال فرماندهی ارتش و تشویق مردم به ملی‌گرایی به منظور حرکت از اقتصادی صادرات‌محور به سمت اقتصادی بر پایه مصرف داخلی است.

به گزارش روزنامه دولتی «گلوبال تایمز»، حمایت ترامپ از تایوان صرفا یک شگرد برای پیشبرد منافع کوتاه مدت دولت او است: «تایوان ممکن است در نتیجه استراتژی‌های بی‌خردانه ترامپ قربانی شود.»از طرفی یانگ ایژو، معاون فدراسیون هموطنان تایوانی چین (این فدراسیون یک نهاد وابسته به دولت چین است) روز یکشنبه در جلسه روابط چین و تایوان در پکن گفت: «تا زمانی که حمله شما به‌گونه‌ای باشد که آنها خونین و کبود نشوند، عقب‌نشینی‌ نخواهند کرد.» وی افزود: هر قدمی که برای استقلال تایوان برداشته می‌شود باید «هزینه‌بر» باشد.

«ما باید از اقدامات خونین استفاده کنیم تا به آنها نشان دهیم این مسیری که در‌ آن گام برداشته‌اند، بن‌بست است.» با این‌حال نباید فرض چین بر این باشد که موضع ترامپ درخصوص تایوان تنها یک بلوف قبل از تحویل گرفتن دولت است. چینی‌ها باید آماده این باشند که ترامپ بر حمایت‌های خود از استقلال تایوان ادامه دهد. روزنامه ملی چین در این باره نوشت: «گرچه آگاه ساختن رئیس‌جمهور آینده آمریکا از حساسیت موضوع و عواقب ناگوار بازی‌ تایوانی‌اش ممکن است برای چین هزینه‌بر باشد، اما رسیدگی به این موضوع برای چین حیاتی است.»