رونق جذب مدلینگ در آگهی های غیر رسمی

قانون نوشت: «قد برای خانم‌ها حداقل ۱۷۰ سانتی‌متر و برای آقایان ۱۸۰ سانتی‌متر است. وزن هم باید مطابق استاندارد جهانی و برابر با وزن مانكن تایید شده باشد. چهره نباید دارای نواقص واضح باشد كه جلب توجه كند. بعد از پایان دوره آموزشی‌آشنایی‌كامل با قواعد حركت و ژست‌ها ، یك آزمون نهایی با حضور داوران گرفته می‌شود كه در صورت تایید فرد توسط داوران به عنوان مدلینگ، موسسه می تواند تبلیغ کننده برندهای جدید باشد». این ها تمام شرایط برای مدل شدن است. مدت زیادی از آمدن صنعت مدلینگ به ایران نگذشته بود که برخوردهای مختلف با این صنعت، آن را تبدیل به یک فعالیت زیرزمینی کرد.

در شرایطی فعالیت موسسه‌های مدلینگ غیر قانونی اعلام شده بود و این موسسه ها ناگزیر به‌صورت زیرزمینی اقدام به انتخاب جوانان علاقه مند به مدل شدن می کردند که آگهی های این موسسه ها به وفور در سایت ها و فضاهای مجازی در دسترس بود؛ آگهی هایی كه هم تبلیغ آموزش مد‌لینگ می کردند و هم از فرصت نیاز اقتصادی افراد برای داشتن شغل سوءاستفاده کرده و به آن‌ها وعده کار می دادند اما ماجرا به همین جا ختم نمی شود.

موسسه های مدلینگ همچنان فعال اند

این روزها به وفور در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، آگهی های جذب مدل خانم و آقا به چشم می خورد که بدون هیچ نظارتی، به جذب وجلب نیروی کار مدلینگ مشغول هستند. آگهی هایی که تاریخ انقضای کوتاهی نیز دارند و با وعده های مختلف به استخدام مانکن می پردازند. در اکثر آگهی های جذب مدل، کمتر اثری از شماره تلفن هست و تنها راه ارتباطی، استفاده از آی دی تلگرامی است که در آن درج شده است. حتی آگهی هایی که شماره دارند فقط به‌واسطه تلگرام فرصت برقراری ارتباط داده شده است.

با یکی از همین آگهی ها تماس برقرار می کنم. ویژگی‌هایی که در آگهی درج شده عبارتند از: «خانمی جهت مدل لباس با سایز 38 و قد 165، مجرد و خوش چهره» با وجود اینکه مدت زیادی از زمان درج آگهی نگذشته بود اما به سرعت گزینه مورد نیاز شان را جذب کرده بودند. برایم عجیب بود که چطور با این همه هشدار و مانور تبلیغاتی که بر روی اعترافات این مدل ها شده است، هنوز جوانان مشتاقی هستند که می خواهند مدل شوند! برای او از دوره هایی که برای مدل شدن گذرانده ام می گویم. از دردهایی که این حرفه به عنوان یک صنعت در جامعه کشیده است تا بالاخره برایم از نحوه جذب مدل‌هایشان می گوید. آگهی دهنده تعریف می کند که مغازه ای در خیابان جمهوری دارد. هرکدام از فروشگاه های لباسی که با مجموعه ای که کارش آموزش و جذب مدلینگ است در ارتباط هستند، فقط یک یا دو نفر را به عنوان مدل می توانند معرفی کنند.

مردجوان می گوید فقط یک واسطه است و از پرداختی های مجموعه به مدل ها اطلاعی ندارد؛ تنها چیزی که هست خود او با معرفی هر مدلی که مورد قبول مجموعه قرار گیرد، پولی دریافت می کند. مرد جوان می گوید: « مدلینگ‌ها به‌صورت گروهی کار می کنند اما انتخاب مدل هايشان به‌صورت فرد به فرد است. معمولا از فروشگاه‌های لباس می‌خواهند از میان مشتری‌های شان یا آگهی هایی که می دهند اگر شخصی را می شناسند که با معیارهای مدل شدن تناسب دارد، معرفی کنند». او ادامه می دهد: «ما بعد از دادن آگهی و انتخاب یک یا دونفر از میان متقاضیان، آن‌ها را به مجموعه مورد درخواست معرفی می کنیم. بعد از آن خودشان با آموزش هایی که می دهند، چند نفری را انتخاب می کنند و در شوهای لباس های مارک از آن‌ها استفاده می کنند».

«استخدام مدل خانم حتی مبتدی! استخدام مدل جهت مزون عروس، استخدام مدل خانم برای بازیگری، خانم جهت مدلینگ لباس، هنرجو مدل لباس و...» این‌ها بخشی از ده‌ها آگهی استخدام مانکن در فضای مجازی است که مشتریان پر و پا قرصی هم دارد. جوانان دختر و پسر در پی این آگهی ها، هم به دنبال چهره شدن و مشهور شدن و هم راهی برای کسب درآمد چند میلیونی هستند. آگهی دهندگان هم، وعده های رنگارنگی به آن‌ها می دهند: « عکستون در اولین هفته بعد از کار روی بیلبورد اتوبان می خورد، خوب هم کار کنید درآمد پنج میلیون تومانی برایتان راحت به‌دست می آید».

این وعده ای بود که یکی از آگهی دهندگان جذب مدلینگ داد اما نکته قابل تامل در این میان، بی توجهی بسیاری از دنبال کنندگان این حرفه به شرایط کار در مدلینگ و مخاطرات احتمالی آن است. اگرچه که ممکن است مدل شدن درآمد خوبی را برای گروهی از افراد داشته باشد اما هیچ کدام از آگهی دهندگان جذب مدل از هزینه‌ها و دردسرهای مدلینگ ، حرفی به میان نمی‌آورند؛ اینکه افراد برای مدل شدن و مدل‌ماندن باید هزینه بسیار کرده و خرج حسابی نیز کنند. مثلا مرتب باید ورزش کند، تغذیه و رژیم مناسب داشته باشد. درواقع برای استایل و ظاهرش باید هزینه کند تا همان‌طوری که هست، حفظ شود. در این سال‌ها با گسترش شبکه ‌های مجازی، تبلیغات برای کالاهای متنوع پیشرفت کرده و مردم نیز به خرید آنلاین بیشتر روی آورده اند.

از این رو، برای تبلیغات در فضای مجازی به وجود مدلینگ احساس نیاز و سعی شده از افراد خوش‌چهره و خوش‌هیکل به‌عنوان مدل استفاده شود. جوان‌ترها هم شناخت بیشتری به این حرفه پیدا کردند و علاقه‌مند شدند. موسسه های مدلینگ بعد از آنكه شرایط ثبت‌نام و آموزش خود را به صورت پنهانی اعلام می‌كنند، از بین متقاضیان عده‌ای را كه شرایط لازم را دارند انتخاب می‌كنند و بعد از پایان دوره‌های آموزشی از آن‌ها به عنوان مدل برای تبلیغ لباس، كیف، كفش و آرایش و به طور كلی تمام برندهای مصرفی، استفاده می‌كنند.

دردمعاش و رویای دیده شدن

آگهی های زیر زمینی برای جذب مدل این روزها خود یکی دیگراز آسیب های جدی صنعت مدلینگ در کشور شده است. با وجود تمام اقدامات امنیتی و هشدارهایی که داده شده است اما هنوز هم هستند جوانان خوش قد و بالایی که مشتاقانه با پرداخت هزینه‌های بالا مایل هستند در یک مجموعه زیر زمینی فعالیت کنند به امید اینکه روزی شغل پردرآمدی داشته و بتوانند برای خود اسم و رسمی داشته باشند. نقش تاثیرگذار بدن در موقعیت های گوناگون، چه در مردها وچه در زن ها منجر به ایجاد پدیده های اجتماعی در فضای جامعه می شود. گاهی بدن یک موضوع سیاسی می شود که آموزش داده شده ونظم پذیر می‌شود، شکنجه می شود، ناقص یا حتی زندانی می شود. گاهی همین بدن در مفهوم زیبایی شناختی در اجتماع، لباس بر آن پوشانده شده، عریان می شود، نقاشی می شود، اصلاح می شود و یا خالکوبی می شود و گاهی بدن در موضوع اقتصادی پرورش داده شده، از آن بهره برداری یا بازتولید می شود. موقعیتی که برای بدن در این گزارش انتخاب شده است، تلاقی مفهوم اقتصادی با زیبایی شناختی آن در فضای امروز جامعه است.

در فضای سنتی جامعه، نقش بدن در اقتصاد نان آوری بود و در اصطلاح «نان بازو خوردن» نشانه توانمندی اقتصادی و منزلت اجتماعی فرد در جامعه بود اما در نگاه مدرن، بدن خود نان آور می شود. اگر روزگاری بدن به مثابه ماشینی عمل می کرد که حاصل دسترنج آن چرخ های اقتصاد را می چرخاند ، در این روزگار بدن با ویژگی زیبایی شناختی و اغوا کنندگی اش منجر به ایجاد یک اقتصاد می شود. اقتصادی با عنوان صنعت مدلینگ. در شرایط اقتصادی کشور و درحالی که یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های جوانان داشتن شغل است، فرصت مدلینگ که در مدت زمانی کوتاه و صرفا با استفاده از ابزار بدن می‌توان به درآمدهای آنچنانی دست یافت، هر جوانی را شیفته خود می کند. فعالیت در زمینه مدلینگ نه تنها راهی برای تامین معاش و داشتن درآمد میلیونی است بلکه به نیازی فراتر از آن هم پاسخ می دهد و آن حس زیباشناختی انسان و نیاز او به توجه و دیده شدن است.

رویای «سوپراستار» و «پولدار شدن» و راه صد ساله را یک شبه رفتن همه دست به دست هم داده تا جوانی که فرصت حضور در مجموعه مدلینگ را دارد، چشم خود را به روی تمام مخاطرات این حرفه و حواشی آن ببندد و جور هرچیزی را بکشد.

از رژیم‌های لاغری سخت گرفته تا پوشیدن هر لباسی و نمایش گذاشتن آن در مقابل چشمان حیرت زده حاضرین، شوهای زیرزمینی‌و... آنچه در این میان از آن غفلت می شود، رشد زیر زمینی مدلینگ ها در ایران در سایه محدودیت های رسمی شدن این فعالیت از سوی دستگاه‌های مختلف است که خود می تواند آسیب های زیادی را در آینده جامعه رقم زند.شاید اگر دستگاه‌های مسئول با رسمیت شناختن صنعت مدلینگ، زمینه فعالیت قانونی و با نظارت آن را فراهم کنند، نه از سوء استفاده های احتمالی از هنرجویان خبری خواهد بود و نه از آگهی های استخدامی در سالن‌های مدلینگ زیر زمینی!