بازی مخالفان دولت در زمین فراكسيون اميد

شهروند نوشت: پایان ٨‌سال رياست‌جمهوري محمود احمدي‌نژاد که مورد حمایت اصولگرایان بود، آنها را وارد کارزار جدیدی کرد و آنها تمامي تلاش خود را براي پيروزي كانديداي مورد نظرشان در انتخابات ریاست‌جمهوری ‌سال ٩٢ به کار بسته و دراين راه از تمامي ابزارهایی که در دست داشتند، استفاده كردند، اما پیروزی حسن روحانی در انتخابات برنامه‌ريزي‌هاي منتقدان را با مشكل مواجه کرد و آنها ناچار شدند تاكتيك خود را تغيير دهند.

با آن‌كه منتقدان روحانی در انتخابات رياست‌جمهوري شكست خورده بودند اما هنوز درمجلس طیف وسیعی را دراختيار داشتند، به همين خاطر اميدوار بودند تا از پتانسیلی که درمجلس داشتند، بهترین استفاده را بکنند. آنها درنخستين گام سعي كردند با کمک حامیان خود درون مجلس، مانع از ورود نيروهاي استراتژيك به بدنه دولت شوند و دراين راه تمامي تاکتیک‌های خود را به كار بستند، ولي موفقيت حداكثري مدنظر را به دست نياوردند و سه عضوی که برای دولت روحانی کلیدی محسوب می‌شدند- ظريف، زنگنه و آخوندي- از این کشاکش با موفقيت عبور كردند، اما سوال اینجاست که چرا این ٣ وزیر مهره اصلی برای حسن روحانی و به‌تبع آن سیبل منتقدان بوده و هستند؟

با نگاه به روند برجام و پسابرجام پاسخ این پرسش به دست خواهد آمد. با اطمینان قريب به یقین می‌توان گفت، فقط ظريف می‌توانست پیروزی كشور را درمذاكرات ١+٥ و به نتیجه رسیدن برجام به‌عنوان يك مذاكره‌كننده خبره قطعی کند و كشور از مسير پرخطری که در آن قرار داشت، عبور كند. پس از تصویب برجام و درمرحله اجرا چه کسانی می‌توانستند امانت را از دست محمدجواد ظریف گرفته و به مقصد برسانند؟ بررسی کارنامه و سیاست‌های بیژن زنگنه و عباس آخوندی نشان می‌دهد این دو، دقیقا سیاست‌های پسابرجام را در داخل کشور به اجرا گذاشتند و درخت برجام را به سمت باروری و تولید میوه‌ سوق دادند. شكل‌دهي پسابرجام توسط زنگنه و آخوندي به واسطه قراردادهاي متعدد، سطح ملاقات‌هاي ديپلماتيك و موفقيت درآوردن منابع خارجي براي سرمايه‌گذاري در پروژه‌ها و نقش آنها در رشد اقتصادي بسيار پررنگ است.

شكل‌گيري پسابرجام منجر به اشتغالزايي و ايجاد رفاه و امنيت رواني در ميان‌مدت براي مردم می‌شود و سهم وزارت نفت و راه‌وشهرسازی دراین خصوص بسیار مهم و پررنگ است؛ بنابراین منتقدان این‌بار با بازكردن مجدد پرونده كرسنت، هجمه همه‌جانبه به شكل تنظيم قراردادهاي نفتي و استفاده از حربه مسكن مهر پرديس به واسطه حضور گسترده نيروهاي همسو با منتقدان درميان متقاضيان اين شهر جديد، تمام قوای خود را برای به حاشیه راندن دو وزیر کلیدی و کاربلد به کار بستند.

تهاجمي که می‌تواند علاوه بر به حاشیه راندن دو وزیر، کارهای مهمی که در راستای اجرایی‌شدن و به ثمرنشاندن پسابرجام درشرايط بغرنج كشور از لحاظ مالي انجام شده (به واسطه چندين ‌سال تحريم و بي‌انضباطي‌هاي دولت گذشته را كه باعث هدررفت بخش عظيمي از منابع مالي كشور شد) پنهان کنند.

هرچند دراین میان مانع‌تراشی‌های دولت قبل درماه‌های پایانی‌اش برای دولت تدبیر و امید کم نبوده‌ است؛ مانند ثبت‌نام از ده‌ها‌ هزار نفر از متقاضيان مسكن مهر در ‌سال ٩١ و شروع به ساخت چند ١٠‌هزار واحد مسكن مهر درشهر جديد پرديس در ماه‌های آخر عمر دولت دهم، مقروض‌کردن ساختارهاي دولتي به بخش خصوصي و به ارث گذاشتن اين قرض براي دولت روحاني، تحويل كشور با تورم بالاي ٤٠‌درصد به تيم روحاني، رساندن ميزان فروش نفت از حدود ٤ميليون بشكه نفت در روز به ٨٠٠هزار بشكه، حبس منابع مالي كشور در موسسات مالي خارجي به واسطه تحريم و... اما جدای از موارد ذكرشده، نبايد از ارثيه نامبارك دولت بهار (به ورطه آشفتگی کشاندن اقتصاد) که حاصل سال‌ها بی‌تدبیری دولت نهم و دهم بود، عبور كرد.

منتقدان به وضوح می‌دانستند احمدی‌نژاد درچه شرایط و وضعیتی کشور را به حسن روحانی تحویل داده‌ است و برای نگه‌داشتن او درهمین وضع حجم حملاتشان را به قدري زياد کردند كه ٣ وزیر کلیدی مجبور شدند بخش زيادي از توان خود را مصروف مقابله با هجمه منتقدان درمجلس و بيرون از آن کنند. با فرارسيدن زمان انتخابات مجلس در ‌سال ٩٤، براي تسهيل در رسيدن به خواست اكثريت و با وجود تمامي موانع، حضور گسترده مردم در پاي صندوق‌هاي رأي موجب شد تركيب نمايندگان درمجلس تغيير معناداري پيدا كرده و مجلس تقريبا متعادل شود. اصولگرايان معتدل به ریاست علي لاريجاني و فراكسيون اميد به ریاست محمدرضا عارف توانستند تندروها را به فراكسيون اقليت تبدیل کنند. اکنون و با نزديك‌شدن به زمان انتخابات رياست‌جمهوري ‌سال ٩٦، فرصت مناسبي براي منتقدان حسن روحانی به وجود آمده است تا با استفاده از نيروهاي منسجم دلواپس درون مجلس و پشتيباني كانون‌ها و تيم رسانه‌اي قدرتمند همسو علاوه بر ايجاد موانع متعدد در برابر روند پسابرجام و در نتيجه رشد و توسعه اقتصادي، دولت را ناكارآمد نشان داده و تيم روحاني را هرچه بيشتر تضعيف کنند.

به‌عنوان مثال، قبل از حادثه غم‌انگيز تصادف قطار، یکی از نمایندگان نزدیک به شهردار تهران مصرانه به دنبال جمع‌آوري امضا براي استيضاح عباس آخوندي وزیر راه بود، اختلافات قاليباف- آخوندي درخصوص مقاومت وزارت راه‌وشهرسازي براي جلوگيري از بي‌انضباطي‌هاي شهرداري درحوزه شهرسازي بركسي پوشيده نيست، همچنان‌كه شهرداري مشهد هم همچون شهردار مشهدي تهران مخالف آخوندي است. ترس قاليباف از ضربه‌اي كه مي‌تواند ضعف‌ها و بي‌انضباطي‌هايي در دوران مسئوليتش در شهرداري رخ داده، در دوران انتخابات رياست‌جمهوري بر او وارد كند، موجب شده‌ است دراین راه با تندروهايي كه هدفشان ناكام‌كردن برجام و پسابرجام است، همسو شود.

نباید فراموش کنیم بسياري از نمادهاي موفقيت پسابرجام درحال حاضر متعلق به حوزه‌هاي تحت مسئوليت وزارت راه‌وشهرسازي است، پس از ٤٠‌سال قرارداد با سازندگان هواپيما به صورت مستقيم منعقد شد تا علاوه بر جلوگيري از هدررفت پول‌هاي كلاني كه واسطه‌ها به خاطر تحريم دريافت مي‌كردند، امكان بازگشت‌های منطقه ازكشورهاي حاشيه خليج‌فارس دوباره به ايران فراهم شود (به اين ترتيب بازار چند ١٠ميليارد دلاري براي ايران به وجود خواهد آمد) و به اين ترتيب علاوه بر ايجاد فرصت‌هاي متعدد شغلي براي جوانان، امنيت رواني و آسايش را براي مسافران به ارمغان بياورد. پيگيري اجراي قطار سريع‌السير و توسعه حمل‌ونقل ريلي با استفاده از جديدترين تكنولوژي روز، علاوه بر آن‌كه صرفه‌جويي قابل توجهي درمصرف سوخت و كمك به رشد اقتصاد كشور، كاهش تصادفات و تلفات جاده‌ای را به همراه خواهد داشت و با راه افتادن نخستين قطار سريع‌السير يكي ديگر از نمادهاي برجام و پسابرجام در ديد عموم قرار خواهد داشت. (نكته حايز اهميت دراين بين وجود گروه‌هايي است كه ساليان متمادي با استفاده از شرايط تحريم به راحتي اجناس چيني و روسي خود را با شرايط ويژه به كشور تحميل كرده‌اند و اكنون به شدت متضرر شده و با استفاده از قدرت خود سعي در ناكارآمد نشان دادن وزارتخانه دارند.)

توسعه ظرفيت بنادر و آماده‌سازي مناسبي كه دركنار سواحل ايران انجام شده است، موجب می‌شود با انجام برجام مسير حركت كشتي‌هايي كه بر اثر سال‌ها تحريم به سمت بنادر كشورهاي عربي حاشيه خليج‌فارس كج شده بود، دوباره به سمت ايران تغيير يافته و درصورت ادامه اين روند مردم زحمتكش شهرهاي بندري پس از سال‌ها سختي به واسطه شغل‌هاي متعدد ايجادشده زندگي بهتري به دست آورند.

با وجود آن‌كه عباس آخوندی نخستین مقام مسئول دراین سطح مدیریت است که به واسطه خطاي انساني زيرمجموعه خود براي عذرخواهي و التيام خاطر خانواده‌هاي آسيب‌ديده حادثه و عموم مردم از سمت خود استعفا کرد و البته ازسوی رئیس‌جمهوری پذیرفته نشد، جهت‌گيري و شدت حملات پس از اين استعفا، جاي ترديد در سياسي‌بودن اين استيضاح را باقي نگذاشته است. مطالب درج‌شده در متن نامه استيضاح‌كنندگان نشان‌دهنده برنامه‌ريزي گسترده براي ايجاد جنگ رواني عليه يكي از كارآمدترين وزراي دولت است، اما نكته‌ای كه از خود استيضاح مهم‌تر است، استراتژي درنظر گرفته شده براي اجراي اين استيضاح توسط منتقدان است. از آن‌جا كه منتقدان می‌دانند درميان عامه مردم جايگاهي ندارند، براي به حداقل رساندن هزينه‌هاي خود سعي دارند با ايجاد جنگ رواني برخي از نماينده‌هاي منتسب به فراكسيون اميد را وادار به موضع‌گيري دربرابر اين حادثه کرده تا به اين ترتيب شائبه سياسي‌بودن استيضاح را از ميان بردارند.

درهفته گذشته شاهد موفقيت اندك اين تاكتيك به واسطه اطلاعات اشتباهي كه به برخي از نمايندگان رسانده شده‌ بود و همچنين كم‌كاري برخي از نيروهاي درون دولت در اطلاع‌رساني مناسب به اعضاي فراكسيون اميد بوده‌ایم. با درنظر گرفتن مطالب ذكرشده و رصد رسانه‌هاي دلواپس، نشان مي‌دهد كه آخوندي گام اول است و پس از آن، نوبت به دو مهره کلیدی دیگر زنگنه و ظريف خواهد رسید و درنهايت به سمت تحقق روياي يك‌دوره‌ای كردن رياست‌جمهوري روحاني حركت خواهند كرد. دراین میان فراکسیون امید و نقش محمدرضا عارف به‌عنوان رئیس و يكي از افراد بانفوذ درمديريت اعضای فراكسيون اميد بسيار مهم است. او می‌تواند با وجود برخي از دلگيري‌ها، با تصميم‌گیری براساس منافع ملي، روند حركت پسابرجام را تسهيل كند و نگذارد منتقدان با استفاده از اعتبار فراكسيون اميد به اهداف خود دست يابند و از تكرار اتفاقات شوراي شهر اول تهران و ظهور پديده‌هايي همچون احمدي‌نژاد جلوگيري كند.