دور همیم، اما همه تنها و دور از هم!
بيترديد شما هم يك روز سرد و گردش همراه با دوستانتان را تجربه كردهايد. وقتي به دور شعله آتشي جمع شدهايد، جدا از گرماي آتش، اين نزديك هم و در كنار هم بودن است كه حرارتي دارد كه سرما را كمتر متوجه ميشويد.
امروزه به جاي دور هم بودن، دور از هم بودن مرسوم شده است. چيزي كه زندگي مدرن و به اصطلاح مدرنيته خواسته يا ناخواسته آن را به ما هديه داده و بدون اينكه متوجه باشيم، مشتاقانه آن را پذيرفتهايم. آنقدر درگير كار و زندگي بيرون از خانه شدهايم كه گاه يادمان ميرود آخرين باري كه نزديكان خود را ديدهايم، چند هفته پيش بوده است. زندگي به صورت دور از هم برايمان عادي شده و متأسفانه امروز اين زندگي مدرن به عنوان يك اصل شناخته شده است. شما به ياد داريد آخرين بار كي به ديدار خاله و عمه و دايي رفتهايد؟ بهتر است اول به سردي يا گرمي زندگي توجه شود. اگر گرماي زندگي ما رضايتبخش نيست، دور از هم بودن در روند زندگي اجتماعي ما بيشتر از دور هم بودن است.
از هم دور شدهايم
امروزه دور هم بودنها هم فرق كرده است. قبلترها كه هنوز دردسرهاي شهرنشيني و رسانههاي ارتباط جمعي در خانهها كمتر جا باز كرده بودند، چيزي بود به اسم كرسي كه سرماي زمستان را به بهاري دلچسب تبديل ميكرد و افراد خانواده در دور هم نشستنها و ديد و بازديدها، رو در روي هم به گفتوگو مينشستند و اين گرماي نفسهايشان بود كه وجود يكديگر را گرم نگه ميداشت. امروز شايد هر چند وقت يك بار ديد و بازديدي صورت گيرد و افراد خانواده در كنار هم فرصت نشستن داشته باشند اما آنقدر رسانههاي ارتباط جمعي، تكنولوژي و به خصوص شبكههاي اجتماعي بين آنها را پر كرده كه ديگر صداي آنها به هم نميرسد. ميتوان گفت همه پيش هم هستند اما دور از هم، همه در جمعند و دور از جمع. كسي حواسش به ديگري و حرفهاي او نيست. ابزارهاي ارتباط نوين اعم از (تلويزيون، اينترنت، شبكههاي اجتماعي، نرمافزارهاي پيامرسان فوري و فضاهاي مجازي) همه را دور خود جمع كرده و سردي درون را به مخاطبان خود هديه داده است. سردياي كه امروزه خود را در مشكلات رواني افراد نشان داده و بهداشت رواني افراد را به خطر انداخته است.
تنهايي و تهديد سلامت رواني
در رابطه با اين مهم بايد گفت كه دور هم بودن اما دور از هم بودن تأثير بسياري بر بهداشت رواني افراد دارد. تنها بودن در جمع و نبود رابطهاي صميمي و صحيح نبودن كم و كيف ارتباط بين افراد از عمر آدمي كاسته و به نوعي از عوامل كاهش سن در بين افراد جامعه محسوب ميشود. با دور هم بودن به جاي دور از هم بودن و تقويت روابط با ديگران نه تنها در جهت سلامت رواني خود قدم برداشتهايم بلكه به سلامت جامعه نيز كمك كردهايم، چراكه اگر هر كس به فكر بهبود سلامت رواني خويش بوده و روابط خود را بهبود ببخشد، جامعه از سرد بودن به دور بوده و شادابي بيشتري خواهد داشت. پرورش عاطفه مثبت و از خودگذشتگي و وفاداري كه در دور هم بودنها حاصل ميشود، موجب تقويت سلولهايايمني بدن و رفع عوامل بيماريزا شده و افسردگي را كاهش ميدهد. دور از هم بودن يكي از نشانههاي بيماري عاطفي است كه روانپريشي را به دنبال ميآورد و آرامش افراد را نابود ميكند.
فوايد بيشمار صله رحم
بعضي از افراد ترجيح ميدهند به جاي نزديكان خود با همكاران يا دوستان خود ارتباط بيشتري داشته و دور هم بودن با آنها را به دور بودن از نزديكان خود ترجيح ميدهند. اينگونه افراد سهم ارتباط با خويشان خود را كمترين مقدار تعيين ميكنند و نميدانند كه براي داشتن روان سالم، نيازمند ارتباط با خانواده هستند. دور هم بودن با خانواده بيشتر از هر ارتباطي به سلامت رواني افراد كمك ميكند و گرماي زندگي را افزايش ميدهد. گفت و گو و نشستن در كنار نزديكان خود حس آرامشي را براي افراد به ارمغان ميآورد كه هيچ دور هم نشستني اين احساس را به وجود نميآورد. گرماي در كنار خانواده، پدر و مادر و خواهر و برادر و فرزندان و...، سردي روزگار را از بين ميبرد و اين همان احساس امنيت روانياي است كه پشت آدمي را گرم نگه داشته و حس تكيهگاه داشتن را براي آدمي شيرين ميكند.
دور هم بودن همان صله رحمي است كه روش صحيح زندگي آن را سفارش كرده و در خصوص آن هزاران بار فرياد زده شده و از دور از هم بودن به عنوان قطع رحم بسيار بد گفته است. پيامبر مهرباني كه خود ارائهدهنده روش زندگي صحيح از طرف خداوند است، ميفرمايند: صله رحم عمر آدمي را زياد كرده و از آرامش رواني حاصل از دور هم بودن و به ديدار هم رفتن خبر ميدهد. امام باقر عليهالسلام نيز ميفرمايند: صله رحم، خلق و خوى را نيكو ميكند. يعني دور هم بودن ارمغاني به عنوان رواني سالم كه خوي نيكو از نشانههاي آن است، دارد.
دور هم بودني كه به عنوان صله رحم ياد شده است نه تنها آرامش انسان در دنيا را به ارمغان ميآورد حتي در آخرت هم آدمي را از پريشان حالي ميرهاند. چنانكه امام صادق عليه السلام فرموند: صله رحم، حسابرسى روز قيامت را آسان مىكند. اين آساني پريشانحالي را در آن روز كه همه نگران حيات جاودانه خود هستند از بين ميبرد. از آن طرف دور از هم بودن و قطع رحم آنقدر پليد است كه رحمت خداوند را از جامعهاي كه دور از هم بودن ترجيح داده شود، دور ميكند و اينگونه آرامش رواني يك اجتماع را به خطر مياندازد. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نيز فرمودهاند: رحمت خداوند بر مردمى كه در ميان آنها قطعكننده رحم باشد، فرود نمىآيد.
از احاديث و روايات مذكور اينچنين ميتوان نتيجه گرفت كه اين مهم هميشه مورد سفارش ائمه اطهار عليهالسلام نيز بوده و امري حائز اهميت است. پس دور از هم بودن مشكلات رواني را افزايش ميدهد و خشم و انتقام كه از ناسلامتي روان افراد خبر ميدهد افزايش مييابد. همه اينها از تأثير جمعهاي خانوادگي بر بهداشت رواني افراد خبر ميدهد كه امروزه كمتر به آن توجه ميشود.
بهترين نسخه بهداشت رواني
رعايت بهداشت رواني كار سادهاي است. در كنار هم بودن و به گفتوگو نشستن با نزديكان از سادهترين روشهاي تقويت و حفظ سلامت رواني است. چيزي كه حال به دور از هم بودن تبديل شده و پريشانحالي افراد جامعه خبر از آن ميدهد. اين نبود احساس امنيت رواني، اين احساس تكيهگاه نداشتن كه واكنشها و اظهارات افراد را نشان ميدهد، يكي از عواملش تغيير اصل دور هم بودن است كه جايش را دور از هم بودن گرفته. اين تغيير بايد تصحيح شود و دور هم بودن جايگاه خودش را بازيابد. براي تجربه زندگي با آرامش بيشتر، روان سالمتر و نشاط پرانرژيتر، بهترين نسخه، دور هم زيستن و ارتباط بيشتر با نزديكان است.
همانطور كه در هواي سرد با جمع شدن در كنار هم احساس گرما بيشتر ميشود، در سردي روزگار نيز دور هم جمع شدن گرماي زندگي را افزون ميكند. بد نيست اين موضوع را هميشه به خاطر داشته باشيم كه دور هم بودن يك واژه حقيقي است و بايد در حقيقت در كنار هم بود نه در دنياي مجازي كه دنياي دروغين را براي افراد جامعه به ارمغان ميآورد.
ارسال نظر