گزارش ۳ ماهه سوم وزارت خارجه در اجرای برجام

خبرگزاری ایسنا: وزارت امور خارجه سومین گزارش سه‌ ماهه اجرای برجام را در ۲۶ مهرماه در چهار بخش به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تقدیم کرد.

سومین گزارش سه‌ماهه وزارت امور خارجه درباره اجرای برجام دارای چهار بخش عمده‌ترین تحولات سه ماهه گذشته در حوزه‌های "رصد و نظارت"، "رفع تحریم‌ها"، "فعالیت‌های هسته‌ای" و "چالش‌ها" است که هر کدام از این بخش‌ها دارای زیرمجموعه‌هایی هستند.

متن کامل این گزارش به شرح زیر است:

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

سومین گزارش سه‌ماهه اجرای برجام

به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی

۲۶ تیر الی ۲۶ مهر ۱۳۹۵

مقدمه

برنامه جامع اقدام مشترک «برجام» که در ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای موسوم به ۱+۵ مورد توافق قرار گرفت، پس از تصویب شورای عالی امنیت ملی، مجلس شورای اسلامی و تأیید نهایی مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)، در تاریخ ۲۶ دی‌ماه ۱۳۹۴ رسماً به مرحله اجرا درآمد. تبصره یک قانون «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» مصوب ۲۱/ ۷ /۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی مقرر می‌دارد «وزیر امور خارجه موظف است روند اجرای توافقنامه را هر سه ماه یک بار به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گزارش دهد».

نخستین گزارش سه‌ماهه از اجرای برجام در فروردین ماه ۱۳۹۵ و دومین گزارش سه‌ماهه در تیرماه ۱۳۹۵ تقدیم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی شد. گزارش حاضر، سومین گزارش سه‌ماهه از روند اجرای برجام،‌ مربوط به فاصله زمانی ۲۶ تیرماه تا ۲۶ مهرماه ۱۳۹۵ است. در فاصله زمانی میان دومین و سومین گزارش سه‌ماهه فهرست و تصویر اسناد مربوط به اعلام مکتوب رفع تحریم‌های مرتبط با برجام از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا، اصلاحیه مربوط به ظرفیت تولید آب سنگین اراک و پاسخ به ۳۵ سوال کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در خصوص برجام،‌ برای ریاست محترم آن کمیسیون ارسال شد.

سومین گزارش سه‌ماهه از اجرای برجام، شامل عمده‌ترین تحولات سه‌ماهه گذشته در حوزه‌های رصد و نظارت،‌رفع تحریم‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای است. این تحولات نسبت به سه‌ماهه قبل گزارش می‌شوند و در حقیقت مکمل گزارش پیشین است. بنابراین برای اطلاع از آخرین وضعیت در هر حوزه می‌بایستی آن چه در گزارش قبلی آمد نیز مدنظر و مورد توجه واقع شود. در عین حال گزارش کامل و جزیی از فعالیت‌های دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها می‌بایستی توسط خود ایشان گزارش شود. طبق روال گزارش‌های پیشین، در پایان به چالش‌های موجود نیز پرداخته می‌شود.

بخش نخست- عمده‌ترین تحولات سه‌ماهه گذشته در حوزه رصد و نظارت،‌ شامل:

بخش دوم- عمده‌ترین تحولات سه ماه گذشته در حوزه رفع تحریم‌ها:

بخش سوم- عمده‌ترین تحولات سه ماه گذشته در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای:

بخش چهارم: چالش‌ها

بخش نخست: عمده‌ترین تحولات سه ماه گذشته در حوزه رصد و نظارت

۱ - نامه وزیر امور خارجه به خانم موگرینی

به منظور مقابله با برحی تعلل‌های جدی طرف‌های اروپایی و آمریکایی در فراهم کردن فضای مناسب برای اجرای موفق برجام، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نامه مهمی در تاریخ ۱۲ شهریور ۱۳۹۵ (۲ سپتامبر ۲۰۱۶) برای خانم فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی به عنوان هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام، ارسال کرد.

در این نامه وزیر امور خارجه با اشاره به پایبندی کامل ایران به تعهدات خود وفق برجام،‌ضرورت اتخاذ اقدامات لازم از سوی طرف‌های مقابل برای اجرای موثر تعهداتش را یادآور شده و تاکید کرده است که تداوم حیات توافق‌های بین‌المللی تنها با پایبندی متقابل دو طرف ممکن است. وزیر امور خارجه در ادامه ضمن بیان نمونه‌هایی از تعلل یا اهمال طرف‌های مقابل به‌خصوصا آمریکا و برخی کشورهای اروپایی در اجرای موثر تعهدات خود در زمینه رفع تحریم‌ها، خواستار تشکیل جلسه کمیسیون مشترک در سطح وزیران امور خارجه برای رسیدگی به موارد تعلل طرف‌های مقابل و رفع موانع بهره‌مندی کامل ملت ایران از ظرفیت‌های برجام شد.

مهم‌ترین مواردی که از عملکرد نامطلوب طرف مقابل در این نامه مورد اشاره قرار گرفته است عبارتند از مشکلات مالی و بانکی، تضمین «دسترسی ایران به حوزه‌های تجارت، فن‌آوری، تامین مالی و انرژی» وفق بند ۳۳ برجام و تاخیر غیرموجه آمریکا در صدور مجوز فروش هواپیماهای مسافربری به ایران که از جمله تکالیف طرف‌های برجام است.

۲ - برگزاری اولین کمیسیون مشترک در سطح وزیران امور خارجه

بنابر درخواست جمهوری اسلامی ایران در نامه فوق الذکر، اولین جلسه کمیسیون مشترک در سطح وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، کشورهای ۱+۵ و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی، به منظور رسیدگی به نگرانی‌های ایران در حوزه رفع تحریم‌ها، روز پنج‌شنبه یکم مهر ۱۳۹۵ در مقر سازمان ملل متحد (نیویورک) برگزار شد.

در این جلسه اهمیت تاریخی برجام مورد توجه قرار گرفت و بر ضرورت تداوم اجرای دقیق مفاد آن از سوی همه طرف ها تاکید گردید. مضافاً‌ اهم مشکلات و موانع اجرای موثر برجام در زمینه رفع تحریم ها مطرح و مسئولیت تک تک اعضای برجام در عمل به تعهدات خود و اطمینان از منتفع شدن ملت ایران از آثاررفع تحریم ها مورد تاکید قرار گرفت . وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در این جلسه تاکید نمود اصل عمل متقابل، مهمترین بنیان اجرای هر توافق بین‌المللی است، لذا باید اطمینان حاصل کرد که تعهدات مندرج در این توافق به صورت دو جانبه و متقابل انجام شود. موضوع مذاکرات، محدود و مخصوص به مساله هسته ای بوده و نباید اجازه داد اختلافات و مسائل در سایر حوزه ها، اجرای تعهدات متقابل برجامی را متاثر یا مشروط و منوط به خود سازد.

رایزنی‌ها و تلاش‌های صورت گرفته چند ماه گذشته که منجر به درخواست تشکیل کمیسیون مشترک در سطح وزیران خارجه از سوی ایران شد، اثر ملموسی در حساس کردن طرف‌های مقابل نسبت به مطالبات کشورمان و جدی بودن نگرانی‌های مطرح شده از سوی ایران داشته است. صدور مجوز فروش هواپیما به ایران برای ایرباس و بویینگ یک روز قبل از اجلاس وزیران، از این منظر قابل تحلیل است.

۳ - برگزاری چهارمین و پنجمین کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان وزیران خارجه

یکی از راهکارهای عمده جهت پیگیری اجرای تعهدات طرف‌های مقابل برجام، سازوکارهای مربوط به کمیسیون مشترک برجام، متشکل از نمایندگان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای ۱+۵ با هماننگی اتحادیه اروپایی است . نشست های کمیسیون مشترک برجام به صورت ادواری در سطح معاونین وزرای خارجه تشکیل و به موازات آن نشست‌های کارشناسی نیز برگزار می‌شود. چهارمین نشست کمیسیون مشترک برجام در تاریخ ۲۹ تیرماه ۱۳۹۵ در شهر وین، و پنجمین نشست در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۹۵ در محل دفتر اتحادیه اروپایی نزد سازمان ملل متحد در نیویورک، با حضور معاونان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و کشورهای ۱+۵ و معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی برگزار شد. در این دو نشست ضمن مرور آخرین وضعیت اجرای برجام در هر دو حوزه هسته‌ای و رفع تحریم‌ها، نقطه نظرات، ملاحظات و نگرانی‌های دو طرف در خصوص مسائل و اختلاف‌های موجود در دو حوزه مذکور مطرح و مقرر شد اقدامات مقتضی برای رسیدگی به آن‌ها از سوی دو طرف صورت گیرد.

همان‌طور که اشاره شد، به موازات جلسات کمیسیون مشترک نشست‌های کارشناسی برای بررسی تفصیلی موضوعات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها برگزار می‌شود. ابهام‌زدایی از رفع تحریم‌ها وفق برجام و ایجاد تاثیرات مورد انتظار از جمله دستور کارهای نشست‌های کارشناسی در حوزه رفع تحریمی است که انتشار و اصلاح پرسش و پاسخ‌های متداول وزارت خزانه‌داری آمریکا یکی از نتایج حاصله آن است.

۴ - رصد و گزارش تحولات به مراجع ذی‌ربط

ماده ۳ قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، دولت را موظف کرده است هرگونه پایبند نبودن طرف مقابل در زمینه لغوموثر تحریم‌ها، بازگرداندن تحریم‌های لغو شده و یا وضع تحریم‌های جدید تحت هرعنوان دیگر را به دقت رصد و اقدامات متقابل در جهت احقاق حقوق ملت ایران را انجام دهد.

شایان ذکر است بر اساس تصمیم مراجع عالی و ذی‌صلاح کشور، هیات عالی نظارت بر اجرای برجام مرجع نهایی بررسی گزارش‌ها،‌ احراز موارد نقض و پایبند نبودن طرف‌های مقابل به تعهدات و در نهایت تصمیم‌گیری در خصوص نحوه واکنش به نقض احتمالی تعهدات طرف های دیگر برجام تعیین شده است. در همین چارچوب، پایبندی طرف های دیگر برجام تعهدات و اقدامات انجام شده از سوی آنان، از سوی وزارت خارجه و نهادهای ذی‌ربط رصد و از طریق گزارش‌های موردی و دوره‌ای، میزان پایبندی سایر کشورها به تعهدات برجامی خود به هیات مزبور و سایر مراجع ذی‌صلاح کشور منعکس می‌شود.

۵ - کانال خرید برجام

در دوران پیش از برجام و وفق قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت، علاوه بر تحریم‌های گسترده‌ای که علیه ایران برقرار شده بود، صادرات هرگونه کالا و خدمات که به نوعی می‌توانست به برنامه هسته‌ای ایران و یا برنامه های موشکی ایران کمک کند، ازجمله کالاهای دارای کاربرد دو گانه، ممنوع بود. به موجب برجام، یک کانال خرید برای تسهیل خرید اقلام هسته‌ای یا اقلام یا کاربری دو گانه هسته‌ای به مقصد جمهوری اسلامی ایران ایران تاسیس شده است. رکن اصلی این کانال خرید، کارگروهی به همین نام است که زیرمجموعه کمیسیون مشترک برجام به شمار می‌رود. کارگروه خرید کمیسیون مشترک در وین استقرار یافته و هر سه هفته یکبار تشکیل جلسه می‌دهد. جزییات مربوط به کانال خرید در قطعنامه ۲۲۳۱، متن برجام و پیوست چهارم آن تشریح شده است.

کارگروه تاکنون ۱۰ جلسه در وین برگزار کرده است که بخش اعظمی از زمان جلسات صرف تدوین ترتیبات اجرایی مربوطه و نیز پاسخگویی به سوالات و رفع ابهامات طرح شده توسط برخی دولت‌های ثالث که مایل به استفاده از کانال خرید برجام برای انجام مبادلات صنعتی و تجاری با ایران در حوزه اقلام دو منظوره بودند، شده است. از آنجا که این سازوکار هم در عرصه بین‌المللی و هم در عرصه داخلی فاقد سابقه بود، تمهید ملزومات فنی و انسانی برای این منظور در کارگروه و اعضای آن از جمله ایران و نیز دبیرخانه سازمان ملل متحد،‌ زمان بر بود.

با تلاش‌های صورت گرفته، در حال حاضر ساختارها و شرایط لازم باری این کانال در داخل ایران، در کارگروه مربوطه در وین و نیز در سازمان ملل متحد در نیویورک آماده شده است.

هفته گذشته با ثبت دو درخواست برای فروش برخی اقلام دارای کاربرد دوگانه هسته‌ای/ غیرهسته‌ای به ایران (یک درخواست برای استفاده در صنایع سیمان و دیگری برای صنایع داروسازی) کانال خرید وارد فاز عملیاتی شد. هم‌چنین به‌زودی فرآیند تهیه برخی مواد برای استفاده مستقیم در صنایع هسته‌ای کشور نیز با توجه به سیاست‌ها و برنامه‌های سازمان انرژی اتمی آغاز می‌شود.

لازم به ذکر است کارگروه خرید برجام طی سه ماه گذشته ۳ جلسه برگزار کرده است. تدوین و تقدیم اولین گزارش کارگروه خرید از فعالیت‌های صورت گرفته به سازمان ملل متحد و تمهید شیوه انتقال اقلام با کاربری دوگانه هسته‌ای جهت حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی که قرار است در ایران برگزار شود، از جمله اقدامات کارگروه مذکور در این مدت بوده است.

۶ - فضای سیاسی و بین‌المللی

با وجود برخی چالش‌های موجود، فضای سیاسی و بین‌المللی پس از اجرایی شدن برجام به شکل کاملا محسوسی به نفع جمهوری اسلامی ایران تغییر کرده است، به گونه‌ای که جایگاه ایران به عنوان یکی از بازیگران قدرتمند و تاثیرگذار منطقه‌یی و بین‌المللی تثبیت، و سفر هیأت‌های عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی،‌ هم‌چنین نمایندگان شرکت‌های معظم بین‌المللی به ایران طی ۹ ماه اخیر چشمگیر بوده است.

فضای بین‌المللی جدید فرصت‌های قابل توجهی را در برابر کشورمان قرار داده است که از آن جمله می‌توان به تنوع در انتخاب منابع و شریکان تجاری، برقراری رقابت که منجر به کاهش قیمت‌ها و هزینه‌ها می‌شود، دسترسی به فن‌آوری‌های نوین و افزایش دانش حرفه‌یی از طریق دست یافتن به پیشنهادها و گزینه‌های متنوع،‌ حذف دلال‌ها و واسطه‌ها به جهت امکان برقراری رابطه مستقیم با منابع تولید کالا و خدمات، تحقق استقلال در تصمیم‌گیری و انتخاب بهینه و ... اشاره کرد.

در ۳ ماه گذشته، جمهوری اسلامی ایران میزبان تعداد قابل توجهی از هیات‌های عالی‌رتبه در سطوح رییس کشور، نخست وزیر، معاون رییس‌جمهور، رییس مجلس، وزیر خارجه، وزیران اقتصادی و نیز هیات‌های بزرگ اقتصادی و بازرگانی بوده است. هم‌چنین رییس‌جمهور کشورمان علاوه بر سفرهای دو جانبه با حضور در مجمع عمومی سازمان ملل اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها و اجلاس سران مجمع همکاری آسیایی به ایراد سخنرانی پرداخته و با سران کشورهای بسیار ملاقات کرده است. موضوع اصلی در تمامی این سفرها و ملاقات‌ها ارتقای روابط اقتصادی، تجاری، بانکی و مالی در سایه شرایط پسابرجام بوده است.

بخش دوم: عمده‌ترین تحولات سه ماه گذشته در حوزه رفع تحریم‌ها

۱ - روابط کارگزاری بانکی و گشایش اعتبارات

از ابتدای اجرای برجام تاکنون نظام بانکی کشور موفق شده است ۶۱۴ رابطه کارگزاری بین ۲۴ بانک ایرانی و ۲۳۰ بانک خارجی برقرار کند. در فهرست بانک‌های خارجی مذکور، بانک‌ها و موسسات مالی کشورهای ‌آلمان، ایتالیا، چین، روسیه، پاکستان، ترکیه، کره جنوبی، فرانسه، هند، فنلاند، سوییس، سوئد و اتریش به ترتیب بیش‌ترین تعداد را به خود اختصاص داده‌اند. مذاکره با تعداد بیش‌تری از بانک‌های خارجی جهت برقراری رابطه کارگزاری در حال انجام و برخی در مرحله نهایی است. طی این مدت نزدیک به ۹۷۰۰ گشایش اعتبار اسنادی برای ۲۷ بانک ایرانی صورت گرفته است.

جناب آقای طیب‌نیا، وزیر اقتصادی کشورمان در تاریخ ۲۰ مهر ۱۳۹۵ در واشنگتن، پس از شرکت در اجلاس سالانه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، با رییس صندوق بین‌المللی پول دیدار و در خصوص ارتقای روابط بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول، با جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگو کرد. این اولین دیدار یک مقام ایران با رییس صندوق بین‌المللی پول پس از حدود بیست سال به شمار می‌رود. جناب آقای طیب‌نیا هم‌چنین با وزیران اقتصاد و دارایی کشورهایی هم‌چون فرانسه، ‌سوئد، نروژ، ایتالیا، ترکیه، چین، هند و هلند در مورد راه‌های گسترش همکاری‌های اقتصادی دو جانبه، ‌به ویژه همکاری‌های بانکی ملاقات و مذاکره کرد.

۲ - انتشار پرسش و پاسخ‌های جدید توسط آمریکا

متعاقب دو دور مذاکره کارشناسی در چارچوب کمیسیون مشترک برجام، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا در تاریخ ۱۶ مهرماه ۱۳۹۵ تعدادی پرسش و پاسخ متداول جدید را در تارنمای رسمی خود منتشر کرد. این پرسش و پاسخ‌های متداول بر اساس بند ۲۷ برجام در راستای ابهام‌زدایی از رفع تحریم‌ها تهیه می‌شود و حسب نیاز می‌تواند اصلاح شود. بند ۲۷ برجام اروپا و آمریکا را متعهد کرده است از رفع تحریم‌ها در چارچوب برجام، با مشورت ایران، ابهام‌زدایی کنند.

با توجه به اهمیت انتشار پرسش و پاسخ‌های جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا، در نتیجه مطالبات ایران برای اجرای تعهدات برجامی آمریکا صورت گرفته است، به برخی از نکات مطرح شده در این پرسش و پاسخ‌های متداول به صورت مشروح‌تری پرداخته می‌شود:

پرسش و پاسخ متداول C۷
با توجه به ابهامی که در خصوص امکان انجام مراودات دلاری با ایران در خارج از آمریکا وجود داشت، پرسش و پاسخ c.۷ به صراحت اعلام می‌کند موسسات مالی خارجی از جمله موسسات وابسته به اشخاص آمریکایی، می‌توانند نقل و انتقالات دلاری برای ایران، مقیم‌های ایران، دولت ایران یا موسسات مالی ایرانی داشته باشند، ‌به شرط آن که این ارتباطات از طریق نظام مالی آمریکا یا اشخاص آمریکایی انجام نشود و مربوط به اشخاص باقیمانده در فهرست تحریم SDN یا فعالیت تحت تحریم نباشد. لازم به ذکر است پرسش و پاسخ مذکور از قبل نیز وجود داشت ولیکن به صراحت این موضوعات را اعلام نکرده بود.

پرسش و پاسخ متداول C۱۵
این پرسش و پاسخ بیان می‌دارد موسسات مالی آمریکایی می‌توانند با موسسات مالی غیرآمریکایی - غیرایرانی که روابط کارگزاری با موسسات مالی ایرانی غیرتحریمی دارند، مراودات مالی از جمله روابط کارگزاری داشته باشند. اهمیت این پرسش و پاسخ به تسهیل ارتباط موسسات مالی خارجی با موسسات مالی ایران پس از اجرای برجام است که نگران عواقب منفی چنین ارتباطی بر ارتباطات کنونی آن‌ها با نظام مالی، آمریکا بودند. این پرسش و پاسخ از قبل وجود داشت لیکن با تغییراتی که بنابر درخواست ایران و به منظور شفافیت بیش‌تر صورت گرفت، ابهامی که در پرسش و پاسخ قبلی وجود داشت رفع و از جمله مشخص شد موسسات مالی غیرآمریکایی - غیرایرانی محدودیتی در بهره‌مندی از عواید حاصل از مراودات مالی خود با ایران از جمله در آمریکا ندارند.

پرسش و پاسخ متداول M۱۰
این پرسش و پاسخ اعلام می‌دارد یک شخص غیرآمریکایی صرفا به دلیل ارتباط با یک موسسه غیرتحریمی ایرانی که بخش کوچکی از مالکیت آن، ‌یا کنترل جزئی یا کلی آن در اختیار یک شخص تحت تحریم‌هاست، مورد تحریم قرار نمی‌گیرد. این در حالی است که آمریکا هرگونه ارتباط تجاری با شخص تحت تحریم را منع می‌کند. به عبارت دیگر، پرسش و پاسخ جدید ارتباطات خارجی موسسات ایرانی که از سوی آمریکا تحت تحریم نیستند و لیکن بخشی از سهام یا هیات مدیره آن در اختیار اشخاص تحت تحریم است را تسهیل می‌کند.

پرسش و پاسخ‌های متداولM۱۱ و M۱۲
پرسش و پاسخ‌های متداول M۱۱ و M۱۲ به تعریف و تبیین مفهوم «مراقبت مقتضی» می‌پردازد که اهمیت زیادی در انجام مراودات مالی، به ویژه برقراری روابط کارگزاری بانکی دارد. این دو پرسش و پاسخ متداول جدید، عملا با کاهش نقش اوفک میزان مراقبت قابل قبول را به مقررات داخلی کشورها و عرف و رویه‌های تجاری رایج در هر نوع خاص از تجارت ارجاع می‌دهد. علاوه بر این، برقراری ارتباط موسسات مالی غیرآمریکایی با موسسات مالی ایران را به جز در برخی شرایط خاص منوط به ارزیابی مشتریان طرف ایرانی نمی‌کند.

این پرسش و پاسخ‌های جدید، ‌با رفع برخی ابهامات در رابطه با مفهوم «مراقبت مقتضی» و احاله موضوع به مقررات داخلی و عرف و رویه‌های تجاری رایج، راه اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی که می‌خواهند با طرف‌های ایرانی کار کنند را هموارتر می‌کند.

۳ - حوزه نفت، گاز و پتروشیمی

آخرین تحولات حوزه نفت، گاز و پتروشیمی طی سه ماه اخیر حاکی از پیشرفت مستمر در این سه حوزه و دستاوردهای اقتصادی ملموس برای کشور است. تولید نفت ایران بر اساس آخرین آمار اوپک (سپتامبر ۲۰۱۶) به ۳ میلیون و ۶۶۵ هزار بشکه در روز رسیده است. صادرات نفت خام نیز از روز اجرای برجام پیوسته در حال افزایش بوده است. به طوری که از ۹۷۰ هزار بشکه در روز در پنج ماهه نخست سال ۱۳۹۲ به حدود ۲.۴ میلیون بشکه در روز در شهریورماه سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. به همین ترتیب صادرات میعانات گازی از ۴۵۰ هزار بشکه در خرداد ماه ۱۳۹۵ به ۶۰۰ هزار بشکه در شهریور ۱۳۹۵ افزایش یافته است.

- صادرات نفت خام

پس از اجرای برجام، صادرات نفت خام مطابق اهداف از پیش تعیین شده وزارت نفت در حال انجام است. به طور متوسط روزانه دو میلیون بشکه نفت خام و ۴۳۳ هزار بشکه میعانات گازی درشش ماهه نخست سال ۱۳۹۵ صادر شده است.
روزانه ۶۰۰ هزار بشکه نفت از طریق شرکت‌های معتبر اروپایی به اروپا صادر شده است که بیانگر نبود مانع در صدور این محصول به اتحادیه اروپا است. هم‌چنین برای اولین‌بار یکی از معتبرترین شرکت‌های نفتی بین‌المللی محموله میعانات گازی به میزان یک میلیون بشکه را خریداری کرده است که امکان افزایش آن تا دو برابر نیز وجود دارد.
- دریافت وجوه حاصل از فروش نفت

- رفع موانع تامین تجهیزات و خدمات تبعی مورد نیاز بخش‌های نفت، گاز و پتروشیمی

تامین تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت بدون هیچ مشکلی خاصی انجام می‌شود.
تمام تجهیزات توقیف شده متعلق به شرکت‌های تابعه صنعت نفت که در دوره تحریم‌ها غیرقابل دسترسی بودند، آزاد و عموما وارد ایران شده است که شامل اقلام مهمی نظیر کمپرسور تبرید، ‌کمپرسور تثبیت میعانات گازی، الک‌های دوار آبگیر پالایشگاه، الکتروکمپرسور و مبدل حرارتی می‌شود.