همه اتفاق‌هایی که اجرای LEZ را عقب انداخت

خبرآنلاین: برای حل معضل آلودگی هوای پایتخت سال هاست طرح های مختلفی ارائه می شود، طرح هایی که برخی از آن ها اجرایی می شوند و برخی هم اجرا نمی شوند. یکی از این طرح ها هم که حدود ۲ سال پیش توسط شرکت کنترل کیفیت هوا ارائه شد طرح LEZ است.

در ابتدا قرار بود این طرح، جایگزینی برای طرح زوج یا فرد شود و خودرو ها معاینه شوند و اگر مجوزی به آنها داده شد وارد طرح کنونی ذوج یا فرد شد، اما این طرح که قرار بود آبان ماه سال پیش اجرایی شود موافق و مخالفین زیادی داشت و در آن زمان اجرا نشد.

ایجاد تغییرات در طرح LEZ

پس از اجرا نشدن این طرح در آبان ماه در صد و بیست و دومین جلسه شورای عالی هماهنگی ترافیک ایران تصویب شد طرح LEZ به شکل دیگری اجرا شود؛ در آن جلسه تصویب شد که اجرای طرح زوج و فرد در تهران ادامه داشته باشد و از سوی دیگر بر اساس مصوبه یکصد و بیست و دومین جلسه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور مقرر شد گواهی معاینه فنی در دو سطح درجه۱ (سبز) و درجه ۲ (زرد)، برای تمامی خودروها صادر ‌شود و تنها خودروهای دارای معاینه فنی درجه ۱(سبز) می‌توانند در مناطقی که محدودیت کنترل آلودگی هوا در آنها اعمال می شود تردد کنند.

در اواخر سال ۹۴ بود که سید جعفر تشکری هاشمی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران خبر داد که بهار سال ۱۳۹۵ اجرای طرح LEZ را پیگیری می کنند، او گفت: شورای عالی هماهنگی ترافیک وزارت کشور نیز نسبت به طرح LEZ، رویکرد کاملاً مثبتی دارد و اجرای این طرح از بهار ۹۵ را به صورت جدی پیگیری می کنیم.

اقدامات اولیه برای اجرای طرح LEZ

اما با وجود این حرف ها این طرح در اردیبهشت ۱۳۹۵ هم اجرایی نشد و مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در آن زمان اجرای این طرح را مستلزم راه اندازی سیستم یکپارچه معاینه فنی دانست و از اقدامات اولیه ای که برای اجرایی شدن طرح LEZ انجام شده خبر داد : علی رغم اجرایی نشدن طرح LEZ، پلاک خوانی خودروها و تفکیک آنها به آلوده و غیر آلوده توسط شهرداری تهران انجام می شود.

وحید حسینی در آن زمان در مورد علل دبگر تاخیر اجرای طرح کاهش با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست همیشه از این طرح حمایت کرده و همه منتظر هستند که سیستم یکپارچه معاینه فنی به عنوان یکی از لوازم مورد نیاز برای اجرای طرح راه‌اندازی شود، گفت: طبق تعهدات قرار بود این طرح در دی ماه سال ۹۴ اجرایی شود، ولی به دلیلی نامعلوم یکپارچه سازی معاینه فنی از اجرا بازمانده است.

چندی بعد سعید متصدی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت از محیط زیست هم از زمان دقیق اجرای طرح LEZ خبر داد، او در این رابطه گفت: این طرح قرار است به زودی توسط وزارت کشور اجرایی شود، زمان اجرا این طرح اولین روز آبان امسال در نظر گرفته شده است.

جزئیات طرح LEZ و چراغ سبز پلیس برای اجرای آن

با نزدیک شدن به زمان اجرای طرح LEZ سید جعفر تشکری هاشمی، با اشاره به این که این طرح در سه مقطع اجرا می شود در رابطه جزئیات جدید اجرای این طرح گفت: در مرحله اول در محدوده "طرح زوج و فرد" معاینه فنی خودروها کنترل شده و صرفا به خودروهایی که معاینه فنی داشته باشند اجازه ورود به محدوده زوج و فرد داده می‌شود.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهر تهران با بیان اینکه در فاز دوم بر روی خودروهای انژکتوری و کاربراتوری اعمال محدودیت می‌شود، گفت: در گام سوم نیز اجرای این طرح به کل سطح شهر تهران تسری می‌یابد.

گفتنی است البته او بر خلاف حرف های سعید متصدی گفت که زمان اجرای فاز اول این طرح نیمه شهریور ماه است.

چند روز بعد پلیس هم نسبت به اجرای این طرح برای کاهش ترافیک و آلودگی هوا چراغ سبز نشان داد و اعلام کرد در صورت ابلاغ شورای عالی ترافیک این طرح را اجرایی می کنند.

به این ترتیب قرار شد خودروها با توجه به میزان آلایندگی به چهار دسته قرمز، زرد، سبز و آبی تقسیم ‌شوند. خودروهای قرمز شامل خودروهایی می‌شوند که عمر مفید آنها تمام شده و قادر به پاس کردن معاینه فنی نیستند و در مقابل خودروهای آبی دارای میزان آلایندگی بسیار کم و در حد صفر هستند و استانداردهای یورو۵ را نیز پاس کرده‌اند.

در همین رابطه سردار سید تیمور حسینی با اشاره به اینکه تغییراتی در طرح LEZ ایجاد شده است گفت: در حقیقت این طرح کاملا واقع گرا شده و با فاصله گرفتن از حالت آرمانی به نگاه پلیس نیز نزدیک‌تر شده است.

او همچنین در رابطه با این که طرح زوج و فرد لغو می شود یا نه گفت: پیشنهاد اولیه شهرداری این بود که طرح کاهش جایگزین محدوده زوج و فرد شود و تمام خودروهای انژکتوری بتوانند به محدوده زوج و فرد وارد شوند، اما به دلیل دغدغه‌هایی که پلیس و شورای عالی ترافیک داشت، پیشنهاد شد در کنار طرح کاهش، طرح زوج و فرد نیز حفظ شود.

تاریخ دقیق اجرای این طرح

در پانزدهم مرداد ماه امسال بود که قائم مقام معاونت حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران با اشاره به اینکه در صورت ابلاغ اجرای طرح LEZ از سوی وزارت کشور، این طرح از ۱۵شهریور ماه در تهران اجرایی می‌شود، گفت: با اجرایی شدن این طرح در نیمه شهریورماه احتمال افزایش مراجعات مردمی به مراکز معاینه فنی وجود خواهد داشت و بر همین اساس از هم اکنون به مراکز معاینه فنی بخشنامه شده است تا نسبت به افزایش ظرفیت خود و جذب نیروی متخصص اقدام و بتوانند حتی در صورت امکان در سه شیفت کاری نسبت به خدمت رسانی به مردم اقدام کنند.

۱۴ روز بعد، یعنی ۲۹ مرداد ماه پس از دو سال بحث های مختلف اخبار غیر رسمی تایید کردند که وزارت کشور طرح LEZ را اجرا کرده و در شهرویور ماه این طرح اجرایی می شود.

چند روز بعد این خبر رسمی شد و سردار تیمور حسینی از زمان دقیق اجرای طرح LEZ خبر دارد، او در این باره گفت: از شهریور ماه جریمه خودروهای فاقد معاینه فنی در محدوده طرح زوج و فرد به وسیله دوربین‌ها انجام می‌شود اما این جرایم شکل ارشادی داشته و نیازی نیست تا رانندگانی که نداشتن معاینه فنی خودرویشان به وسیله دوربین ثبت شده مبلغی را پرداخت کنند.

او با بیان اینکه جریمه ارشادی معاینه فنی به وسیله دوربین‌ها تا مهر ماه ادامه دارد، گفت: برابر تصمیمات اتخاذ شده از مهرماه خودروهای فاقد معاینه فنی به وسیله دوربین‌های کنترل محودده زوج و فرد جریمه شده و مبلغ جریمه نیز باید پرداخت شود و دیگر حالت ارشادی ندارد.

سرانجام این طرح در اول مهر ماه اجرا شد و خودرو هایی که فاقد معاینه فنی بودند و وارد طرح زود و فرد می شدند جریمه شدند.

سردار تیمور حسینی یک روز پیش از اجرای این طرح در شبکه سوم سیما حاضر شد و گفت: از شهریور ماه جریمه خودروهای فاقد معاینه فنی در محدوده طرح زوج و فرد به وسیله دوربین‌ها آغاز شد اما این روند به شکل ارشادی بوده و نیازی به پرداخت مبلغ جریمه از سوی رانندگان وجود نداشت. اما از مهرماه این خودروها توسط دوربین های ترافیکی شناسایی و به طور هوشمند جریمه می شوند.

او همچنین خبر داد که خودروهای فاقد معاینه فنی اگر هر ساعتی از روز وارد منطقه طرح زود و فرد شوند جریمه می شوند.

البته پس از آن مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران که سخنگوی طرح کاهش هم هست، حرف متفاوتی درباره طرح LEZ زد و گفت: در طرح کاهش ورود خودروها به محدوده زوج و فرد در ساعات تعیین شده، تنها ورود به طرح منوط به داشتن معاینه فنی است.

گفتنی است، پس از اجرا این طرح باز هم برخی از کارشناسان انتقادهایی به این طرح داشتند انتقادهایی از نام آن تا آماده نبودن زیرساخت ها و...

به عنوان مثال شلوغی عجیب و غریب در مراکز معاینه فنی که تنها می‌توانستند ۵ هزار خودرو را در روز پذیرش کنند یکی از انتقادات به اجرای طرح LEZ بود. جالب اینکه تنها ۱۳ مرکز معاینه ‌فنی در تهران فعال است. طبق آمار پلیس در روزهای پایانی شهریور، رکورد مراجعه به مراکز معاینه ‌فنی شکسته شده است اما این تعداد نسبت به کل خودروهای تهران آن قدر نیست که محل توجه پلیس باشد. براساس آمار پلیس، یک‌میلیون‌و ۸۰۰‌هزار خودروی پلاک تهران عمر بالای پنج سال دارند که طبق قانونی که چند سال قبل مجلس شورای اسلامی آن را از دو سال به پنج سال کشاند، باید در پایان این دوره حتما معاینه‌ فنی را بگیرند.

این انتقادها موثر بود و تنها ۵ روز بعد از اجرا طرح LEZمتوقف شد، در همین رابطه رئیس پلیس راهور گفت: به دلیل ازدحام مراجعه کنندگان برای دریافت کارت معاینه فنی خودرو، تا اطلاع ثانوی طرح LEZ متوقف شد و در آینده با اعلام شرایط جدید این طرح اجرا می‌شود.

سردار حسینی، در پایان تاکید کرد: رانندگانی که تاکنون به وسیله دوربین ها جریمه شده اند جریمه آنان وارد نمی‌شود.

البته این اتفاق پیامدهایی هم برای پلیس راهور داشت و حتی اخباری مبنی بر این که پلیس راهور به شورا می رود منتشر شد.

درباره توقف طرح کاهش، دلایل زیادی بیان شد. از جمله بی توجهی‌ مردم؛ در واقع تأخیرها و اختلال‌ها و بی‌توجهی مردم و هر اشکال دیگری که در روند اجرای این طرح وجود داشت در نهایت به نام پلیس تمام شد و پلیس با قبول همه این اعتراض‌ها ترجیح داد وقتی اجرای طرح را متعهد شود که همه موارد ساختاری آماده باشند.

در واکنش به این اتفاق ها سردار مهری رئیس پلیس راهور در رابطه با علل توقف طرح LEZ گفت: طرح کاهش یک طرح بزرگ است که در جریان اجرای آن نواقص فنی کوچکی ایجاد می‌شود. بر همین اساس و به خاطر اینکه به مردم اجحاف نشود و مشکلاتی برای مردم در موضوع داشتن و یا نداشتن برگه معاینه فنی از نظر سیستمی به وجود نیاید این تصمیم اتخاذ شده است.

وزارت کشور هم در بیانیه‌ای اعلام کرد: با توجه به ضرورت اخذ گواهی معاینه فنی برای خودروهای مختلف در اجرای این طرح هموطنان محترم می توانند جهت اطلاع از صحت گواهی معاینه فنی اخذ شده به پایگاه اینترنتی سیمفا به نشانی اینترنتی www.symfa.ir مراجعه کنند. همچنین شماره تلفن هوشمند ۶۲۹۸۲ برای پاسخ به پرسشهای احتمالی هموطنان با ۶۰ خط در اتحادیه سازمانهای حمل و نقل همگانی کشور آماده پاسخگویی به پرسشهای احتمالی مردم در این مورد اختصاص یافته است.

در این میان مخاطبان خبرآنلاین نظرات مختلفی درباره معایب و مشکلات اجرای این طرح داشتند.

با این حال مدتی بعد رئیس پلیس راهور خبر داد که طرح LEZ دوباره از اول آبان ماه اجرا می شود.

همچنین چهارشنبه ۲۸ مهرماه، رییس پلیس راهور تهران بزرگ در این رابطه گفت با پایان مهلت داده شده، از روز شنبه اول آبان ماه تمامی خودروهای فاقد معاینه فنی معتبر توسط دوربین های محدوده زوج و فرد اعمال قانون می شوند.