افزایش فرونشست زمین در جنوب غربی تهران

روزنامه ایران: رئیس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، از افزایش نرخ فرونشست زمین در گستره جنوب غربی تهران مطابق با تحلیل و بررسی‌های انجام شده خبر داد.

دکتر مسعود محمودپور با بیان اینکه ناحیه جنوب غربی تهران درگیر رخداد فرونشست زمین است، افزود: این رخداد با سه روش ترازیابی دقیق، سامانه تعیین موقعیت جهانی و تکنیک تداخل سنجی راداری مورد بررسی قرار گرفته است.

محمودپور افزود: در راستای اندازه گیری‌های انجام شده توسط سازمان نقشه‌برداری کشور و اعلام وقوع پدیده فرونشست در منطقه وسیعی از جنوب غربی تهران با مساحت حدود ۴۱۶ کیلومتر مربع، مطالعات روی این مسأله آغاز شد که بیشینه نرخ به دست آمده در این تحلیل برابر با ۱۷ سانتیمتر در سال بوده است.

وی تأکید کرد: باید توجه داشت که پیش‌بینی و برآورد نرخ فرونشست سالانه در اثر برداشت آب‌های زیرزمینی بر پایه قرائن و برون‌یابی داده‌های به دست آمده در فصل‌های بهار و تابستان به مراتب بیشتر از مقادیری خواهد بود که برای فصل‌های پاییز و زمستان تعیین می‌شود.

این کارشناس با اشاره به اینکه بر اساس شواهد، منطقه فرونشست تهران در سال‌های ۸۸ و ۸۹ در مقایسه با سال ۸۴ توسعه بسیار زیادی را در تمام جهات نشان می‌دهد، خاطرنشان کرد: این گسترش در بخش‌های غربی و شرقی بیشتر است و محیط منطقه فرونشستی به ۱۴۹ کیلومتر و مساحت آن به حدود ۵۳۰ کیلومتر مربع افزون شده است.

محمودپور ضمن اشاره به نتایج به دست آمده از مدل‌سازی فرونشست زمین در گستره جنوب غربی تهران و پیش‌بینی نرخ آن برای سال۹۷، یادآور شد: با فرض ثابت بودن نرخ پمپاژ آب زیرزمینی در آینده، بیشینه نرخ فرونشست زمین در دشت مذکور به بیش از ۳۳ سانتی متر بر سال و حدود دو برابر آن در سال ۸۴ خواهد رسید.

این کارشناس از مشاهده و ثبت عوارض ناشی از فرونشست در گستره جنوب غربی تهران خبر داد و گفت: این عوارض به صورت بالازدگی چاه‌های پیزومتری و لوله جدار چاه‌ها، ترک خوردگی دیوارهای ساختمان‌ها و کج شدگی تیرهای برق در این گستره و همچنین ایجاد و توسعه ترک‌ها و شکاف‌های زمین و فروچاله‌ها مشاهده می‌شوند.

محمودپور تراکم جمعیتی بالای شهر تهران و اطراف آن، قرار‌گیری سازه‌ها و تأسیسات مهم در آن، وجود شریان‌های حیاتی مهم مانند راه‌آهن و فرودگاه و تراکم دکل‌های برق فشار قوی در پهنه فرونشستی شکل گرفته را بسیار مهم ارزیابی کرد.

وی با تأکید بر انجام برداشت‌های دوره‌ای و منظم نشست سنج‌های نصب شده در گستره فرونشستی مذکور، اظهارکرد: از این طریق می‌توان به رفتارسنجی دقیق از تراکم آبخوان دشت تهران و فرونشست ناشی از آن دست یافت.