چرا شوری آب های جهان در حال کاهش است؟
برای چند دهه دانشمندان شگفتزده بودند که چرا شوری آب جهان در حال کم شدن است و اکنون به نظر میرسد که یک جواب برای آن یافتند.
دانشمندان دریافتهاند که یخهای اقیانوس جنوبی که قطب جنوب را احاطه کرده است زیاد شده است و به آرامی به سمت شمال کشیده میشود. زمانی که یخ دریای کم نمک ذوب میشود و به دریا برمیگردد و به دریاهای شمالی گرمتر میرود، باعث کم شدن شوری اطراف آن میشود.
طبق مطالعه جدیدی که در سوئیس صورت گرفته است، ذوب شدن یخها باعث تازه شدن آب اقیانوس میشود. سپس آب اقیانوس به سمت آبهای گرمتر سطحی میرود و آنچه تشکیل میشود را آب متوسط قطب جنوب مینامند. آب متوسط یا آب با شوری کمتر!
در عمق ۶۰۰ تا ۱۵۰۰ متری، آب متوسط گسترش مییابد و به سمت خط استوا میرود و تا جایی که به شبه جزیره ایبری در شرق اقیانوس اطلس نیز کشیده میشود.
در گذشته، محققان تصور میکردند که پدیده کم نمکی آب به دلیل افزایش بیش از حد بارندگی در اقیانوس جنوب است، اما محققان مطالعه اخیر با این فرضیه اختلاف نظر دارند.
تحقیقات انجامشده در سالهای اخیر نشان داده است که آب متوسط قطب جنوب در حال تازگی شدید است، ولی تغییرات در میزان بارش در مدلهای آب و هوا خیلی کم بوده است که بتوان گفت علت به وجود آمدن این پدیده بارندگی است. انتقال آب شیرین به سمت شمال توسط یخ، تا حد زیادی مسئول تغییر وضعیت پیش آمده است.
قاره قطب جنوب با یک یخ عظیمی احاطه شده است. بر خلاف یخ یخچالهای طبیعی که میتوانند صدها یا هزاران متر ضخامت داشته باشند، یخ دریا چند سانتی متر بیشتر ضخامت ندارد و آبهای سطحی یخ زده را تشکیل میدهد.
زمانی که انجماد رخ میدهد ، نمک دریا کمتر میشود و شوری محوطه محصور آب دریا افزایش مییابد. قابل توجهترین اتفاق زمانی رخ میدهد که یخ دریا ذوب میشود و در اقیانوس اطراف پخش میگردد. هرچه یخ دریای قطب جنوب بیشتر میگردد، یخهای بیشتری ذوب میشود که باعث تازگی آب میشود. در قطب شمال که از دست دادن یخ دریا، در همه زمانها رخ میدهد، این امکان وجود دارد که روند دقیقا معکوس قطب جنوب باشد.
در حال حاضر، یک ورق عظیم در حدود ۱۸ میلیون کیلومتر مکعب در اطراف قطب جنوب است و شامل منطقه کانادا و آمریکا نیز میشود. اگر چه هیچ کس به درستی نمیداند.، اما محققان تخمین زدهاند که بین سالهای ۱۹۸۲ تا ۲۰۰۸، بیست درصد یخ دریا افزایش یافته است و حدس میزنند که یکی از علتهای آن میتواند افزایش فعالیتهای باد در منطقه باشد و احتمالا بادهای جنوبی قویتری در این دوره از زمان وجود داشتهاند.
ولی احتمال تغییرات طبیعی در جو مثل انتشار گازهای گلخانهای، میتواند علت دیگری باشد که یک عارضه ناخواسته رفتار انسان است.
زمانی که شوری آب کم میشود، قطعات نمک پایین میروند و غرق میشوند و یک فرایند به نام طبقهبندی رخ میدهد و جرم کلی آب کم میشود و توانایی آب برای جذب گرما کمتر میشود.
در تئوری، با طبقهبندی قویتر، اقیانوس جنوبی دی اکسید کربن بیشتری جذب میکند، چرا که آب کم عمقتر سرشار از دی اکسید کربنی است که به جو آزاد میشود. اکنون در مورد اثرات این پدیده اطلاعات درستی در دست نیست، اما پاسخ دانشمندان میتواند از اهمیت زیادی برخوردار باشد.
در گذشته همه توجهها به تغییرات یخ قطب شمال بوده است، اکنون با مطالعات اخیر این توجه کاهش مییابد و اکنون تغییرات قطب جنوب به مراتب مهمتر خواهد بود. احتمالا تاثیر این تغییرات بر تعادل گرمایی سیاره زمین و سطح دی اکسید کربن اتمسفری مورد توجه زیاد دانشمندان قرار میگیرد.
ارسال نظر