نگاهی به آرایش سیاسی مجلس دهم
آرایش سیاسی مجلس دهم چگونه خواهد بود؟ پاسخ این سوال میتواند معادلات بسیاری را در این پارلمان جدید مشخص کند؛ از جمله اینکه در نهایت چه کسی بر مهمترین کرسی این مجلس، یعنی صندلی ریاست تکیه خواهد زد.
حرف و حدیثها زیاد است؛ برخی از رایزنیهای پشتپرده در سطح بالا خبر میدهند، اما محمدرضا عارف میگوید تاکنون هیچ بحثی با علی لاریجانی در این مورد نداشته و تاکنون فقط یک بار بعد از انتخابات در حد تبریک ورود به پارلمان با یکدیگر حرف زدهاند. این اظهارنظر البته موجب نشده که از شدت مباحث پیرامون ریاست مجلس کاسته شود. حامیان هر دو گزینه این روزها پی در پی مصاحبه میکنند و معتقدند نامزد مورد نظر آنها برای ریاست مجلس مناسبتر است.
آرایش پارلمان
به نظر میرسد تا ترکیب مجلس نهایی نشده و وزن جناحها و طیفهای سیاسی درون پارلمان مشخص نشود نمیتوان در مورد معادلات انتخابات هیاترئیسه اظهارنظر قطعی داشت. آنچه اما از اظهارنظرها و مباحث پیرامون تشکیل فراکسیونها میتوان استنباط کرد این است که احتمال به وجود آمدن این فراکسیونها وجود دارد:
فراکسیون امید
قبل از اینکه انتخابات مجلس برگزار شود بسیاری از تحلیلگران معتقد بودند اصلاحطلبان در پارلمان جدید فراکسیون اقلیت قویتر از مجلس نهم خواهند داشت حالا اما بعد از انتخابات مجلس وزن این تحلیل تغییر کرده و آنها حتی امیدوارند در حالتی خاص به فراکسیون اکثریت هم تبدیل شوند.
اما ماجرا چیست؟ واقعیت این است که هم در تهران و هم در استانهای دیگر افرادی که تحت عنوان لیست امید به مجلس راه یافتهاند ترکیبی از اصلاحطلبان و حامیان دولت و نزدیکان علی لاریجانی هستند. به یک معنا آنها خصوصیات سیاسی شبیه فراکسیون رهروان ولایت را دارند. از همین منظر برخی معتقدند باید در انتظار تشکیل فراکسیونی به نام امید باشیم.
محمدرضا تابش، در اظهارنظری در این مورد با اشاره به حضور پرشور مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی و پیروزی ائتلاف اصلاحطلبان و «لیست امید» در تهران و برخی از شهرستانها میگوید: «سعی خواهیم کرد با همکاری افرادی که در «لیست امید» موفق به ورود به مجلس دهم شدند، فراکسیون «امید» که آقای عارف مطرح کردند را تشکیل دهیم. این فراکسیون متشکل از اصلاحطلبان، اعتدالیها و حامیان دولت خواهد بود و از آنجا که انسان به امید زنده است، عنوان مناسبی برای فراکسیون ما خواهد بود. در حال حاضر برتری عددی با اصلاحطلبان است و اگر در دور دوم انتخابات اصلاحطلبان و «لیست امید» موفق به کسب نصف به علاوه یک کرسیهای مجلس شود، قطعا فراکسیون «امید» فراکسیون اکثریت مجلس خواهد بود.
در اظهارنظری دیگر یک منتخب مردم تهران در مجلس دهم از تشکیل فراکسیون امید از سوی اصلاحطلبان و اعتدالیون به ریاست عارف در مجلس دهم خبر داده است. محمود صادقی منتخب مردم تهران در مجلس دهم با بیان اینکه جلسات اعضای لیست ۳۰ نفره ائتلاف اصلاحطلبان و اعتدالگرایانی که در تهران به مجلس آتی راه یافتهاند به صورت فشرده برگزار میشود، گفت: «این جلسات در هفته چند بار حول محورهای مختلف برگزار میشود. »
وی با اعلام اینکه در جلسات برگزار شده مقرر شد اصلاحطلبان و اعتدالگرایان فراکسیونی به نام امید در مجلس دهم تشکیل دهند، تصریح کرد: «قاعدتا این فراکسیون با ریاست محمدرضا عارف تشکیل میشود.» منتخب مردم تهران در مجلس دهم با تاکید بر اینکه اصلاحطلبان و اعتدالیونی که در حوزههای انتخابیه دیگر که به مجلس آتی راه یافتهاند نیز در جریان تشکیل این فراکسیون قرار گرفتهاند، تصریح کرد: «اولویت اول تشکیل فراکسیون امید در مجلس آتی است.»
محمدرضا عارف هم در اظهارنظری در این مورد گفته است: «باید فراکسیون امید را هر چه زودتر در مجلس تشکیل دهیم. در این میان اما برخی تحلیلهای دیگری دارند. آنها معتقدند علی لاریجانی و حامیانش به فراکسیون امید نخواهند رفت. همین جاست که زمزمههای فراکسیون رهروان باز به گوش میرسد.»
سرنوشت رهروان
در حالی که سبحانینیا یکی از اعضای شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت مجلس نهم شکل گیری دوباره این فراکسیون را درمجلس دهم باتوجه به تغییر ترکیب مجلس چندان امیدوارکننده نمیداند اما نعمتی دیگر عضو شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت احتمال شکلگیری این فراکسیون را در مجلس دهم بعید نمیداند.
بهروز در اظهارنظری در این مورد با اشاره به اینکه در حال حاضر بحث درباره انواع فراکسیونهایی که قرار است در مجلس دهم شکل گیرد زود است، گفته است: «هنوز حداقل ۶۹ نفر دیگر باید در دور دوم انتخابات به مجلس راه یابند تا ترکیب واقعی مشخص شود.» وی در عین حال گفته است: «باتوجه به شرایط و ترکیب فعلی منتخبان مجلس دهم احتمال شکلگیری ۳ فراکسیون وجود دارد؛ شامل فراکسیونی از سوی اصلاحطلبان تحت عنوان امید، فراکسیونی از سوی اصولگرایان و فراکسیون معتدلین که شامل معتدلین اصولگرا و اصلاحطلب خواهد بود. تصور میکنم در مجلس دهم مانند مجلس نهم بیشترین اعضای فراکسیونهای مجلس متعلق به همین اعتدالیون باشد.
در مورد عنوان و نام فراکسیون بحث چندانی نداریم و بعید نیست در مجلس دهم نیز اعتدالیون با همان عنوان فراکسیون رهروان ولایت شکل گیرد، بهرغم اینکه عنوان چندان اهمیتی ندارد. در دور اول انتخابات ائتلافی را شکل دادیم و افرادی از جمله بنده،آقایان مطهری و جلالی بهعنوان معتدلین در لیست اصلاحطلبان حضور داشتیم اما تعهدی را به اصلاحطلبان برای قرار گرفتن در فراکسیون اصلاحطلبان ندادهایم.»
حجت الاسلام حسین سبحانینیا نیز در این مورد گفته است: «در هر دورهای از شکلگیری مجلس فراکسیونها باتوجه به شرایط آن دوره شکل گرفته و سامان میگیرد. طبیعتا در مجلس دهم نیز فراکسیونهای جدید متناسب با شرایط موجود مجلس آینده شکل خواهد گرفت.» عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت مجلس نهم با اشاره به احتمال تغییر نام فراکسیونها در مجلس دهم اظهار داشته است: «باتوجه به ترکیب فعلی منتخبان مجلس دهم شکلگیری فراکسیونی با نام رهروان ولایت را چندان امیدوار کننده نمیبینم. در مجلس دهم احتمال شکلگیری فراکسیون اصولگرایان، اصلاحطلبان و مستقلین وجود دارد.»
تکلیف فراکسیون اصولگرایان
سرنوشت فراکسیون اصولگرایان در مجلس دهم هم از معادلات بسیار مهم و تاثیر گذار آرایش سیاسی این مجلس به شمار میرود. حالا مساله مهم این است که علی لاریجانی چه تصمیمی در این مورد خواهد گرفت. اصولگرایان برای تعیین وضعیت در این مورد یک کمیته هفتنفره تشکیل دادهاند. سخنگوی کمیته هفتنفره اصولگرایان مجلس دهم در سخنانی گفته است: «آقای لاریجانی برای پیوستن به فراکسیون اصولگرایان در مجلس دهم ابراز تمایل کرده است.»
سیدحسین نقویحسینی، سخنگوی کمیته هفت نفره اصولگرایان مجلس دهم از برگزاری نشست این کمیته به منظور هماهنگیهای بیشتر برای تشکیل فراکسیون اکثریت اصولگرایان در مجلس دهم خبر داده و گفته است: «قرار است بعد از جلسه علنی مجلس شورای اسلامی نشست کمیته هفت نفره اصولگرایان به منظور هماهنگیهای بیشتر برای تشکیل فراکسیون برگزار شود.»
سخنگوی کمیته هفتنفره اصولگرایان مجلس دهم درباره این سوال که این احتمال وجود دارد که آقای لاریجانی تمایلی به پیوستن به فراکسیون اصولگرایان در مجلس آینده و برگزاری نشست با کمیته هفت نفره داشته باشد، تاکید کرد: «به هیچ وجه این طور نیست و آقای لاریجانی خودش برای پیوستن به این فراکسیون ابراز تمایل کرده و جلسهای که قرار بود چندی پیش برگزار شود به دلیل جلسه اضطراری وی لغو شد و هنوز زمان دیگری برای برگزاری نشست کمیته هفتنفره با آقای لاریجانی تعیین نشده است.
اما در اظهارنظری دیگر دراین مورد محمد نبی حبیبی، دبیرکل حزب موتلفه در رابطه با ریاست فراکسیون اصولگرایان از سوی کاظم جلالی گفته است که انتخاب کاظم جلالی از طرف اصولگرایان را برای ریاست فراکسیون این جریان پیشبینی نمیکنم.
در تحولی دیگر در این مورد احمد امیرآبادی عضو فراکسیون اصولگرایان گفته است: «اعضای کمیته هفت نفره در جلسه اعلام کردند که باید خطوط سیاسی نمایندگان در مجلس دهم مشخص شود و دو فراکسیون اصولگرایان و اصلاحطلبان تشکیل شود.
در جلسه با آقای لاریجانی در مورد تشکیل فراکسیون واحد اصولگرایی در مجلس دهم رایزنی میکنیم. تاکید ما بر این است که در مجلس دهم باید فقط یک فراکسیون اصولگرایان وجود داشته باشد و ایجاد فراکسیون دیگری به نام معتدلین معنایی ندارد.»
مساله دور دوم انتخابات
اصلاحطلبان و اصولگرایان خود را برای کسب کرسیهای مجلس در مرحله دوم انتخابات آماده میکنند. دور دوم انتخابات رقابت بر سر ۶٩ کرسی باقیمانده خواهد بود. چگونگی تقسیم این کرسیها میتواند سرنوشت فراکسیون اکثریت و اقلیت مجلس دهم و به تبع آن ریاست و هیاترئیسه مجلس را تغییر دهد، بنابراین هرگونه گمانهزنی درباره ریاست محمدرضا عارف یا علی لاریجانی تا روشن شدن نتیجه مرحله دوم، محلی از بحث نخواهد داشت و صرفا ورزش ذهنی فعالان سیاسی است.
محمدرضا عارف، رئیس شورای عالی انتخابات اصلاحطلبان در سخنرانیها و مصاحبههای گوناگون اعلام کرده است در بدترین حالت حداقل ۴٠ کرسی از ۶٩ کرسی باقیمانده باید به اصلاحطلبان برسد. او برای محققشدن این هدف تصمیم دارد تا در ایام تبلیغات انتخاباتی با سفر به تمامی حوزههای انتخابیه باقیمانده نسبت به حمایت از کاندیدای فهرست امید اقدام کند. با نزدیکشدن به تاریخ ١٠ اردیبهشت، موعد برگزاری دور دوم اصلاحطلبان حوزههای انتخابیه جمعبندی نهایی خود را به کارگروه استانهای شورای عالی سیاستگذاری اعلام کرده و آنها نیز در ائتلاف با حامیان غیراصلاحطلب دولت به فهرست واحد دست یافتهاند.
۶١ کرسی را میخواهیم
حسین مرعشی، رئیس کارگروه استانهای شورای عالی سیاستگذاری انتخابات اصلاحطلبان پیرامون شرایط اصلاحطلبان در مرحله دوم انتخابات گفته است: «بعد از رایزنیهای طولانی با مجموعه دوستان اصلاحطلب و حامیان دولت فهرست نهایی کاندیداهای «امید» برای دور دوم انتخابات نهایی شد اما تاکید داریم که از مجرای رسمی این شورا اسامی اعلام شود تا از گمانهزنیهای اشتباهی که طی روزهای گذشته صورت گرفته است جلوگیری کنیم.» با این حال او جزئیاتی از فهرست امید برای دور دوم انتخابات مجلس دهم ذکر کرد. وی با بیان اینکه برای سه کرسی ما و حزب اعتدال و توسعه از کاندیداهای اختصاصی خودمان حمایت میکنیم، گفت: «در این سه کرسی تصمیم گرفتیم از کاندیدای اختصاصی حمایت کنیم و کاندیدای ائتلافی نداریم.» مرعشی در پاسخ به این سوال که چه تعداد از لیست امید را اصلاحطلبان و چه تعداد را غیراصلاحطلبان حامی دولت تشکیل میدهند، گفت: «همه کاندیداهای لیست ما حامی دولت و اصلاحطلب هستند.»
مرعشی با بیان اینکه از مجموع ۶٩ کرسی مرحله دوم برای ۶١ کرسی نامزد معرفی کردهایم، گفت: «در هشت مورد سکوت میکنیم که این کرسیها مربوط به وضعیتی است که اساسا یا کاندیدا نداریم یا به جمعبندی برای حمایت از یک کاندیدا نرسیدهایم.» رئیس کارگروه استانهای شورای عالی انتخابات اصلاحطلبان گفته است: «در مجموعه ۶١ کاندیدایی که مورد حمایت ما هستند ٥٨ نفر اصلاحطلب بوده و سه نفر در میان حامیان غیراصلاحطلب دولت دستهبندی میشوند.»
مرعشی همچنین در پاسخ به این سوال که احتمال میدهید چند کرسی در مرحله دوم به فهرست امید برسد، گفت: «ما برای هر ۶١ کرسی برنامه داریم و هدفمان کسب تمامی کرسیهاست.»
همچنین سیدحسن رسولی، عضو شورای عالی سیاستگذاری در خصوص انتخابات مرحله دوم گفته است: «بنا داریم همان راهبردهای از پیش تعیینشده در مرحله اول را در حوزههای انتخابیه که تعیین تکلیف آن به دور دوم کشیده شده است پیاده کنیم و با همان راهبرد پیش برویم. با این تفاوت که اعضای شورای عالی اصلاحطلبان و حامیان دولت در این مرحله امکان حمایت و پشتیبانی کامل از نامزدهای مورد حمایت در حوزههای انتخابیه باقیمانده را دارند.»
رسولی، اولویت اصلی اصلاحطلبان و حامیان دولت را موضوع ارکان مجلس ندانست و ادامه داد: «اولویت اول اهتمام به مرحله دوم و اهمیت آن و حمایت از کاندیداهای اصلاحطلب در سایر استانهاست. مساله تعیین ارکان مجلس اعم از ریاست مجلس، نواب رئیس و غیره بعد از اعلام نتایج مرحله دوم است که مشخص شود اصلاحطلبان و حامیان دولت چه تعداد کرسی را به خود اختصاص خواهند داد.»
ارسال نظر