تشديد اختلاف مصر و ايران توسط یک تایپیست

شرق: ستون «تاریخ بی‌قراری» روزنامه در شماره روز یکشنبه خود به قلم «کیهانی‌زاده» روزنامه‌نگار قدیمی خاطره‌ای را نقل کرده که شاید بازخوانی آن در این روز‌ها خالی از لطف نباشد.

در این یادداشت با عنوان «تایپیست اخبار رادیو باعث تشدید اختلاف مصر و ایران و جنگ رادیویی چند ساله دو کشور شد!» آمده است:

شاید همگان ندانند که یک اشتباه تایپی باعث تشدید جنگ سرد (جنگ رسانه‌ای- جنگ الفاظ) مصر و ایران شد که از سپتامبر ۱۹۶۱ (شهریور ۱۳۴۰) تا سپتامبر ۱۹۷۰ (درگذشت جمال عبدالناصر در ۱۳۴۹) ادامه داشت.

تیرگی روابط مصر با ایران از چند سال پیش از آن و زمانی آغاز شده بود که شاه اعلام کرده بود به رسمیت شناخته شدن اسراییل از سوی ایران تازگی ندارد و ما از‌‌ همان آغاز اسراییل را شناخته بودیم. قضیه از این قرار بود که مصر و سوریه قبلا با هم یکی شده و جمهوری متحد عرب را تشکیل داده بودند که بعدا یمن هم به آن‌ها پیوسته بود.

سوری‌ها در سپتامبر ۱۹۶۱ وحدت خود با مصر را که از فوریه ۱۹۵۸ تحقق یافته بود لغو کردند و دولت اردن تقریبا بلافاصله استقلال جمهوری سوریه را به رسمیت شناخت.

خبرگزاری پارس (ایرنا) که تا تابستان سال ۱۳۵۰ اخبار خود را مستقیما و بلاواسطه از رادیوی دولتی سراسری پخش می‌کرد این خبر را از آژانس‌های خبری گرفته و پس از ادیت سردبیر وقت (این نگارنده)، آن را برای ارسال به رادیو جهت پخش به تایپیست می‌دهد تا تایپ کند.

تایپیست تازه‌کار (ن. ص.) که‌‌ همان هفته استخدام شده بود کلمه «اردن» را از دست‌خط سردبیر، «ایران» می‌خواند و «ایران» تایپ می‌کند و مصحح (مسئول مقابله متن با تایپ) هم متوجه این اشتباه تایپی نمی‌شود، زیرا خبر دیر واصل شده بود و به ساعت پخش اخبار فوری و کوتاه (سر هر ساعت) چیزی باقی نمانده بود. خبر به‌‌ همان صورت از رادیو ایران پخش می‌شود و مانیتورینگ رادیو قاهره آن را ضبط و بی‌درنگ به عبدالناصر منعکس می‌کند.

دولت مصر اندکی بعد بدون اینکه منتظر دریافت گزارش رسمی و اظهارنظر تهران شود، سریعا و به شدت نسبت به عمل ایران ـ که چنین عملی صورت نگرفته بود ـ واکنش نشان می‌دهد و دولت ایران‌ـ که قصد شناسایی جمهوری سوریه را در روزهای بعد داشت ـ با توجه به حمله شدید رادیو مصر و ناسزاگویی به شخص شاه، در برابر امر انجام شده قرار می‌گیرد و به جای اعلام واقعیت (اشاره به اشتباه تایپی)، در به رسمیت شناختن سوریه تعجیل می‌کند و روز بعد تصمیم خود را اعلام می‌دارد؛ (چنان‌که) جنگ رسانه‌ای دو کشور وارد مرحله شدید خود می‌شود و ادامه می‌یابد و این موضوع بخشی از تاریخ خاورمیانه است».