تهران میزبان ۱۰ فروشگاه زنجیره ای خارجی

هفت صبح: چند وقتی است تعداد فروشگاه های زنجیره ای بزرگی که غالبا از شراکت سرمایه گذاران خارجی برخوردارند در نقاط مختلف شهر تهران در حال افزایش است و چه بسا شاید شما هم جزو آن دسته از خریدارانی باشید که به علت جذابیت و سهولت در انتخاب کالا ترجیح می دهید تا به جای خرید جزئی از مغازه های محلی، مایحتاج خود را به صورت هفتگی و یا ماهانه از یکی از این فروشگاه های زنجیره ای بزرگ تامین کنید.

فروشگاه هایی که به واسطه قدرت مالی و برخورداری از تکنولوژی مدرن کس و کار فروشگاهی توانسته اند ضمن آنکه رقیب قدرتمندی برای سایر فروشگاه های بزرگ داخلی همچون شهروند و رفاه محسوب شوند در بین خانواده های تهرانی نیز محبوبیتی چشمگیر را کسب کنند.

البته به نظر می رسد قرار نیست این فروشگاه ها به همین تعداد محدود شود و آنطور که از سخنان حسن رادمرد، سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت برمی آید این وزارتخانه قصد دارد تا با استفاده از ظرفیت های سرمایه گذاران خارجی زمینه افزایش فروشگاه های بزرگ اینچنینی را فراهم کند.

در این رابطه وی از افتتاح فروشگاه های زنجیره ای بزرگ با مشارکت سرمایه گذاران خارجی در آینده نزدیک خبر داد و گفت: تمامی ظرفیت های معاونت بازرگانی داخلی از جمله مرکز امور اصناف و بازرگانان کشور در خدمت سرمایه گذاران خارجی بوده و امور مربوط به این معاونت در کوتاه ترین زمان ممکن صورت میگیردتا به این طریق بتوان سرمایه ایرانیان خارج از کشور را نیز جذب کرد. وی در ادامه در خصوص تسهیلاتی که برای این سرمایه گذاران در نظر گرفته شده، گفت: برای ایجاد سهولت در اخذ مجوزهای لازم کلیه هماهنگی ها با نهادهای قضایی و انتظامی صورت می گیرد، ضمن آنکه این سرمایه گذاران جهت مشارکت با شهرداری و همچنین در صورت نیاز به اخذ تسهیلات بانکی نیز معرفی خواهندشد.

وی با عنوان اینکه در سال های اخیر نظام توزیع کشور به استانداردهای جهانی نزدیکتر شده است، گفت: ورود سرمایه گذاران خارجی و انتقال دانش روز در بخش فروشگاه های زنجیره ای، نظام توزیع کشور را متحول کرده به طوری که در چند سال اخیر این بخش به استانداردهای جهانی نزدیکتر شده است.

وی در پاسخ به اینکه آیا هم اکنون درخواستی از سوی سرمایه گذاران خارجی وجود دارد و آیا به غیر از چند فروشگاه «هایپراستار و هایپر مال» آیا فروشگاه های دیگری در کشور افتتاح شده، گفت: در مجموع تاکنون هشت شرکت خارجی در زمینه تاسیس فروشگاه زنجیره ای اقدام به سرمایه گذاری کرده اند و هم اکنون دو شرکت ترکیه ای دیگر درخواست خود را ارائه کرده که در مجموع تا به حال 10 شرکت خارجی در ایران حضور پیدا کرده اند.

وی افزود: البته تمامی این شرکت ها به صورت مجزا اقدام به سرمایه گذاری نکرده اند و در برخی از موارد به صورت مشارکتی در یک فروشگاه حضور داشته اند. به طور مثال فروشگاه هایپراستار متعلق به 2 شرکت عربی است که تا هفته آینده با افتتاح دو فروشگاه جدید خود در شهرهای بندرعباس و شیراز قصد دارد تعداد فروشگاه های خود را در مدت کوتاهی به 11 رسانده و در دراز مدت برنامه افتتاح 25 شعبه فروشگاهی را در کشور دنبال می کند.

وی ادامه داد: فروشگاه مگامال که ظرف یک ماه گذشته فاز اول آن در منطقه شهرک اکباتان افتتاح شده شریک ایرانی با مشارکت سرمایه گذاری مالزیایی اقدام به ساخت آن کرده است.

رادمرد همچنین از افتتاح دو شعبه فروشگاه جدید زنجیره ای در پایتخت با مشارکت شرکت اماراتی الحیات اشاره کرد و گفت: این شرکت اماراتی در چند روز آینده شعب فروشگاهی خود را در تهران باز خواهد کرد. رادمرد در پاسخ به دلیل علاقه سرمایه گذاران خارجی به خصوص ترک و عرب به ایجاد فروشگاه زنجیره ای در ایران گفت: در کشور ما فضای کسب و کار بسیار مناسب و گردش کالایی بسیار بالا است که همین موضوع انگیزه را برای ورود سرمایه گذاران خارجی فراهم می کند و ما هم قصد داریم تا با استفاده از این موقعیت ضمن انتقال دانش و تکنولوژی روز دنیا در زمینه مارکتینگ فروشگاهی، زمینه حضور سرمایه ایرانیان خارج از کشور را نیز فراهم آوریم.

از کی پای فروشگاه های خارجی به ایران باز شد؟

فعلا تا رسیدن میهمان های بعدی، هایپراستار به عنوان اولین و بزرگترین فروشگاه خرده فروشی شناخته می شود که با شراکت سرمایه گذاران خارجی در ایران تاسیس شده است. فروشگاهی در غرب تهران که از سال 88 شهروندان تهرانی با آن آشنا شدند.

سه سال پیش یک شرکت بزرگ فرانسوی به نام Carrefour و شرکت اماراتی ماجد الفطیم با نسبت مشارکت 25 و 75 درصد تصمیم گرفتند یک هایپرمارکت در ایران راه اندازی کنند. هر چند شریک فرانسوی ابتدا این موضوع را تکذیب می کرد اما در هر صورت این فروشگاه با سرمایه اولیه 60 میلیون دلار کار خود را آغاز کرد.

بعدتر هایپراستار شیراز هم تاسیس شد اما تلاش مدیران این شرکت برای تاسیس شعبه های بعدی در تهران تاکنون به نتیجه نرسیده است. این کمپانی به جز ایران در سایر کشورهای منطقه هم به فعالیت های اقتصادی خود ادامه می دهد. 11 شعبه در امارات، 10 شعبه در عربستان، چهار شعبه در مصر و تک شعبه هایی در اردن، سوریه، کویت و ... هم اکنون در حال فعالیت هستند.


آیا تاسیس این فروشگاه ها ترافیک تهران را کاهش می دهد؟

ایده اصلی افتتاح فروشگاه های زنجیره ای چه آن زمان که فروشگاه کوروش (قدس) افتتاح شد و چه آن زمان که فروشگاه های شهروند از راه رسیدند کاهش سفرهای درون شهری و دسترسی آسانتر شهروندان به اقلام مورد نیاز بود.

این ایده در حقیقت یک کپی از تجربه موفق کشورهای اروپایی بود اما به دلایلی این فروشگاه ها در ایران سرنوشت خوبی نداشتند. فروشگاه های زنجیره ای قدس بعد از چند سال فعالیت تعطیل شد و شهروند هم به زحمت به حیات کم رمق خود ادامه می دهد اما آیا احداث این فروشگاه های زنجیره ای می تواند روی کاهش ترافیک پایتخت تاثیر مثبت داشته باشد؟

برای پاسخ به این سوال با دکتر منجم استاد ترافیک دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تماس گرفتیم: «اصلا فلسفه راه اندازی فروشگاه های زنجیره ای کاهش سفرهای درون شهری و کاهش ترافیک است. الان اگر دقت کنید شهروندان برای خرید هر جنسی مجبورند به نقطه ای از مرکز شهر سفر کنند. مثلا برای خرید موبایل به خیابان جمهوری یا برای خرید لوازم خانگی به خیابان امین حضور می روند. این مسئله سفرهای غیرضروری در شهر را افزایش میدهد اما اگر فروشگاه های زنجیره ای در هر منطقه وجود داشت و اجناس را با حداقل واسطه به دست مردم می رساند هم قیمت نهایی کمتر می شد و هم ترافیک و روی کاهش مصرف سوخت هم تاثیر مثبت داشت.

در ایران دو بار برای اجرای این ایده تلاش شد که هر دوتا ناموفق بود. فروشگاه های قدس و شهروند بعدها مدیریت واحد خود را از دست دادند و به شکل بازارچه ای اداره شدند. یعنی هر بخش آن را جداگانه به نفرات دیگری سپردند و این فروشگاه ها خاصیت اصلی خود را از دست دادند.»

از این کارشناس ترافیک می پرسیم دلیل پیگیری نکردن این ایده توسط مدیریت شهری چه بوده؟ «به نظر من بخشی از بازار چون با این سیستم پخش و توزیع کالا متضرر خواهند شد از مخالفان اصلی این قبیل طرح ها هستند.

من به این طرح احداث فروشگاه های جدید با مشارکت خارجی ها هم خوشبین نیستم چون از این فروشگاه ها معمولا فقط یک یا دو شعبه راه اندازی می شود در صورتی که فروشگاه های زنجیره ای باید در هر محله وجود داشته باشد.»