پول كاغذی از كی در ايران رواج يافت؟

خبرگزاری ایسنا: كلمه‌ي اسكناس از زبان روسي به زبان فارسي وارد شده است. سابقه‌ي انتشار اسكناس در ايران به دوره‌ي گيخاتوخان، پنجمين ايلخان مغول برمي‌گردد.

عباس سرافرازي ـ استاد دانشگاه فردوسي مشهد ـ در اين‌باره گفت: شرايط نامناسب اقتصادي و نياز به واردات مواد غذايي كه بر اثر خشكسالي و ركود كشاورزي در دوره‌ي ايلخانان به‌وجود آمده بود، حاكمان را بر آن داشت تا سكه‌هاي طلا و نقره را از دست مردم جمع كنند.


او ادامه داد:‌ در اين راستا به پيشنهاد عزالدين مظفر، از نزديكان صدرالدين زنجاني ـ وزير گيخاتو ـ كه از سابقه‌ي انتشار پول كاغذي در چين خبر داشت، اسكناس جايگزين سكه‌هاي طلا و نقره در ايران شد.

سرافرازي درباره‌ي شكل ظاهري اين اسكناس‌ها، بيان كرد:‌ جنس اين پول‌ها از كاغذ به‌شكل امروزي نبود و تصوير ارزش اين پول‌ها را با مهر روي نوعي چرم حك مي‌كردند.

وي درباره‌ي واكنش مردم به اين پديده‌ي تازه نيز اظهار كرد: پول‌هاي چرمي با مخالفت گسترده‌ي مردم ايران مواجه شد و حاضر نبودند سكه‌هاي‌شان را بدهند و به‌جاي آن‌ها، چرم بگيرند و با چرم معامله كنند.

واژه‌ي «چاو» از كلمه‌ي مغولي «چائو» گرفته شده است كه در دوره‌ي حكومت قوبيلاي قاآن در چين رواج داشت. در سال ۶۹۳ هجري قمري در پي كمبود نقدينگي در خزانه‌ي ايلخانان، گيخاتو پس از مشاوره با وزير صدرالدين زنجاني و پولاد چنگ‌سانگ ـ سفير خان بزرگ (قوبيلاي) ـ دستور داد به جاي دهم و دينار، براساس چاو چيني از پول كاغذي استفاده شود.